غبار فراموشی از كالبد قلعه باستانی گردن زدوده شد

ولی جهانی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان این كه قلعه گردن به دلیل مشرف بودن به زمین‌های كشاورزی و باغ‌های فندق و نیز شهر رودسر دارای چشم‌انداز بسیار زیبایی است افزود :ترمیم و بازسازی این قلعه و احداث راه پله ای به طول 100 متر در آن امكان دسترسی به این بنای تاریخی را برای عموم مردم امكان پذیر ساخته است.
وی اظهار داشت :قلعه گردن در پایین دست سد درحال ساخت پلرود در رحیم آباد قرار دارد و تاكنون برای بازسازی آن 600میلیون ریال از محل اعتبارات استانی هزینه شده است كه بزودی طی مراسمی افتتاح خواهدشد.
وی تصریح كرد:قلعه گردن در روستای تول لات بخش رحیم آباد شهرستان رودسر بر روی شرقی ترین قسمت یال روستای قلعه گردن و با ارتفاع حدود 109متر از سطح دریاهای آزاد و مشرف و مسلط بر ساحل غربی رودخانه پلرود قرار دارد كه تنها گذرگاه جلگه به كوهستان در اعصار گذشته گیلان به شمار می رود.
وی خاطرنشان كرد:این بنا با شماره 9408 در سال 1382در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده بود و قسمت شمالی قلعه به دره رودخانه كشكو، بخش جنوبی به پرتگاه صخره‌ای رودخانه پلرود، قسمت شرقی به یك خندق و شش تپه ماهور سكو مانند و قسمت غربی آن به دو خندق منتهی می شود و در ضلع جنوبی سه سكوی سنگی احتمالا محل نگهبانی احداث شده كه دو مورد از آنها مشخص و دیگری در زیر خاك پنهان است.
وی اظهارداشت: ورودی قلعه از قسمت شرقی و بعد از گذر از مصطبه‌ها(سكو) و خندق بوده و در قسمت دیوارهای داخلی بنا دو محل تعبیه تیرهای چوبی جهت سقف طبقه پایین و كف طبقه بالا قابل رویت است كه می‌تواند مبین سه طبقه بودن قلعه باشد.
وی یادآورشد:منوچهر ستوده در دهه 40 خورشیدی این قلعه را از نزدیك دیده و در كتاب از آستارا تا استارباد می‌نویسد قلعه تول لات قلعه‌ای سنگی عظیمی است كه نزدیك اراضی و مسلط بر بستر اصلی رودخانه پلرود واقع است كه مصالح اصلی ساخت این قلعه از سنگ و گچ تشكیل شده است.
معاون میراث فرهنگی گیلان گفت: سنگ‌های این قلعه نتراشیده اما نبشی است ، بلندی باروی موجود آن در حدود 10 متر ، قطر دیوارها بیش از یك متر و درازای بنای قلعه در حدود 50 متر و پهنای آن در حدود 40 متر است و آب انباری در جهت شمالی آن از سنگ و ساروج ساخته شده است و در نزدیك دیوار شرقی چاهی عمیق وجود دارد كه احتمال می‌رود كه چاه آب یا نقب قرارگاه قلعه باشد.
به گفته این باستانشناس وضع بنا و استحكام آن و نوع مصالحی كه در آن به كار رفته است، شباهت زیادی به دژهای اسماعیلیان دارد و بعید نیست كه یكی از قلاع این گروه در خاك اشكور باشد و تاكنون رویش گیاهان، درختچه‌های خودرو و علف‌های هرز در قسمت‌های مختلف قلعه، این مكان دیدنی را از نظرها پنهان نگهداشته بود.
وی یادآورشد:ساماندهی قلعه گردن در تابستان 1397 زیر نظر دكتر سولماز رئوف و با نظارت كارشناسان سازمان میراث فرهنگی استان و توسط متخصصان این امر آغاز شد و ابتدا با گیاه زدایی از قسمت‌های مختلف آن در فاز بعدی احداث راه پله‌ای از جاده خاكی پای قلعه شروع و بعد از طی مسافتی حدود 40 متر، سكویی دایره شكل جهت نشستن ایجاد شد و سپس راه پله به طول تقریبی 40 متر به سمت قلعه ادامه پیدا كرد و سكوی دوم در ارتفاع بالاتر و نزدیكر به ساختمان قلعه ایجاد شد.
جهانی گفت: از سكوی دوم راه پله دیگری به طول تقریبی 20 متر به سمت قلعه احداث و برای ساخت تمام راه پله ها ابتدا زیرسازی سنگی با سنگ‌های قلوه‌ای انجام شد و بعد روی آن با تخته سنگ‌های مقاوم و معدنی پوشیده شد كه با ایجاد این راه پله، مسیر دسترسی گردشگران برای بازدید قلعه فراهم شده است.
وی با اشاره به اینكه با ایجاد سكوها، مسافران می‌توانند از آنها جهت نشستن و لذت بردن از فضای زیبای اطراف قلعه استفاده كنند افزود:با انجام این برنامه، قلعه گردن به یك جاذبه زیبای گردشگری در شهرستان رودسر تبدیل شده است و امیدواریم با گذاشتن اعتباری جدید در سال جاری بتوانیم داخل قلعه را نیز ساماندهی و مرمت نماییم.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به اینكه در محدوده یكصدمتری این قلعه بقایای آثار باستانی با قدمت بیش از سه هزار و 500 سال كشف شده است اظهارداشت:این آثار نظریه باستان شناسان قدیمی را در زمینه نبود آثار تمدنی در جلگه گیلان پیش از اسلام را نقض می كند و نشان می دهد كه اگر بصورت هدفمند تحقیق و بررسی شود آثار زیست انسان در دوره های مختلف تاریخی از جمله در هزاره اول قبل از میلاد نیز در جلگه گیلان یافت می شود.
در گیلان2 هزار و 300 هزار آثار تاریخی شناسایی شده كه از این تعداد حدود بیش از یك هزار اثر تاریخی در فهرست آثار تاریخی كشور به ثبت رسیده و شماره ملی دریافت كرده است.
در گیلان 75 قلعه تاریخی شناسایی شده كه از این تعداد 15 قلعه تاریخی در فهرست آثار تاریخی كشور به ثبت رسیده است.
گیلان كه در اوستا از آن به نام وارنا نام برده می شود مركز باستانی اقوام مختلفی است كه معروفترین آنان دو نوع گیل و دیلم هستند. یونانیان این سرزمین را كادوسیان می نامند. بعضی از محققان كادوسیان را از بومیهای ایران قبل از آمدن آریاییها به این سرزمین می دانند . بنا به گفته دیاكوئوف روسی قریب به سه هزار سال پیش، سرزمینهای پرجنگل كاسپیان كادوسیان و گیلان (گیلها) در شمال خاك ماد قرار داشته است. گیل ها به تدریج با كادوسی ها بصورت تیره واحدی درآمدند. گیل ها در دوره حكومت مادها نیز كاملاً مستقل بودند؛ كورش هخامنشی با كمك گیل ها دولت ماد را منقرض كرد .گیلان در قرون اول و دوم هجری پناهگاه علویان و محل امنی برای آنان بوده است . علویان با مردم خوش رفتاری نموده و در سختی ها با آنان همدردی می كردند .گیلان در اواخر دوره قاجاریه، ترقی و پیشرفت زیادی كرد و به صورت دروازه اروپا درآمد و در نهضت مشروطه نیز گیلانیان نقش مهمی در به ثمر رساندن انقلاب داشتند.مردم گیل همواره مردمی آزاده بوده اند خاورشناسان بزرگ گیلان و سرزمین های ساحل جنوبی دریای كاسپین را دارای تمدن3 هزار ساله دانسته و برخی از آنان به وجود تمدنی بزرگ در املش و دیلمان اشاره دارند.
6029 /6030