جنک آمریکایی/جنک درمنطقه وتبعات ان برتولیدوقیمت نفت دربازار جهانی (2)

جنک آمریکایی/جنک درمنطقه وتبعات ان برتولیدوقیمت نفت دربازار جهانی (2) # تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 08/01/82 داخلی، اقتصادی. جنک. در حالت عادی با شروع فصل گرما اوپک باید میزان تولید خود را برای ثبات در قیمتها کاهش می داد. اکنون نگرانی کشورهای تولیدکننده نفت انست که با پایان کوتاه مدت جنک در منطقه و کاهش تقاضا برای نفت، همزمان شده و بهای نفت بیش از حد کاهش یابد. ایران بر اساس سهمیه اوپک روزانه 6/3 میلیون بشکه نفت تولید می کند، اما امکان افزایش تولید تا حدود 2/4 میلیون بشکه در روز را دارد. مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران معتقد است که پس از جنک و با توجه به نزدیکی فصل گرما قیمت نفت به هر بشکه 18 تا 19 دلار برسد. سید "مهدی میر معزی" گفت: پس از جنک قیمت هر بشکه نفت بین پنج تا هفت دلار در هر بشکه کاهش یابد. با این وجود پس از سخنرانی صدام رییس جمهوری عراق و احتمال مقاومت بیشتر عراقیها در مقابل تهاجم آمریکا و انگلیس، قیمت نفت در بازارهای جهانی تاحدودی افزایش یافت. بر اساس اعلام دبیرخانه اوپک میانگین بهای سبد نفت این سازمان در روز سه شنبه در هر بشکه 84/26 دلار اعلام شد که نسبت به روز جمعه 21 مارس سالجاری میلادی دو دلار افزایش نشان می دهد. با وجود این افزایش "عبدالله عطیه" رییس سازمان کشورهای صادرکننده نفت هشدار داد که اوپک اکنون از تولید نفت کافی برخوردار است و قیمت ان در صورت پایان یافتن جنک به شدت کاهش خواهد یافت. کارشناسان مسایل نفتی معتقدند که اگر بهای نفت از میانگین هر بشکه نفت 22 دلار پایین تر بیاید کشورهای صادرکننده ان با بحران اقتصادی مواجه خواهند شد. متوسط قیمت سبد نفت اوپک در سال گذشته میلادی 36/24 دلار، در سال 2001 معادل 12/23 دلار و در سال 2000 معادل 60/27 دلار در هر بشکه بود. بر اساس پیش بینی انجام شده هزینه های جنک آمریکا با عراق برای جهان بیش از یک تریلیون دلار خواهد بود که عمده این هزینه را کشورهای عربی باید پرداخت کنند. در هر حال با توجه به شرایط پیش امده و عدم تحقق براوردهای قبلی افزایش بهای نفت در صورت بروز جنک در منطقه نوسانات قیمت نفت اقتصاد ایران که وابستگی زیادی به فروش ان دارد را دچار بحران خواهد کرد. حدود 80 درصد از درامدهای ارزی ایران از فروش نفت بدست می اید و 55 درصد از دریافتهای بودجه سالانه از محل فروش ان تامین می شود. با توجه به این ارقام هرگونه نوسان در قیمت جهانی نفت، پیش بینیهای رشد اقتصادی و تامین نیازهای داخلی ایران را با تغییراتی مواجه خواهد کرد که مسلما این تغییرات مثبت نخواهد بود. ارزش واردات ایران در سال 81 به حدود 24 میلیارد دلار رسید. اگر بهای نفت در بازارهای جهانی کاهش یابد به طور یقین ذخایر ارزی کنونی به سرعت کاهش خواهد یافت و حسابهای خارجی کشور دچار رشد منفی خواهند شد. هم اکنون اقتصاد ایران علاوه بر تاثیر پذیری از نوسانات بهای نفت، تحت تاثیر افزایش مدت جنک در عراق، گسترش ان به منطقه، تحولات سیاسی اینده در منطقه و تامین منابع مالی قرار دارد و با اینده ای نامعلوم برای برنامه ریزیهای انجام شده مواجه است. کاهش قیمت سهام در بازار بورس ایران، افزیش قیمت سکه و ارزهای خارجی نشان از تاثیر جنک عراق بر اقتصاد ایران در روزهای اخیر دارد. علاوه بر این باید هزینه های ناشی از ورود مهاجران عراقی به نقاط مرزی و افزایش قیمت کالا و خدمات را نیز به عنوان عوامل جانبی جنک عراق بر اقتصاد ایران مورد نظر قرار داد. در صورتیکه بهای نفت خام به بشکه ای 30 دلار افزایش یابد، ایران قادر خواهد بود که روزانه 15 میلیون دلار بر ذخیره ارزی خود بیفزاید و از بوجود امدن بحرانهای اقتصادی در کشور تا حدودی جلوگیری کند. در عین حال به دلیل اینکه ایران میزان فراوانی بنزین و مواد اولیه و کالاهای اساسی خود را از طریق بنادر جنوبی خود وارد می کند، طولانی شدن جنک و به خطر افتادن امنیت خلیج فارس، اقتصاد کشور را دچار چالشهایی خواهد کرد. اقتصاد ایران ارتباط چندانی با دنیای خارج ندارد، به همین دلیل جنک در کوتاه مدت تاثیری زیادی نمی تواند بر اقتصاد کشور بگذارد، ولی در صورت ادامه جنک و طولانی شدن ان، اقتصاد ایران دچار بحرانهای ناخواسته ای خواهد شد. نوسانات قیمت نفت در بازار جهانی و عدم تاثیر نظرات ایران در تصمیمات اوپک و افزایش تولید برخی کشورهای ان موجب کاهش درامدهای دولت شده و اقتصاد ایران را در ماههای اینده دچار نوساناتی خواهد کرد. با توجه به ذخیره 120 میلیارد بشکه ای و توان تولید 6 میلیون بشکه در روز عراق، در صورت تسلط آمریکا بر چاههای نفت این کشور و تولید و عرضه نفت به بازار جهانی، اقتصاد ایران در موقعیت نامطلوبی قرار می گیرد. هر چند ذخیر حدود هفت میلیارد دلاری صندوق ذخیره ارزی کشور و برنامه ریزی صحیح برای هزینه کردن ان در بخشهای اقتصادی و تجاری می تواند با مدتی کشور را از بروز بحران محفوظ نگه دارد، ولی ادامه روند کاهش قیمت نفت، توان اقتصادی کشور را کاهش خواهد داد. دولت باید با برنامه ریزی مناسب و اصولی و بدور از شعار دادنها با توجه به ورود به فصل گرما و کاهش تقاضا و احتمالا ورود عراق با حجم بالای تولید به بازار نفت و عادی شدن تولید نفت ونزوئلا، برای حنثی کردن و کاهش درامدهای ارزی ناشی از فروش نفت، نوسانات اقتصادی کشور را در کنترل خود دراورد. مسلما ورود نفت عراق به بازار و کنترل نشدن تولید ان توسط اوپک در ماههای اینده و نیاز کشورهای تولیدکننده نفت به درامد ان، جنک تولید و فروش بیشتر برای جبران کاهش قیمت دربین تولیدکنندگان بروز خواهد کرد. در صورت بروز جنک تولید و فروش نفت، کشورهایی همچون ایران که حداکثر می تواند 2/4 میلیون بشکه در روز تولید کند قادر به رقابت با کشورهایی نظیر عربستان و عراق که بیشتر ذخیره نفتی و توان تولید را در اختیار دارند نخواهند بود. ذخایر گازی ایران 26 میلیارد متر مکعب و ذخایر نفتی ان 99 میلیارد بشکه براورد شده است. با احتساب 18 دلار برای هر بشکه نفت، بیست دلار برای میعانات گازی و چهار سنت برای هر متر مکعب گاز، کل ذخایر هیدروکربور ایران حدود دو هزار و 900 میلیارد دلار خواهد بود که این میزان معادل تولید ناخالص داخلی کشور آلمان در یک سال است. عراق به دلیل محدودیتهایی که سازمان ملل تعیین کرده بود روزانه 7/1 میلیون بشکه نفت تولید می کرد. این کشور قادر است روزانه شش میلیون بشکه نفت به بازارهای جهانی صادر کند. کل ذخایر نفتی عراق 120 میلیارد بشکه تخمین زده شده که بعد از عربستان بیشترین ذخیزه نفتی را در بین کشورهای تولیدکننده را دارد. اقتصام / 91