طنزپرداز: طنز اصيل بايد از صراحت فاصله داشته باشد

به گزارش خبرنگار علمي ايرنا، رضا رفيع روز سه شنبه در كارگاه 'طنزنويسي در مطبوعات' در بيست و دومين نمايشگاه مطبوعات تاكيد كرد: در طنز هر چقدر ببشتر سراغ عناصر ادبي برويم، پخته تر و فرهيخته تر خواهد بود.
وي به تاريخچه طنز در كشور اشاره كرد و گفت: سال 57 كه انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد فضا براي آزادي بيان باز شد و عده اي احساس كردند وقت آن رسيده كه با زبان طنز وارد عرصه شوند و اين روند حدود هشت ماه طول كشيد كه به دوران وفور طنز معروف شد.
وي افزود: در شهريور 58 قانون مطبوعات شكل گرفت و تعدادي از نشريات تعطيل شدند و جريان طنز به يك سري از روزنامه ها محدود شد و گاهي فقط يك ستون به آن تعلق داشت.
مجري برنامه تلويزيوني قند پهلو ادامه داد: دي ماه سال 63 شاهد شكل گيري ستون گل آقا در روزنامه اطلاعات بوديم كه بعد از آن طنز بعد از انقلاب با مختصات خاص خود متولد شد و بعدها در قالب نشريه گل آقا به چاپ رسيد.
وي با بيان اينكه طنز گل آقا با تكيه بر دو عنصر رعايت ادبيات و نجابت شكل گرفت گفت: گل آقا تلاش مي كرد طنزي از روي انصاف و نجابت و رعايت عناصر ادبي بنويسد و طنز گل آقايي به طور رسمي طنز بعد از انقلاب شد.
رفيع افزود: از دي ماه 63 طنز گل آقايي راه افتاد و دهه 70 نشريه گل آقا شكل گرفت، اما بعد از آن بنا به بروز اتفاقاتي در عرصه فرهنگ، سياست و اقتصاد، فضا بازتر و زبان طنز مقداري تندتر و صريح تر شد.
وي ادامه داد: در آن زمان جسارت در بيان مطالب و درشت گويي در طنز رواج يافت كه از طنز اصيل فاصله داشت، زيرا طنز اصيل طنزي است كه تا حدودي از صراحت فاصله داشته باشد، از اين رو طنز گل آقايي فكر كرد از غافله عقب مانده است؛ زيرا بناي آن بر نجابت و عناصر ادبي بود.
اين طنزپرداز گفت: در آن زمان دو نوع طنز به موازات هم حركت مي كرد، يكي طنز گل آقايي كه نرم، آرام و نجيب و ادبي بود و ديگري جريان طنزي سياسي تر و گاهي جناحي بود كه تا دهه 70 همراه با هم پيش رفتند و كاري به هم نداشتند.
وي افزود: تا اينكه در سال هاي 79 - 80 تا حدودي شاهد افت طنز بوديم كه شايد زمينه ساز شكل گيري تعطيل شدن گل آقا باشد، در آبان ماه 81 كيومرث فومني صابري يا همان گل آقا تصميم گرفت فعلا نشريه متوقف شود كه مي توان گفت گل آقا در تعطيلي نشريه نوعي رندي به كار برد.
رفيع گفت: صابري در طنز گل آقايي به يك دوراهي رسيده بود كه مجبور شد با رندي راه سوم يعني تعطيلي را انتخاب كند.
وي به فضاي كنوني طنز اشاره كرد و گفت: فضاي فعلي براي طنز مناسب است، بيش از آنكه مسوولان در آن نقش داشته باشند اين فضا را مديون پيشرفت قرن در زمينه توسعه ارتباطي هستيم كه اين امكان را براي جريان طنز معاصر فراهم كرد.
رفيع تاكيد كرد: امروز ديگر نمي توان فضاي مجازي كه در اختيار طنزپردازان قرار گرفته را ناديده گرفت؛ هر طنزي در زمان بسيار كوتاهي به گوش هزاران نفر مي رسد كه اين در كنار ويژگي مثبت يك سري ويژگي هاي منفي هم دارد.
وي افزود: زماني طنزپرداز نوشته خود را پيش از انتشار به حداقل يك استاد نشان مي داد و مشكلات آن برطرف مي شد، اما امروز در دنياي مجازي ديگر اين مجال از طنزپرداز گرفته شده است، از اين رو برخي طنزها ضعيف، نپخته و حتي ممكن است هجو باشند.
مجري برنامه تلويزيوني قند پهلو گفت: با تمام محدويت ها و خط قرمزهايي كه وجود دارد باز به فضاي طنز اميدوار هستم كه مي توان با احترام و رعايت مسائل ملي، مذهبي و ديني طنزي فرهيخته ارائه كرد.
وي تاكيد كرد: طنزپرداز مي تواند در كنار مسوولان باشد و با طنزهايش مشاوره دهد و روش اعتدال و منطق را در كلام بياورد.
بيست و دومين نمايشگاه مطبوعات و خبرگزاري ها تا 21 آبان ماه همه روز با شعار شفافيت، صداقت با حضور حدود 940 رسانه در 640 غرفه در مصلاي امام خميني ره برگزار خواهد شد.
علمي** 9014**1027**خبرنگار: كيميا عبداله پور** انتشار دهنده: محمدجواد دهقاني