به گزارش ایرنا، مرزنشینی و مشکلات توسعه مناطق مرزنشین، کمبود و یا نبود شغل، خشکسالی و بحران اقتصادی خانواده وضعیتی را خلق کرده تا بخش زیادی از ساکنان این مناطق به ویژه روستانشینان یا مهاجران روستایی برای گذران زندگی دست به شغلی به نام کوله‌بَری بزنند شغلی که صاحبانش کالاهای مورد نظر بازارچه‌های مرزی را بر روی پشت حمل کرده و یا بوسیله حیوان بارکش از مناطق صعب‌العبور مرزی به داخل شهرها و روستاهای مرزی انتقال می‌دهند.
کوله‌بَری از همان زمان‌ها که نامش بر سر زبان‌ها افتاد و مردم چشمشان به دیدن عکس و تصاویر کوبه‌بران عادت کرد فعالیتی در ۲ نوع رسمی و غیررسمی به اجرا در آمد که به تایید کارشناسان اقتصادی منافع محدود، درآمد موقت و پر نوسان را برای مرزنشینان فراهم می‌کرد.
این روزها شغل کوله‌بَری با همه فراز و فرودهایش برای سامان و نظم یافتن موضوع جلسات زیادی در سیستان و بلوچستان شده تا تبادلات تجاری مرزنشینان با کشورهای همسایه، که سالهاست در شهرهای مرزی کشورمان رواج دارد گسترش یاید و مردمان این مناطق گلیم‌شان را از آب بیرون بکشند و معاششان تامین شود.
بازارچه‌های مرزی و کوله‌بَران
طبیعت منزوی و غیرحاصلخیز سیستان و بلوچستان و اهمیت معاش مردمان مرزنشین این منطقه یکی از نخستین تصمیمات برای کوله‌بَران در استان را رقم زد و آن فعال کردن مرزها و بازارچه‌های مرزی بویژه بازارچه مرزی میلک بود که در اوایل مهر امسال موافقت‌های لازم از مرکز گرفته و در نهایت پنج روز بعدش به گفته مدیر بازارچه‌های مرزی این استان بعد از هفته‌ها تلاش مسوولان منطقه‌ای و محلی با تاکید ویژه دکتر مدرس‌خیابانی استاندار و اختیاراتی که داده شد توافق دوجانبه‌ای با کشور افغانستان حاصل و درب مستقل این بازارچه مرزی بازگشایی شد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان در همین ارتباط توضیح داد: شرایط منطقه سیستان به دلیل کمبود بارش‌ها امسال متفاوت‌تر خواهد بود با توجه به آنکه راه‌اندازی منطقه آزاد تجاری صنعتی سیستان زمان‌بر است باید از طریق فعال کردن مرزها و بازارچه‌های مرزی بویژه بازارچه فعال مرزی میلک، معیشت مرزنشینان منطقه را تامین کرد که تحقق آن سبب امرار معاش آنان می‌شود بر همین اساس دستگاه‌های مرتبط در سطح ملی و استانی موافقت خود را با بازگشایی این درب مستقل در میلک اعلام کردند.
ماندانا زنگنه با اشاره به اینکه با بازگشایی درب مستقل بازارچه میلک مرزنشینان می‌توانند کالاهای خود را در آن مکان عرضه کنند بیان کرد: پیله‌وران منطقه هم می‌توانند اقلامی که به آنها اجازه داده شده را وارد کرده و سپس در این بازارچه و در محدوده منطقه سیستان به فروش برسانند و امید می‌رود با تحقق این مهم تاثیر بسزایی در معیشت مرزنشینان سیستان را شاهد باشیم.
نماینده مردم حوزه انتخابیه زابل در مجلس شورای اسلامی هم بازگشایی بازارچه مرزی «میلک» شهرستان هیرمند را اقدامی شایسته و فرصتی ویژه برای رونق معیشت کوله‌بران منطقه سیستان واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان دانست.
محمد سرگزی با بیان اینکه خشکسالی بیش از ۲۰ سال اخیر معیشت مردم سیستان را که عمدتاً کشاورز، دامدار و صیاد بوده‌اند با چالش جدی مواجه کرده تاکید کرد: فعال‌سازی بازارچه‌های مرزی می‌تواند در زمینه بهبود معیشت بخشی از مرزنشینان این منطقه موثر واقع شود.
او اظهار داشت که اهتمام ویژه رییس جمهوری بر رسیدگی به مشکلات مردم مناطق محروم کشور جای تقدیر دارد و بازارچه مرزی میلک هم در راستای دستور رییس جمهوری در سفر اخیر به سیستان و بلوچستان بازگشایی شده و نیاز است بقیه بازارچه‌های مرزی این استان نیز هرچه سریعتر فعال شوند.
کارت‌های الکترونیک مرزنشینی و کوله‌بَری
از نظر کارشناسان اقتصادی وجود نابرابری در سرمایه‌گذاری، نبود فرصت‌های شغلی و کارخانجات سیل عظیمی از کارگران مناطق مرزی را به سمت کوله‌بَری کشانده تا از فرصت‌های اقتصادی و موقعیت ترانزیتی و ارتباطی منطقه‌شان بهره‌ای هر چند اندک ببرند موضوعی که دولت هم به آن توجه نشان داده تا سهم این مناطق را در رونق اقتصاد مرزی بالا ببرد براساس توجه دولت و پیگیری مسوولان سیستان و بلوچستان برای رشد اقتصادی این منطقه مقرر شد که: «مرزنشینانی که در شعاع ۵۰ کیلومتری از مرز زندگی می‌کنند به استثناء شهرنشین‌ها با فعال کردن خدمات کوله بَری روی کارت مرزنشینی خود از امتیاز و خدمات آن استفاده کنند.»
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان در همین ارتباط توضیح داد: به غیر از شهرنشینان سایر کسانی که در شعاع ۵۰ کیلومتری مرزها سکونت دارند با مراجعه حضوری به فرمانداری یا بخشداری محل سکونت خود می‌توانند در سامانه جامع مرزنشینان نام‌نویسی کرده و خدمات کوله‌بَری را روی کارت‌های الکترونیک مرزنشینی خود فعال کنند.
ماندانا زنگنه ادامه داد: این افراد پس از تکمیل مراحل ثبت‌نام باید منتظر تایید نهایی از سوی اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان محل زندگی خود باشند و پس از تایید و فعال شدن این خدمات روی کارت الکترونیک مرزنشینی‌شان می‌توانند اقدام به فعالیت کنند.
البته او این را هم اضافه کرد که این کارت‌ها تنها برای افراد بالای ۱۸ سال سرپرست خانوار ساکن در مناطق مرزی صادر می‌شود و عدم اشتغال در دستگاه‌های دولتی، نظامی و عدم دریافت حقوق دولتی، داشتن سواد خواندن و نوشتن، داشتن سلامت روحی و روانی، نداشتن سوء پیشینه و هرگونه اعتیاد، نداشتن هرگونه بدهی به دولت اعم از بدهی مالیاتی گمرکی تعهدات ارزی ناشی از صادرات نیز از جمله شرایطی است که برای دریافت کارت الکترونیک کوله‌بَری باید داشته باشند.
شرایط جدید واردات و صادرات برای کوله‌بَران
استفاده از موقعیت‌های مرز در زمینه صادرات و واردات کالا همواره یکی از گزینه‌های اصلی برای پیشرفت کشورها بوده این ویژگی در سیستان و بلوچستان که هم مرزی با ۲ کشور افغانستان و پاکستان را دارد فرصت اقتصادی است که اقتصادانان و دولتمردان در سال‌های اخیر به اهمیتش بارها اشاره کرده‌اند در راستای همین اهمیت‌ها بودکه برای کوله بَران و میزان صادرات و واردات کالا توسط آنان تصمیماتی گرفته شد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان در این ارتباط گفت: برابر ضوابط ابلاغی کوله‌بَران استان در کنار صادرات کلیه کالاهای مجاز صادراتی اجازه دارند بیش از ۸۰۰ قلم کالای تعیین شده وارداتی را وارد کند.
زنگنه حد و حدود صادرات و واردات کالا را برای کوله بَران سیستان و بلوچستان مشخص کرد و توضیح داد: براساس قوانین تعریف شده هر کوله‌بر می‌تواند تا سقف ۷۰۰ هزار تومان در ماه کالا صادر و وارد کند و این مبلغ برای هر خانوار کوله‌بر به صورت ماهیانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده که باید از طریق بازارچه‌های مرزی مشخص با بهره بردن از معافیت کامل سود بازرگانی انجام شود.
وی ادامه داد: ورود این ٨٠٠ قلم کالا به کشور ممنوع بوده یا با محدودیت ورود مواجه هستند اما برای بهبود معیشت مرزنشینان مقرر شده است این اقلام با معافیت کامل در عوارض و سود بازرگانی تا ماهانه به ازای هر فرد معادل ۱۶۶ دلار و برای هر خانوار تا سقف ۶۶۴ دلار اجازه ورود داشته باشند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان بیان کرد: خروج تجمیعی کالاها از شهرستان دارای بازارچه ممنوع بوده و حمل و جابجایی کالاهای وارداتی کوله بَران تنها تا مرکز شهرستان مرزی محل ورود مجاز است اما به صورت خرده فروشی توسط افراد قابل خریداری و خارج کردن به سایر مناطق استان و کشور است.
زنگنه افزود: در این میان کالاهای صادراتی یا وارداتی که نیازمند گواهی های قانونی از جمله گواهی استاندارد، بهداشت، قرنطینه کشاورزی یا دامی هستند باید پیش از ترخیص توسط کوله‌بَران به گمرک بازارچه مرزی ارائه و سپس ترخیص شود تا در این خصوص هم مشکلی برای آنها رخ ندهد و بتوانند به فعالیتشان در چارچوب قوانین مصوب ادامه دهند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان گفت: واردات این کالاها می‌تواند بوسیله مباشر یا کارگزار کوله‌بَران با انجام ثبت آماری در سامانه جامع مرزنشینان انجام شود بطوریکه کالاها را با ترانزیت داخلی به صورت تجمیعی به بازارچه‌های تعیین شده وارد کرده و پس از انجام شرایط قانونی شخص کوله بَر یا نماینده قانونی او می‌تواند کالا را از بازارچه مرزی ترخیص کند.
او برای صادرات کالا از سوی کوله‌بَران نیز شرایطی مشخص کرد و ادامه داد: در بخش صادرات این کوله بَران می‌توانند کالاهای مجاز خود را با معافیت کامل از هرگونه عوارض و حقوق گمرکی تا سقف تعیین شده توسط خود یا وکیل قانونی دارای شرایط در گمرک بازارچه مرزی موقت اظهار و پس از ارزیابی گمرک و اعمال شرایط قانونی کالا را به مقصد کشور مقابل خارج کند.
وقتی جوانی نتواند سرکار رود و دستش به قول خودمان در جیبش باشد غیر از شانه‌هایش و حمل باری بر آن و عبور از مسیر سخت برای بدست آوردن اندکی رهاورد مالی چاره‌ای نمی‌ماند در این شرایط که وجود و حضور کوله‌بَران از اجباری تاریخی تبعیت می‌کند تصمیمات و برنامه‌هایی که به کارشان سامان و شرایط را بهبود دهد امری ضروری و بموقع است دقیقا شبیه همین کاری که در سیستان و بلوچستان در حال انجام بوده (یک روز همه عزمشان را جذب می‌کنند تا بازارچه‌های مرزی به ویژه برای خرده فروشی و کوله‌بری فعال و بعد از ۱۶ سال خبر بازگشایی مرز میلک آن هم بعد از سفر رییس جمهوری به گوش می‌رسد و روز دیگر خدمات کوله‌بَری روی کارت مرزنشینی فعال و ٨٠٠ قلم کالا که با محدودیت ورود مواجه است تنها به وسیله مرزنشینان کوله‌بَر وارد می‌شود و تحقق وعده های رییس جمهوری یکی پس از دیگری را نوید می دهد).
روند تحقق مصوبات سفرهای رئیس‌جمهوری به استان سیستان و بلوچستان را می‌توانید از طریق پرونده خبری "دومین سفر رییس‌جمهوری و پیگیری دستاوردهای آن برای سیستان و بلوچستان" دنبال کنید.
نظر شما