۲۲ خرداد ۱۳۹۷، ۸:۴۲
کد خبر: 82940417
T T
۰ نفر

فرش دستباف ایرانی رنگ دانش بنیان می گیرد

۲۲ خرداد ۱۳۹۷، ۸:۴۲
کد خبر: 82940417
فرش دستباف ایرانی رنگ دانش بنیان می گیرد

تهران– ایرنا– برخی از حوزه های تولید برای ورود دانش، فناوری و ایجاد ارزش افزوده در بازار پتانسیل بسیار بالایی دارند، اما این بخش ها در كشورمان تاكنون به دلیل نگاه بومی، سنتی و عدم پرداخت علمی به بالندگی، رشد و بهره وری كامل دست نیافته اند.

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، صنایع و محصولاتی همچون عسل، چرم، خرما، انواع خشكبار، گل محمدی و گیاهان دارویی، آبزیان، نان و غلات، جواهرات و سنگ‌های قیمتی، تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران و همچنین فرش را می توان در زمره محصولاتی برشمرد كه تولید ملی محسوب می شوند، محصولاتی كه تولید آنها از قدمت زیادی در كشور برخوردار است و بسیاری از مردمان سرزمین مان به نوعی با آنها سرو كار داشته اند.
حال چند وقتی می شود كه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصمیم گرفته است ضمن تشویق فعالان برخی حوزه های تولیدی دارای مزیت اقتصادی نسبت به راه اندازی كانون های دانش، صنعت و بازار، امور تولید را در این بخش ها به صورت علمی و با بهره وری بیشتر پیش ببرد.
چراكه بیشتر انرژی این معاونت صرف فناوری های «های-تك» می شود و ایجاد كانون های دانش، صنعت و بازار می تواند برای حمایت از ورود صنایع با فناوری های متوسط یا همان «مدیوم- تك» بسیار راهگشا باشد.
حسام زند حسامی مدیركل دفتر نوآوری و كسب و كارهای نوین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در خصوص فلسفه تشكیل چنین كانون هایی می گوید: در واقع یك تئوری تحت عنوان مارپیچ سه گانه یا چهارگانه پشت تشكیل چنین كانون هایی وجود دارد كه نقش دولت، دانشگاه و صنعت را برای حمایت از تولید محصولاتی كه در آنها تا حدودی مزیت نسبی داریم با یكدیگر گره می زند.
وی كه روز سه شنبه با خبرنگار گروه علمی ایرنا سخن می گفت، افزود: كانون دانش، صنعت و بازار در واقع به هرجا كه یك حوزه فناورانه وجود دارد اما جنس محصول ارائه شده خیلی «های تك»نیست مانند زنبور عسل، ورود می كند و تاكید ما این است كه روی زنجیره ارزش افزوده این بخش ها كار شود و هر جا كمبودی وجود دارد، ما این زنجیره را تكامل دهیم و بهبود ببخشیم.
به گفته زند حسامی، تا سال 1394 بعنوان دوره نخست بلوغ معاونت علمی، تعداد 66 كانون دانش، صنعت و بازار به تصویب رسید اما به این نتیجه رسیدیم كه كانون ها بازآفرینی لازم را ندارند.
زند حسامی ادامه داد: لذا در سال ۱۳۹۵ یك اساس نامه جدید تنظیم شد و توانستیم به عنوان یك نهاد غیردولتی و غیرتجاری آن را ثبت كنیم كه در نتیجه، یك نهاد خصوصی با تركیب ۶۵ درصد صنعت، ۳۵ درصد از دانشگاه و یك نفر عضو ناظر از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است.
وی در ادامه اظهار داشت:در دوره دوم یعنی از سال 1395 به بعد تعداد كانون های هماهنگی دانش، صنعت و بازار به 10 كانون رسیده است اما ما به هیچ وجه به دنبال افزایش كمی این كانون ها نیستیم و هدف اثرگذاری بیشتر است.
«كانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار با مشاركت و حضور نمایندگان اركان اصلی چرخه اقتصاد دانش‌بنیان همچون مجامع دانشگاهی و پژوهشی، مراكز صنفی و حرفه‌ای، بنگاه‌ها، متقاضیان فناوری و نوآوری و نمایندگان بخش‌های دولتی و حاكمیتی در یك زمینه تخصصی مشخص در قالب یك موسسه خصوصی غیر تجاری و با تصویب معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فعالیت می‏‌كنند.»

**آشنایی با فرش دستباف ایران
اما از فرش دستباف می توان بعنوان یكی از مهمترین تولیدات سنتی در كشور نام برد، كالایی كه تولید و تجارت آن از سابقه دیرینه و پتانسیل بالایی دركشور برخوردار است و تار و پود این حرفه بسیاری از نقاط سرزمین مان را درنوریده است.
به طوری كه گفته می شود بیش از 8 میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ایران به تولید و تجارت فرش مشغول هستند و به تعبیر حمید كارگر رئیس مركز ملی فرش، فرش دستباف نمونه بارزی برای اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی به ویژه در حوزه تولید و اشتغال است چرا كه بخش عمده مواد اولیه فرش دستباف در داخل كشور تامین می شود و بهترین دانش و مهارت در حوزه طراحی، فرش بافی، ریسندگی، رنگرزی، چله كشی و دیگر مهارت های مرتبط در داخل كشور بیش از رقبا وجود دارد.
دكتر سعید محمد زاد اكبری كارشناس فرش دستباف كشورمان با تاكید بر این كه برترین فرش های دستباف دنیا توسط قالیبافان كشورمان بافته می شود گفت: حدود یك سوم فرش های دستباف جهان در كشورمان تولید می شود و در واقع فرش دستباف نماد هنر ایران است كه در حال حاضر به صورت خیلی كم و حجمی به كار خود ادامه می دهد.
وی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا با اشاره به ویژگی فرش دستباف ادامه داد: فرش دستباف هنگام پا خوردن نه تنها از بین نمی رود بلكه بر زیبایی آن نیز اضافه می شود، این تولیدات به دو شكل قالی و قالیچه هستند و تفاوت اصلی این دو در ابعاد آنهاست به طوری كه به قالی های 6 متر و كمتر قالیچه گفته می شود و اندازه قالی 6، 9، 12 و یا 24 متری است كه با توجه به فضای محیط انتخاب می شوند.
این كارشناس فرش دستباف استفاده از مواد طبیعی در بافت قالی دستی ایرانی را موجب حساسیت زا نبودن، افزایش ارزش همزمان با عمر قالی، خنك در تابستان و گرم در زمستان، عدم تغییر رنگ پس از شستشو دانست.
وی با بیان اینكه، قالی دستباف ایرانی از گذشته دور جزو كالاهای صادراتی كشور بوده است، به مهمترین طرح های فرش دستباف از جمله طرح افشان، شاه عباسی و بته جقه اشاره كرد و گفت: در حال حاضر خیلی از تولید كننده های فرش به طرح های مدرن و كوبیسم و طرح های جدید نقاشی روی آروده اند كه بتوانند در بازار بفروشند.
اكبری با بیان اینكه، نقشه طرح های فرش عشایری ما در برخی از كشورها از جمله چین و تركیه كپی می شود گفت: عشایر ما از روی ذوق و هنر خاص خود فرش می بافند كه متاسفانه مورد توجه قرار نگرفته است لذا برای نگه داشتن صنعت فرش نباید به حمایت‌های مقطعی دلخوش بود.
وی با اشاره به اینكه، بهترین فرش های دستباف ایران متعلق به شهرهای تبریز، قم، كاشان و اصفهان است، در خصوص قیمت فرش دستباف ایران گفت: در واقع فرش دستباف به لحاظ قیمت گذاری به دو دسته تجاری و هنری تقسیم بندی می شوند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: قیمت یك فرش یا قالیچه به مسائل مختلف از جمله ابعاد، نقشه، رنگ، جنس نخ و میزان ریزبافی آن بر می گرددد.
این كارشناس فرش دستباف ادامه داد: فرش تجاری كه به صورت پالت و حجمی فروخته می شود از متری 500 هزار تومان تا سه میلیون تومان و فرش هنری مانند فرش ابریشمی ریزباف با طرح های زیبا و رج بالا از متری پنج تا 100 میلیون تومان قیمت گذاری می شود.

**43 درصد بازار جهانی فرش ایران امروز به زیر 3 درصد رسیده است
اما اكبری در ادامه با بیان اینكه، كشورهایی مانند تركیه و چین یا آذربایجان با سرمایه گذاری در بخش نیروی انسانی و مواد اولیه جایگاه ایران را در دنیا گرفته اند گفت: دولت تركیه برای سال جاری میلادی هدف اقتصادی یك میلیارد دلار صادرات فرش را هدف گذاری كرده است.
وی با بیان اینكه كیفیت و طرح فرش ایرانی در مقایسه با تركیه قابل مقایسه نیست، گفت: این درحالی است كه در حال حاضر به دلیل كوتاهی ها سهم 43 درصد بازار جهانی فرش ایران امروز به زیر 3 درصد كاهش یافته است و متاسفانه هر آماری نیز از سوی مركز فرش ایران در خصوص میزان صادرات فرش ایران ارائه می شود بدون مبنای علمی است.
این كارشناس فرش با بیان اینكه، درحال حاضر بسیاری از بافندگان فرش در كشورمان به دلیل ركود در بازار فرش در برخی مشاغل غیركاذب مشغول بكار شده اند گفت: این در حالی است كه برخی از كشورها از جمله آذربایجان برای به چنگ آوردن سهم بازار فرش ایران در دنیا، با ارائه پیشنهادات و وعده های مختلف و فراهم كردن امكانات سعی در جذب نخبگان این صنعت در بخش های مختلف دارند كه خوشبختانه تاكنون موفق نشده اند.
اكبری می گوید بیشترین صادرات فرش دستباف ما در حال حاضر به آمریكا است اما متاسفانه به دلیل وجود تحریم ها، این كالا بصورت غیرمستقیم و بیشتر از طریق بنادر هامبورگ و فرانكفورت آلمان به این كشور صادر می شود.

**فرش، قربانی اختلاف وزارت صنعت و سازمان میراث فرهنگی
دكتر اكبری در ادامه با بیان اینكه در طول سال های گذشته مدیریت فرش در كشورمان مورد اختلاف و دعوا بین سازمان میراث فرهنگی و وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده است، افزود: هریك از این دستگاه ها مدعی هستند كه مدیریت فرش بایستی در اختیار آنها باشد.
این كارشناس فرش افزود: وزارت صنعت بدنبال ادعای خود مركز ملی فرش را بعنوان یك مركز ابتر و ناكارآمد ایجاد كرده است كه هیچ تاثیری در پیشرفت هنر فرش دستباف نداشته است و بسیاری از كارشناسان نیز این موضوع را تایید می كنند.
وی اظهار داشت: سازمان میراث فرهنگی نیز با ادعای اینكه طراحی و تولید فرش دستباف برگرفته از هنر و فرهنگ دیرینه ایرانیان است، اصرار بر مدیریت این حرفه در كشور دارد.
اكبری در عین حال گفت: البته بنده بعنوان كسی كه از 35 سال تجربه كاری در بخش تولید، صادرات و عضویت در مجامع و سندیكاهای مختلف و حضور در نمایشگاه های مختلف فرش در دنیا برخوردار است، معتقدم فرش كشور نیازمند دلسوزی یك متولی قوی است كه دغدغه های بخش صنعت و بازاریابی و سازمان میراث فرهنگی را بصورت توامان پیگیر باشد و مدیریت كند.
وی افزود: فرش دستبافی كه برای آن متری 200 میلیون تومان قیمت گذاشته می شود به طور حتم بعنوان یك محصول هنری علاوه بر حمایت های تولیدی و بازاریابی، به منظور عرضه صحیح به بازار دنیا، در بخش های مختلف از جمله كپی رایت، نظارت و همچنین توسعه خلاقیت های هنری از جمله نقش و نگار و طراحی نیازمند یك متولی از بخش فرهنگی است.

**عدم استفاده صحیح از اساتید و پژوهشگران فرش
اكبری همچنین عدم استفاده صحیح از دانش و علم استادان و پژوهشگران بین المللی بزرگ فرش كشورمان را كه در دنیا دارای اسم و رسم هستند، یكی دیگر از معضلات اساسی صنعت فرش در كشور عنوان كرد و گفت: این در حالی است كه این جامعه آكادمیك و علمی دوران پیری خود را طی می كند و متاسفانه جایگزینی نیز برای آنها تربیت نكرده ایم.
این كارشناس فرش با بیان اینكه بخش آكادمیك و دانشگاهی فرش از یك سو و بخش سنتی این حرفه نیز هركدام راه خود را می روند، بر ایجاد تعامل هرچه بیشتر بین این دو بخش تاكید كرد.
وی افزود: متاسفانه بازار سنتی فرش در حال حاضر به یك سد و مانع بزرگ بر سر راه بخش صنعت و جامعه آكادمیك و دانشگاهی فرش كه قصد مدیریت علمی فرش را دارند تبدیل شده است به طوریكه این فعالان سنتی معتقدند دانش حق ورود به این بخش را ندارد، آنها مدعی هستند به تمام علوم مسلط هستند.
اكبری اظهار داشت: با اینكه این فعالان سنتی فرش بسیار در كار خود خبره و از یك آگاهی تجربی مناسبی در این بخش بهره مند هستند اما از هیچ علوم و دانش آكادمیك برخوردار نیستند و در برابر نفوذ دانش و صنعت كه می خواهند كار فرش دستباف را علمی پیش ببرند، مقاومت می كنند.
وی افزود: فعالان سنتی مشتری را به حجره می برند و از اینكه حتی همسایه آنها مشتری یا فرش آنها را ببیند واهمه دارند، در حالی كه این مشكل در اكثر كشورها از جمله تركیه، پاكستان، هند، نپال و حتی افغانستان كه در حال حاضر به رقبای جدی فرش ایران تبدیل شده اند، رفع شده است و قشر سنتی آنها بسیار پیشرفته و به روز شده اند و بسیار بیشتر از ایران صادرات فرش دارند.
این كارشناس فرش با بیان اینكه، در حال حاضر بسیاری از تولیدات فرش و گبه های ما از سوی این كشورها بر اساس ذائقه و علم روز دنیا طراحی و تولید و به بازار عرضه می شود، افزود: این در حالی است كه بیشتر تولیدات ایران بر اساس میل شخصی صورت می گیرد.
اكبری افزود: بعنوان مثال تولیدكنندگان و طراحان ایرانی بیشتر به یك سری نقش و نگارهای تكراری مانند نقش های كرم و پیازی علاقمندند و تولید می كنند، درحالیكه بعنوان مثال این رنگ مورد پسند بازار ایتالیا نیست چراكه متقاضیان در این كشور بیشتر خواهان فرش سورمه ای هستند.
وی همچنین عدم توجه به شكل و اندازه در بافت فرش طبق ذائقه مشتریان را یكی دیگر از مشكلات اساسی فرش دستباف ایران در بازار جهانی دانست گفت: در این بخش نیز مشتریان ممكن است به جای اندازه 3*2 (دو در سه) اندازه 2*2 (دو در دو) بخواهند یا در آمریكا به جهت نوع معماری ساختمان و حتی شكل و اندازه اتاق های پذیرایی بیشتر فرش 7.5 متری مورد پسند و ذائقه مشتری است.
این كارشناس فرش ادامه داد: تولیدكنندگان ما به این مهم توجه نمی كنند و بیشتر اندازه های فرش های تولیدی 205 در 3.5 می بافند در حالی كه اندازه مورد درخواست بازار 2.5 در3 است.

**سرگردانی فارغ التحصیلان فرش در كشور
اكبری همچنین با بیان اینكه همواره از آرزوهای ما این بود كه كالای فرش نیز بعنوان یك محصول ریشه دار در ایران به صورت دانشگاهی و آكادمیك پرداخته شود، گفت: البته این مهم چند سالی می شود كه از سوی دانشگاه های هنر و علمی كاربردی و همچنین مراكز آموزشی دنبال می شود و فارغ التحصیلانی در رشته های مرتبط نیز به جامعه تزریق شده است.
این كارشناس فرش در عین حال ضمن اظهار تاسف از عدم استفاده صحیح از این نیروهای تحصیلكرده به منظور ایجاد توسعه علمی در بخش فرش در كشور گفت: هم اكنون بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته سرگردان هستند به طوری كه از آنها به عنوان منشی شركت های بازرگانی یا كارمند عادی استفاده می شود.
وی افزود: این در حالی است كه هزینه های زیادی از سوی دولت صرف آموزش هیات علمی و پرورش این نیروها در كشور شده است.
اكبری با بیان این كه پیش از این از سوی دولت برای اشتغالزایی حداقل 20 هزار نفر از سوی متولیان فرش در كشور اعلام تكلیف شده است، افزود: با این حال تاكنون در حالی كه در سال 1397 به سر می بریم چنین اتفاقی نیافتاده است.

**فرش دستباف بدون شناخت سلیقه مشتری بافته می شود
با این همه، یكی از بخش هایی است كه كانون دانش، صنعت و بازار می تواند با تزریق دانش و فناوری در عرصه های مختلف آن از جمله طراحی، تولید و بازاریابی اثرگذار باشد حوزه فرش دستباف است و البته اخیرا نیز كانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار آن راه اندازی و انتخابات هیات مدیره آن نیز برگزار شد.
حوزه ای كه علی خلیقی طراح، تولید كننده و مدرس دانشگاه هنر معتقد است به شدت دچار ركود شده است و از مشكل طراحی، تولید و صادرات رنج می برد، چراكه هنوز پس از گذشت سال ها، فرش دستباف بدون هیچگونه شناخت و مطالعه بازاری مطابق با طرح های 300 یا 400 سال پیش بافته می شود.
وی كه با خبرنگار ایرنا سخن می گفت، با بیان اینكه طراحی نقش بسیار مهمی در فروش فرش دارد، افزود:امروز خریداران در وهله نخست فرش را نگاه می كنند و بعد كیفیت آن را می سنجند و اگر فرش را به لحاظ ظاهر پسند نكنند نزدیك آن نمی شوند.
خلیقی با تاكید بر این كه طراحان ما نیاز به روز رسانی دارند و بایستی مقداری ارتجاع را كنار بگذارند و آینده را در نظر گیرند گفت: قرار نیست همیشه در تولید فرش به صفویه بنازیم، نسل های آینده درباره شیوه های كاری ما قضاوت خواهند كرد كه چه چیزی برای آنان به یادگار گذاشته ایم.
طراح بزرگترین فرش دستباف جهان معتقد است:هنرهای سنتی گذشته و دیروز متعلق به همان روز بوده است و امروز هنر روز ما هنر سنتی دویست سال بعد خواهد بود و نباید به تكرار كارهای گذشته بسنده كرد.
وی در عین حال تاكید كرد: البته ما با طرح های هجو و كارهای بی كیفیت به اسم مدرن كاركردن نیز مخالف هستیم اما با آگاهی و شناخت و مطالعه هنرهای همسایه فرش مانند نقاشی، عكاسی و گرافیك و ترغیب بازارهای خارجی باید بتوانیم به نقش مایه های جدیدتری و دقیق تری برسیم كه البته این به كمك علم و فناوری میسر خواهد شد.
وی می گوید: هرچند طرح های فرش دستباف ایران در طول سده های گذشته زیبا و با ارزش بوده است و از جایگاه هنری بسیار بالایی در دنیا برخوردار است، اما با رشد انواع و اقسام تكنولوژی ها، نسل های جدید در دنیا نیز بسیار متفاوتر از پدران و اجداد خود زندگی می كنند و بخش قابل توجهی از آنان طرح های دیگری را می پسندند.
خلیقی تاكید كرد: ما باید برای گروه سنی جوان تر دنیا ایده ها و طرح های نو و جدیدتری داشته باشیم و باید خودمان را به آنها نزدیك كنیم كه البته این مهم در گرو پیوند دانشگاه، صنعت و بازار با یكدیگر است كه در قالب كانون شكل گرفته است.

**تبلیغات فرش دستباف ایران بسیار ضعیف است
اما طراح بزرگترین فرش دستباف جهان با تاكید بر این كه یكی از مشكلات اصلی فرش دستباف مربوط به بازار فروش است، دلیل اصلی بروز این مشكل را نبود تبلیغات مناسب عنوان كرد و گفت: تبلیغ خوبی برای فرش ایران نمی شود و بنده هیچ جا ندیدم كلیپ خوبی از فرش ایران تولید و پخش شود.
خلقیقی معتقد است: در این بخش باید در راستای حمایت از تولیدات ملی فیلم های مستندی ساخته شود چرا كه در بحث شناساندن فرش ایرانی به مخاطبان مقداری كوتاهی شده است.
وی اضافه كرد:این درصورتی است كه برخی كشورهای دارای تولیدات خاص و صنایع دستی با ورود توریست ها به كشورشان یك كاتالوگ از تولیدات ملی و صنایع دستی شان به آنان هدیه می دهند ضمن اینكه نسبت به سایر كشورها نیز در نمایشگاه ها خارجی حضور فعالی نداریم و برخی شركت های تولیدی نیز بصورت فردی در اینگونه نمایشگا ها حاضر می شوند.
وی ضعف در تامین مواد اولیه مرغوب و همچنین عملیات تكمیلی نسبت به رقبای خارجی در صنعت فرش دستباف را از دیگر مشكلات این حوزه ذكر كرد و این حوزه را نیازمند به روز رسانی و استفاده از دانش روز مهندسان شیمی و نساجی دانست.
وی می گوید: حالا كه كانون دانش، صنعت و بازار به همت فعالان حوزه فرش و همچنین حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شكل گرفت است، باید نخبگان این سه عرصه با یكدیگر هم اندیشی كنند ضمن تعریف یك الگوی واحد، فرش دستباف را از وضعیت تكروی فعالان این عرصه كه تولید و تلبنار فرش در انبارها را بدنبال داشته است نجات دهند.

**فرش دستباف نیازمند ارتقای كیفی
اما عضو هیات علمی دانشگاه هنر نیز معتقد است كه اگر میخواهیم در رابطه با فرش دستباف در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشیم و موفق تر عمل كنیم باید در جهت ارتقای كیفیت گام برداریم و این كالا را به قیمت طلا و جواهر و قابل قبول به دنیا عرضه كنیم.
بیژن اربابی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاكید بر اینكه دنیا به لحاط تكنولوژی بسیار رشد داشته است گفت: قرار نیست نسل فعلی نیز شیوه های زندگی پدران و اجداد خود را تكرار كنند.
وی معتقد است: هرچند حضور فرش های ماشینی و سایر زیراندازها همیشه رقبای سختی برای فرش های دستباف ایران بوده اما اینكه فروش فرش دستباف ما در بازار به دلیل برخی غفلت ها با مشكل مواجه شده است آخر دنیا نیست، می توان با شناخت صحیح از بازار كه ابعاد متفاوتی از جمله فرهنگ، تكنولوژی، سلیقه ها را در بر می گیرد، تولیدات مناسبی را به بازار عرضه كرد.

**آیا كشورهای چین و هند جای ایران را گرفته اند؟
این عضو هیات علمی دانشگاه هنر در خصوص برخی صحبت ها مبنی براینكه، چند سالی است كه كشورهای چین و هند در بازار جهانی فرش یكه تازی می كنند و جای ایران را در بازار گرفته اند، ضمن رد این صحبت ها گفت: این كشورها در یك دوره از روی استیصال به سمت تولید و فروش فرش رفتند اما به لحاظ كیفی نتوانسته اند جایگاه ایران را تصاحب كنند.
اربابی افرود: در حال حاضر بسیاری از تجار چینی برای خرید فرش دستباف ایران به كشورمان می آیند و به مناطق مختلف چین از جمله شانگهای می برند.
وی می گوید: البته حدود 30 درصد فرش ایران به آمریكا صادر می شد كه با تحریم هایی كه از سال 1391 آغاز شد، صادرات فرش دستباف به این كشور بعنوان بزرگترین بازار فرش ایران دچار مشكل شد.

**فرم و اشكال فعلی فرش دستباف مورد پسند نسل جدید نیست
علیرضا قادری طراح و گرافیك در حوزه فرش نیز مشكل اصلی حوزه فرش دستباف در كشورمان را ناپایداری در بازار جهانی به دلیل مشكلات ساختاری داخلی دانست و گفت: البته تولید فرش كماكان در كشور ادامه دارد و با وجود اینكه یك عده ای از این حوزه خارج شده اند اما جای آنها را افراد جدید پر كرده اند
وی در گفت و گو با ایرنا همچنین عدم تطبیق با نیازهای بازار را اصلی ترین علت ناپایداری فرش دستباف ایران در بازارهای جهانی دانست و گفت: برخی مشكلات ایجاد شده ناشی از مشكلات خود بازارهای خارجی مقصد است چرا كه در كشورهای اروپایی و یا آمریكا روش های زندگی باعث شده است كه نسل های جدید تمایل زیادی به فرم ها و اشكال فعلی فرش نداشته باشند.
قادری افزود: از یك طرف نیز آنها می خواهند هرچند وقت یكبار و گاه به سرعت لوازم زندگی خود را تغییر دهند و بالطبع خرید فرش گرانقیمت دستباف ایران برای آنها به صرفه نخواهد بود.
وی گفت: ما در ایران فرش دستباف را زیرپا می گذاریم و استفاده می كنیم این در حالی است كه بسیاری از مردمان دنیا توان مالی را ندارند كه این فرش را خریداری كرده و زیرپا خود بیاندازند.
این طراح فرش گفت: البته بخش دیگری از مشكلات بازار فرش دستباف ناشی از مشكلات اقتصادی در سراسر دنیا است، ضمن اینكه ما تنها كشور تولید كننده فرش نیستیم و بازار هدف با سایر تولیدكننده ها نیز در ارتباط است و در واقع این مقدار تولید فرش در كشور مازاد بر نیاز و كشش بازار است.
وی سنتی عمل كردن فعالان عرصه فرش دستباف را مورد اشاره قرار داد و گفت: امروزه همگام با پیشرفت های تكنولوژیكی تمام پرداخت ها، بازاریابی، فروش و مذاكرات بصورت الكترونیكی انجام می شود.

**سردرگمی بافندگان فرش، آنها نمی دانند چه چیزی ببافند
قادری با بیان اینكه اطلاع رسانی راجع به فرش دستباف ایران در بازارهای جهانی بسیار ضعیف است گفت: منشاء بیش از 90 درصد اطلاعاتی كه درحوزه فرش دستباف در اختیار مردم دنیا است سایر كشورهای تولید كننده این محصول هستند البته ممكن است راجع به فرش ایران نیز اطلاع رسانی كنند.
وی ادامه داد: لذا ما سهم و جایگاهی در تبلیغات و اطلاع رسانی فرش دنیا نداریم و بدون هدف تولید می كنیم بنابراین تنها كسی كه به صورت مناسب راجع به فرش با دنیا صحبت می كند، خوب هم می فروشد.
این طراح فرش گفت: مشكل امروز ما مواد اولیه، بافنده و نوع طراحی یا رنگرزی نیست بلكه مشكل در قطع ارتباط با بازار است، به طوری كه روزانه تماس های زیادی را از سوی تولید كنندگان فرش دستباف شاهد هستیم مبنی بر اینكه برای فروش خوب در بازار، باید چه طرحی را با چه ابعادی بیافند؛ آنها دقیقا نمی دانند باید چكار كنند.

**تكروی فعالان فرش دستباف معضل اصلی
اما قادری ضمن تقدیر از عملكرد معاونت علمی در حمایت از راه اندازی كانون های دانش، صنعت و بازار به منظور رونق تولید ملی گفت: به طور حتم بهترین قوانین و برنامه ها در عرصه عمل اگر با همدلی، همگرایی و غیرت توام نباشد شكست خواهد خورد و دست اندركاران این برنامه ها ناكام می شوند.
وی با تاكید براین كه نقش هدایتگری و حمایتگری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حوزه كانون های دانش، صنعت و بازار باید پررنگ باشد گفت: بعنوان مثال بسیاری از فعالان حوزه فرش دستباف بصورت تكرو عمل می كنند به طوری كه جنس كار آنها انفرادی است و تجارت فرش آنها همواره بر انجام كارهای گروهی اولویت داشته است.
وی گفت: حتی بسیاری از فعالان این حوزه به صورت سری كار می كنند و این باعث شده است كه بسیاری نكات و مسائل مربوط به هنر فرش دستباف سینه به سینه منتقل شود؛ در حال حاضر تعدادی از بزرگان و بافندگان بزرگ به دلیل اینكه پشت یك فروشنده فرش قرار دارند حتی تا هنگام مرگ ناشناخته باقی می مانند.
قادری تاكید كرد: لذا دست اندركاران حوزه فرش دستباف در درجه نخست برای انجام كار جمعی و مشاركت در حوزه كسب و كار نیازمند آموزش و فرهنگ سازی هستند.

**تولید فرش با ورود معاونت علمی هدفمند می شود
رئیس انجمن فرش ایران نیز با تاكید براینكه در حال حاضر فرش دستباف ایران هدفمند تولید نمی شود، گفت:ورود معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و راه اندازی شركت های دانش بنیان در حوزه فرش تولید این محصول را علمی و هدفمند خواهد كرد.
مهدی كشاورز افشار در گفت و گو با ایرنا افزود: كانون دانش، صنعت و بازار كه با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری راه اندازی شده است می تواند به منظور ارتقای كیفیت فرش دستباف ایرانی و جایگاه ارزش های هنری و فرهنگی این صنعت، اهالی دانشگاه، صنعت و همچنین بازار را برای حمایت و راه اندازی شركت های دانش بنیان در این حوزه گرد یكدیگر جمع كند.
وی گفت: با راه اندازی كانون دانش، صنعت و بازار به طور حتم شركت های دانش بنیان در حوزه فرش در پارك های علم و فناوری راه اندازی خواهد شد كه با تركیب دانش و تجربه تزریق كمك های نوآورانه و خلاقیت های بسیاری از سوی جامعه دانشگاهی و ترغیب تولیدكنندگان بدبنال خواهد داشت.
وی در خصوص اینكه آیا راه اندازی شركت های دانش بنیان در حوزه فرش در دنیا سابقه دارد یا خیر نیز گفت: البته این كار هنوز به این شكل در دنیا مورد توجه قرار نگرفته است و ایران در این زمینه نخستین كشوری خواهد بود كه در حوزه فرش دستباف می خواهد تجربه و دانش را با هم تلفیق كند و به طور حتم در آینده نزدیك نیز نتایج درخشان آنرا خواهد دید.
علمی ** 1836 **2017
گزارش: یوسف درویشی