به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، مایك پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا دوشنبه 31 اردیبهشت(21 می2018) استراتژی جدید آمریكا در برابر ایران را اعلام و ادعا كرد اگر جمهوری اسلامی ایران شروط دوازده گانه دولت ترامپ را نپذیرد شدیدترین تحریم های تاریخ را علیه كشورمان اعمال خواهد كرد؛ اقدامی مداخله جویانه كه به باور تحلیلگران نه استراتژی كه خیال پردازی های غیر منطقی، متوهمانه و غیر قابل اجرا هستند.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با صدور بیانیه ای به این اظهارات پاسخ داد. بنابر متن این بیانیه، اظهارات سخیف، بی مایه، توهین آمیز و مداخله گرانه پمپئو و نسبت های ناروا به ملت بزرگ و متمدن ایران نشانه استیصال و درماندگی مقام های دولت آمریكا در مقابل ملت ایران و تلاش مذبوحانه برای انحراف اذهان جهانی از اقدام غیرقانونی و نقض عهد این كشور در برجام است كه حقوق بین الملل و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد را كه توسط دولت آمریكا پیشنهاد و به اتفاق آرا تصویب شده بود زیرپا گذاشته است.
موضع گیری های پمپئو علیه ایران در شرایطی صورت می گیرد كه خروج آمریكا از برجام، علاوه بر آنكه اعتبار بین المللی ایالات متحده را به چالش كشیده، روابط این كشور با اتحادیه اروپا را نیز به اغما برده است. زیرا چند روز پیش از خروج یك جانبه آمریكا از توافق هسته ای، سران اروپایی برای متقاعد كردن ترامپ به ماندن در برجام به واشنگتن سفر كردند اما تلاش های آن ها در این زمینه ناكام ماند و در نتیجه آن ها بر ادامه برجام منهای آمریكا و تداوم همكاری های ایران با اروپا و جهان تاكید كردند.
اگرچه تصور می شد با اعلام تصمیم ترامپ مبنی بر خروج آمریكا از برجام، این معاهده بین المللی از هم بگسلد اما حمایت جهانی از برجام و تاكید اتحادیه اروپا به تداوم برجام منهای آمریكا از یك سو و پافشاری آن ها بر ادامه همكاری ها و مناسبات سیاسی، تجاری- اقتصادی با تهران، نه فقط انزوای آمریكا به عنوان یك قدرت بزرگ را به دنبال داشته است بلكه به نوعی قاعده مندی غیر رسمی مبنی بر همراهی بی چون چرای اتحادیه اروپا با تصمیمات كاخ سفید را به چالش كشیده است.
سرخوردگی بین المللی و همچنین همسویی رژیم های منطقه ای با تصمیم گیری های غیر دیپلماتیك ترامپ باعث شد كه ایالات متحده بار دیگر ادعاهای متوهمانه، دروغ و مداخله جویانه خود را علیه ایران تكرار كرده و با فرافكنی اقدامات امنیت زدا و بی ثبات كننده خود در جهان، تهران را به عنوان مخل امنیت و نظم و حامی تروریسم در منطقه معرفی كند.
خروج آمریكا از برجام نقض آشكار یك معاهده بین المللی بود و این امری است كه اتحادیه اروپا و دیگر طرف های توافق هسته ای به آن اذعان دارند. به رغم كارشكنی و سنگ اندازی های واشنگتن برای تحریك تهران به خروج از برجام، این آمریكا بود كه این توافق بین المللی را نقض كرد نه ایران. اما بسیاری از تحلیلگران و مقامات سیاسی اظهارات پمپئو را بی اساس و غیر قابل اجرا می دانند.
در همین زمینه «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه در توئیتر خود نوشت: دیپلماسی قلابی آمریكا چیزی جز تنزل به عادات قدیمی نیست كه در حصار توهمات و سیاست‌های شكست‌خورده قرار دارد و گروه‌های فاسد دارای منافع خاص آن را دیكته می‌كنند، انتخاب‌های نادرست یكسانی را تكرار می‌كند و در نتیجه، همان محصولات ناخوشایند قبلی را حاصل خواهد كرد. ایران، در عین حال، در حال همكاری با شركا برای راه های عملی برجامی در دوران پس از آمریكا است.
به رغم پوچ بودن موضع گیری های تكراری كاخ سفید علیه تهران، سوال این است كه در برابر به اصطلاح راهبردهای تازه آمریكا علیه ایران، چه باید كرد و در شرایط كنونی چه استراتژی را در پیش گرفت.
در شرایط كنونی اتحادیه اروپا به رغم هم پیمانی و همسویی دیرینه با سیاست های كاخ سفید، در مورد برجام مسیر خود را از آمریكا جدا كرده و با تاكید بر اینكه برجام معاهده ای بدون جایگزین است تلاش می كند ضمانت هایی لازم را در این زمینه به تهران بدهد. واشنگتن ادعا می كند كه در صورت نپذیرفتن شروط دوازده گانه، بدترین تحریم های تاریخ را علیه ایران اعمال می كند این ادعا یا به اصطلاح تهدید در حالی است كه در طول عمر چهل ساله نظام جمهوری اسلامی، ایران همواره در شرایط تحریم به سر برده است و به رغم تنگناها و محدودیت هایی كه در این زمینه وجود داشته در بسیاری از حوزه ها خودكفایی برای كشور به دست آمده و پیشرفت های چشمگیری اتفاق افتاده است.
بر این اساس ادعای تحریم های تازه علیه ایران، موضوع تازه ای نیست كه ایجاد نگرانی كند اما در شرایط كنونی ایران همراهی اتحادیه اروپا، چین و روسیه را در برجام دارد و از این رو راه ها و مسیرهای تازه ای در مقایسه با شرایط تحریمی گذشته برای ایران باز شده است. بهره گیری از این فرصت ها و شناسایی نقاط قوت در مناسبات سیاسی، اقتصادی- تجاری ایران در این مسیرها موضوعی است كه در مرحله برجام منهای آمریكا یا به اصطلاح رویارویی با شرایط تحریمی تازه توجه به آنها در اتخاذ راهبردهای جدید ضروری به نظر می رسد.
تقویت مناسبات و همكاری های بین المللی و منطقه ای به ویژه در ارتباط با اتحادیه اروپا این امكان را فراهم می كند كه ایران از شرایط تحریمی و محدودیت آفرینی های راهبردی آمریكا عبور كند و با تقویت دیپلماسی اقتصادی، علاوه بر اخذ ضمانت های اجرایی برای اجرای برجام و توسعه همكاری های تجاری با منطقه و جهان؛ اقدامات پدافندی لازم را در این زمینه صورت دهد.
آنچه تحت عنوان راهبرد تازه آمریكا در برابر ایران ارائه شد؛ نه فقط مداخله گری های بی پشتوانه و غیر قابل اجرا كه نقض حاكمیت ملی یك كشور است زیرا بر اساس مبانی حقوق بین الملل، هیچ دولتی حق مداخله در امور داخلی دیگر كشورها و دولت ها را ندارد.
در مقابل عهدشكنی و فرافكنی های ضدایرانی آمریكا، به نظر می رسد كه اجماع سازی جهانی درباره صلح آمیز بودن انرژی هسته ای راهگشا باشد. در خصوص توان موشكی نیز تجربه نشان داده كه ایران هیچ گاه حاكمیت سرزمینی و مشروعیت سیاسی هیچ كشوری را نقض نكرده و دكترین نظامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان كشوری قربانی تجاوز نظامی، بر مبنای بازدارندگی بوده است.
بر این اساس ایران باید با تقویت دیپلماسی عمومی و توسعه تعاملات مثبت در جامعه بین المللی علاوه بر اثبات مواضع راهبردی خود مبنی بر عاملیت در ایجاد امنیت، ثبات و تعادل پایدار منطقه ای؛ ضمن ایجاد همسویی جهانی با جمهوی اسلامی ایران، سیاست تامین منافع ملی حداكثری را در تعاملات بین المللی پیش ببرد.
پژوهشم**3050**1601**
تهران-ایرنا- موضع گیری به اصطلاح راهبردی آمریكا در برابر ایران، از بی ثباتی و بی اعتباری سیاست های واشنگتن در جامعه بین الملل ناشی می شود در مواجهه با این فرافكنی های بی پشتوانه؛ اجماع سازی جهانی، تقویت دیپلماسی اقتصادی با هدف تامین حداكثری منافع ملی موثر خواهد بود.