به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از پايگاه اطلاع رساني سازمان حفاظت محيط زيست ،اولين سند رسمي برنامه ملي عملياتي حفاظت و مديريت پلنگ در ايران مشتمل بر چشم انداز بلند مدت و كوتاه مدت، استراتژي هاي كلان و موضوعي، اهداف كلان و اختصاصي، اقدامات و فعاليت ها، واحد هاي پيگيري و مسئول، همكاران و مشاركت كنندگان در اجراي برنامه ها همراه با شاخص هاي ارزيابي و پايش و اقدامات نظارتي، تهيه، تدوين و مصوب شد.
در اين برنامه كه دردوم اسفند ماه 94 ابلاغ شد، آمده است:پلنگ ايراني، آخرين بازمانده از جنس پانترا در ايران است كه داراي اهميت ويژه اي در حفظ سلامت اكولوژيكي گستره وسيعي از زيستگاه هاي خشكي ايران مي باشد و اين موضوع تقريبا تمامي استان هاي كشور را پوشش مي دهد.
در حالي كه عمده جمعيت اين زيرگونه در ايران باقي مانده است و شرايط آن در ايران مي تواند اهميت تعيين كننده اي در بقاي اين زيرگونه از پلنگهاي آسيايي درخاورميانه، جنوب و غرب آسيا داشته باشد، پلنگ ايراني طي سال هاي اخير با چالش هاي زيادي براي بقا مواجه شده است.
تخريب زيستگاه، كاهش جمعيت گونه هاي طعمه؛ شكار، معدوم سازي و استفاده از طعمه مسموم از جمله مهمترين عوامل تهديد بقاي اين گونه در ايران است.
پلنگ در ايران به عنوان گونه اي چتري و كاريزماتيك با پراكنشي وسيع درسطح كشور به عنوان فرصتي مديريتي براي ايران و سازمان حفاظت محيط زيست به عنوان دستگاه متولي حفاظت از حيات وحش در كشور محسوب مي شود كه در سايه آن طيف وسيعي از زيستگاه ها و گونه هاي گياهي و جانوري تحت حمايت بيش از پيش قرار مي گيرند.
اين درحاليست كه تا كنون هيچ گونه برنامه مدون و مشخصي براي مديريت و حفاظت هدفمند و بلند مدت اين گونه در ايران تدوين نشده است و هم اكنون، پلنگ نيز مانند اكثريت ساير گونه هاي جانوري ايران، تحت پوشش شرايط عمومي حفاظتي و مديريتي حيات وحش در كشور قرار دارد.
با توجه به ارزشهاي اكولوژيكي و ويژگي هاي مديريتي و حفاظتي ياد شده، همچنين در نظر گرفتن اين موضوع كه پلنگ ايراني به عنوان گونه اي با ارزش هاي تاريخي، فرهنگي و اجتماعي پيام آور مفاهيم ارزشمندي براي جامعه ايراني است، تدوين برنامه اي گونه محور ومنطبق با شرايط كنوني پلنگ در ايران، تنوع حاكم بر شرايط زيستي اين گونه در كشور و همچنين سايرموضوعات اثر گذار بربرنامه هاي حفاظتي و مديريتي، فرصت ها و تهديدها وظرفيت هاي موجود، ضروري است.
علي تيموري، مدير كل حفاظت و مديريت شكار و صيد دراين باره گفت : مقدمات لازم براي تهيه و تدوين برنامه ملي عملياتي حفاظت و مديريت پلنگ در ايران از سه سال گذشته ، با انجام برنامه هاي نيازسنجي و تحقيقاتي آغاز شد.
وي بيان كرد: طي بهمن ماه 1393، كارگاه برنامه ريزي مشاركتي در استان سيستان و بلوچستان با حضور رابطين گربه سانان ادارات كل حفاظت محيط زيست و برخي نمايندگان دفاتر ستادي برگزار شد كه طي آن، چارچوب اوليه اي براي برنامه حاضر بر اساس نيازسنجي هاي صورت گرفته، ضرورت ها و اولويت هاي حفاظتي و تحقيقاتي، همچنين فرصت ها و تهديدها و ظرفيت هاي موجود، به دو صورت ملي و منطقه اي (پنج منطقه) تدوين شد.
وي بيان كرد: متعاقبا، جلسات تحليل ذينفعان و برنامه ريزي مشاركتي با واحد هاي مرتبط ستادي و برخي ذي اثران خارجي طي بهار و تابستان 1394، انجام شده و تمامي بخش هاي برنامه طي پاييز و زمستان 1394، به تاييد دفاتر تخصصي و ستادي مرتبط رسيد.
تيموري افزود: طرح ساختاري طراحي شده براي اجراي اين برنامه، به صورت ماتريسي بوده و مديريت آن به صورت كميته اي مشتمل بر مدير پروژه ملي و كميته راهبردي – نظارتي است، كميته فني، هماهنگ كنندگان منطقه اي و هماهنگ كننده دفاتر ستادي، به ترتيب از ديگر بخشهاي موثر در تصميم گيري موضوعات خاص و امور اجرايي است.
به گفته تيموري ،موضوعات تحت پوشش اين برنامه شامل آموزش و توانمندسازي، روابط عمومي و امور رسانه، زيستگاه ها و مناطق آزاد و چهارگانه، پارك طبيعت پرديسان، دامپزشكي، بيماريها و امداد و نجات؛ فضاي حفاظت فيزيكي، امور بين الملل و زيستگاه هاي فرامرزي، طرح بيمه اي پلنگ ايراني، ذخاير ژنتيكي، تحقيقات، پايش و ارزيابي و شبكه ملي پلنگ ايراني و با محوريت پلنگ و موضوعات مرتبط با گونه هاي طعمه آن است.
مدير كل حفاظت و مديريت شكار و صيد افزود: همانگونه كه طراحي اين برنامه به صورت مشاركتي و با لحاظ نمودن حداكثري ظرفيتهاي اجرايي و تخصصي داخلي و ظرفيت هاي بومي و اقدامات انجام شده پيشين صورت گرفته است، اميد است با مشاركت و همياري و تلاش طيف وسيع ذي اثران شناسايي شده و واحد هاي مسئول و همكار تعيين شده، اين برنامه بتواند گامي موثر در جهت حفظ و حراست از اين گونه ارزشمند باشد.
آرزو صانعي، مجري تهيه و تنظيم برنامه ملي عملياتي حفاظت و مديريت پلنگ در ايران نيز دراين خصوص گفت:اين برنامه كه براي اولين بار در ايران تهيه و تنظيم شده است، حاصل تلاش و همكاري مجموعه اي از افراد صاحب نظر، متخصص، مجرب، علاقمند و دلسوز است كه بقاي پلنگ در طبيعت ايران، دغدغه زندگيشان است.
علمي (1)**9340**1440
تهران- ايرنا- برنامه ملي عملياتي حفاظت از پلنگ ايراني به دنبال نيازسنجي هاي انجام شده از سه سال گذشته از سوي معصومه ابتكارمعاون رئيس جمهور ورئيس سازمان حفاظت محيط زيست جهت اجرا به تمامي واحدهاي مربوطه ابلاغ شد.
