مجازات محاربه برای آتش سوزی عمدی در جنگلها
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/10/18
اجتماعی.آتش سوزی جنگل.مجازات.قانون
تهران، گروه گزارش- جنگلهای شمال کشور طی ماههای اخیر شاهد وقوع آتش
سوزیهای گسترده ای بوده است که در سالهای اخیر بی سابقه به شمار می رود.
به گزارش ایرنا، بسیاری از کارشناسان و مسئولان امور جنگلها و مراتع در
کشور، وقوع این آتش سازیها را با توجه به تغییر شرایط اقلیمی، کاهش شدید
بارندگی ها، کمبود رطوبت در جنگلها و وزش بادهای گرم امری طبیعی دانسته و
احتمال عمدی بودن آنها را بعید می دانند.
در همین راستا، فرمانده یگان حفاظت از جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در
میزگردی که هفته گذشته در ایرنا برگزار شد، تصریح کرد: تاکنون هیچکس به
اتهام دست داشتن در آتش سوزیهای اخیر جنگلهای شمال ایران بازداشت نشده
است.
سرهنگ تقی ایروانی با اشاره به اینکه معمولا در حوادث آتش سوزی، عامل
انسانی نیز به عنوان یکی از احتمالات مطرح می شود و شایعاتی نیز در این
زمینه رواج می یابد، به یک نمونه در این زمینه اشاره کرد و اظهارداشت: در
پی دریافت گزارشهای مردمی مبنی بر ورود دو فرد حاوی گالن بنزین با یک
موتورسیکلت به جنگلی در شمال، یگان حفاظت از جنگلها، موضوع را پیگیری و
مظنونان را دستگیر کرد اما معلوم شد که آنها فقط یک بطری آب به همراه
دارند.
با این حال، کارشناسان شرکت کننده در این میزگرد و سرهنگ ایروانی نیز
تایید کردند که عامل انسانی را به ویژه در مورد آغاز حریقهای جنگلی اخیر
در شمال کشور نباید از نظر دور داشت.
آنان می گویند عامل انسانی در آغاز بیشتر آتش سوزیهای جنگلی نقش دارد اما
به نظر می رسد در رخدادهای شمال، نقش آن به صورت غیرعمدی همچون سهل
انگاری برخی کشاورزان یا گردشگران در خاموش کردن آتش یا انداختن وسایلی
در جنگل که در اثر تمرکز نور خورشید موجب حریق می شوند، بوده و تاکنون
این موضوع که کسی به صورت عمدی جنگل را آتش زده باشد، روشن نشده است.
با این حال، آتش سوزی های مکرر جنگل های شمال و غرب کشور طی ماه های اخیر
موجب شده است تا فرضیه عمدی بودن برخی از این آتش سوزی ها نیز قوت بگیرد
در همین زمینه، عبدالرضا گروسی رییس اداره منابع طبیعی آمل از دستگیری
فردی به اتهام آتش زدن جنگل منطقه لهاش آمل در دوازدهم دی ماه خبر داده
اگرچه هنوز معلوم نیست آیا این اتهام ثابت شده است یا خیر؟
به این ترتیب، علاوه بر عوامل طبیعی نظیر خشکسالی،صاعقه، بادهای گرم و
نبود فرهنگ گردشگری که نقش مهمی در آتش سوزی در جنگل های کشور ایفا می
کنند، موضوع ایجاد عمدی حریق در جنگلها با هدف تصرف زمین نیز اخیرا از
سوی برخی افراد و رسانه ها مطرح شده است.
این امر، نه تنها در مورد مناطق ساحلی دریای خزر بلکه درباره جنگلهای
زاگرس در غرب کشور نیز شنیده می شود.
به اعتقاد کارشناسان، آتش زدن عمدی جنگل ها برای تصرف زمین از سوی برخی
افراد سودجو و در مناطق چسبیده به جنگل برای تبدیل آن به مزرعه یا ایجاد
ساخت و ساز صورت می گیرد.
اکرم توفیقیمدیرکل منابع طبیعی کردستان ماه گذشته در این باره گفت:
متاسفانه عده ای سودجو در تابستان و پائیز سال جاری اقدام به آتش زدن
جنگل ها و مراتع کردستان کردند تا به این صورت نسبت به تصرف اراضی ملی و
تبدیل آنها به زمین های کشاورزی اقدام کنند که تا کنون بیش از 70 پرونده
قضایی در سطح استان برای این افراد تشکیل شده است.
ذبیح الله کاظمی، فرماندار سردشت نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، آتش
سوزی نیمه آذرماه در جنگل های این شهرستان را به احتمال قوی عمدی خوانده
و در توضیح آن گفته بود: در این موقع از سال با توجه به سردی هوا و حضور
بسیار کم گردشگران درمنطقه، به این یقین رسیده ایم که آتش سوزی ها کاملا
عمدی بوده است.
از آنجا که وجود جنگل ارزش حیاتی برای هر کشور بویژه ایران دارد و از سوی
دیگر، کارشناسان می گویند برای احیای هر هکتار جنگل به 200 تا 300 سال
زمان نیاز داریم، لزوم توجه جدی به مجازات کسانی که به صورت عامدانه
اقدام به حریق در جنگلهای کشور می کنند، بیش از پیش اهمیت می یابد.
به گفته فرود شریفی رئیس سابق سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیز داری کشور،
ظرف 40 سال گذشته حدود 5/11 درصد سطح جنگل های کشور تخریب و نابود شده و
در این زمینه، عامل انسانی نقش موثری داشته است.
بنابراین، برخورد با عاملان آتش سوزی های عمدی موضوع مهمی است که نمی توان
به راحتی از آن گذشت و در این مورد باید تمامی ظرفیت های قانونی و
همکاری گسترده سازمان ها و ادرات ذیربط را بکار گرفت.
حفاظت از جنگل ها، جلوگیری از تخریب جنگل و افزایش مساحت آن در بسیاری از
کشورها جزء وظایف دولت ها به شمار می آید. در جمهوری اسلامی ایران نیز بر
اساس اصل 45 قانون اساسی جنگل ها در اختیار دولت قرار دارد و حفاظت از
آن به موجب قانون به عهده سازمان های ذیربط است.
* مجازاتهای قانونی
تخریب و آتش زدن جنگل ها به موجب قانون ممنوع است و برای مرتکبین آن
مجازات هایی در نظر گرفته شده است. مهمترین ماده ای که در ارتباط با آتش
زدن عمدی جنگل ها می توان به آن استناد کرد ماده 47 قانون حفاظت و بهره
برداری از جنگلها و مراتع است که مجازات سنگینی را برای مرتکبین این
جرم تعیین کرده است.
به موجب این ماده قانونی، هرکس در جنگل عمدا آتش سوزی ایجاد کند به حبس
مجرد از سه تا ده سال محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکب، مامور
جنگلبانی باشد به حداکثر مجازات مذکور محکوم می شود.
ماده 45 قانون مذکور نیز می گوید: آتش زدن نباتات در مزارع و باغات
داخل یا مجاور جنگل بدون اجازه و نظارت ماموران جنگلبانی ممنوع است. در
صورتی که در نتیجه بی مبالاتی، حریق در جنگل ایجاد شود مرتکب به حبس
تادیبی از دو ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
بر اساس ماده 46، هر کس مبادرت به کت زدن یا روشن کردن آتش در تنه درخت
جنگلی نماید به حبس تادیبی از سه ماه تا یک سال و برای هر درخت که کت یا
پی زده و یا در آن آتش روشن کرده باشد به پرداخت جریمه نقدی از یکصد ریال
تا یک هزار ریال محکوم خواهد شد.
اما، علاوه بر مجازات های قانونی یادشده، آتش زدن عمدی جنگل ها اگر برای
مقابله با حکومت اسلامی باشد، مجازات محارب برای آن تعیین شده است.
در این باره ماده 675 قانون مجازات اسلامی می گوید:هرکس عمدا عمارت یا بنا
یا کشتی یا هواپیما یا کارخانه یا انبار و بطور کلی هر محل مسکونی یا
مستعد برای سکنی یا جنگل یا خرمن یا هر نوع محصول زراعی یا اشجار یا
مزارع یا باغهای متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از دو تا پنج سال
محکوم می شود اما اعمال فوق در صورتی که به قصد مقابله با حکومت اسلامی
باشد مجازات محارب را خواهد داشت.
محارب از نظر حقوقی،کسی است که به محاربه و مبارزه مسلحانه با نظام اسلامی
بپردازد و از نظر شرعی، چنین فردی به اشد مجازات نظیر مرگ، قطع دست و پا
و یا نفی بلد محکوم می شود.
مروری بر قوانین نشان می دهد در برخورد با عاملان آتش سوزی در جنگلها خلاء
قانونی چندانی وجود ندارد. از این رو، مسئولان حفاظت از جنگلها و مراتع
کشور باید با قدرت و جدیت به وظیفه خویش عمل کرده و در صورتی که افرادی
را مشاهده کردند که به صورت عمدی جنگلها را آتش می زنند، آنان را برای
تنبیه و مجازات به مراجع قضایی معرفی کنند.
خوشبختانه، گزارشهایی که تاکنون از وضعیت آتش سوزیها مخابره شده است،
نشان می دهد همه مردم کشور نه تنها قدر جنگل به عنوان سرمایه ملی را به
خوبی می دانند بلکه با همه وجود به کمک ماموران حفاظت از جنگلها برای
مهار و کنترل آتش سوزیها برخاسته اند.
گزارمیز/1912/ 1551
شماره 033 ساعت 12:51 تمام