گزارش بانک جهانی از وضعیت اقتصادی افغانستان
#
کابل، خبرگزاری جمهوری اسلامی 10/07/83
بانک جهانی فقر، خشونت، تجارت مواد مخدر و اقتصاد غیررسمی در افغانستان
را از عوامل اصلی در عدم توسعه و پیشرفت این کشور طی سه سال گذشته عنوان
کرده است.
این نخستین گزارش بانک جهانی طی 25 سال گذشته است که در خصوص وضعیت
اقتصادی افغانستان منتشر کرده و یک نسخه از انرا در اختیار ایرنا قرار
داده است.
مشکلات امنیتی، ادامه قدرت جنک سالاران، اعمال زور و سلطه طالبان در
مناطق خارج از کابل و مخالفت آنها با اصلاحات دولت از عوامل اصلی در عدم
گسترش حاکمیت دولت مرکزی و تقویت نهادهای دولتی در افغانستان از سوی بانک
جهانی عنوان شده است.
این گزارش از مشاورین و کارمندان اداره های کمک کننده بین المللی به دولت
افغانستان به عنوان "دومین دستگاه دولتی" نام می برد و می نویسد: آنها
رهبری دولت افغانستان را تضعیف کرده اند.
در این گزارش آمده است: کشت خشخاش، تولید و قاچاق موادمخدر در این کشور
مهمترین عاملی است که امنیت، روند سیاسی و فعالیت های دولت را تحت تاثیر
خود قرار داده اند.
این گزارش تولید و تجارت تریاک را عمده ترین فعالیت اقتصادی افغانستان
ذکر کرده و آورده است، جنک سالاران از روند کشت، تولید و قاچاق آن به شدت
حمایت و پشتیبانی می کنند.
با توجه به اهمیت تولید تریاک که یک سوم فعالیت های اقتصادی در افغانستان
را تشکیل می دهد و زندگی اکثر اقشار فقیر و بی بضاعت این کشور وابسته به ان
است، دولت و جوامع بین المللی باید تلاش کنند تا شهروندان از این وابستگی
نجات پیدا کنند.
بانک جهانی می افزاید: اقتصاد افغانستان رو بهبود است، اما در حال حاضر
80 تا 90 درصد اقتصاد این کشور به مواد مخدر و فعالیتهای غیررسمی وابسته
است و دولت از این اقتصاد سهمی ندارد.
این مساله مانع رشد همه جانبه کشور، تامین امنیت و ارایه خدمات اجتماعی
و عمومی توسط دولت شده است.
در این گزارش آمده که برای از بین بردن کشت خشخاش در افغانستان نیاز به
فعالیت های بلند مدت و اقدامات مداوم و منسجم وجود دارد.
استراتژی ملی کنترل مواد مخدر دولت انتقالی افغانستان بر پایه جلوگیری
از کشت خشخاش، از بین بردن مزارع این محصول و کشت جایگزین، اقدامات
قانونی علیه قاچاقچیان، دستگیری تولیدکنندگان و حامیان آنها و توسعه
راههای مناسب برای امرار معاش دهقانان استوار است.
این گزارش می افزاید: افغانستان دارای اقتصاد غیررسمی نیرومندی است که
از آن به عنوان مکانیزم بقا استفاده می کند و این اقتصاد به دلیل نبود
امنیت و خدمات عمومی به وجود آمده است.
بانک جهانی در این گزارش پیشنهاد کرده که دولت از نیروهای اقتصاد
غیررسمی با پرداخت وام و تشویق به سرمایه گذاری در فعالیت های قانونی
استفاده کند.
همچنین دولت می تواند با ایجاد ارتباط بین بخش های خصوصی رسمی و غیررسمی
ایجاد محیط بهتر برای سرمایه گذاران بخش خصوصی، از اقتصاد رسمی در کشور
حمایت کند.
در بخش دیگری گزارش بانک جهانی آمده است: پیشرفت اقتصادی و سیاسی
افغانستان بدون رفع نیازمندی های اجتماعی از جمله نیازهای زنان و تهیه
برنامه های عمرانی و خاص برای انان امکان ندارد.
بانک جهانی در این گزارش، اولویت های کلیدی برای بازسازی افغانستان را
تامین امنیت و حاکمیت قانون، تقویت نهادهای جدید، حفظ رشد اقتصادی و
ثبات، حمایت از تجارت سالم و مبارزه علیه مواد مخدر عنوان کرده است.
بر اساس آمارهای ارایه شده از سوی بانک جهانی درآمد سرانه هر افغان با
اقتصاد تریاک 315 دلار بوده و تولید تریاک تقریبا یک سوم درآمدهای ملی در
سال 2003 افغانستان را تشکیل داده است.
بر اساس این آمار خانواده های روستایی دارای سرپرست زن در مقایسه با
دیگر خانواده ها 14 درصد فقیرتر هستند و حدود 30 درصد از شهروندان
افغانستان در 25 سال گذشته بی خانمان شده اند.
طبق این آمار، عمر متوسط هر افغان 43 سال تخمین زده شده و آمده است که
حدود 40 درصد کارمندان زن افغانستان از تسهیلات بهداشتی محروم هستند.
آساق / 333/ 332 /