۳ آبان ۱۳۹۶، ۹:۲۰
کد خبر: 82707583
T T
۰ نفر
ابراز تمايل ژنرال مصري براي از سرگيري روابط با ايران

تهران- ايرنا- روزنامه مردم سالاري در گزارشي، نوشت: با توجه به اين موضوع كه دو بار قطع روابط ديپلماتيك تهران و قاهره مربوط به ارتباط يكي از طرفين با اسراييل بوده است اما اين بار مي‌توان گفت كه عربستان سعودي نقشي تعيين‌كننده در ادامه اين روند ايفا مي‌كند.

در ادامه اين گزارش آمده است: عبد الفتاح السيسي،‌ رئيس‌جمهور مصر كه در سفري سه روزه عازم فرانسه شده است روز گذشته و در گفت‌وگو با شبكه فرانس 24 با اشاره به نزديك 40 سال قطع روابط كشورش با ايران گفت كه روابط ما با ايران قطع است و ما براي كاهش تنش موجود و تضمين امنيت برادران‌مان در منطقه تلاش مي‌كنيم.

در تاريخ تنش روابط ايران و مصر مساله ارتباط با رژيم صهيونيستي همواره عنصري تعيين كننده و حائز اهميت بوده است. دومين قطع رابطه ديپلماتيك در روابط تهران و قاهره كه تا كنون نيز ادامه دارد را سفر سادات به بيت‌المقدس و سپس انعقاد پيمان كمپ ديويد رقم زد. انعقاد اين پيمان دوجانبه ميان سادات و مناخيم بگين نخست وزير وقت اسراييل كه با ميانجيگري ايالات متحده همراه شد مقارن با وقوع انقلاب اسلامي ايران بود. از اين رو با پيروزي انقلاب، روابط تهران با قاهره در اعتراض به انعقاد اين معاهده قطع شد. جمهوري اسلامي ايران 2ماه پس از پيروزي انقلاب و 9 سال پس از بازگشايي مجدد مناسبات تهران و قاهره‌، روابط خود را با مصر به دستور امام خميني قطع كرد.

اگرچه در دستورالعمل امام به وزير خارجه وقت براي قطع رابطه با مصر، تنها به پيمان كمپ ديويد اشاره شده بود ولي تا آن زمان رژيم سادات خصومت‌هاي ديگري نيز با جمهوري اسلامي ايران داشته است‌. از جمله اين خصومت‌ها مي‌توان به پذيرايي سادات از شاه ايران در كشاكش انقلاب وخودداري از تحويل وي‌، دشمني وستيزه‌جويي با انقلاب اسلامي ايران اشاره كرد. پيش از اين نيز روابط دو كشور پس از آن رو به تيرگي نهاده بود كه در تابستان 1339 شمسي جمال عبدالناصر در پي نطق شديداللحني عليه حكومت شاه‌، دستور قطع رابطه سياسي با تهران رابه دليل هم‌پيماني شاه با اشغالگران صهيونيست صادر كرده بود.

در زمان رياست جمهوري محمد مرسي روابط دو كشور كمي ‌به خوبي گراييد. مرسي كه از رهبران جنبش اخوان المسلمين است در آگوست 2012 براي شركت در اجلاس جنبش عدم تعهد به تهران آمد. اين اولين ملاقات يك رئيس جمهور مصر از ايران پس از انقلاب 1979 بود؛ از اين رويداد استقبال شد و بسياري معتقد بودند فصل تازه اي در روابط دو كشور باز شده.

ارتباطي كه خيلي زود مشخص شد با درخواست گستاخانه محمد مرسي از دولت محمود احمدي‌نژاد و سكوت طرف ايراني همراه شده بود. روزنامه سعودي الرياض در جريان سفر رييس‌جمهور مصر به تهران اعلام كرد، محمد مرسي رئيس‌جمهور مصر گفته در سفر به تهران براي حضور در نشست سران جنبش عدم تعهد، از ديدار با مقامات ارشد ايراني خودداري و پافشاري كرده و خواسته كه ملاقات تنها با محمود احمدي نژاد، رئيس‌جمهور ايران انجام شود. رييس‌جمهور وقت مصر در ديدار با محمود احمدي‌نژاد از وي خواسته بود تا دولت ايران از دخالت در عراق به سود شيعيان اين كشور خودداري كرده و موضع خود را درباره «اشغال سه جزيره اماراتي ابوموسي‌، تنب بزرگ و تنب كوچك» اعلام كند تا مصر نيز روابط قوي را با ايران برقرار كند.

مرسي همچنين در سخنراني اش در اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تهران، به شدت از حكومت سوريه انتقاد و آن را حكومتي سركوبگر و ظالم توصيف كرد كه بايد براي براندازي آن، مخالفان، متحد شوند. سخنان مرسي برخلاف موضع گيري رسمي‌ايران در حمايت از دولت دمشق بود و باعث شد هيئت سوريه، به طور موقت سالن اجلاس را در اعتراض به اظهارات مرسي، ترك كنند.

عبدالفتاح سيسي پس از رسيدن به رياست جمهوري در سال 2014 از رئيس جمهور ايران حسن روحاني دعوت كرد در مراسم تحليف او شركت كند، كه مجددا بارقه‌هايي از امكان احياي روابط دو كشور را به همراه آورد. مقامات قاهره اما هر بار از بهبود روابط با تهران سخن گفته اند شروطي را در خصوص قطع دخالت‌هاي ايران در امور كشورهاي عربي مطرح كرده اند كه تهران از اساس دخالت خود را قبول ندارد. وزير خارجه مصر در همان سال روي كار آمدن دولت جديد در مصر گفت عادي سازي روابط با تهران به مولفه‌هاي زيادي بستگي دارد. به گفته او مصر از ايران انتظار دارد رويكرد و سياست خود را در قبال اوضاع منطقه تغيير دهد؛ علاقه خود را به ايجاد روابطي بر اساس همكاري‌هاي دوجانبه، احترام و برابري منافع نشان دهد؛ به استقلال و حاكميت كشورهاي عربي احترام بگذارد؛ و به اقدامات مداخله آميز خود پايان دهد.

سران حاكم مصر همواره ترجيح مي‌دهند براي حفظ روابط با عربستان رابطه با ايران را به آينده موكول كنند. چنان كه عربستان ‌مخالف عادي‌سازي روابط با ايران تا زماني است كه شروط مورد نظر وزير خارجه اش جبير كه در ملاقاتش از مصر در مي‌2015 اعلام كرد اجرا شود. عادل الجبير بارها با متهم كردن ايران به دخالت در امور داخلي كشورهاي منطقه و حمايت از اقدامات تروريستي و خلاف منافع منطقه خواستار توقف اين مسائل شده و عادي سازي روابط رياض با تهران را منوط به اين موضوع دانسته است.

با توجه به اين موضوع كه دو بار قطع روابط ديپلماتيك تهران و قاهره مربوط به ارتباط يكي از طرفين با اسراييل بوده است اما اين بار مي‌توان گفت كه عربستان سعودي نقشي تعيين‌كننده در ادامه اين روند ايفا مي‌كند. رياض و قاهره در سالهاي اخير دچار وابستگي متقابل شده‌اند به اين شكل كه عربستان براي ادامه سياست‌هاي خود در منطقه به حامي ‌قدرتمندي همچون قاهره نياز دارد و قاهره نيز كه پس از بهار عربي هنوز فرصتي براي تثبيت جايگاه خود پيدا نكرده نيازمند همراهي رياض است. اين چنين است كه مي‌توان تحليل كرد كه پيش از تنش‌زدايي تهران با رياض نمي‌توان به سيگنال‌هاي مثبت ژنرال مصري با ديد مثبت نگريست. البته اين موضوع را‌ نمي‌توان ناديده گرفت كه مقامات مصري حذف نام خالد اسلامبولي قاتل انور سادات رئيس‌جمهور وقت مصر از يكي از خيابان‌هاي تهران را شرط لازم و ابتدايي ازسرگيري روابط با ايران مي‌دانند.

*منبع: روزنامه مردم سالاري؛ 1396،8،3
**گروه اطلاع رساني**2059**2002** انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصي