پسماندهای شهرك صنعتی روی زنجان تهدید یا فرصت

به گزارش ایرنا، از سال 72 و با تشدید بهره برداری از معدن انگوران و شكل گیری گسترده واحدهای فرآوری سرب و روی در سطح استان، موضوع سرب و روی به مساله روز تمام شهروندان زنجانی تبدیل شده است.
آن روزها سود بالای ناشی از خرید سهام سرب و روی مردم را به سرمایه گذاری در این صنعت پر سود و پر اشتغال تشویق می كرد، بی خبر از اینكه امكان تهدید آینده سلامت مردم و محیط زیست استان زنجان وجود دارد.
از سال 92 موضوع آسیب های زیست محیطی صنعت سرب و روی به طور جدی مطرح و با اجتماع گسترده مردم در مقابل استانداری در مرداد همین سال، دستور پلمپ شركت سرب و روی ایران صادر شد.
اما مساله خطر زیست محیطی سرب و روی به اینجا منتهی نشد و از همان روزها مدیران محیط زیست استان مساله پسماندها شهرك صنعتی روی را به عنوان بزرگترین تهدید زیست محیطی استان معرفی كردند.
طی ماه های گذشته موضوع پسماندها و فیلتركیك های این شهرك به طور جدی مطرح شده است اما صنایع مستقر در این شهرك از سویی موضوع تملك این پسماندها را برای ساماندهی و مدیریت آنها مطرح می كنند و از سوی دیگر برای استانداردسازی زمین در منطقه مهرآباد زنجان آستین بالا می زنند.
مدیركل محیط زیست استان زنجان سخن قطعی در خصوص میزان آلایندگی و خطرات زیست محیطی این پسماندها را مربوط به بخشی از فیلتركیك های بیش از پنج میلیون تنی دپو شده در این زمینه می داند و معتقد است كه فیلتركیك های موجود در محوطه واحدهای صنعتی مستقر در شهرك تخصصی روی زنجان به شكل استاندارد و در محوطه ایزوله دپو شده است، اما بخش انبوهی از پسماندهای دپو شده خود شهرك در محیط نامناسبی قرار دارند.
سید رضا موسوی اعلام كرد: اعضای هیات مدیره این شهرك طرحی برای مدیریت پسماندها را به اداره كل محیط زیست تحویل داد كه مورد تایید قرار نگرفت اما به علت اهمیت و ضرورت آن، رد هم نشد.
وی اظهار كرد: این طرح برای مدیریت پسماندهای سرب و روی نیازمند اصلاحاتی است كه باید تا شهریور امسال انجام می شد اما به سبب جابجایی های رخ داده در سازمان محیط زیست كشور، این موضوع هنوز تصویب نشده است.
موسوی به سناریوهای مطرح برای مدیریت این پسماندها اشاره كرد و افزود: یكی از همین برنامه ها، دفن و مدیریت فیلتركیك های موجود در محل فعلی با ایجاد زیر ساخت و ایزوله سازی منطقه است.
فرماندار زنجان هم در این زمینه گفت: مساله ای به نام دپوی پسماند پنج تا هفت میلیون تنی فیلتر كیك در شهرك صنعتی روی وجود دارد كه به عنوان معضل و تهدید مطرح است كه باغ ها و آب های زیر زمینی را تهدید می كند.
رسول بیات به موضوع جابجایی این پسماندها به محل جدید اشاره كرد و افزود: در این زمینه مدیران استان و شهرستان پیگیری هایی انجام داده اند و بحث آن جابجایی های پسماند دپو شده به نتایج خوبی رسیده و خود دولت مجوز آن را به استان داده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و مدیریت منابع استاندار زنجان در این زمینه تاكید كرد: این حق شهروند زنجانی است كه سلامت وی حفظ شود و هر فعل و انفعلاتی كه رخ دهد با فرض سلامت شهروندان پیش می رود.
فرامرز نیك سرشت اعلام كرد: هم اكنون پسماندهای این شهرك به دغدغه مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت، مدیریت استان، اداره كل محیط زیست و انجمن های مردم نهاد تبدیل شده است.
وی یكی از راهكارهای پیشنهادی برای مدیریت این پسماندها را فروش آن برای فرآوری مجدد به واحدهای تولیدی مستقر در شهرك روی اعلام كرد و یادآورشد: هم اكنون این فیلتركیك ها به عنوان یك معدن روباز تلقی می شود و ارزش اقتصادی بالایی دارد.
نیك سرشت تاكید كرد: كسی تولیدكننده را موظف به جابجایی این پسماندها نكرده، بلكه سازمان محیط زیست ملزم ساخته كه پسماندهای جدید به محل جدید با زیر ساخت و استانداردهای لازم منتقل شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و مدیریت منابع استاندار زنجان اضافه كرد: باید با یك مكانیسم های 100 درصد علمی این منطقه را ساماندهی و مسیرهایی را برای هدایت شیرابه های آن تعبیه كرد تا منابع آبی منطقه را آلوده نكند.
مدیركل محیط زیست استان زنجان در خطوط آلوده شدن منطقه هم گفت: هم اكنون خاك و آب منطقه آلوده شده و هیچ نوع كشاورزی و دامداری در آن منطقه امكان پذیر نیست.
موسوی انتقال این پسماندها به محل جدید را علاوه بر تحمیل هزینه های كلان برای جابجایی و زمانبر بودن آن، زمینه ای برای انتقال كانون آلودگی به منطقه جدید و بالا بردن احتمال آلودگی مسیر انتقال برشمرد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان اما نظر دیگری دارد و فیلتركیك موجود را فاقد ارزش اقتصادی برای فرآوری مجدد می داند و معتقد است كه هم اكنون فناوری مورد نیاز برای استحصال 1.5 درصد روی باقی مانده در پسماندهای موجود در اختیار هیچ شركتی نیست و شاید در آینده بتوان به چنین فناوری دست یافت.
ناصر فغفوری ابراز كرد: هم اكنون بیش از پنج میلیون تن در شهرك صنعتی روی، فیلتر كیك وجود دارد كه نزدیك 2.5 میلیون تن آن قابل استفاده مجدد و دارای پنج درصد روی است.
وی تاكید كرد: موضوع راه اندازی یك واحد فرآوری جدید منتفی است و این خاك با مدیریت دولت می تواند میان واحدهای موجود توزیع شود تا ظرفیت تولید و اشتغال آنان افزایش یابد یا تكمیل شود.
رئیس كمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران افزود: این استان از قطب های تولید سرب و روی كشور محسوب می شود و به حتم تامین مواد اولیه مورد نیاز آن، تاثیر چشم گیری در بهبود عملكرد این صنایع خواهد داشت.
بهرام شكوری به نحوه حل مشكل پسماندهای دپو شده شهرك صنعتی روی زنجان اشاره كرد و یادآورشد: تعیین تكلیف مسئولیت رسیدگی و مدیریت این پسماندها از طریق وزیر صنعت، معدن و تجارت پیگیری خواهد شد.
رئیس انجمن معادن و صنایع سرب و روی كشور هم در این زمینه اظهار كرد: برای ساماندهی پسماندهای صنعتی سرب و روی شهرك صنعتی، برخی از واحدهای تولیدی اقدام به راه اندازی شركت بهین فراور به منظور انتقال این خاك به محل مناسب و بازیافت مجدد آن كرده اند.
یوسف مرادلو افزود: این خاك دارای ارزش فراوری مجدد و بازیافت است و سریعتر باید ساماندهی آن تعیین تكلیف شود.
پنج میلیون تن فیلتر كیك سرب و روی كه از جمله پسماندهای ویژه محسوب می شود، در شهرك صنعتی روی زنجان دپو شده در حالی كه مسئولان تاكنون تصمیم خاصی برای مدیریت آن نگرفته اند و سرنوشت معلومی برای آن پیش بینی نمی شود، از سویی به عنوان بزرگترین تهدید زیست محیطی استان مطرح می شود و از سوی دیگر ثروتی برای واحدهای فعال در زمینه فرآوری سرب و روی به شمار می آید.
3001/6085
خبرنگار: مینا افشاری** انتشار دهنده: رویا رفیعی