گروه اطلاع رسانی ایرنا در راستای ایفای رسالت آگاهی بخشی به انعکاس برجسته‌ترین گزارش های روزنامه‌های مختلف با عناوینی چون «گام دوم، داخل برجام، کابوس توسعه مکران، قرار بود وحدت‌آفرین باشد اما…، گام مثبت ایران، ۳ آمار غیرمنتظره اقتصادی، ایستگاه آخر نقدینگی ۹۷، افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران و طوفان هسته‌ای» پرداخته است در ادامه به بازتاب گزیده‌ای از این مطالب می‌پردازیم.
گام دوم، داخل برجام
روزنامه ایران با انتخاب مطلبی با عنوان «گام دوم، داخل برجام» نوشت: دیروز در پایان مهلت ۶۰ روزه ایران به طرف‌های برجام، رسماً گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران برداشته شد؛ گامی که به تعبیر عباس عراقچی معاون وزیر خارجه، اهمیتی راهبردی در برجام دارد. به این ترتیب امروز که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نمونه برداری از تأسیسات و مواد غنی‌سازی شده ایران مراجعه می‌کنند، درخواهند یافت که سطح غنی‌سازی اورانیوم فراتر از ۳.۶۷ درصدی است که ایران مطابق برجام متعهد به رعایت آن شده بود. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی و عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه که به همراه سخنگوی دولت در نشست خبری مشترکی برای تشریح جزئیات گام دوم حضور داشتند، از اعلام میزان افزایش غنی‌سازی اورانیوم خودداری کردند، در مقابل تنها به این گفته بسنده کردند که آنچه مهم است، اهمیت راهبردی محدودیت غنی‌سازی است که ایران مطابق برجام به آن متعهد شده بود، اما اکنون با حذف این محدودیت، میزان غنی‌سازی به تناسب نیازهای متنوع ایران انجام خواهد شد.
عملیاتی شدن گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران همزمان با بازتاب گسترده در رسانه‌های بین‌المللی، واکنش‌های خارجی را نیز به دنبال داشت. سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به افزایش سطح غنی‌سازی کشورمان اعلام کرد: «ما از تصمیم ایران در ارتباط با سطح غنی‌سازی خود مطلع هستیم و بازرسان آژانس که در ایران حضور دارند، به محض راستی‌آزمایی تحولات جدید پیرامون این موضوع آن را گزارش خواهند داد.»
کابوس توسعه مکران
روزنامه «جهان صنعت» با درج مطلبی با عنوان «کابوس توسعه مکران» نوشت: با نگاهی به مزیت‌های منطقه آزاد چابهار می‌توان پی برد که این منطقه در کانون بازرگانی و مبادله‌های اقتصادی ایران و کشورهای همسایه قرار دارد. خرید معدن سنگ‌آهن در استرالیای غربی و انتقال سنگ‌آهن به مکران به عنوان قطب توسعه فرآوری‌ها جهت صادرات با سرمایه‌گذاری حدود ۱۰ میلیون دلار استرالیا، احداث فولاد سمنگان با سرمایه‌گذاری چهار میلیارد دلار، انتقال آب خلیج فارس به استان‌های مرکزی و کویری کشور با سرمایه‌گذاری حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان از اقدامات سرمایه‌گذاری شده توسط شرکت مس سرچشمه، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو، شرکت فکور صنعت، در مکران است تا در نهایت ارزآوری برای اقتصاد کشور داشته باشند. اگر تحریم خارجی و موانع و سنگ‌اندازی‌های داخلی بگذارند قطعاً شرکت‌های ایرانی توانایی صدرنشینی در بازارهای جهانی را دارند.
در برنامه ششم توسعه، سرمایه‌گذاری در سواحل مکران، معروف به دروازه طلایی کشور مورد توجه است. این در حالی است که کشورهایی چون هند، کره‌جنوبی و چین برای سرمایه‌گذاری در مکران وارد عمل شده‌اند. امروز سرمایه‌گذار بخش خصوصی داخل کشور با انتقال سرمایه خود به این مناطق انتظار دارد بدون توقف در برنامه‌های اجرایی، روند پیشرفت این پروژه بتواند نتیجه مطلوبی از انتقال سرمایه داشته باشد نه اینکه تنها نظاره‌گر فرصت‌سوزی به دلیل وارد شدن تکان‌ها به بخش اجرایی باشد.
قرار بود وحدت‌آفرین باشد اما...
روزنامه «همدلی» با انتخاب تیتر «قرار بود وحدت‌آفرین باشد اما …» می نویسد: اصول‌گرایان در بازه‌های زمانی منتهی به انتخابات، رفتارهای سیاسیِ هیجانی از خود بروز می‌دهند. «صدا» ی اعتراض به هر «صدا» ی برآمده از قوه تفکر شخصیت‌های اصول‌گرایی در این بازه‌ها، بیش از هیچ دیگری به گوش می‌رسد و جالب اینکه این اعتراضات را دیگر اصول‌گرایان بیان می‌کنند. اشکال کار این جریان سیاسی و اجتماعی که در کنار اصلاح‌طلبان، اصلی‌ترین جریان فکری کشور محسوب می‌شوند، زمانی بیشتر مشهود است که هیچ‌گاه شاهد وحدتی کلی و اجماعی اصولی برای حضور در انتخابات در میان آنها نیستیم.
«وحدت رویه» حلقه گم‌شده‌ای است که دور از دسترس اصول‌گرایان برای شرکت در انتخابات قرار دارد و تلاش‌ها برای برای دستیابی به آن تقریباً هیچ‌گاه به نتیجه نرسیده است. یکی از این تلاش‌هایی که هنوز ریشه‌های خود را به خوبی نگستراند، ایجاد «جمنا» است: جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی. این جبهه در ابتدای زمستان ۱۳۹۵ و با گستره جغرافیایی سراسر ایران، به منظور حضوری مثمرثمر در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری (۱۳۹۶) با حضور هیات موسسی بنیان نهاده شد که بیشتر آنها از شخصیت‌های مورد وثوق صددرصدی همه جریان‌های اصول‌گرایی نبودند.
گام مثبت ایران
روزنامه «اعتماد» با درج گزارشی با عنوان «گام مثبت ایران» آورده است: روز گذشته ایران گام دوم کاهش تعهدات خود در برجام را رسماً اعلام کرد. ایران به طور کلی یک صبر قابل توجهی را طی یک سال گذشته از خود بروز داد. ایران اگر قصد داشت بلافاصله پس از خروج دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده از برجام، اعلام کند که از برجام خارج می‌شود یا حتی اگر اروپایی‌ها … پس از خروج امریکا از برجام به تعهدات خود عمل نمی‌کردند بازهم اگر آن زمان ایران اقدام تندی انجام می‌داد همگی اعلام می‌کردند که ایران نیز خارج شده و جزو مقصرین این اتفاق شناخته می‌شد. اما صبری که ایران به خرج داد اکنون به نفع کشور شد و بعد از اینکه یکسال ایران منتظر شد تا اروپایی‌ها به تعهدات خود پایبند باشند و یک کانال مالی برای ایران راه‌اندازی کنند، اکنون همه می‌پذیرند که از سمت امریکا یک بدعهدی صورت گرفته و اروپایی ها نیز در انجام تعهدات خود کوتاهی کردند.
در حال حاضر کاهش تعهدات ایران در قالب برجام که دوماه پیش مرحله اول آن انجام و گام دوم آن روز گذشته کلید خورد، در مقابل جهانیان و سازمان های بین المللی مربوطه می‌تواند پاسخگوی موضع خود باشد. هرچند که اکنون امریکایی ها به دنبال آن هستند که موضوع ایران را در آژانس باردیگر به جریان اندازند. اینها مسائلی است که قاعدتاً پیش روی ایران قرار دارد و ایران نیز باید از مواضع خود دفاع کند. اما آن‌چیزی که مهم است ایران یک اقدام معقولانه را قدم به قدم در پیش گرفته است، اروپایی‌ها نیز به تکاپو افتاده‌اند و تا جایی که اطلاع دارم مشکلات تبادلات مالی حل شده و تنها نکته باقی مانده موضوع فروش نفت و اعطای اعتبار به این کانال مالی است. آن هم اگر اروپایی‌ها بخواهند می‌توانند این مسیر را به جریان اندازند.
۳ آمار غیرمنتظره اقتصادی
روزنامه «خراسان» با انتخاب تیتر «۳ آمار غیرمنتظره اقتصادی» می نویسد: مرکز آمار ایران گزارشی مفصل از وضعیت اقتصاد ایران در سال ۹۷ منتشر کرد که در آن رشد برخی بخش های اقتصاد ایران با وجود رشد منفی ۴.۹ درصدی اقتصاد ایران در سال گذشته و رشد منفی ۸.۴ درصدی در زمستان سال گذشته، جالب توجه است. مروری بر این رشدهای جالب توجه و غیر منتظره با وجود شرایط رکودی اقتصاد ایران خالی از لطف نیست.گزارش مرکز آمار در بخش ساختمان قابل توجه است. در حالی در اوج بحران ارزی کشور، تعداد پروانه های ساختمانی صادر شده برای بخش خصوصی در نقاط شهری کشور نسبت به زمستان ۹۶، ۲۱.۴ درصد افزایش یافته که مساحت زیربنای این پروانه ها رشد ۲۹.۸ درصدی را نشان می دهد.
این به معنای روی آوردن بخش خصوصی به احداث واحدهای بزرگ متراژ است. به نظر می رسد رشد نرخ ارز و ایجاد چشم انداز بسیار مثبت بخش ساختمان اقبال سرمایه گذاران به این بخش را رقم زده و موجب افزایش تقاضای احداث ساختمان شده است. داده های این گزارش ذیل بخشی با موضوع بررسی اجزای محصول ناخالص داخلی، نشان می دهد که در زمستان ۹۷ و در حالی که در بین ۱۳ بخش اقتصادی، بیشترین رشد ارزش افزوده منفی بود، بخش های ماهیگیری توانست با رشد ۱۶.۱ درصدی، پدیده این فصل به شمار رود. پس از این بخش، «اداره امور عمومی و خدمات شهری، آموزش، فعالیت های مربوط به سلامت انسان و مددکاری اجتماعی» با رشد ۶ درصدی شگفتی ساز شد و دیگر خدمات، حمل و نقل و انبارداری و تامین آب، برق و گاز در رده های بعدی با رشد مثبت قرار گرفتند.
ایستگاه آخر نقدینگی ۹۷
روزنامه «دنیای اقتصاد» با انتشار مطلبی با عنوان «ایستگاه آخر نقدینگی ۹۷» آورده است: نقدینگی در سال ۹۷ از ایستگاه ۱۸۸۰ هزار میلیارد تومانی گذشت. آمارهای به‌روزشده بانک مرکزی حاکی از این است که رشد نقدینگی در سال گذشته نسبت به سال ۹۶، با یک درصد افزایش به ۲۳.۱ درصد رسیده است. رصد بخش دارایی‌های ترازنامه بانک مرکزی نشان می‌دهد که رشد بدهی‌های دولت به این بانک، نقش اصلی را در تحریک نقدینگی بازی کرده است. البته بخشی از رشد بدهی دولت به بانک مرکزی، ناشی از انتقال بدهی‌های بانک‌ها به بانک مرکزی بوده است که میزان این انتقال معادل ۳۴ هزار میلیارد تومان است. اما با کسر این مقدار نیز همچنان بدهی دولت به بانک مرکزی قابل‌توجه و در حدود ۳۹ هزار میلیارد تومان است؛ عددی که بیش از ۴۰ درصد رشد را نسبت به سال ۹۶ نشان می‌دهد.
همچنین با اینکه بخش قابل‌توجهی از بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی حذف شده، با این حال میزان بدهی بانک‌ها در سطح ۱۳۸.۲ هزار میلیارد تومانی ثبت شده است. نکته جالب توجه دیگر اینکه بین دو جزء کلی نقدینگی، یعنی پول و شبه‌پول، جزء اول روند بی‌سابقه‌ای را در سال گذشته طی کرده است. حجم پول در سال ۹۷ معادل ۴۶.۵ درصد رشد کرده تا بالاترین رشد در طول حداقل ۱۰ سال اخیر ثبت شود. این رشد باعث شده تا سهم پول در نقدینگی به بالای ۱۵ درصد برسد و ضریب سیالیت نقدینگی را افزایش دهد.
افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران
روزنامه «مردم سالاری» در گزارشی با عنوان «افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران» می نویسد: دقیقاً همان‌طور که وعده داده شده بود، ایران در پایان ضرب الاجلِ ۶۰ روزه، گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را برداشت و رسماً اعلام کرد که دیگر به سطح ۳.۶۷ درصدی برای غلظت غنی‌سازی اورانیوم، که در برجام تعیین شده است، پایبند نخواهد بود. اعلام رسمی گام اول، در اردیبهشت ماه امسال توسط رئیس جمهور صورت گرفت؛ اما گام دوم توسط مقاماتی با سطوح پایین‌تر اعلام شد. این شیوه اعلام رسمی نشان می‌دهد که ایران جدی است و سیاست برجامی جدیدش، یک «بلوف دیپلماتیک» نیست. گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی‌اش را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ واکنش اروپایی‌ها به غنی‌سازی ۵ درصدی توسط ایران چه خواهد بود؟
طوفان هسته‌ای
روزنامه «ستاره صبح» با انتشار مطلبی با عنوان «طوفان هسته‌ای» نوشت: نخستین بار در سال ۱۳۸۲ غرب نسبت به فعالیت های هسته‌ای ایران حساس شد و موضوع رسیدگی و جلوگیری از آن را در دستور کار قرارداد. در این ارتباط سه کشور اروپایی به نمایندگی از دیگر کشورها (فرانسه، انگلیس و آلمان) با جمهوری اسلامی ایران وارد مذاکره شدند. دولت اصلاحات به این نتیجه رسید که داوطلبانه فعالیت هسته‌ای را برای ۲.۵ سال متوقف کند. باروی کار آمدن دولت اصولگرای نهم غنی‌سازی اورانیوم تا مرز ۲۰ درصد پیش رفت. این فرایند باعث شد که شورای امنیت ۶ قطعنامه علیه ایران صادر کند که این قطعنامه‌ها اقتصاد وزندگی مردم را تحت تأثیر قرارداد. مردم در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ به حسن روحانی که شعار تعامل با دنیا را می‌داد روی دادند.
دولت تدبیر و امید ۲۳ ماه باقدرت های جهانی ازجمله ایالات‌متحده مذاکره کرد تا اینکه در تیرماه سال ۹۴ معاهده هسته‌ای میان ۶ قدرت جهانی با ایران به امضا رسید. این توافق دستاورد بزرگ برای ایران به شمار می‌رفت، زیرا علاوه بر برگشت پول‌های بلوکه‌شده ایران، فروش نفت ایران و انتقال ارز آن به کشور از سر گرفته شد. اما باروی کار آمدن ترامپ و خروج یکجانبه وی از برجام در روز ۱۸ اردیبهشت ۹۷ برجام را با چالش مواجه کرد. تا اینکه ایران با تعیین یک ضرب العجل دوماهه که روز گذشته پایان گرفت تعهداتش را نسبت به برجام کاهش داد. دیروز نشست خبری مشترک با حضور سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی و علی ربیعی، سخنگوی دولت برگزار شد. پس از پایان مهلت ۶۰ روزه ایران به اروپایی‌ها اعلام شد که تولید اورانیوم غنی‌شده از مرز ۳.۶۷ درصد عبور کرده و مبنای غلظت نیز بر اساس نیاز خواهد بود.
نظر شما