در میزگرد ایرنا عنوان شد:
تغییر گرایش مخاطبان مطبوعات به نشریات عامه پسند
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/08/10
ارتباطات.مطبوعات89.میزگرد
تهران، گروه گزارش- میزگرد بررسی نیاز امروز رسانه های ما از سوی
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) شاهد انتشار نتایج بررسی هایی هشداردهنده
از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که از گرایش مخاطبان مطبوعات
سیاسی و اجتماعی بسوی نشریات عامه پسند و سرگرم کننده حکایت دارد.
در این میزگرد که با حضور 'سیداحسان قاضی زاده ' مدیرکل مطبوعات داخلی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 'سیدجلال فیاضی ' مشاور وزیر ارشاد و مدیرمسئول
روزنامه 'شهر آرا' ، بیژن مقدم مدیرمسئول روزنامه جام جم و 'غلامحسین
اسلامی فرد' جانشین مدیرعامل ایرنا برگزار شد، قاضی زاده با بررسی وضعیت
مطبوعات در کشور از تغییر گرایش مخاطبان مطبوعات سیاسی و اجتماعی به سوی
نشریات سرگرم کننده و عامه پسند خبر داد.
وی گفت: بررسیهای ما نشان می دهد در حال حاضر نشریات سرگرم کننده و عامه
پسند که به موضوعاتی نظیر جدول، حوادث، عرفان، آشپزی، رمز موفقیت و مانند
آن می پردازند با شمارگان و قیمت بالا در سطح کشور به چاپ و فروش می رسند
در حالی که اقبال عمومی به مطبوعات سیاسی و اجتماعی نسبت به گذشته افت
کرده است.
مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت ارشاد، علت این تغییر گرایش مخاطبان را سقوط
مطبوعات به ورطه مطالب تکراری و کاهش علاقمندی مردم به موضوعات سیاسی و
اجتماعی نسبت به گذشته ارزیابی کرد.
وی گفت: من معتقدم امروز مطبوعات بزرگ ما نیاز به روانشناسان اجتماعی
دارند تا بتوانند ضمن ایفای وظیفه هدایتگری جامعه، نیازهای مخاطبان خود
را شناسایی و بر اساس آن، مطالبشان را تولید و منتشر کنند.
مدیرکل مطبوعات داخلی در بخش دیگری از این میزگرد به نتیجه یک تحقیقات در
زمینه سرانه میزان مطالعه روزنامه در ایران اشاره کرد و گفت: این میزان
40دقیقه در روز است که درمقایسه با 14تا 18دقیقه سرانه میزان مطالعه کتاب
در روز بسیار بالاتر است اگرچه به هیچ عنوان راضی کننده نیست.
قاضی زاده با تاکید بر اینکه باید تولید محتوای مطبوعات، غنی تر باشد،
پایین بودن سطح آموزش خبرنگاران و فقدان نخبه پروری را در عرصه مطبوعات
از دلایل ضعیف بودن محتوای مطالب آنها دانست.
وی گفت: بالا بودن ریسک کار در مطبوعات باعث شده است که نخبگان رغبت
چندانی برای حضور در عرصه نشر مطبوعه از خود نشان ندهند.
مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت ارشاد افزود: ما باید کاری کنیم که هم سطح
آموزش خبرنگاران ارتقا یابد و هم، حضور نخبگان مطبوعاتی در روزنامه ها و
نشریات بیشتر شود.
مدیرمسئول روزنامه جام جم نیز درباره اینکه چرا مخاطبان در کشور به
مطبوعات عامه پسند گرایش پیدا کرده اند، این گرایش را بخشی از نیازهای
مردم خواند وگفت: اگر همه نشریات سیاسی شوند و یا همه آنها تبدیل به
مطبوعات عامه پسند یا به قول معروف، زرد بشوند، باید نگران شد.
وی تصریح کرد: ما باید به عنوان روزنامه نگار، خبرهای درست تولید کنیم و
مطبوعات نیز به نیازهای جامعه پاسخهای درست بدهند تا تعادل در این عرصه
برقرار باشد.
فیاضی ، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این باره گفت: نشریات ما
باید بتوانند همه سلایق موجود درهمه عرصه ها را پوشش دهند.
مدیرمسئول روزنامه شهرآرا افزود: اگر مطبوعات بخواهند فقط در یک نقطه مثلا
سیاسی تمرکزپیدا کنند حاصل آن رویگردانی مردم از آنها خواهد بود.
به عقیده فیاضی، تعادل موضوعی و تنوع موضوعی در نشریات فراگیر کشور می
تواند نیاز مخاطبان را به صورتی منطقی برآورده سازد و از ایجاد گرایشهای
خطرناک جلوگیری کند.
اسلامی فرد نیز بر لزوم پرهیز مطبوعات از سیاسی کاری تاکید کرد و گفت:
مطبوعات باید از سیاسی کاری و گرایش صرف به امور سیاسی و توجه به حاشیه
پرهیز کنند و با پرداختن به موضوعات مختلف با نگاهی دقیق و با استفاده از
نظر کارشناسان، در برابر جامعه، آینه ای بدون موج و لک بگذارند.
جانشین مدیرعامل ایرنا افزود: مطبوعات باید زمینه تبادل نظرها و عقاید را
فراهم کرده و به نمایندگی از طرف مخاطبان به اطلاع رسانی دقیق و بدون
داوری و گرایش سیاسی بپردازند.
وی تصریح کرد: مطبوعات باید برآوردن نیازها، علایق و آرزوهای حقیقی
مخاطبان را با ارائه مطالب پرمحتوا و مناسب در اولویت تولیدات خود قرار
دهند.
* آفت روزنامه نگاری امروز
در حالی که همه شرکت کنندگان در نشست بررسی نیاز رسانه های امروز ما
معتقد به وجود کاستی و نارسایی در فعالیت مطبوعات کشور بودند، اما نگاه
آنان در این زمینه با یکدیگر تفاوتهایی نیز داشت.
در حالی که قاضی زاده مدیرکل مطبوعات داخلی ارشاد معتقد بود افت کیفیت
مطالب روزنامه ها بیشتر ناشی از فقدان آموزش و عدم حضور نخبگان مطبوعاتی
در آنها است، مدیر مسئول روزنامه 'جام جم '، کثرت رسانه و انباشت خبر را
دو آفت امروز عرصه اطلاع رسانی کشور بیان کرد.
بیژن مقدم گفت: کشور ما امروز با انبوهی از رسانه های فاقد کیفیت لازم
مواجه است که با مشکل بزرگی به نام کمبود نیروی انسانی متخصص و مجرب در
رشته روزنامه نگاری دست و پنجه نرم می کنند.
وی افزود: این عطش راه اندازی رسانه های جدید در کشور با نگاهی گذرا به
شمار روز افزون رسانه ها اعم از نشریات و شبکه مجازی از جمله تحت عنوان
خبرگزاریها به وضوح احساس می شود.
به عقیده مقدم، وقتی این عطش با کمبود یا فقدان نیروی انسانی متخصص و
مجرب در عرصه روزنامه نگاری همراه می شود، نتیجه آن، انتشار اخبار و
مطالبی با محتوای ضعیف خواهد بود.
مدیرمسئول روزنامه جام جم درباره آفت دوم عرصه اطلاع رسانی کشور یعنی
کثرت و 'انباشت خبر' نیز توضیح داد: متاسفانه در رسانه های ما اکنون این
دیدگاه رایج شده است که هر رسانه خبر بیشتری تولید کرد، موفق تر است، در
صورتی که این موضوع نمی تواند قابل قبول باشد، زیرا آوار خبر روی مخاطبان
فرو می ریزد و قدرت تشخیص آنها را به شدت پایین می آورد.
این در حالی است که به عقیده فیاضی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و
مدیرمسئول روزنامه 'شهرآرا' چاپ مشهد، نبود رسانه درسبد خانوار و فقدان
فرهنگ پرسشگری در میان مخاطبان، دو مشکل اساسی رسانه های ما محسوب می شود
و همین امر، باعث شده است تا اقتصاد رسانه ها در ایران متزلزل و آسیب
پذیر باشد.
فیاضی با انتقاد از نظام آموزشی کشور که به عقیده وی، نتوانسته است فرهنگ
پرسشگری را در میان دانش آموزان و دانشجویان نهادینه سازد، خود رسانه ها
را نیز در بروز این وضعیت به علت ناتوانی در شناخت نیازهای مخاطبان و
پاسخگویی به آنها مقصر دانست.
اسلامی فرد، جانشین مدیرعامل ایرنا نیز در این باره دیدگاه جالبی دارد. او
معتقد است : مطبوعات دارای حامیان قوی مالی و سیاسی در ایران از نظر
کیفی رشد نمی کنند.
اسلامی فرد در میزگرد بررسی 'نیاز امروز رسانه های ما' در این باره توضیح
داد: دست اندرکاران این نوع مطبوعات چون مطمئن هستند حامیان شان در هر
شرایطی از آنها حمایت خواهند کرد نیازی به رقابت با دیگر مطبوعات و
ارتقای فعالیت هایشان احساس نمی کنند.
وی با تاکید بر اینکه به دلیل گسترش شبکه اینترنت و افزایش شبکه های
تلویزیونی، مطبوعات باید به مرحله بعد از خبر و کشف لایه های پنهان
رویدادها اهمیت بدهند، تصریح کرد: اگر خبری که در کمترین زمان در شبکه
اینترنت قرار گرفته یا رادیو وتلویزیون 10 بار در شبانه روز آن را پخش
کرده اند، با گذشت ساعتها بعد نیز در مطبوعات چاپ شود، با اقبال
خوانندگان فهیم آنها مواجه نخواهد شد.
اسلامی فرد، در این شرایط، وظیفه اصلی خبرنگاران مطبوعات را پرداختن به
رویدادها از زوایای مختلف و افزایش تحلیل، تفسیر و گزارشهای خبری دانست و
اظهارداشت: خبرنگاران امروز مجبورند به صورت حرفه ای وارد عرصه خبر و
اطلاع رسانی شوند.
به عقیده وی، تا زمانی که مطبوعات اعتماد مخاطبان را جلب نکنند و برای
رسیدن به این هدف سرمایه گذاری لازم را انجام ندهند، جایگاه شایسته ای در
جامعه بدست نخواهند آورد.
اسلامی فرد، مطبوعات را زمانی موفق دانست که اگر یک روز یکی از آنها منتشر
نشد، مخاطبان آنها احساس خلاء بکنند.
* روزنامه بین المللی
چرا ایران روزنامه منطقه ای یا بین المللی مطرح ندارد؟ آیا این امر ناشی
از ضعف و مشکلات نظام روزنامه نگاری در کشور است یا آنکه باید ریشه این
موضوع را در جای دیگری جست وجو کرد؟
فیاضی مدیرعامل اسبق خبرگزاری جمهوری اسلامی در این باره گفت: علت اینکه
جمهوری اسلامی ایران به رغم داشتن حرف های نو در دنیا، نتوانسته است آنطور
که شایسته است آنها را به گوش جهانیان برساند، این است که ما رسانه و
روزنامه نگار بین المللی نداریم.
وی افزود: اگر می خواهیم در عرصه جهانی خودی نشان بدهیم باید چنین رسانه
ای را ایجاد نموده و روزنامه نگارانی حرفه ای را نیز تربیت کنیم که قادر
به حضور قوی در عرصه های خبری جهانی باشند.
فیاضی با اشاره به حمایت همه جانبه دولت انگلیس از بنگاه سخن پراکنی بی
بی سی تصریح کرد: ما نیز باید روزنامه نگاران ایرانی را که توانمندی
تاثیرگذاری بین المللی دارند شناسایی و به آنها کمک کنیم تا رسانه ای
منطقه ای یا بین المللی منتشر سازند.
مدیرمسئول روزنامه شهر آرا با اشاره به راه اندازی شبکه های بین المللی
تلویزیونی از سوی ایران گفت: فعالیت رسانه مکتوب به دلیل اطلاع رسانی عمیق
مکمل شبکه های رادیویی و تلویزیونی است که موج سطحی در میان مخاطبان
ایجاد می کنند
مدیرمسئول روزنامه جام جم نیز در این میزگرد بر نیاز جدی مطبوعات کشورمان
برای حضور در عرصه های جهانی تاکید کرد اما گفت: ما ظرفیت کافی و
توانایی حرفه ای لازم برای حضور در این عرصه ها را داریم ولی چون این نوع
کارها پرهزینه است، مطبوعات به تنهایی قادر به تامین آن نیستند.
وی با اشاره به اینکه تولید اطلاعات در خارج از کشور آسان اما توزیع آن
پرهزینه است، افزود: مطبوعات در این زمینه به حمایت جدی دولت نیاز دارند.
مقدم تصریح کرد: تا زمانی که یک عزم ملی دراین باره در کشور ایجاد نشود،
نمی توان از راه اندازی یک روزنامه تاثیرگذار ایرانی در عرصه منطقه ای و
جهانی سخن گفت.
مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این زمینه بر
شماره 056 ساعت 16:01 تمام