نگاهي به برج پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز

روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي شيراز چهارشنبه در مطلب ارسالي به ايرنا اعلام كرد: اين برج طي سه سال گذشته كار خود را آغاز كرده و امروز پژوهشگران نامداري را از حوزه هاي مختلف علوم پزشكي گرد هم آورده تا چراغي براي سلامت فرداي ايران از اين برج، روشن شود.
دراين مطلب آمده است: آنچه اين برج را در كشور منحصر به فرد ساخته، علاوه بر دستاوردهاي پژوهشي برجسته محققان آن، تنوع حضور رشته هاي مختلف در كنار يكديگر است تا بتوانند با آميختن دانش و توانمندي هاي خود، طرحي نو دراندازند و همگام با توسعه علوم بين رشته اي كه دغدغه امروز علم در دنياست، گام بردارند.
رييس اين برج پژوهشي گفت: مراكز تحقيقاتي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، در اين برج گرد هم آمدند تا بتوانند با اقدامات مشاركتي و بهره مندي از امكانات مشترك كه گامي به سوي تحقق اقتصاد مقاومتي محسوب مي شود، به هم افزايي در عرصه دانش پزشكي برسند.
دكتر غلامرضا حاتم ادامه داد: پيش از ورود هر مركز يك تفاهمنامه به امضا مي رسد، پژوهشگران به واسطه اين تفاهمنامه متعهد مي شوند كه با توجه به كمبود منابع و لزوم حداكثر استفاده، هيچ وسيله اي، انحصار به يك مركز ندارد و امكانات پژوهشي برج مشترك هستند، همچنين مراكز مجاز به ايجاد تغيير در فضا نيستند و شرط حمايت و تداوم حضور آنان نيز رعايت اين قوانين است كه چنين نگاه مشاركتي به امر پژوهش، تاكنون در كشور كم سابقه بوده و با استقبال همراه شده است؛ از سويي، مسئولان برج هم متعهد مي شوند تا مراكز پيشگام در توليد دانش و مقالات و پژوهش هاي مشترك را مورد حمايت قرار دهند.
وي معتقد است: در تمام دنيا، تنها درصدي از تحقيقات، منجر به كاربرد مي شود و در اينجا مي كوشيم اين درصد را ارتقا دهيم و آنها را روانه مراكز رشد كنيم تا به واسطه اين مراكز بتوانيم با شركت هاي دانش بنيان، ارتباط برقرار كنيم و پس از دستيابي به محصول، با همگامي صنعت به توليد انبوه برسيم كه اين اقدام، گامي به سوي خودكفايي است و هر چند مراكز رشد و شركت هاي دانش بنيان، اكنون جوان هستند، اما تاكنون مواردي مانند چند دارو را تاكنون توانسته اند روانه بازار كنند.
حاتم تلاش براي ايجاد پروتكل هايي در كوتاه كردن مسير درمان بيماران را كه علاوه بركمك به اعضاي جامعه، موجب صرفه هاي اقتصادي در نظام سلامت مي شود، از ديگر اهداف پژوهشگران اين مجموعه برشمرده و مي گويد: به عنوان مثال، مركز تحقيقات دكتر البرزي، توانست پروتكلي براي درمان ليشمانيوز(سالك) احشايي به دنيا معرفي كند كه فرايند درمان را از چند هفته به چند روز كاهش دهد و اين امر علاوه بر كمك به بيمار، از نظر سلامت و از جنبه هاي اقتصادي نيز موفقيت موثري به شمار مي رود.
رئيس برج پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز ادامه مي دهد: در زمينه پيوند كبد كه شيراز توانسته پيش قراول آن در كشور باشد و به مدت سه سال متوالي، بخش پيوند بيمارستان نمازي توانست از نظر تعداد پيوند در دنيا، رتبه نخست را به خود اختصاص دهد، نمونه ديگري از برقراري ارتباط با صنعت است و دانشگاه موفق شده است در اين حيطه، كشور را به خودكفايي برساند كه همين هدف در مركز تحقيقات پيوند برج پژوهشي، در حال تداوم و يافتن راه هاي نوين است.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز با بيان اينكه به طور كلي، تمام مراكز تحقيقاتي در اين برج، براي توسعه دانش هاي آينده دنيا در ايران و معرفي راهكارهاي جديد به مجامع علمي دنيا و در نهايت استقلال ملي، تلاش شبانه روزي خود را به كار بسته اند، مي افزايد: در حقيقت هر مركز، ارگاني از كالبد اين برج محسوب مي شود تا با يكپارچگي و تلاش هر عضو، بتوانيم فرداي سالم تري را براي بشر رقم بزنيم.
دكتر حاتم با اشاره به حضور 28 مركز تحقيقاتي، دو پژوهشكده مصوب سلول هاي بينادي و داخلي و دو پژوهشكده در حال تصويب در اين برج پژوهشي، تاكيد مي كند: هر كدام از اين مراكز، لازم است ويژگي هاي مشخصي داشته باشند تا با گسترش آنها موافقت شود كه مي توان از جمله اين شرايط، به لزوم حضور افراد توانمند، تعريف موضوع مورد بررسي مركز به عنوان يك اولويت مهم در سلامت كشور و تلاش براي توسعه علوم بين رشته اي ، اشاره كرد و از طرفي اين برج پژوهشي بر فعاليت 35 مركز تحقيقاتي دانشگاه كه خارج از برج هستند نيز نظارت دارد .
*** بخشي از مراكز مستقر در برج پژوهشي محمد رسول الله(ص) :
تقويت جايگاه فارس در پيوند و ترميم اعضا
مركز تحقيقات پيوند و ترميم اعضا: مركز تحقيقات پيوند و ترميم اعضاي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، يكي از مراكز فعال در زمينه پيوند كبد، پانكراس، كليه و مغز استخوان است كه با هدف بالا بردن سطح سلامت و كيفيت زندگي بيماران پيوندي در ارتباط پيوسته با بخش پيوند اعضاي بيمارستان نمازي شيراز، از سال 1381 فعاليت خود را آغاز كرده است.
با توجه به جايگاه عمل پيوند در شيراز كه به ويژه در زمينه كبد، به نام آوري جهاني رسيده است، پژوهشگران در اين مركز مي كوشند تا اين جايگاه را بيش از پيش تقويت كرده و به بهبود روش هاي آن، كمك كنند.
مركز تحقيقات شيمي دارويي و گياهي: مركز تحقيقات شيمي دارويي و گياهي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، از مرداد سال 1381 آغاز به كار كرده است. عمده فعاليت اين مركز بر گياهان دارويي تمركز يافته و تاكنون با كسب رتبه هاي برتر در اين زمينه در كشور، خود را به عنوان مركزي پويا در عرصه بهره وري بهينه از گياهان دارويي، معرفي كند. هم اكنون با توجه به تلاش هاي دانشگاه علوم پزشكي شيراز با همكاري استانداري و ساير نهادها در توسعه صنعت گياهان دارويي در استان، دانش پژوهشگران اين مركز، از اهميت بيشتري برخوردار شده است.
مركز تحقيقات سياستگذاري سلامت: پژوهشگران در اين مركز مي كوشند تا از تجربه اعضاي هيات علمي توانمند و كارشناسان در مسايل مرتبط با سلامت، براي سياستگذاري موثر در نظام سلامت بهره مند شوند. اين مركز تاكنون سمينارهاي بين المللي و بزرگي را پيرامون موضوعاتي مانند سوانح ترافيكي، سلامت بانوان و دانش آموزان برگزار كرده است.
مركز تحقيقات سرطان شناسي: با جاي گرفتن سرطان در رديف 10عامل نخست مرگ و مير، پژوهشگران اين مركز تلاش خود را به كار بسته اند تا با چاره انديشي، آسيب هاي ناشي از سرطان ها را در مردم به حداقل برسانند.
مركز تحقيقات قلب و عروق: اين مركز هم مسووليت توسعه دانش در اولويتي ديگر از سلامت رابر عهده گرفته تا نويدبخش قلب هايي سالم براي ايرانيان باشد. مركز تحقيقات قلب و عروق دانشگاه علوم پزشكي شيراز نخستين بار در سال 1374 فعاليت خود را آغاز كرد و در سال 1387 با ساماندهي جديد و تشكيلات انسجام يافته تر، زير نظر معاونت پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز دامنه فعاليت هاي پژوهشي خود را گسترش داد و در سال 1392 موفق به كسب موافقت قطعي شد.
مركز تحقيقات تروما: ارايه خدمات باليني به بيماران ترومايي و آي سي يو، يك بخش جدايي ناپذير از آموزش جراحي عمومي است كه با توجه به اهميت اين موضوع، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شيراز تصميم به ايجاد مركز گرفت. با توجه به آمار بالاي مرگ و مير ناشي از حوادث تروما، پژوهشگران اين مركز براي ايجاد امكان زندگي سالم تر براي آسيب ديدگان اين سوانح تلاش مي كنند، برگزاري كارگاه هاي بين المللي براي پرستاران، پزشكان عمومي و متخصصان جراحي و طب اورژانس براي آموزش احياء و كمك در شرايط اورژانسي به بيماران تروما، بخشي از تلاش هاي اين مركز در كمك به اين مصدومان است.
***توسعه دانش مهار ديابت
مركز تحقيقات غدد و متابوليسم: مركز تحقيقات غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي شيراز، پيش از پيروزي انقلاب اسلامي فعاليت خود را زير نظر اساتيد داخلي آغاز كرده و در سال 1389 موفق به دريافت موافقت قطعي شد و در همان سال تشكيلات پيشنهادي مركز مورد تصويب قرار گرفت. اين مركز با در اختيار داشتن مجموعه اي از پزشكان فوق تخصص و محقق، پژوهش هاي خود را در زمينه هاي علوم پايه و باليني پيگيري مي كند. پژوهشگران اين مركز با تمركز بر بيماري ديابت كه امروزه با روند افزايشي ابتلا به آن مواجهيم، مي كوشند تا راهكاراهاي نويني را براي زندگي بهتر مبتلايان، به دنيا معرفي كنند.
مركز تحقيقات ميكروب شناسي باليني: مركز تحقيقات ميكروب شناسي باليني استاد البرزي، به عنوان قطب ميكروب شناسي باليني ايران، از بيش از دو دهه گذشته تاكنون پژوهش هاي كاربردي و بنيادي را در زمينه بيماري هاي عفوني و عوامل ويروسي، باكتريايي، قارچي و انگلي و همچنين در زمينه ايمني شناسي بيماري هاي عفوني انجام مي دهد. در اين مركز، علاوه بر انجام پژوهش در زمينه آموزشي و ارايه خدمات تشخيصي تخصصي، در زمينه بيماري هاي عفوني نيز فعاليت مي شود.
مركز تحقيقات سالمندي: سالمندي مساله آينده كشور و دغدغه امروز پژوهشگران اين مركز است تا بتوانند اثرات افزايش سن و بروز بيماري ها را براي اين قشر از جامعه، به حداقل ممكن برسانند و امكان زندگي بهينه تري را براي اين گروه، فراهم كنند، گروه تحقيقـاتي ارتقاي سلامت سالمندان دانشگاه علوم پزشكي شيراز به عنوان گروهي پويا و نوآور، در توليد و كاربرد دانش نوين در زمينه سالمندي سالم و فعال، از راه تحقيق، خلاقيت و نوآوري در آموزش بين رشته اي و مدلسازي در سيستم ارايه خدمات بهداشتي سالمندان تلاش مي كنند.
*** تلاش هاي جدي پژوهشگران شيرازي براي دستيابي به دانش سلول هاي بنيادي
پژوهشكده فناوري سلول هاي بنيادي: سلول هاي بينادي، دانشي نوين با گسترده اي فراوان است كه در پي شناخت فرايند عملكرد سلول هاي جنيني در تشكيل عضو است تا با كمك اين دانش، بتوانيم اعضاي جديد را توليد و جايگزين اعضاي آسيب ديده بدن كنيم، از طرفي استفاده از سلول هاي بينادي بالغ، ديگر عرصه اين دانش نوين است كه در دانشگاه علوم پزشكي شيراز، با استقبال چشمگيري مواجه شد و همين امر، موجب شد تا نهاد رياست جمهوري، شيراز را به عنوان يكي از سه قطب پرورش اين دانش در كشور، برگزيند.
امروز بخشي از دانش پژوهشگران اين حيطه در شيراز، به ويژه در زمينه مغز استخوان، از مرز پژوهش هاي حيواني گذشته و بر روي انسان هاي داوطلب در حال انجام است تا نتايج اميدواركننده اي به ارمغان آورده و نام شيراز، در عرصه ديگري هم خوش بدرخشد.
مركز تحقيقات كليوي: آمار بالاي دياليز در كشور و استان، جمعي از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكي شيراز را به انديشه كمك در اين راستا واداشت و امروز پژوهشگران اين مركز در برج پژوهشي دانشگاه، مي كوشند تا براي پنج عامل فشارخون بالا، ديابت، تغذيه، ژنتيك و بيماري هاي عفوني كه مهم ترين دلايل بروز نارسايي هاي كليوي هستند، چاره انديشي كرده و نمود هايي از سبك زندگي سالم را به مردم عرضه كنند.
*** شناخت يك گونه نادر از التهاب پستان در شيراز
مركز تحقيقات بيماري هاي پستان: مركز تحقيقات بيماري هاي پستان بر آن است تا با بررسي ميزان شيوع، روند پيشرفت، ميزان ابتلا، ميزان مرگ و مير، روش هاي پيشگيري و درماني بيماري هاي پستان و ريسك فاكتورهاي سرطان پستان، بستري مناسب براي گسترش كمي و كيفي تحقيقات پايه و كاربردي فراهم كند. اين مركز از سال 1392آغاز به كار كرده و پژوهشگران آن با بررسي تمام مبتلايان به بيماري هاي پستان در استان، براي توسعه دانش هاي تشخيصي و درماني تلاش مي كنند. بخشي از اين تلاش، منجر به شناخت يك گونه نادر از التهاب پستان با نامgranulomatose mastitis و معرفي آن به مجامع بين المللي شده است.
مركز تحقيقات جراحي هاي كم تهاجمي: دانشگاه علوم پزشكي شيراز توانسته در زمينه جراحي هاي پيشرفته لاپاراسكوپي، در كشور نام خود را مطرح كند كه بخشي از اين موفقيت ها به واسطه تلاش پژوهشگران اين مركز و كماكان در حال توسعه است. مركز تحقيقات جراحي هاي كم تهاجمي(لاپاراسكوپي) دانشگاه علوم پزشكي شيراز در سال 1388 در بيمارستان نمازي تشكيل شد و در زمينه هاي مختلف جراحي، آغاز به فعاليت كرد.
***تلاش براي داشتن نسل هاي سالم فردا
مركز تحقيقات بيماري هاي مادر و جنين: دستاوردي ديگر از دانشگاه علوم پزشكي شيراز كه نه تنها در كشور، بلكه در منطقه، بي نظير است، جراحي چنين بوده كه تا به حال موجب تولد چند نوزاد سالم شده و در حال توسعه است. امروز، پزشكان تيم جراحي جنين دانشگاه علوم پزشكي شيراز علاوه بر انجام جراحي هاي جنين، به عنوان مشاور براي خانواده هايي كه دچار مشكلات مربوط به جنين هستند، شناخته شده است.
مركز تحقيقات بيماري هاي مادر و جنين دانشگاه علوم پزشكي شيراز با هدف انجام پژوهش هاي علمي در زمينه پريناتالوژي و ارايه راهكارهاي جديد و عملي ارتقاي سلامت جامعه هدف، در ارديبهشت1392 با دريافت موافقت اصولي، فعاليت خود را آغاز كرده است.
مركز تحقيقات ارتودنسي: مركز تحقيقات ارتودنسي دانشگاه علوم پزشكي شيراز در نظر دارد با اجراي استراتژي كوتاه مدت، ميان مدت، بلند مدت و با هدف توسعه فعاليت هاي پژوهشي در رشته ارتودنسي، گام هاي موثري را در راه حفظ و ارتقاي سطح سلامت دهان و دندان افراد جامعه و كمك به توليد علم در راستاي مأموريت اين مركز برداشته و زمينه توليد و انتقال دانش مربوطه را فراهم سازد، بخشي از كتاب ملي دندانپزشكي، به كمك پژوهشگران اين مركز به نگارش درآمده است.
مركز تحقيقات زيست مواد: اين مركز در دانشگاه علوم پزشكي شيراز، براي انجام پروژه هاي تحقيقاتي مرتبط با مواد مصرفي در علوم پزشكي و به ويژه دندانپزشكي تأسيس شده است.
اين مركز با در اختيار داشتن دستگاه هاي موردنياز، مي تواند خدمات پژوهشي در اختيار استادان، دستياران و دانشجويان قرار دهد.
مركز تحقيقات تغذيه: اين مركز براي انجام پروژه هاي تحقيقاتي مرتبط با تغذيه و نقش آنها در پيشگيري، بهبود و بازتواني از بيماري ها و همچنين ارتقاي سلامت جامعه تاسيس شده است تا گامي به سوي كمك به افراد بشر، به كمك سلامت تغذيه، برداشته شود.
مركز تحقيقات سوختگي: مركز تحقيقات سوختگي شيراز از آذر 1387 به عنوان نخستين مركز تحقيقات سوختگي در سطح كشور بنيان گذاري شد و ايده راه اندازي مراكز تحقيقاتي در اين گروه علمي در كشور را دامن زد. تأسيس اين مركز براي گسترش فعاليت هاي آموزشي و پژوهشي از زمان پيشگيري تا درمان و بازتواني بيماران سوختگي، بررسي آسيب هاي سوختگي و بيماري هاي وابسته است.
مركز تحقيقات گوارش و كبد: نخستين كوهورت جمعيتي جنوب كشور در سال 1385 در منطقه كوار، واقع در جنوب شرقي شيراز آغاز شد تا پژوهشگران بتوانند براي سلامت دستگاه گوارشي افراد، راه هاي تازه اي بينديشند.
اين مركز تحقيقاتي با همكاري متقابل مركز تحقيقات كولوركتال، مي كوشد تا اين هدف، به نحو گسترده تري تحقق يابد.
مركز تحقيقات علوم دارويي: اين مركز فعاليت خود را از سال 1387 آغاز كرد و تاكنون پروژه هاي تحقيقاتي كاربردي و بنيادي متعددي در زمينه هاي مختلف علوم دارويي و بيوتكنولوژي طراحي و به انجام رسانيده كه منجر به ارايه نتايج در مجله ها و همايش هاي معتبر بين المللي و داخلي شده است، هدف اصلي اين مركز، توسعه تحقيقات در عرصه هاي مختلف علوم دارويي از جمله فارماسيوتيكس، شيمي دارويي، فارماكولوژي، فارماكوگنوزي، داروسازي باليني، و فناوري هاي نوين دارويي شامل بيوتكنولوژي دارويي و نانوتكنولوژي دارويي است.
مركز تحقيقات نانوفناوري در دارو رساني: اين مركز با مأموريت ايجاد فضاي تحقيقاتي چند رشته اي، براي فراهم كردن فضاي تخصصي و حمايت از همكاري بين انجمن هاي علمي و سازمان هاي رسمي براي طراحي و توسعه سيستم هاي نانودارويي به عنوان عوامل درماني و ابزار تشخيص در بيمار تاسيس شده است.
مركز تحقيقات بيماري هاي خودايمن: اين مركز براي مطالعه هدفدار بر روي اپيدميولوژي، اتيولوژي، بهبود روش هاي تشخيصي و درماني و راه اندازي روش هاي مناسب پيشگيري از بروز بيماري هاي خودايمني، به عنوان نخستين و تنها مركز مطالعه بر روي بيماري هاي خود ايمن در سال 1386 تأسيس شده است كه با توجه به شيوع بيماري هاي اتوايميون، پژوهش هاي اين حوزه، از اهميت ويزه اي برخوردار شده و هم اكنون از بانك بسيار خوبي در زمينه شرايط بيماران مبتلا به اين گروه از بيماري ها، جمع آوري كرده است.
مركز تحقيقات پايه در بيماري هاي عفوني: گستردگي طيف بيماري هاي عفوني به ويژه عفونت هاي انگلي و قارچي موجب شده تا تحقيقات وسيعي براي مهار و درمان اين عفونت ها در جهان انجام شود. حيطه فعاليت هاي اين مركز، بيشتر در زمينه شناسايي، طبقه بندي، فيلوژني عوامل انگلي و قارچي، تشخيص عفونت هاي ميكروبي، انگلي و قارچي ناشي از كرم ها، تك ياخته هاي خوني و نسجي، قارچ هاي كپكي، مخمري و بيماري زا و همچنين ساير عفونت هاي باكتريال به روش هاي معمول و مولكولار، تعيين مقاومت دارويي و بررسي اثرات ضد ميكروبي، انگلي و قارچي داروها است.
مركز تحقيقات پزشكي هسته اي و تصويربرداري مولكولي: اين مركز با هدف توسعه و به كارگيري دانش بشري در زمينه علم پزشكي هسته اي، داروسازي هسته اي، فيزيك پزشكي و با انجام پژوهش هاي بنيادي اپيدميولوژيك و باليني، در همكاري با ديگر مراكز تحقيقاتي و آموزشي، سعي بر دستيابي به علوم نوين، براي ارايه خدمات بهداشتي درماني و خودكفايي كشور در اين زمينه دارد.
مركز تحقيقات تصويربرداري پزشكي: اين مركز با همكاري بخش هاي باليني و واحدهاي علوم پايه و همچنين با مراكز علمي پژوهشي ديگر از قبيل علوم مهندسي و تكنولوژي، فعاليت هاي پژوهشي خود را از سال 1388، آغاز كرده است تا روش هاي نوين تصويربرداري با روش هاي جديد تشخيص بيماري ها را مورد بررسي قرار دهد.
***پژوهش هاي طب سنتي در شيراز پي گرفته مي شود
مركز تحقيقات طب سنتي و تاريخ پزشكي: طب سنتي يك دانش ميان رشته اي و حاصل اشتراك حوزه هاي معرفتي مختلف از جمله پزشكي، انسان شناسي و گياه شناسي و در واقع يكي از ميراث هاي گرانبهاي تمدن ايراني اسلامي است و پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكي شيراز هم در اين مركز مي كوشند تا اين دانش را بيش از پيش شناخته و دستاوردهاي مثبت آن را به جهان امروز، معرفي كنند.
آنچه ذكر شد، گوشه اي از فعاليت هاي پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز است كه در اين برج پژوهشي، به صورت شبانه روزي پي گرفته مي شود تا آينده روشن تري براي سلامت بشر به ارمغان آورده شود، اين برج پژوهشي كه تاكنون مورد بازديد پژوهشگراني از سراسر دنيا، دكتر هاشمي وزير بهداشت و پژوهشگران ملي قرار گرفته، به عنوان يك زيرساخت پژوهشي، بستري براي پرورش انديشه هاي جهاني بهتر و سالم تر است.
6113 /1876