تغییرات مكرر مدیران و خانه تكانی در هیات مدیره برخی از باشگاه های فوتبال كشور آن هم با سلایق متفاوت، موجب تشدید تراكم بدهی های انباشته شده از پیش و آینده باشگاه ها حكایت دارد و ادامه این روند، فوتبال و باشگاه ها را تا مرز پرتگاه و خطر سوق می دهد.
با این وجود در این سال ها شاهد بدهی های كلان باشگاه ها به مربیان و بازیكنان هستیم و نكته مهم تر از آن كه هیچ نهاد و سازمانی، نظارت جامع و كاملی بر امور باشگاه ها و مدیریت‌های فعلی و گذشته كشور ندارد.
عدم توجه و دقت در مفاد قراردادها و بدهی ها در این سال‌ها، خبرهای نگران كننده و تكان دهنده ای را برای فوتبال كشور رقم زده است. ماجراهای چالش برانگیزی كه موجب صدور رأی فیفا مبنی بر محرومیت ها، كسر امتیازها و جریمه های سنگین برای باشگاه ها، فوتبال و جامعه ورزشی در پی داشته است.
ماجرای كسر امتیاز، محرومیت باشگاه استقلال از رقابت‌های جام باشگاه های آسیا بدلیل دیركرد در ارسال فهرست بازیكنان استقلال به كنفدراسیون فوتبال آسیا و دست آخر هم بی توجه‌ی مسئولان فصل گذشته و حال حاضر استقلال در جریان قرارداد بازیكنان خارجی ازجمله عادل شیحی و شكایت این بازیكنان منجر به صدور رأی فیفا مبنی بر محرومیت استقلال از نقل و انتقالات زمستانی شد و این باشگاه از جذب آندو تیموریان و سرور جباروف ازبكستانی در نیم فصل محروم ماند. بنابراین سهل انگاری باشگاه استقلال در این ماجرا به هیچ وجه قابل توجیه نیست و نباید این مسائل به سادگی فراموش شود.
محمدرضا ساكت رئیس سازمان تیم های ملی فوتبال ایران درخصوص راهبرد و راهكار حل موضوعات مدیریتی در باشگاه های فوتبال به خبرنگار ایرنا گفت: باید برای ساماندهی مدیریت باشگاه های كشور ابتدا ثبات مدیریتی ایجاد شود. وقتی ثبات مدیریت در باشگاه ها وجود ندارد و مشكلات منابع مالی و نبود امنیت شغلی در مدیریت باشگاه مطرح است نمی توانیم باشگاه ها را به شكل صحیح مدیریت كنیم.
وی ادامه داد: بخش اعظم مشكلات باشگاه های فوتبال كشورمان نبود ثبات مدیریتی، مشكلات منابع مالی و برنامه است. اغلب مدیریت ها به شكل ابلاغی و حكم، منصوب و عزل می شوند درحالی كه هیچ سابقه فوتبالی ندارند و نگاه آنها در مدیریت، فوتبالی نیست. البته در فوتبال توسعه، مدیر باید نگاه اقتصادی و برنامه درازمدت داشته باشد. یك مدیر باید برای حداقل پنج سال آینده مدیریت باشگاه برنامه ارائه كند.
متأسفانه ثبات مدیریتی در فوتبال بستگی به مدیر بالا دست خود دارد و هر زمان مدیر ارشد تغییر كند مدیر باشگاه هم باید برود. مدیران ارشد اغلب در انتخاب مدیران باشگاه،سلیقه ای عمل می كنند بنابراین باید بپذیریم كه سلیقه ای عمل می شود و آنهایی كه به عنوان مدیر انتخاب می شوند هیچ برنامه ای ندارند. بنابراین چه انتظاری از این انتخاب باید داشته باشیم.
ساكت تأكید كرد: راهبردی و هدفمند بودن یك باشگاه زمانی معنا پیدا می كند كه مدیر ارشد چند گزینه مناسب و با برنامه درازمدت برای پست مدیریت باشگاه در دست داشته باشد و روی آنها مطالعه و بررسی به عمل آورد.
مدیرعامل اسبق باشگاه سپاهان اصفهان افزود: هیچ مدیری در فوتبال ابلاغ پنج ساله ندارد و این انتظار وجود ندارد كه مدیریت پاسخگوی هیات مدیره و سهامداران باشد.
مدیر تیم های ملی فوتبال ایران در ادامه اظهار داشت: مدیران، باشگاه ها و هواداران این روزها نتیجه گرا شده اند و به كیفیت فوتبال توجه نمی كنند. این در صورتی است كه در دنیا وقتی تیمی به نتیجه نمی رسد. كارشناسان فنی، مدیر و باشگاه نتیجه و تیم شان را بررسی و واكاوی می كنند. اما در ایران بررسی صورت نمی گیرد. باید قبول كنیم كه فوتبال یك كار تیمی و مطالعه ای است.
محمدرضا ساكت خاطر نشان كرد: باید ابتدا ثبات مدیریتی در باشگاه های فوتبال ایجاد كنیم و از مدیران برنامه پنج ساله و هدفمند بخواهیم. سپس منابع و امكانات را در اختیار مدیر قرار دهیم. اختیارات و آزادی عمل به مدیر دهیم و در پایان نیز مدیر باید نسبت به عملكردش پاسخگو باشد.
وی در ادامه افزود: ضعف های سیستم نظارتی باید برطرف شود. نظارت را قوی تر كنیم و قرارداد بازیكنان نیز باید شفاف سازی شود تا اگر مسئله ای در مفاد قرارداد بوجود آمد به شكل صحیح و سالم ورود كنیم.
امیرعابدینی یكی از مدیران ورزش كشور نیز درخصوص راهبرد و راهكاری حل مشكلات مدیریتی در باشگاه های فوتبال به خبرنگار ایرنا گفت: ما همواره شاهد تغییرات مكرر مدیریتی در باشگاه های دولتی به ویژه در باشگاه های استقلال و پرسپولیس هستیم.
اگر یك تیم در دوره رقابت ها دچار بحران مالی، مسائل فنی و حاشیه ای شود و حد انتظارات هواداران را برآورده نكند وزارت ورزش مجبور می شود با ورود به هیات مدیره و تغییر مدیرعامل راهی دیگری را تجربه كند كه معلوم نیست چه سرانجامی را برای باشگاه رقم می زنند. به عبارتی عزل و نصب مدیریت یك باشگاه طی حكم، آسیب های جدی به فوتبال خواهد زد كه جبران ناپذیر است.
به عقیده من این راهكار مناسبی نیست. باید مدیریت ابتكار عمل به همراه اختیارات و تامین مالی داشته باشد و در نهایت هم پاسخگو باشد. وقتی اسم باشگاه تنها دولتی است و عملا هیچ حمایت دولتی ندارند و از هیچ امكانات دولتی استفاده نمی شود و حتی ابتكار مالی ندارد. ما شاهد آن هستیم كه باشگاه ها به دلیل مشكلات متعدد مالی، بدهی های كلان از گذشته و آینده در جا می زنند و بدهی های سنگین بر دوش باشگاه و مدیریت ها می گذارد.
وی ادامه داد: مدیر جدیدی كه به واسطه ابلاغ حكم دولتی به عنوان مدیرعامل باشگاه منصوب می شود، اغلب در صدد آن است كه از كوران رقابت ها در صدرنشینی و نقل و انتقالات بازیكنان عقب نمانند تا توقع هواداران و جامعه را برآورده كرده و بدون توجه به بدهی های گذشته دست به خریدهای سنگین و ناموفق می زنند.
از طرفی این مدیران در فرصت كم مجبور هستند بازیكن خارجی با قیمت‌های نجومی و در برخی موارد با بازیكنان آسیب دیده قرارداد ببندند. در این ماجرا دلال ها بیشترین آسیب را به بدنه باشگاه ها با دروغ پردازی وارد می كنند و اگر تیم نتیجه نگیرد مدیر بعدی جایگزین مدیر قبلی خواهد شد و این كار را برای مدیر جدید سخت می كند.
رئیس اسبق فدراسیون فوتبال اظهار داشت: پیشنهاد داده ایم مدیریت خصوصی تعریف شود و مدیریت باشگاه به شكل یك مدیر خصوصی با حد معمول پنج ساله بكار گرفته شود و در آن میزان حمایت و كمك دولت نیز مشخص شود. در این تعریف مدیریت باید اختیارات لازم و آزادی ابتكارات مالی داشته باشد و در پایان مدیریتش باید پاسخگوی عملكرد، درآمدها و بدهی ها باشد.
همچین یك ناظر مالی و یك كنترل سیستماتیك بر عملكرد مدیریت نظارت داشته باشد و این قرارداد را هر دو سال یك بار تمدید كنند. مدیر هم وظیفه دارد درآمدزایی كند، مالیات‌ها را پرداخت كند و در پایان دوره مسئولیت خود، اسناد را روشن و واضح به مدیر بعدی تحویل دهد.
عابدینی گفت: باید به مدیریت باشگاه ها در قالب تعریف مدیریت خصوصی، مسئولیت و اختیارات بدهیم تا بتواند درآمدزایی كند و عملكرد مناسبی برای باشگاه داشته باشد و این موضوع باعث می شود مدیریت نهادینه شود و مدیریت نیز موظف است پاسخگو باشد. نه این كه مدیری با یك حكم بیایید و با یك حكم هم برود.
بیت الله رضایی مدیرعامل اسبق باشگاه سایپا البرز نیز درخصوص مشكلات باشگاه ها با بدهی های كلان معوقه به بازیكنان و راهكار حل مسئله تعهدات مالی تیم ها به خبرنگار ایرنا گفت: تنها راه حل مشكلات باشگاه و بدهی ها، شفاف سازی مبلغ قرارداد میان بازیكنان، باشگاه و فدراسیون است.
وی ادامه داد: باید یك میزگرد و جلسه میان فدراسیون فوتبال، باشگاه ها، اداره حقوقی كمیته انضباطی و سازمان لیگ برگزار شود و بزرگترین دغدغه باشگاه ها و بازیكنان برای همیشه حل و فصل شود. فدراسیون و سازمان لیگ می تواند و باید قاطعانه هر سال تسویه حساب بازیكنان را از باشگاه ها بخواهد همانند بدهی باشگاه ها به فدراسیون كه اگر بدهی پرداخت نشود اجازه حضور در رقابت‌ها را ندارد.
بنابراین، این راهكار می تواند هر ساله در هنگام ثبت قرارداد، تمدید قرارداد و حتی فسخ قرارد با تسویه حساب هرساله بازیكنان با باشگاه صورت گیرد. فدراسیون، اداره حقوقی، كمیته انضباطی و سازمان لیگ هم در این راه نظارت داشته باشند. بازیكنان و باشگاه هم تنها با اخذ تسویه حساب سالانه و صدور مجوز حضور در رقابت ها راه پیدا كنند.
رضایی خاطر نشان كرد: بارها این طرح را ارائه كرده ایم، متاسفانه هیچ كس به این موضوع مهم توجه نمی كند درحالی كه این طرح می تواند برای همیشه مشكلات، اختلافات بازیكنان با باشگاه، بدهی های كلان، مالیات و دیگر مشكلات راحل كند.
مدیرعامل اسبق باشگاه سایپا البرز افزود: یكی از كارهای مهم من در این باشگاه تسویه حساب بازیكنان در سال 90 تا 93 بود و هیچ بازیكنی از باشگاه طلبكار نبود. اما در موضوع قرارداد بازیكنان مصدوم به گونه ای بود كه به شكل دوستانه موضوع را حل و فصل كردیم.
وی ادامه داد: در رابطه با بازیكنان خارجی نمی شود موضوع را ساده گرفت. چون این بازیكنان تنها به قراردادشان اكتفا می كنند و بنابراین باید قبل از پیامد طرح شكایت، موضوع با درایت و هم اندیشی حل شود.
برای آگاهی از آخرین اخبار ورزش ایران و جهان با كانال ورزشی ایرنا در تلگرام irnavarzesh @ همراه شوید.
ورزشی **9395** خبرنگار: داود آجورلو * انتشاردهنده:علی خورسندی
تهران - ایرنا - تغییرات انفعالی و پی در پی مدیران باشگاه های فوتبال هر از گاهی گریبانگیر فوتبال شده است. تغییراتی كه بیش از بیش در دولت های نهم و دهم چشمگیرتر بود و این روند همچنان همانند یك میراث در كش و قوس وارثان به چالش و بحران تبدیل شده است.
