هنرستان‌ها از محورهای اصلی آموزش هنر هستند

به گزارش روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید مجتبی حسینی در پیامی به مناسبت یکصدمین سال آموزش هنر در تبریز نوشته است: «هنر در بستر تاریخ و مسیر زمان، نام ها، نهادها و مکاتبی را ثبت کرده که نقشی ماندگار به یادگار گذاشته اند و این نقش پرثمر شایسته تأمل و بازخوانی است. هنرستان های هنرهای زیبا از همان نام هاست که در قرن اخیر از محورهای اصلی آموزش هنر بوده اند و مانند نگینی در جریان آموزش هنر این سرزمین درخشیده اند. سابقه یکصد سال هنرستان ها بیانگر فرهنگ دوستی و مدنیت و اهمیت آموزش در این مرز و بوم است.

مرور کارنامه هنرمندانی که در هنرستان ها هنر آموختند و بعد قدم در راه هنر گذاشتند؛ جایگاه و تأثیر هنرستان ها را بیشتر عیان می کند، هنرستان هایی که آموزش هنر را با معرفت و جهان بینی پیوند داده اند و راه را برای خلاقیت و نبوغ جوانان به پشتوانه شناخت دیروز هموار کرده اند و همچنین به عنوان الگویی مؤثر در آموزش هنر تعریف می شوند.

گرامیداشت هنرستان موسیقی تهران در سال گذشته و اکنون یکصدمین سال هنرستان میرک تبریز، مایه مباهات و افتخار مردم دوست ایران اسلامی است که چنین نهادهایی با تداوم آموزش هنر، در توسعه هنر تأثیرگذار بوده اند اما افزون تر فرصتی برای بازخوانی و اندیشیدن به آموزش هنر و تجربه های درخشان هنرستان ها در قرن اخیر است تا هنرستان ها در ادامه مسیر فعال تر و پویاتر با تحولات پرشتاب امروز همچنان بالنده پیش بروند. درخواست و امیدواری من این است که نهادهای استان ها حمایت خود را از هنرستان های کشور به عنوان قلب تپنده و آینده ساز هنر دریغ نکنند. از همراهی هنرمندان، معلمان و همکاران هنرستان های هنرهای زیبا بویژه هنرستان میرک تبریز سپاسگزارم و برای فرهنگ و هنر ایران روزهای روشن تر و درخشان تری آرزو می کنم».

برنامه یکصد سال آموزش هنر و فعالیت هنرستان میرک در تبریز با برگزاری نمایشگاه آثار هنرمندان پیشکسوت فارغ التحصیل از هنرستان میرک تبریز، کارگاه هنری، نمایش فیلم و اجرای نمایش در تبریز آغاز شده و 15 مردادماه جاری اختتامیه این برنامه برگزار می شود.

میرک از آغاز تاکنون

هنرستان هنرهای زیبای میرک یا هنرستان میرک هنرستانی با رشته‌های نقاشی، گرافیک، نمایش و سینما در تبریز است که در سال ۱۲۹۷ (شمسی) توسط میر مصور ارژنگی، برادر کوچک رسام ارژنگی، تأسیس شده‌است. میرک سومین هنرستان تاریخی کشور (پس از هنرستان تهران و اصفهان) به‌شمار می‌رود. ساختمان فعلی این هنرستان در چهاراه لاله جنب کتابخانه مرکزی تبریز، قرار دارد.

نام این هنرستان برگرفته شده از نقاش برجسته مکتب دوم تبریز، آقا میرک تبریزی (یا میرجلال‌الدین اصفهانی) نقاش است. مدرسه صنایع مستظرفه در سال ۱۲۹۷ توسط میر مصور ارژنگی پس از بازگشت از جانب استاد کمال الملک در تبریز تأسیس شد و به آموزش رشته‌های هنری پرداخت. جو اجتماعی تبریز در سال‌های اولیه پذیرای مناسبی برای جریان تدریس آکادمیک هنر نبود. اما هنرجویان آن سال‌ها با تمام علاقه تحصیل نموده و هم‌اکنون نیز از برترین هنرمندان کشور هستند. صنایع مستظرفه خدمات مهمی برای رشد و شکوفایی هنر تبریز انجام داد. این هنرستان در آبان ماه سال ۱۳۳۶ با نام "هنرستان هنرهای زیبای میرک" ثبت گردیده و به رسمیت شناخته شده‌است.

با شروع انقلاب اسلامی و در بحبوحه آن هنرستان میرک و هنرستان موسیقی تبریز تعطیل شد. میرک به مدت دو سال از هیچ هنرجویی ثبت نام به عمل نیاورد تا سال ۱۳۶۰ با تغییراتی در روند هنرستان و دو شیفت دختران و پسران، به‌طور رسمی بازگشایی شد. در سال ۶۴ بخش دخترانه با نام هنرستان دخترانه میرک در ساختمان جداگانه‌ای مستقر شد و از سال ۷۳ هنرستان کوثر نام گرفت.

در سال ۱۳۸۹ هنرستان میرک برای دومین‌بار به‌طور رسمی تعطیل شده و تابلوی هنرستان تقریباً ۱۰۰ ساله تبریز در مقابل چشم هنرمندان و هنرجویان پایین آورده شد. پس از مدتی کادر هنرستان با معدود هنرجویانش و امکانات محدود در هنرستان اقبال آذر به فعالیت خود ادامه داد. اما این درحالی بود که بسیاری از مسئولین تعطیلی میرک را انکار می‌کردند. پس از این تعطیلی واکنش‌های بسیاری از سوی هنرمندان و هنرجویان انجام شد. مدیر کل وقت اداره فرهنگ و ارشاد آذربایجان شرقی در پی اعتراض هنرمندان طی اظهاراتی ادعا کرد که: هنرستان میرک تعطیل نشده و ما قصد داریم تابلوی هنرستان را نوسازی کنیم .

بعد از ۳ سال و با تغییر سیستم دولتی، با تلاش هنرمندان و هنرجویان کد حفظ شدهٔ هنرستان بازگردانده و اقدامات اولیه برای بازگشایی انجام شد. سر انجام در اواخر شهریور ۱۳۹۳ تابلو هنرستان میرک تبریز با حضور مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و هنرجویان هنرمندان بر سردر ساختمان هنرستان جای گرفت و از مهر ماه همان سال زنگ بازگشایی آن با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد وقت، علی جنتی، به صدا درآمد.

از جمله هنرآموختگان این هنرستان می‌توان به محمد فاسونکی، همایون سلیمی، محمدرضا ایرانی، یعقوب امدادیان، داوود امدادیان، مرتضی نخجوانی، ابراهیم پشت پناه، یعقوب عمامه‌پیچ، ابراهیم مقبلی، کیومرث کیاست، هایده زرین بال، مادام واهرامیان و آرمینه آراکلیان اشاره کرد.