هشت سال دفاع مقدس یكی از درخشان ترین برهه های تاریخی ایران محسوب می شود؛ هنگامه ای كه ملت ایران در اتحادی بی نظیر و یكپارچه به مصاف با دشمن متجاوز رفتند و برای حفظ و پاسداری از خاك وطن، سراسر عشق، ایثار و شجاعت شدند. بنابراین روزنامه های مختلف به منظور ارج نهادن به این ارزش ها و برجسته سازی تلاش های این ایثارگران با انتشار گزارش ها و مطالبی در محورهای گوناگون به این مهم پرداختند.
** حماسه آفرینی های رزمندگان اسلام در هشت سال جنگ تحمیلی
تجاوز رژیم بعث به مرزهای ایران سبب شد تا ایرانیان جدا از نژاد و زبان به مبارزه با دشمن متجاوز بپردازند و از مرز و خاك سرزمین خود همچون جان خویش حفاظت كنند، مطبوعات كشور در هفته گذشته در گزارش هایی به این مهم پرداختند.
روزنامه ایران در یادداشتی با قلم شاهین عبدالرزاق پژوهشگر تاریخ جنگ و با عنوان «برتری دریایی با توان نیروی هوایی»، نوشت: عملكرد درخشان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در دوران متلاطم و پرفرازو نشیب نخستین ماه جنگ تحمیلی وتأثیربالنده وتعیین‌كننده آن در سردرگمی‌های نیروی زمینی وكاهش عملیات هوایی ارتش متجاوز، این فرصت عالی را نصیب نیروهای رزمنده خودی ساخت تا با زمینگیركردن اشغالگران به طرح‌ریزی لازم به منظوراجرای عملیات رهایی سرزمین‌های اشغالی از وجود ناپاكان بعثی بپردازد و بدین ترتیب با جلوگیری از پیشروی نیروی زمینی عراق و انسداد محورهای مواصلاتی آنان و زمینگیرشدن سربازان بعثی در مواضع نامطلوب و نامناسب از نقطه نظرتاكتیكی ضربه سنگینی به طرح‌های عملیاتی ارتش عراق وارد شد.
روزنامه جوان با اشاره به نخستین نشانه‌های كاربرد تسلیحات شیمیایی به وسیله ارتش بعث عراق، عنوان «600 حمله شیمیایی در 2 هزار روز جنگ» را برجسته كرد و آورد: 23 آذرماه 1359 گزارش عجیبی مخابره شد كه از یافتن شواهدی مبنی بر امكان كاربرد تسلیحات شیمیایی توسط دشمن در جبهه‌ها حكایت می‌كرد. نكته عجیب در این گزارش مربوط به زمان انتشار آن می‌شد، چراكه هنوز سه ماه از آغاز رسمی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نمی‌گذشت و استفاده از تسلیحات شیمیایی تا آن زمان بعید به نظر می‌رسید.
كاربرد تسلیحات شیمیایی ارتش بعث عراق طی دفاع مقدس، تاریخچه‌ای به درازای این واقعه تاریخی دارد. هرچند در یكی از نخستین موارد، در آذرماه 59 شواهد استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی مخابره شده بود، اما بعدها به خوبی مشخص شد كه ارتش بعث حتی پیش از این تاریخ دست به امتحان تسلیحات شیمیایی‌اش در جبهه‌ها زده بود. چنانكه دو ماه قبل، یعنی در 23 مهرماه 1359 نیز گزارش شد كه در محور دزفول به هویزه، یك نفر بعد از استشمام بوی نامطبوعی كه به گاز خردل شباهت داشت، به شهادت رسیده است و 10 نفر دیگر نیز دچار عوارض مسمومیت شده‌اند.
روزنامه اطلاعات در گزارشی با عنوان «شهید صیاد شیرازی فرمانده وحدت آ‌فرین دفاع مقدس»، می نویسد: فرماندهی مدیریت، شجاعت و ایثارگری‌های شهید صیاد شیرازی در دوران انقلاب و پس از آن در همه عملیات‌های نظامی بر هیچ كس پوشیده نیست. او در دوره‌ای حماسی و طاقت‌فرسا، با فرماندهی و مدیریت كارآمدش، دشمنان را با ناكامی و شكست مواجه كرد.
وجود خصلت‌های سربازی در شهید صیاد شیرازی از او انسانی منضبط و مقاوم ساخته بود. وی علاوه بر تربیت معنوی، فردی با خصوصیات برجسته انسانی، اعتقادی و نظامی بود این شهید از ویژگی‌های شخصیتی ممتازی برخوردار بود. یكی از این ابعاد شخصیتی او قدرت نفوذ فرماندهی و مدیریت ایشان بود كه در پرتو این خصوصیت، زمینه بسیاری از موفقیت‌های رزمی‌اش فراهم شد. به گزارش صف، در این مقاله با تكیه بر كتاب ارزشمند «صیاد دل‌ها» نوشته سرهنگ احمد حسینیا كه به شایستگی خصوصیات مدیریتی و فرماندهی شهید صیاد شیرازی را به رشته تحریر درآورده، سعی شده است به بخشی از شاخص‌های مدیریتی و فرماندهی آن بزرگوار پرداخته شود.
همچنین این روزنامه در گزارشی با قلم امیر دریادار حبیب الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران دیگر با عنوان «نیروی دریایی ارتش پس از پیروزی انقلاب»، آورده است: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، تحول عظیمی در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ایجاد و در مسیر خودكفایی آموزشی، اعزام دانشجو به طور همگانی به خارج از كشور متوقف و دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نوشهر با چهار دانشكده ناوبری و فرماندهی كشتی، مهندسی برق و الكترونیك و مخابرات دریایی، مهندسی مكانیك دریایی و رشته مدیرت و كمیسر دریایی تاسیس شد. مراكز آموزش‌های تخصصی در انزلی و رشت توسعه یافتند و دانشكده فرماندهی و ستاد نیروی دریایی پا گرفت.
عملكرد این نیرو درجنگ تحمیلی، برگ زرین دیگری در تاریخ نداجا است كه این نیرو در آن جنگ نه فقط در مقابل تهاجم نیروهای عراق غافلگیر نشد بلكه با انجام سلسله عملیات‌های حساب شده، با انهدام 80 درصدی نیروی دریایی عراق و انهدام سكوهای نفتی البكر و الامیه، محاصره دریایی بنادر بصره، فاو و ام القصر دسترسی مستقیم عراق به آب‌های آزاد را عملا غیرممكن كرد و علاوه بر آن تا پایان جنگ به نبرد با هواپیما و بالگردهای دشمن در دریا پرداخت و البته این پایان كار نیروی دریایی در دوران دفاع مقدس نبود زیرا این نیرو در مسیر وظیفه خطیر تامین امنیت دریایی، بیش از 10 هزار فروند كشتی تجاری را به بنادر ایران اسكورت كرد كه كارنامه بسیار درخشانی در جنگ‌های دریایی قلمداد می شود و از سویی امنیت خطوط مواصلات دریایی خلیج فارس، دریای عمان و شمال اقیانوس هند را همواره برقرار كرد.
** مدافعان حرم؛ رهپویان حقیقی همرزمانشان در جنگ تحمیلی
مدافعان حرم رهپویان حقیقی همرزمانشان در جنگ تحمیلی هستند كه برای حفظ آرمانشان به مصاف دشمنان اسلام رفتند تا ریشه انحراف و افراطی گری را بخشكانند.
در این پیوند روزنامه جوان در گفت‌وگویی با اعظم فتحی، همسر شهید مدافع حرم محمدرضا الوانی با عنوان «دست به دامان شهدا شد تا دستش را گرفتند»، نوشت: یك هفته قبل از آخرین اعزامشان برای اینكه فراغت و تفریحی باشد به شمال رفتیم. در آنجا به گلزار شهدا رفتیم. آقارضا سر مزار تك‌تك شهدای مدافع حرم و شهدای صابرین رفت و با آنها صحبت می‌كرد و از تك‌تك آنها التماس دعا داشت.
در ادامه این گفت وگو می خوانیم: اما وقتی سرمزار شهید مدافع حرم سجاد طاهریان رفتیم، تازه متوجه عمق فاجعه شدم كه آقا رضا چقدر داغدار هستند و چه سینه سوخته‌ای دارند.رضا بعد از خواندن فاتحه به سجده افتادند و بلند گریه كرد. وقتی صدای گریه ایشان را شنیدم از آنجا رفتم تا ایشان راحت باشند. رضا با سجاد درددل می‌كرد و من فكر می‌كنم همانجا بود كه همسرم برات بهشتی شد‌نشان را گرفت. بعد از شهادت سجاد گویی رضا قد خم كرده باشد. نگاه رضا به شهدا نگاهی ملتمسانه بود. مشاهده حال و هوای آقا رضا نشان از این داشت كه ایشان می‌دانست دیگر وقت آسمانی شدنش رسیده است و در نهایت به عشقش رسید.
روزنامه جوان در گفت‌وگویی با پدر و مادر طلبه شهید «محمد امین كریمیان» از شهدای نخبه مدافع حرم، عنوان «بورسیه آلمان را رها كرد و به جبهه مقاومت پیوست» اشاره كرد و نوشت: شهید محمد امین كریمیان متولد سال 73 و طلبه حوزه علمیه بود كه به زبان‌های عربی و انگلیسی تسلط داشت و سال آخر كارشناسی فلسفه را می‌گذراند و گویا بورسیه تحصیل در فلسفه غرب دانشگاه آلمان نیز پذیرفته شده بود، اما با رها كردن همه تعلقات به سوریه رفته و در مسیر دفاع از حرم به شهادت می‌رسد. آنچه می‌خوانید حاصل همكلامی‌ام با پدر و مادر طلبه شهید محمد امین كریمیان است كه از نظرتان می‌گذرد.
روزنامه كیهان در گزارشی از دیدار با خانواده معظم شهید «سید مصطفی موسوی»، عنوان «جوان‌ترین شهید مدافع حرم به روایت پدر و مادر» را منعكس می كند و به نقل از پدر شهید می نویسد: «وقتی مصطفی به دنیا آمد، از خدا برای او شهادت خواستم. می‌خواستم خودم را جبران كنم. خودم از قافله عشق جا مانده‌ام، در دوران دفاع مقدس به جبهه رفتم و شهید نشدم و لیاقت شهادت نداشتم. اما پسرم این لیاقت را داشت. من خودم چون در جبهه بودم و همیشه برای مصطفی از جنگ صحبت می‌كردم، از زمانی كه خودش را شناخت با این روحیات آشنا بود.»
روزنامه جوان در گفت‌وگویی با همسر شهید هنرمند و ورزشكار «فیروز حمیدی‌زاده» از شهدای مدافع حرم، «روضه حضرت رقیه(س) مسیر زندگی فیروز را تغییر داد» را انتشار داد و نوشت: هر چه خوبان همه دارند را فیروز حمیدی‌زاده یك‌جا در وجودش داشت. در كنار برادر شهید، هنرمند و ورزشكار بودن، شجاعت، دست‌ودلبازی و مهمان‌نوازی را بگذارید تا از مجموع این ویژگی‌های شخصیتی به نام شهید حمیدی‌زاده برسید؛ شهیدی كه لحظه لحظه زندگی‌اش ماجراهایی خواندنی دارد. این شهید 38 ساله بجنوردی، دی ماه سال گذشته برای دفاع از حریم اسلام راهی سوریه شد و 25 روز بعد در دوازدهم بهمن در جریان عملیات آزادسازی منطقه نبل و الزهراء به شهادت رسید.
روزنامه جوان در گفت و گویی با همسر شهید حاج‌عباس علیزاده در آستانه اولین سالگرد شهادت همسرش با انعكاس عنوان «ابراهیم‌وار اسماعیل وجودش را به قربانگاه برد» آورده است: عباس وصیتنامه كوتاهی داشت. دوستانش می‌گویند وقتی عباس شهید شد حاج قاسم سلیمانی پیكر همسرم را گرفت و از همه خواست تنهایشان بگذارند. وصیتنامه شهید را خواست و بعد از وداع زیر وصیتنامه عباسم با دستخط خودش مطلبی نوشت.
در بخش هایی از این متن آمده است: «عباس. . . . . دل از عزیز‌ترین عزیزان خود بر كند و جان خود را بر كف دست گرفت و اسماعیل وجود خود را با دست خود ابراهیم‌وار در پای درخت و راه نبی معظمت فدا نمود. . . . خداوندا ای حبیب و ای عزیز او را كه پاك و پاكیزه بود با پاكان درگاهت از اهل بیت محمد (ص)محشور فرما. . . . خادم شهید عباس. . قاسم »در مورد صوت بی‌سیم همسرم هم باید بگویم كه عباس با بچه‌ها صحبت كرده بود اما بچه‌ها بعد از شهادت بابا آن را صداگذاری كردند و وصیتنامه بابایشان را قدری شبیه‌سازی كردند. اقدامی كه به خوبی در فضای مجازی منعكس شد. وصیت حاج عباس تنها برای بچه‌هایش نبود. برای همه جوانان ایرانی بود.
**ضرورت ثبت و حفظ ارزش های دفاع مقدس به منظور جاودانگی آنها در تاریخ
حفظ آثار و حماسه های دفاع مقدس برای آیندگان اهمیت ویژه ای دارد. به همین منظور
روزنامه رسالت در مطلبی با عنوان «شهیدی كه عشق و حمیت می آفریند»، نوشت: نمایش «خوب، بد، زشت» به نویسندگی ابوالفضل حاج علی خانی و كارگردانی شقایق فتحی در جشنواره خمسه، جایزه دوم كارگردانی و بازیگری و جایزه اول طراحی صحنه را از آن خود كرده است. نمایش با محوریت موضوع شهدای مدافع حرم است كه به مسائل روز نیز نگاهی دارد. دو نفر كه دوست هستند برای خواندن تعزیه به یكی از دو روستای محله شان می‌روند. این دو روستا به نام‌های پایین‌محله و بالا محله با یكدیگر در رقابت هستند. مسیب كه راننده وانت است با دوست تعزیه خوانش عازم روستا هستند كه وانتشان در یك بیراهه خراب شده و به ناچار توقف می كنند. درواقع مسیب وانت را دستكاری كرده تا قبل از رسیدن به مقاصد خود فرصتی داشته باشد تا به هدفی كه دارد برسد.
روزنامه ایران در گفت‌وگویی با علیرضا فراهانی، عنوان «سر مشق انصاف و اعتدال در تاریخ پژوهی جنگ» را منتشر كرد و نوشت: راوی و روایت دو مفهوم كلیدی در تاریخ دفاع مقدس‌اند كه راهی به سوی جاودانگی رخدادهای جنگ تحمیلی می‌گشایند، همچنان كه رهیافتی در جهت ارتقای مهارت‌های مقابله با دشمن در هر دوره‌ای نیز محسوب می‌شوند. گروه راویان و سنت روایتگری جنگ را چهره خوشنامی بنیان گذاشت كه تا قبل از فوتش كمتر كسی راه به ارزش‌های وجودی‌اش برده وتواضع بیش از حدش مانع از شناخته شدنش بوده است.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مهسا شریفی**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**2059**9131
*ایرنا مقاله كانالی برای انعكاس مقاله ها اندیشكده ها – پژوهشكده ها - دانشكده ها - مراكز تحقیقاتی و رسانه های ایران و جهان*
Irnaarticle@
تهران- ایرنا- اهمیت ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه و نهادینه شدن آن سبب شد تا مطبوعات در هفته گذشته محورهای مهمی چون «حماسه آفرینی های رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس»، «مدافعان حرم؛ رهپویان حقیقی همرزمانشان در جنگ تحمیلی» و «ضرورت ثبت و حفظ ارزش های دفاع مقدس به منظور جاودانگی آنها در تاریخ» را بررسی كنند.