«ای مریم! خدا تو را به كلمهای از جانب خودش بشارت میدهد كه نامش مسیح، عیسی بن مریم است در حالی كه در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان الهی است.» این سخنان خداوند در سوره آل عمران درباره حضرت عیسی(ع) است كه از وجود مادری پاكدامن و پرهیزگار متولد شد.
حضرت عیسی(ع) چهارمین پیامبر اولوالعزم در 25 دسامبر سال اول میلادی در منطقه بیت لحم واقع در جنوب اورشلیم فلسطین پا به عرصه گیتی نهاد . ولادت ایشان یكی از بزرگ ترین معجزه های الهی محسوب می شود، عیسی مسیح(ع) بدون داشتن پدر از بطن حضرت مریم(س) مادری پرهیزكار به دنیا آمد.
پس از تولد عیسی بن مریم(ع) این بانوی درستكار به فرمان الهی در نزد قوم بنی اسراییل رفت و روزه سكوت اختیار كرد و هنگامی كه آنان از حضرت مریم(س) درباره تولد فرزندش سوال كردند، حضرت عیسی(ع) به دستور پروردگار لب به سخن گشود و اینگونه فرمود: «من بنده خدایم، او كتاب آسمانی به من اعطا كرده و مرا پیامبر خویش قرار داده است و مرا هرجا كه باشم موجودی پربركت خواسته و تا زمانی كه زنده ام، مرا به نماز و زكات امر فرموده است...»
این والامقام در كنار مادر خویش رشد و پرورش یافت و هدایت و رهبری جامعه را به دست گرفت و همواره مردم را به عبادت خداوند یكتا فرا خواند و در این راه از هیچ كوششی فروگذاری نكرد. دشمنان چهارمین فرستاده الهی همواره ایشان را مانعی در برابر دستیابی به خواسته های خود می پنداشتند و در صدد قتل او برآمدند اما آنان هرگز نتوانستند به اهداف نافرجام خویش دست یابند.
عیسی مسیح(ع) به فرمان خداوند به پیامبری مبعوث شد و بشر را به توحید و كمك به یكدیگر فراخواند و زندگی این بزرگوار همواره سرشار از معجزه بود كه این امر شگفتی و حیرت همگان را به دنبال داشت.
حضرت عیسی بن مریم(ع) به آیندگان بشارت میلاد پیامبر خاتم را داد و فرمود: «به شما خبر می دهم كه پس از من پیامبری خواهد آمد به نام احمد(ص) كه یكی از فرزندانش حجت خدا بر انسان ها خواهد بود. زمانی كه زمین از ظلم و جور پر شد او قیام كند و عدل را به پا دارد. پس من در آن زمان از آسمان فرود می آیم.»
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) با «علیرضا كاوند بروجردی» عضو هیات علمی دانشگاه علوم و معارف قرآنی و پژوهشگر امور دینی به گفت وگو پرداخت.
كاوند بروجردی، اعتقاد به منجی و رهاننده از ظلم و ستم را یكی از مشخصه های آیین یهود دانست و گفت: یكی از مشخصات بارز آیین یهودیان اعتقاد به منجی و نجات دهنده ای بود تا آن ها را از ظلم و ستم برهاند كه برخی در این زمینه معتقدند چون قوم بنی اسراییل از سده پنجم میلادی استقلال سیاسی خود را به مرور زمان از دست دادند انبیا مژده آمدن فردی از فرزندان داود(ع) را به بنی اسراییل دادند. فلسطین در عصر پیدایش مسیحیت در سلطه رومیان قرار داشت و هرج و مرج و زورگویی سران قوم بنی اسراییل سبب شد تا امیدواری به ظهور یك منجی بیشتر شود كه این رهاننده همان مسیح(ع) بود كه در لغت به معنی نجات دهنده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم و معارف قرآنی به نكات ویژه ای كه در داستان ولادت حضرت عیسی(ع) وجود دارد اشاره كرد و بیان داشت: حضرت مریم(س) مادر عیسی (ع) در میان مسیحیان به دلیل داشتن عفت و پاكدامنی به «حوای دوم» معروف بود و بی آنكه با مردی در ارتباط باشد آبستن و با اطاعت از پروردگار خویش باعث نجات نسلی از بشر شد. با تولد مسیح(ع) اتهام های ناروایی به حضرت مریم(س) زدند. در ماجرای تولد عیسی (ع) دو نكته وجود دارد كه پیام آور درس های بزرگ عقیدتی و عملی است؛ حضرت مریم (ع) از هر نظر پاك و همواره در محراب عبادت به سر می برد و یكی از خدمتگزاران مسجد بیت المقدس به شمار می رفت. وی همواره به حفظ حریم عفت و حجاب بسیار حساس و مراقب بود و اهمیت آن را به همگان تاكید می كرد.
وی در ادامه بیان داشت: قرآن در معرفي شخصیت انبیاء و پیامبران تلاش وافري را مبذول داشته و در آیه های بسیاری، از فرستاده های الهي به خصوص پیامبران اولوالعزم و صاحب شریعت سخن به میان آورده است. قرآن كریم در شرح تولد حضرت عیسي مسیح(ع) چنین ميفرماید: «عیسي زماني كه بچه بود قوم بني اسراییل ، اتهامي به مریم زدند كه به سخن آمد و گفت: من بنده خدایم كه مرا كتاب آسماني نبوت عطا كرد هر كجا كه باشم مرا مبارك گردانید و تا زندهام مرا به نماز و زكات سفارش نمود و مرا به نیكویي با مادر توصیه فرمود و مرا ستمكار و شقي قرار نداد. روز ولادت و مرگ نیز روزي كه برانگیخته شوم سلام و درود حق بر من است.» آنچه در عظمت مقام حضرت عیسي(ع) در قرآن دیده می شود این است كه وی بنده خدا و فرستاده اوست و به مردم غیر از رسالتخود و دعوت به پروردگار و قیامت چیزي بیان نكرده است.
در قرآن كریم 25 بار عنوان عیسی و 13 مرتبه نام مسیح آمده و واژه عیسی ترجمه عربی كلمه « یسوع » كه به معنای نجات دهنده است. همچنین نام حضرت مریم(س) در قرآن 34 بار بیان شده و بخشی از سوره حضرت مریم(س) به ماجرای ولادت حضرت عیسی (ع) و سخن گفتن او در گهواره و زندگی و چگونگی دعوت وی می پردازد.
وی به ارتباط حضرت عیسی(ع) با سایر پیامبران قوم بنی اسراییل اشاره كرد و توضیح داد: هنگامی كه عیسی(ع) به 30 سالگی رسید یكی از انبیاء بنی اسراییل، یحیی فرزند زكریا نام داشت كه همواره به پند و اندرز مردم مشغول بود و گناهكاران را غسل تعمید و همگان را به آمدن مسیح و نزدیك شدن ملكوت الهی مژده می داد كه همین امر خشم فرمانروا را برانگیخت. تاریخ نگاران معتقد هستند كه بعثت حضرت عیسی(ع) در یكی از غسل های تعمید وی انجام شده است كه به همین دلیل او 40 روز در تنهایی به سر برد و پس از مدت زمان مشخص به میان مردم آمد و تعالیمی را بیان كرد كه با روش پیشینیان خود بسیار تفاوت داشت.
عیسی(ع) سه سال میان مردم عادی حضور داشت و به موعظه آن ها می پرداخت و از شهری به شهر دیگر می‌رفت و افراد جاهل و گناهكار را تعلیم می‌داد. او پایه آموزه های خویش را بر محبت و مهربانی قرار داده بود. در این مدت 12 تن را به شاگردی خویش پذیرفت كه همه جا همراه وی بودند و سخنان مسیح(ع) را با جان و دل به كار می‌بستند، این 12 تن افراد حواریون نامیده می‌شوند كه به معنی كسانی هستند كه لباس خود را از پشم سفید تهیه می‌كنند و به تبلیغ اندیشه مسیح(ع) می پرداختند.
كاوند بروجردی ترك تعلق های دنیوی را از آموزه های آیین مسیح دانست و اظهار داشت: وی همواره پیروانش را به ترك و تحقیر تعلق های دنیوی فرا می خواند و رسیدگی به فقرا و نیازمندان را مهم ترین اصل در زندگی می دانست. حضرت مسیح(ع) رعایت شریعت تساهل(راحت و سهل) را هرگز جایز نمی دانست اما با این وجود كاهنان و كاتبان را مایه ضعف ایمان عامه مومنان می دانست و تفاسیری از تورات ارایه می كرد كه با تفسیرهای موجود بسیار تفاوت داشت و همین امر موجب اختلاف رییس مجمع كاهنان یهود با وی شد.
این پژوهشگر امور دینی به تاثیر اجتماعی حضرت عیسی(ع) بر قوم بنی اسراییل اشاره و خاطر نشان كرد: شاگردان عیسی(ع) پس از به دار آویخته شدن او با اشتیاق فراوان و بدون اینكه ادعا كنند كه دین جدیدی را تبلیغ می كنند به تفسیر جدید مسیح(ع) از تورات پرداختند. آنان كمك به همنوع و توبه از گناه را با تاكید بیشتری به مردم می آموختند. این امر باعث ایجاد مخالفت كاهنان شد؛ اما یكی از آنان چنین استدلال كرد كه در گذشته هم جنبش‌های اجتماعی و سیاسی وجود داشت كه پس از مرگ رهبران آن حركت‌ها خود به خود فروكش كرد و در همین ارتباط به مجمع كاهنان گفته شد كه این جنبش نیز به زودی از میان خواهد رفت. یاران مسیح(ع) برخلاف این پندار هر آنچه او درباره زندگی جاوید را وعده داده بود را باور كردند. این بود كه شكنجه های آزار دهنده ای كه مسیحیان نخستین از دست یهودیان و پس از آن رومیان دیدند اثر نبخشید و دامنه نفوذ مسیحیت روز به روز بیشتر شد.
نفوذ و گسترش دین مسیح سبب شد تا به مرور غیرعبریان نیز به وی ایمان بیاورند و همین امر تضادهایی را میان عبریان، آرامی ها و یونانی های پیرو مسیح به وجود آورد كه حواریان را بر آن داشت تا برای از میان بردن این شكاف ها هفت تن را برای اداره امور مسیحیان انتخاب كنند. آنان در اوقات معین در خانه های یكدیگر گرد هم می آمدند و در انتظار بازگشت مسیح(ع) مراسم خاصی را برپا می كردند. این مجامع بعدها نام كلیسا به خود گرفت كه از واژه یونانی «اكلزیا» مشتق و به معنای انجمن یا محفل است.
وی در ادامه بیان داشت: دو نگرش متفاوت درباره شخصیت حضرت عیسی (ع) وجود دارد؛ انجیل، نامه‌های یوحنا و رساله‌های پولس، اساس الهیات مبتنی بر خدایی عیسی(ع) و بخش‌های دیگر انجیل كه مبنای الهیات مبتنی بر بنده و پیامبر بودن وی است. نظام نخست را پولس از مبلغان مسیحیت بنیان نهاد و دیگری را پطرس و حواریان همراهش بنا نهادند. پولس در نامه‌های خود عیسی(ع) را كلمه خدا، ازلی، خدای مجسم و به سبب رستاخیزش فرزند خدا و دارای ذات الهی می‌خواند. مسیح‌شناسی پولس به سبب هماهنگی‌اش با ذهنیت فكری و فرهنگی غیریهودیان، موجب پذیرش مسیحیت از طرف آنان و همچنین زمینه ساز اختلاف های فرقه‌ای شد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن نظر اسلام را درباره انحراف های به وجود آمده در دین مسیحیت مردود دانست و تصریح كرد: در منابع اسلامی موضوع به صلیب كشیده شدن حضرت عیسی(ع) امری باطل و مردود است، همانطور كه قرآن كریم در آیه 157 سوره نساء بیان می كند عیسی(ع) كشته و به صلیب كشیده نشده بلكه این امر بر آنان مشتبه شده است. برخی پیروان مسیح(ع) هم مصلوب شدن مسیح(ع) را غیرواقعی و نمایش ظاهری می دادند. اسلام از میان تمام ادیان الهي، مسیحیت را به دوستی خود برگزیده است. اسلام هر چند خدا بودن مسیح(ع) و به دار آویختن را رد ميكند، اما از جنبه دیگري اعلان ميكند كه مسیحیت از نظر محبت و دوستي نزدیكترین ادیان آسماني به اسلام است. قرآن كریم شخصیت والای حضرت مسیح(ع) را همواره با اوصافی همچون؛ بنده خدا، صاحب شریعت و برگزیده خداوند و وصف های پسندیده دیگر ستوده كه همه آن ها دلالت بر عبودیت و خلوص بندگی وی دارد.
كاوند بروجردی در پایان به نقاط اشتراك سه دین بزرگ یهود، مسیحیت و اسلام در اعتقاد به منجی موعود اشاره كرد و گفت: امید به آینده یكی از ویژگی های مشترك در ادیان بزرگ ابراهیمی محسوب می شود و با وجود اینكه در مقطع های مختلف زمانی حوادث تلخ و ناگوار را پیشگویی كرده اما امید به نجات انسان را همواره به امت ها نویده داده و صبر و بردباری را لازمه آن دانسته است. در آیین مسیحیت هم همین اعتقاد بر اینكه در آخر زمان منجی و نجات دهنده ای می آید و صالحان و نیكوكاران را به زندگی ابدی می رساند به وضوح و روشنی دیده می شود. در برخی متون منابع اسلامی ذكر شده كه حضرت عیسی(ع) برای تمام كردن حجت میان ادیان بنی اسراییل و گرایش آنان به اسلام خواهد آمد و پشت سر امام زمان(عج) نماز برپا می دارد و بدین ترتیب بسیاری از مسیحیان و بخشی از یهودیان به آن حضرت اقتدا می كنند و مومن خواهند شد و كاهش دشمنی ها و انعقاد پیمان صلح در همه جا حكمفرما خواهد شد.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مریم همتی** انتشار دهنده: شهربانو جمعه
**پژوهشم9117**9131**
ایرنا مقاله كانالی برای انعكاس مقاله های اندیشكده ها - پژوهشكده ها - دانشكده ها - مراكز تحقیقاتی و رسانه های ایران وجهان*
Irnaarticle@
تهران- ایرنا- حضرت عیسی(ع) چهارمین پیامبر اولوالعزم و بشارت دهنده صلح و دوستی است كه مردم روزگار خویش را به طرف آیین یكتاپرستی و همزیستی مسالمت آمیز هدایت كرد. انسانی وارسته كه روزی همراه با منجی عالم بشریت ظهور می كند و جهان را سرشار از حق و عدالت می سازد.