"منفعت طلبی چینی ها" ، "نارضایتی سوری ها"
#
دمشق ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 06/04/83
خارجی.سوریه.چین.رژیم صهیونیستی.سیاسی.
" شعبان عبود " کارشناس سوری مسایل سیاسی " منفعت طلبی چینی ها را عامل
نارضایتی سوری ها و خرسندی صهیونیست ها" و در نهایت" نیمه تمام ماندن سفر
تاریخی بشار اسد رییس جمهوری سوریه به چین " دانست.
وی در تحلیل سیاسی ماهانه خود برای دفتر ایرنا در دمشق، خاطرنشان کرده
است که بدون شک سفر بشار اسد به چین از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و دمشق
با توجه به مواضع اعلام شده پکن در انتظار یک " تحول عظیم " در روابط دو
کشور بود اما بنظر می رسد امضای چندین توافقنامه که ارزش همه آنها از یکصد
میلیون دلار فراتر نرفت، آن چیزی نبود که سوریه توقع داشت.
" بشار اسد" رییس جمهوری سوریه روز دوشنبه گذشته سفر رسمی 5 روزه خود را
به چین که بدعوت" هو جین تائو" همتای چینی اش صورت گرفت،آغاز کرد اما بدون
آنکه دلیلی قانع کننده از سوی دمشق و پکن مطرح شود، در پایان چهارمین روز
از اقامتش در چین بطور ناگهانی پکن را ترک و به دمشق بازگشت.
اسد اولین رییس جمهوری سوریه بود که در طول روابط 48 ساله دمشق و پکن به
چین سفر کرد.
در حالیکه طرف سوری ، اهمیت این سفر را در مسایل اقتصادی و سیاسی بویژه
بازدید اسد از بزرگترین شهر اقتصادی و تجارتی چین (شانگهای )عنوان می کرد،
رییس جمهوری سوریه بازدید از این شهر را لغو کرد.
دمشق و پکن تلاش کردند که این اقدام اسد را عادی و طبیعی جلوه دهند اما
در رسانه ها اعلام شد که تاریخ تعیین شده برای بازدید رییس جمهوری سوریه از
شانگهای با حضور یک هیات بزرک از بازرگانان رژیم صهیونیستی به ریاست
" یهودا اولمرت " وزیر صنایع و بازرگانی این رژیم و معاون شارون در این
شهر همزمان شده بود.
این کارشناس سوری،" درایت و تدبیر رییس جمهوری جوان سوریه و در نظر قرار
دادن مواضع اصولی کشورش " را عامل خودداری اسد از بازدید از شانگهای دانست
اما تاکید کرده که این مساله پرسش های زیادی را مطرح ساخته است.
"فاروق الشرع" وزیر امور خارجه سوریه که همراه اسد به پکن رفته بود ،
تصریح کرد که همزمانی بازدید رییس جمهوری سوریه از شانگهای ، با حضور یک
هیات اسراییلی به ریاست اولمرت تاثیری بر روند این سفرندارد و وزارت خارجه
سوریه نیز بدون اشاره به دلایل نیمه تمام ماندن این سفر، آن را موفقیت آمیز
خواند.
کارشناسان بر خلاف این نظر دارند ، آنها معتقدند که نه تنها این همزمانی
تصادفی نبوده بلکه موثر و عامل بازگشت ناگهانی اسد به دمشق شد.
به نوشته عبود ، ناظران سووال می کنند، اداره خاورمیانه وزارت خارجه چین
که از شش ماه پیش برنامه سفر اسد و حتی اولمرت را برنامه ریزی کرده چگونه
به این نکات مهم که سوریه و اسراییل هنوز در حالت جنک بسر می برند و جولان
سوریه در اشغال این رژیم می باشد، توجه نکرده است.
ناظران سوری خاطرنشان کرده اند که اصلا همزمانی سفر اولمرت با اسد از روی
عمد بوده تا این سفر تاریخی تحت تاثیر آن قرار گرفته و پکن وادار شود که
از انعقاد قراردادهای کلان بویژه در عرصه نظامی و اقتصادی با سوریه امتناع
ورزد.
به نوشته عبود، بنطر می رسد ، این فرضیه واقعی است، زیرا امروز " منفعت
طلبی" چینی هابر پایبندی آنها به مسایل ایدئولوژیک و ارزش های اخلاقی در ترسیم
سیاست خارجی چین غلبه یافته است و پیام سیاسی چین که تا یک دهه قبل در قبال
منازعه اعراب و اسراییل بر حمایت از مطالبات کشورهای عربی متمرکز بود ،
دستخوش تغییرات اساسی شده است.
بنظر می رسد همزمان با گشایش فضای سیاسی و رشد اقتصادی قابل توجه در چین،
سیاست خارجی این کشور بسوی غرب ، آمریکا و اسراییل گرایش پیدا کرده و از
اعراب فاصله گرفته است.
عبود معتقد است که دولت های عرب نیز در پیش آمدن این تحول مهم در سیاست
خارجی چین بی تقصیر نیستند ، زیرا در جایی که اسراییلی ها تلاش های مستمری
برای نزدیک شدن به چین این غول جدید اقتصادی داشتند،اعراب واز جمله سوریه
در خواب عمیقی فرو رفته بودند و شاید تصور این چرخش را در روابط پکن و
تل آویو نمی کردند.
هرچند بنظر می رسید روابط میان پکن و پایتخت های عربی بویژه دمشق ناشی از
پشتیبانی سیاسی دو طرف از مواضع یکدیگر در قبال مسایل منازعات منطقه ای و
تحولات جهان مستحکم بوده ، اما سفر اسد به چین فاش ساخت که در پشت پرده و
بویژه در دهه هشتاد قرن گذشته میلادی روابط پکن و تل آویو شاهد یک جهش قابل
توجه بوده که از دید اعراب پنهان مانده است.
این کارشناس سوری خاطرنشان می کند، امروز برای اعراب اهمیت همکاری نظامی
چین و اسراییل بویژه توافق یک میلیارد دلاری دو طرف برای فروش 45 فروند
جنگنده کافیر،تانک هامیرکاوا،موشک های جبرئیل و سیستم های پیشرفته الکترونیکی
اسراییل به چین روشن شده است.
در حالی که توسعه روابط پکن و تل آویو علاوه بر همکاری های نظامی،بر منافع
و سود متقابل اقتصادی مبتنی شده و برای همگان این مساله روشن شده است، اما
اعراب از جمله سوریه همچنان به مواضع حمایتی چین از مطالباتشان در ارتباط
با منازعاتشان با اسراییل می بالند.
به نوشته عبود ، طبیعی بود که مسوولان چینی به حساسیت سوری ها در همزمانی
سفر اسد واولمرت به شانگهای واقف باشند اما این حساسیت را در نظر نگرفتند
و نشان دادند که " سفر تاریخی " اولین رییس جمهوری سوریه در عمر 48 ساله
روابط دو کشور برایشان اهمیتی ندارد بلکه بدنبال منافع خودشان هستند.
این کارشناس سوری نزدیک شدن بیش از حد اعراب به آمریکا و غرب را در چرخش
روابط پکن و تل آویو بدون تاثیر ندانسته است و در عین حال می نویسد : آیا
اعراب و دمشق فراموش کرده اند، توافقنامه هایی که برخی از آنها مانند مصر ،
اردن و تشکیلات خودگردان فلسطین با اسراییل امضا کرده اند ، می تواند موجب
چرخش مواضع هر کشوری از جمله چین بسوی تل آویو شود و یا آن را نسبت به
سرنوشت منطقه بی تفاوت سازد.
همزمان با مذاکرات رییس جمهوری سوریه با مقامات ارشد چینی،اولمرت معاون
نخست وزیر اسراییل اعلام کرد که تل آویو و پکن اختلافات چهارساله برسر معامله
فروش اسلحه را پشت سر گذاشته و روابط اقتصادی دو طرف در سال گذشته رشد
چشمگیری داشته است.
به گفته مقامات چینی، تجارت میان چین و اسراییل در سال گذشته 20 درصد
رشد داشته و به یک میلیارد و 800 میلیون دلار رسید.
در این چارچوب شرکت های صنایع نظامی اسراییل و ارتش آزادبیخش خلق چین
همکاری های وسیعی با یکدیگر شروعکرده که آخرین آن توافق دو طرف برای نوسازی
جنگنده های ارتش چین است.
این درحالی است که ارزش مبادلات بازرگانی میان سوریه و چین در سال 2003
حدود 500 میلیون دلار در سال 2003 اعلام شده است.
خاورم 2130/290