تئاتر تنها در كلام انتقال نمي يابد/ نمايشي درباره جنايات داعش

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار حوزه تئاتر ايرنا، در نشست خبري نمايش عزيز شنگال كه در سالن مشاهير مجموعه تئاتر شهر برگزار شد قطب الدين صادقي كارگردان اين نمايش با بيان اينكه براي كودك شنگالي سه شبانه روز گريه كردم افزود: او براي من نماد مظلوميت اين مردم صلح طلب است. با ديدن اين صحنه ها از به دنيا آوردن فرزندانم پشيمان شدم و از آنها عذرخواهي كردم كه چرا آنها را به اين دنياي كثيف فرا خواندم.

وي كه پيش از اين نمايش پيكره هاي بازيافته اثري بي كلام را به صحنه برده بود، عنوان كرد: نمايش پيكره هاي بازيافته جنبه آئيني داشت و مثل عزيز شنگال بي كلام اجرا مي شد. معتقدم اگر ما بخواهيم در زمينه پرفورمنس اثري را به صحنه ببريم خوراك آئيني اسطوره اي بسياري در فرهنگ ما وجود دارد اما نمايش عزيز شنگال با نمايش قبلي متفاوت است چون آن را بر اساس مفهوم نمايش ميداني نوشته ام. اولين دليلي كه به سراغ اجراي اين اثر نمايشي رفتم شوكي بود كه از مرگ عزيز، كودك آواره شنگال به من دست داد.

كارگردان نمايش عزيز شنگالي با بيان اينكه مطلق زدگي، خشونت، ترور و بي رحمي از اتفاقات جهان امروز است توضيح داد: با وجود پيشرفت تكنولوژي كه بوجود آمده ما روز به روز وحشي تر و بدوي تر مي شويم. براي اجراي اين نمايش احساس تعهد شخصي داشتم و معتقد بودم كه بايد چنين اثري را با اين مضمون به صحنه ببرم. در واقع من مسبب و باعث اين اتفاق نيستم اما نمي توانم در برابر اين جنايت ها هم سكوت كنم. بنابراين تلاش كردم با زبان نمايش جوابي به اين جنايات بدهم.

وي افزود: متاسفانه نسبت به آثار ديگري كه در جامعه وجود دارد براي اين نوع فعاليت فرهنگي كمتر بحث و تبادل نظري شكل مي گيرد. همچنين در اين نمايش ريتم و ضرباهنگ جايگزين كلام شده است.



**اجراي نمايش براي اداي دين به دختران كوباني

صادقي درباره طراحي اين نمايش به صورت ميداني بيان كرد: تصميم گرفتم بدون اتكا به بودجه و سالن نمايش و براي اداي دين به دختران كوباني نمايشي ميداني به صحنه ببرم چون براي من اصل تئاتر مهم است و حاضرم در خيابان هم نمايش اجرا كنم چون هيچگاه قصد سودجويي و فروش در تئاتر نداشته ام.

اين مدرس و پژوهشگر تئاتر ادامه داد: با پيشنهاد آقاي صالح پور و با توجه به زياد بودن تعداد بازيگران و امكان پذير نبودن اجراي اين نمايش در فضاي باز به دليل سرد بودن هوا تصميم گرفتم اين اثر را براي اجراي صحنه اي آماده كنم. در اين اثر نمايشي مسائلي مطرح مي شود كه اين روزها دغدغه جامعه است و ما بايد آگاه باشيم كه انديشه داعش و چنين خشونت هايي بيخ گوش ما است.

وي افزود: برخي از بازيگران مطرح به دليل اينكه اين نمايش ديالوگ نداشته است از بازي در آن امتناع كرده اند.

صادقي درباره انتخاب بازيگران نمايش نيز توضيح داد: براي اين اجرا از سه گروه بازيگر مختلف بهره گرفتم. براي مردم شنگال از بازيگران حرفه اي استفاده كردم تا بتوانند به درستي عواطف و احساسات اين مردم را انعكاس دهم. براي مبارزات مردم كوباني رقص رزمي را جانشين اسلحه آدم ها كردم.

وي اضافه كرد: من به دنبال بيان متفاوت بودم تا كار از حالت گزارشي خارج شود. اجراي حركات موزون رزمي به بهترين شكل ممكن مي توانست توانايي دختران كوباني را نشان دهد. بنابراين ترديد نداشتم كه بايد از رقص كردي حماسي استفاده كنم. براي گروه سوم بازيگران كه افراد داعش را تشكيل مي دادند به يك پيام رزمي خشن نياز داشتم و افرادي كه از نظر حركتي قوي و نيرومند باشند. به همين دليل از بچه هاي پاركور كار استفاد كردم.



**اغلب گروه هاي نمايشي بزرگ دنيا يك شاخه از فعاليتشان پرفورمنس است

اين بازيگر سينما و تلويزيون اضافه كرد: براي بازي در اين نمايش به چند بازيگر شاخص پيشنهاد دادم اما متاسفانه اين افراد وقتي فهميدند كه نمايش ديالوگ ندارد از حضور در اين اثر امتناع كردند. برخي بازيگري را فقط در حرافي مي دانند و متاسفم كه چقدر برخي از بچه هاي ما تعريفشان از بازيگري تُنُك است. در حال حاضر اغلب گروه هاي نمايشي بزرگ دنيا يك شاخه از فعاليتشان براساس پرفورمنس، حركات فرم و تصوير است. كارهاي تادئوش كانتور، آنتونن آرتو، پيتر شومان و رابرت ويلسن نماينده اين نوع اجرا هستند.

وي خاطرنشان كرد: بازيگران ما بايد اين امر را تجربه كنند و خود را بسنجند كه چقدر مي توانند بدون كلام مفاهيم را منتقل كنند چون نمايش تنها ادبيات نيست و نبايد پشت كلمات پنهان شد. بچه هاي ما بايد شيوه هاي مدرن اجرا را هم تجربه كنند اما متاسفانه در ايران روي هر تصوير نامفهوم و گنگ نام پرفورمنس مي گذارند.



** تئاتر شبه خارجي

وي در بخش ديگري از اين نشست درباره وضعيت كنوني تئاتر كشور عنوان كرد: متاسفانه نوعي تئاتر شبه خارجي جعلي دارد در تئاتر ما شكل مي گيرد و همه تلاش مي كنند به جاي بيان مشكلات موثر جامعه خودمان نمايش هاي دست چندم خارجي را به صحنه ببرند با اين وضعيت ما فرهنگ و تمدن ايراني را از بين مي بريم. بنابراين بايد برنامه ريزي مناسبي براي حفظ فرهنگ ملي خودمان داشته باشيم.

صادقي در پايان صحبت هايش متذكر شد: در سال هاي اخير هيچ اثري وجود ندارد كه آئينه اين دوران باشد و وقايع معاصر را به ما منعكس كند بنابراين 10 سال ديگر ما هيچ منبع پژوهشي درباره اين دوران نخواهيم داشت. در حال حاضر زمينه تفاهم كم است و در آثاري كه به صحنه مي روند نمي توانيم وضعيت جامعه و مسائل روزمره خود را بيابيم كه البته بخشي از اين بي توجهي ها مربوط به ضعف مديريت تئاتر است.

در اين نشست خبري علاوه بر قطب الدين صادقي نويسنده و كارگردان نمايش، مهرداد ميرزايي آهنگساز، عليرضا و محمدرضا شريفي، امير منصور اسفندياري و ناصر رحيمي بازيگران نمايش و نيوشا صادقان برنامه ريز اين اثر نمايشي حضور داشتند.

فراهنگ*3054*1569