به گزارش گروه سیاست خارجی ایرنا؛ «ماهواره ثریا» یک ماهواره ایرانی از سری ماهواره‌های تحقیقاتی ساخت پژوهشگاه فضایی ایران است که به تازگی با «ماهواره‌بر قائم ۱۰۰» که حاصل تلاش نخبگان و دانشمندان نیروی هوافضای سپاه است، سفر خود به مدار ۷۵۰ کیلومتری زمین را با موفقیت پشت سر گذاشت و با ارسال نخستین سیگنال به زمین یک رکورد تازه در حوزه قرارگرفتن ماهواره در ارتفاع جدید را به ثبت رساند.
این رخداد در میانه تنش‌های اخیر منطقه‌ای و مسائل مرتبط با جنگ غزه از دید ناظران سیاسی و کشورهای غربی مغفول نماند و رسانه‌های مطرح دنیا به تحلیل و تفسیر آن پرداختند.
با وجود واکنش‌های متعدد در رسانه‌های رویترز و فرانس۲۴ و... تحلیل آسوشیتدپرس قابل تامل است.
این رسانه امریکایی با اشاره به پرتاب ماهواره ثریا نوشت: «ایران در زمان حسن روحانی، رئیس جمهور سابق، از ترس افزایش تنش با غرب برنامه فضایی خود را کند کرد. اما سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور فعلی ایران پس از روی کار آمدن در سال ۲۰۲۱، برنامه فضایی ایران را دوباره از سر گرفت.»
پایان اشتباه راهبردی در حوزه فضایی
اشاره این رسانه آمریکا به کاهش فعالیت‌های فضایی ایران در دولت سابق و رویکرد مماشات جویانه آنها در تولید قدرت ملی است که در نهایت نیز نتوانست به همکاری غرب بر مبنای حسن نیت و اعتماد متقابل منجر شود.
راهبرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم به صورت یک خودتحریمی داخلی و یا یک برجام نانوشته و یک سویه دانشمندان فضایی ایران و پیشرفت کشور در این حوزه را در تنگنای سخت قرار داد و حتی جلسات شورای عالی فضایی کشور را نیز به تعطیلی کشاند.
همان زمان مرحوم روستا آزاد رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف در یک گفتگوی تلوزیونی، یکی از نمونه‌های این سنگ اندازی در توسعه فعالیت فضایی کشور را ماهواره «شریف‌ست» معرفی کرد که دولتمردان وقت مانع پرتاب آن شدند. وی در این مورد گفته بود: «بعد از همه ملاحظات، موشک برای پرتاب آماده شد، روی سکو هم رفت و آسوشیتدپرس فیلمش و عکسش را هم گرفت. بعد از اینکه امریکایی‌ها هشدار دادند بلافاصله فیوز کشیده شد. دلم می‌خواست وقتی که جلوی رونمایی ماهواره شریف ست را گرفتند، رسانه‌ها از اشک و گریه بچه‌ها گزارش تهیه می‌کردند. اینها بچه‌های دکتری، ارشد، استاد دانشگاه بودند، گریه می‌کردند که چرا نگذاشتند رونمایی شود. همان زمان من به ریاست جمهوری مکاتبه کردم. آخر حرف‌شان این بود که این کارها به شما ربطی ندارد!»
تغییر به نفع منافع ملی
جمهوری اسلامی ایران که از سال ۱۳۸۴ ساخت اولین ماهواره پیشرفته ایرانی را آغاز کرده بود دو سال بعد به جرگه‌ی ده کشور فضایی جهان پیوست. از همان ابتدا دولت‌های غربی برای ممانعت از پیشرفت فضایی ایران تلاش کردند؛ تا جاییکه ایتالیا با اعلام آمادگی برای پرتاب یکی از ماهواره‌های ایرانی به نام «مصباح» آن را از ایران تحویل گرفت. «مصباح» نه هیچ گاه به ایران بازگشت و نه به فضا پرتاب شد بلکه به عنوان سندی در تاریخ فضایی ایران ثبت شد تا دانشمندان کشورمان در ساخت «پرتاب‌گر» نیز به دنبال استقلال و خودکفایی حرکت کنند. برخی دولتمردان یازدهم حتی وعده بازگشت این ماهواره پس از رفع تحریم‌ها را دادند. اما در فضای پسابرجامی که شرکت‌های مد و لباس ایتالیایی به تهران سرازیر شدند هم خبری از بازگشت «مصباح» نشد تا سرنوشت این وعده نیز در کنار وعده رفع تحریم‌ها از طریق مذاکره و مماشات جویی به عبرتی تاریخی تبدیل شود.
با قدرت گرفتن دولت سیزدهم این وضعیت تغییر کرد. در هفته‌های ابتدایی آغاز به کار دولت جدید، جلسات شورای عالی فضایی کشور با حضور رئیس جمهور پس از یازده سال تعطیلی آغاز به کار کرد تا پیامی صریح و واضح به جهانیان در خصوص بیشینه سازی قدرت ملی در شرایط گفتمانی جدید ایران منتقل شود.
با شتاب گرفتن فعالیت ایران در حوزه فضا، برنامه ده ساله فضایی کشور تدوین شد، چندین ماهواره از جمله خیام و نور به فضا پرتاب شد و ده ماهواره دیگر نیز در صف پرتاب قرار گرفت.
اکنون نیز دهمین پرتاب فضایی ایران در دولت سیزدهم با پرتاب ماهواره ثریا ایران را برای اولین بار و با ماهواره‌بر بومی با موفقیت در مدار ۷۵۰ کیلومتری زمین قرار گرفت.
رقابت منطقه‌ای برای دستاوردهای فضایی
صنعت فضایی در حوزه‌های گوناگون زندگی بشر از مسائل نظامی و امنیتی تا کشاورزی، آب، مدیریت شهری، بلایای طبیعی کاربرد دارد. اکنون محافل علمی جهانی اقتصاد فضا را یکی از محل‌های کسب درآمد می‌دانند.
یک دهه تعطیلی این صنعت در ایران علاوه بر آنکه کشور را مزایای این کریدور علمی محروم کرد درآمدزایی آن برای ایران را به بهانه تنش زدایی با غرب به تاخیر انداخت و البته هیچ گونه حاصلی نداشت. در تمام این مدت رقبای منطقه‌ای ایران از ترکیه تا عربستان و امارات سرمایه‌گزاری‌های وسیعی در این خصوص انجام دادند.
به نظر می‌رسد گام بلند دولت سیزدهم در جبران عقب افتادگی یک دهه اخیر بتواند ضمن بازسازی تصویر ایران قوی در منطقه و جهان، تکلیف بیماری گره زدن شئون کشور و مولفه‌های امنیت ساز با سایر مسائل مورد اختلاف با غرب را حل نماید.
نظر شما