گفتمان صلح جهانی در پرتو توجه به سیره رسول اكرم(ص)

«فراق نزدیك شده و بازگشت ‏به سوي خداوند است. نزدیك است فراخوانده شوم و دعوت حق را اجابت نمایم و من دو چیز گران در میان شما مي ‏گذارم و مي ‏روم؛ كتاب خدا و عترتم و خداوند لطیف و آگاه به من خبر داد كه این دو هرگز از یكدیگر جدا نشوند تا كنار حوض كوثر برمن ‏وارد شوند. پس خوب بیندیشید چگونه با آن دو رفتار خواهیدكرد.» این گزیده ای از سخنان حضرت محمد(ص) در واپسین لحظه های زندگی پربركت ایشان است.

هفدهم ربیع الاول سال عام الفیل، محمدمصطفی(ص) در خانه عبدالله و آمنه در مكه متولد شد. آخرین فرستاده حق كه اسلام ناب محمدی را همچون میراث گرانبهایی برای بشریت به یادگار گذاشت.

«امین، مصطفی، نبی الرحمه، نبی الامی، رسول الله، خاتم النبیین، سیدالمرسلین، رسول اعظم، رسول اكرم، طه و یس» از لقب های مشهور آن حضرت به شمار می روند. درستكاری، امانت داری و راست كرداری حضرت محمد(ص)‌سبب شد تا مردم، ایشان را «محمدامین» بنامند زیرا همواره مورد اعتماد همگان بودند.

حضرت محمد(ص) به دلیل عبادت و نیایش های خالصانه به درگاه الهی در 40 سالگی از طرف پروردگار به پیامبری معبوث شدند تا اسلام را به عنوان كامل ترین دین به همگان معرفی كنند و با نور توحید و یكتاپرستی، جهل و نادانی را از جهان بزدایند. بدین شكل رسول اكرم(ص) با تحمل سختی ها و دشمنی های بسیار موفق شدند تا اسلام را به تمام شبه جزیره عربستان و كشورهای دیگر گسترش دهند و رسالت دینی خویش را به انجام برسانند و با تشكیل نخستین حكومت اسلامی در جهان به تبلیغ و تبیین احكام نورانی این دین الهی بپردازند.

محمد مصطفی(ص) پس از عمری هدایت و رهبری جامعه مسلمانان در 28 صفر سال یازدهم هجری قمری در 63 سالگی به ندای حق لبیك گفتند و چشم از جهان فرو بستند. بارگاه ملكوتی مطهر ایشان در مدینه منوره و در كنار مسجدالنبی میعادگاه ارادتمندان آخرین پیام آور وحی از سراسر جهان است.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز رحلت پیامبر اكرم(ص) با حجت الاسلام «ابوالفضل ساجدی» عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و پژوهشگر امور دینی به گفت وگو پرداخت.

حجت الاسلام ساجدی با اشاره به ویژگی های شخصیتی پیامبر گرامی اسلام(ص) گفت: حضرت محمد(ص) از همه لحاظ الگو و نمونه بودند و با سعه صدر، سختی ها و رنج های بسیار طاقت فرسای دوران جاهلیت را تحمل می كردند و به دلیل برخورداری از آگاهی و علم زیاد نسبت به مردم، احساس مسوولیت داشتند. پیامبر(ص) همواره برپایه عقلانیت، استدلال‌های عقلی و برهانی عمل می‌كردند، به همین دلیل مردم مجاب می‌شدند و با علاقه درونی به اسلام روی می آوردند.

این پژوهشگر امور دینی بیان داشت: مردم در آن روزگار به لحاظ تعامل های اجتماعی و سطح دانش از آگاهی بسیار پایینی برخوردار بودند و در واقع جامعه در تاریكی به سر می برد به همین دلیل آن عصر به دوران جاهلیت معروف بود. رسول اكرم(ص) اجتماع جاهلی را به جامعه ای تبدیل كردند كه مردم از آن همه جهل و نادانی بیرون بیایند و به تمدن دست یابند. با مطالعه و مشاهده در مسیر تاریخ به این مهم می رسیم كه تبدیل جامعه جاهلی به اجتماعی متمدن تنها در سایه ارتباط با خداوند مسیر است و اینگونه به بزرگی پیامبر اسلام(ص) پی می بریم.

ایشان همواره در برابر خواسته های پروردگار خویش تسلیم بودند و به عنوان سردمدار تمدن در دوران تاریك تاریخ شناخته می شوند. پس بایستی به جایگاه شخصیتی و اخلاقی پیامبر(ص) نگاه صحیحی باشد و با ابعاد نظری و علمی ایشان بیشتر آشنا شد.

عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ارتباط پیامبر اكرم(ص) با خداوند را بالاترین نوع عبادت دانست و خاطر نشان كرد:‌ خاتم انبیاء(ص) همواره ارتباط با پروردگار را در بندگی محض خداوند می دانستند و بر آن تاكید داشتند. مسلمانان باید تمام عواطف و كارهای خود را به گونه ای هدایت كنند تا همچون اعمال و رفتار رسول گرامی اسلام باشد و هر چه این پیوند بیشتر شود به همان میزان می توان به احیای تمدن اسلامی حضرت رسول(ص) نزدیك شد. توكل داشتن به پروردگار دیگر ویژگی بارز حضرت محمد(ص) است. انسان ها برای رسیدن به پیشرفت مادی و موفقیت در امور زندگی خویش باید همواره به خدای یكتا توكل كنند تا در مسیر پیشرفت گام بردارند.

وی با اشاره به چگونگی دعوت به اسلام از طرف پیامبر(ص) یادآور شد: حضرت محمد(ص)‌ از ابزارها و روش های متفاوت و مختلفی برای نشر و دعوت به اسلام استفاده می كردند. ایشان پس از نازل شدن قرآن كریم توانستند به دلیل تاثیر جاذبه های لفظی و زیبایی های بیانی آن برای دعوت مردم به دین اسلام بهره ببرند. مقوله هایی همچون مسجد، نماز و ایراد خطبه ها از جمله روش های تبلیغی بود كه پیامبر(ص) از آنها استفاده می كردند.

گفت و گو و برخورد منطقی محمدامین(ص) از دیگر فعالیت های فرهنگی ایشان بود كه همواره به دلیل های منطقی و استدلالی افراد را نسبت به مسایل موجود آگاه می كردند. «اقامه نماز به صورت آشكار در كنار كعبه، حضور در اجتماع قریشیان، هجرت به مدینه و هم نشینی با محرومان، گفتمان صلح جهانی و بستن قرار دادهایی برای دعوت به اسلام» از دیگر ابزارهای تبلیغی نبی اكرم(ص) به شمار می رفت.

هدف پیامبر(ص) تامین سعادت اخروی مسلمانان، تربیت روحی و روانی مردم، تحول فرهنگی، جهانی كردن دعوت، اثبات انعطاف پذیری در بهره گیری از ابزارها و روش های تبلیغی دینی بود كه نه تنها در عصر خویش بلكه برای همه زمان ها مفید محسوب می شد.

حجت الاسلام ساجدی با بیان اینكه پس از رحلت پیامبراكرم(ص) جامعه شاهد پیدایش فرقه های نوظهوری شد، گفت: پس از درگذشت آن بزرگوار در اسلام نیز همچون دیگر دین ها، فرقه ها و گروه های تازه ای پدید آمدند كه به آن ها منافقان می گفتند. اینان تمامی سخنان و وحی های نبی اكرم(ص) را منكر می شدند و سلیقه های شخصی خود را وارد دین می كردند، بدین گونه میان مسلمانان اسمی و حقیقی جدایی افتاد. آنانی كه در آن دوره به دنبال رسیدن به مقام و منصب بودند همواره به فرقه سازی مشغول شدند با این تفاوت كه در دنیای امروزی این فرقه های به وجود آمده، علاوه بر خواسته های مادی، جنبه های سیاسی نیز پیدا كرده اند.

شیعیان همواره خود را مقید به قرآن كریم، حدیث ها، روایت های صحیح و پیروی از ائمه معصوم(ع) می دانند و هرگز سر تسلیم به شخص و گروه خاصی فرود نمی آورند اما پیدایش گروه هایی همچون تكفیری ها از طرف حكومت هایی كه اسلام را مانعی جدی در برابر خواسته های خود می بینند، وسیله ای است برای جدایی و تفرقه میان مسلمانان تا به هر شكلی به این دین الهی ضربه وارد كنند.

حضرت محمد(ص) با قدرت پیامبری خویش این پیش بینی را كرده بودند كه زمانه ای از راه خواهد رسید و ماهیت معنوی اصیل اسلام دچار تحریف خواهد شد و تفرقه و نفرت افكنی به وسیله گروهی از افراد انجام می شود و جنگ و دشمنی را به اسم دین ترویج می كنند. ایشان همچنین چهره واقعی گروه های تروریستی مانند طالبان، القاعده و داعش كه با تزویر خود را صاحبان اصلی اسلام می دانند، ترسیم كرده و درباره پیدایش افرادی با ایمان سست و ضعیف بارها هشدار داده بودند كه آنان وحشتناك ترین و نفرت انگیزترین اعمال را به اسم اسلام انجام می دهند، به همین دلیل همواره درباره این منحرفان هشدار می دادند و مقاومت در برابر آنها را وظیفه مسلمانان می دانستند تا به این سخنان پیامبر(ص) و پیشگویی های ایشان بیاندیشند و اتحاد خود را در برابر سپاه جهل حفظ كنند.

عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در پایان تصریح كرد: یكی از راه های شناخت آخرین فرستاده حق، حركت در مسیر ایشان است. مسلمانان باید به سیره حضرت محمد(ص) توجه ویژه ای داشته باشند و روش های عقلانی را برای تبیین حقایق به كار گیرند. رسول خدا(ص) والاترین الگوی كمال انسانی و عالی ترین نمونه تربیت و اخلاق اسلامی است و امروزه ما باید با الهام از سیره آن حضرت(ص) در رشد و ایجاد وحدت در میان مسلمانان و امنیت در جامعه اسلامی گام برداریم. اگر بتوانیم جایگاه پیامبر اكرم(ص) را در ابعاد مختلف برجسته كنیم، خواهیم توانست با اتحاد مسلمانان، عوامل تفرقه را كه به طور گسترده ای علیه اسلام فعالیت می كنند، نابود سازیم.

وحدت میان مسلمانان می‌تواند راهكار مهمی به منظور برقراری امنیت و عدالت در اجتماع باشد. علمای مختلف اسلامی باید مسلمانان را به طرف محورها و عناصر مشترك دعوت كنند تا وحدت ایجاد شود. در جهان كنونی كه بزرگترین مشكل مسلمانان بحث گروه های تفرقه آمیز همچون تكفیری ها است تنها راه برون رفت از این حوادث، بازخوانی سیره واقعی پیامبر اكرم(ص) یعنی تعادل محسوب می شود. سیره رسول اكرم(ص) هیچ گونه افراط و تفریطی ندارد و ایشان همواره از اعتدال برخوردار بودند. تمامی رسانه ها گروهی باید سعی در رواج تفكر و سیره حضرت محمد(ص) داشته باشند تا جهانیان نسبت به آن آگاه شوند و اجازه ندهند، گروهی اسلام هراسی را در سطح جهان تبلیغ كنند.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مریم همتی** انتشار دهنده: شهربانو جمعه
**پژوهشم**9117**2002**9131
ایرنا مقاله كانالی برای انعكاس مقاله های اندیشكده ها - پژوهشكده ها - دانشكده ها - مراكز تحقیقاتی و رسانه های ایران وجهان*
Irnaarticle@