..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/07/24
فرهنگی.سینما.باد در علفزار می پیچد.محمد جلیلوند
تهران - فیلم های سه گانه و به اصطلاح تریلوژی از دیرباز تاکنون در میان
فیلمسازان داخلی طرفدار چندانی نداشته و کمتر کارگردانی به سمت و سوی
اینگونه آثار رفته است.
به گزارش روز شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، خسرو معصومی یکی از این معدود
افراد در سینمای ایران است که سه گانه اش را در فضای سرد و خشن شمال
ایران به تصویر کشیده و کارهای شاخصی را از خود به یادگار گذاشته است.
تمرکز وی روی مساله قاچاق چوب که سال هاست منطقه با آن درگیر است به
عنوان زیربنای داستان در هر سه فیلم وجود داشته و بخشی از درام را شکل
داده است.
آخرین بخش از این سه گانه با عنوان باد در علفزار می پیچد سرانجام پس از
گذشت سه سال به روی اکران رفته و حال می توان قضاوت منصفانه تری نسبت به
ایام شلوغ و پرهیاهوی جشنواره فجر درباره آن داشت.
فیلم شروع بسیار خوب و پرتنشی دارد که از همان ابتدا تماشاگر را با خود
همراه کرده و به تماشای ادامه اش ترغیب می کند. سقوط درخت روی پای پدر
شوکا ایده خوبی برای ارتباط وی با نصیر قاچاقچی چوب و در نهایت خواستگاری
وی از دخترش بوده و استیصال پدر در مقابل منفعت طلبی های نصیر خوب از آب
درآمده است.
با این حال مشکل فیلمنامه که معضل همیشگی سینمای ایران بوده به این فیلم
هم لطمه شدیدی وارد کرده است.
در واقع این فیلمنامه ظرفیت یک فیلم بلند استاندارد را نداشته و بیشتر
مناسب فیلم کوتاه یا نیمه بلند می باشد که این امر در جاهایی از کار به
شدت تو ذوق می زند.
ایده حضور شاگرد خیاط در ده و علاقه معصومانه اش به شوکا به تنهایی برای
جلو بردن داستان کافی نبوده و داستانک هایی هر قدر کوتاه برای این امر
لازم بوده که متاسفانه توجهی بدان نشده است.
در فیلم هایی با مثلثهای عاشقانه شخصیت های درگیر ماجرا کنشمندتر از
نصیر و جلیل (رقبای داستان ) عمل کرده و تماشاگر را بدین شکل به سوی خود
می کشانند.
اما معصومی کمتر از این زاویه به قصه نگاه کرده و به همین خاطر هم
تماشاگر سمپاتی چندانی نسبت به جلیل ندارد.
ضعف در پرداخت شخصیت ها تا حدودی در فیلم وجود داشته که به عنوان نمونه
می توان به جلیل و پدر و مادر شوکا اشاره کرد که معصومی در رابطه با آنها
کم گذاشته و نگاه عمیقی بدان ها نداشته و تنها در سطح حرکت کرده است.
اما این اتفاق در مورد کاراکتر شوکا رخ نداده و تمرکز نویسنده روی این
شخصیت به نتایج درخشانی منجر شده است. نوعی کنشمندی همراه با چاشنی خشونت
که از طبیعت وام گرفته شده ریشه این کاراکتر را تشکیل داده که در نهایت
به طغیان علیه سنت های بومی منتهی می شود.
در واقع این زمینه چینی ها بسیار خوب صورت گرفته و در نهایت به نتیجه می
رسد. شخصیت خیاط دوره گرد نیز به دلیل اشراف معصومی به نمونه های واقعی
بسیار خوب از کار درآمده و ریزه کاری های به کار رفته در آن به جذاب تر
شدنش کمک کرده است.
خسرو معصومی به عنوان کارگردان تا حدود زیادی موفق عمل کرده و فضای روستا
را که از طبیعت نشات گرفته به خوبی به تصویر کشیده است.
وی از فضای برفی شمال علاوه بر چشم نواز بودنش بهره دراماتیک گرفته و
سکانس های درجه یکی را خلق کرده که به عنوان نمونه می توان به پیاده روی
طولانی جلیل و استادش در برف و نیز قدم زدن جلیل و شوکا در جنگل پوشیده از
برف یاد کرد که در جاهایی به نمونه های استاندارد خارجی پهلو می زند.
معصومی در انتخاب بازیگرانش هم هوشمندانه عمل کرده و جز یک مورد (انتخاب
حسین عابدینی ) بازیگرانی کاملا متناسب با نقش ها برگزیده است. انتخاب
الناز شاکردوست برای نقش شوکا ریسک شجاعانه و ساختارشکنانه ای بوده که به
اصطلاح جواب داده و به باور تماشاگر می نشیند.
شاکردوست در پانزده فیلمی که تا آن زمان (1386) بازی کرده بود تنها به
ایفای نقش های ساده و عاری از پیچیدگی اکتفا کرده بود که همین امر به
کلیشه شدنش در نقش های شهری منجر شده بود.
اما کاراکتر شوکا این قالب را شکسته و تصویر جدیدی را از این بازیگر با
استعداد سینمای ایران به نمایش گذاشت.
وی برای ایفای بهتر این نقش از زبان بدن بهره مناسبی گرفته که اوج آن را
می توانیم در سکانس ابتدایی فیلم ببینیم.
در این میان تنها لهجه وی آنچنان که باید از کار درنیامده و ضعف های
اندکی درآن به چشم می خورد.
رضا ناجی که پیش از این بازی های خوبش را در ساخته های مجیدی شاهد بوده
ایم در نقش خیاط دوره گرد با نقش کاملا یکی شده و باورپذیری را به حد اعلای
خود رسانیده است. در واقع ناجی نقش را به شکل کاملا غریزی درک کرده و
شگردهای خاص خود را با آن ترکیب نموده است.
این روزها که بحث تهیه کننده و تشکل های صنفی اش بسیار داغ است، فیلمی به
نام باد در علفزار می پیچد به روی اکران رفته که تهیه کننده نقش موثری
در خلق آن داشته است.
فراهنگ / 1788 /1918
شماره 743 ساعت 19:55 تمام