کارشناسان بر جلوگیری از اتلاف آب به عنوان سرمایه ملی تاکید دارند
#
مشهد ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 01/10/84
داخلی.اجتماعی.اقتصادی.آب.
آب به عنوان منشاء حیات و راز بقا و ماندگاری همه موجودات زنده کره
زمین رکن اصلی توسعه هر کشور و منطقه ای است.
فعالیتهای توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در بسیاری از مناطق با
اقلیم خشک و نیمه خشک ایران که دور از مراکز رطوبتی قرار دارند با بارش
سالانه کم، تحت تاثیر آب و مسایل مرتبط با آن است.
در این رهگذر مشارکتهای هدفمند مردمی برای مصرف بهینه آب در بخشهای
مختلف با هماهنگی متخصصان بخش آب کشور ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
جمعی از مسوولان، اساتید دانشگاه و صاحبنظران در حاشیه سمپوزیم بحران
آب در خراسان طی گفتگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی بر تلاش همه جانبه برای
جلوگیری از اتلاف آب به عنوان سرمایه ملی تاکید کردند.
استاد و مدیر گروه علمی و مهندسی مدیریت منابع آب دانشگاه تهران در
این خصوص گفت: وضعیت کنونی منابع آب در مناطق مختلف کشور و از جمله نقاط
پر جمعیت بگونه ای است که اگر بدان توجه نشود در آینده به نوعی بحران
تبدیل می شود و آلایندگیهای گسترده این منابع آب را تهدید می کند.
دکتر محمد کارآموز اظهار داشت: باید مسوولان و دست اندرکاران مربوطه
اطلاعات خود را در زمینه حوزه های آبریز و مشکلات موجود آن افزایش داده تا
به مدیریت جامع در بحث حاکمیت آب در کشور دست یابیم.
وی افزود: همچنین لازم است با برنامه ریزی مشارکتی از توان همه دستگاههای
دست اندرکار برای مقابله با بحران آب و اتلاف این سرمایه مهم ملی در بخشهای
مختلف استفاده کرده چون در غیر این صورت شاهد بحران آب در بخشهای مختلف
خواهیم بود.
استاد دانشگاه ITC هلند نیز در این ارتباط گفت: در مدیریت منابع آب
اتکا اصلی مسوولان و دست اندرکاران به سیاستهای منسجم و واحد در زمینه عرضه
و تقاضا بوده و با توجه به منابع موجود باید آنها را متعادل کرد.
دکتر محمدعلی شریفی ادامه داد: برآورد نیاز بخشهای مختلف و از جمله
کشاورزی و تولید که بیشترین مصرف کنندگان منابع آبی هستند برای تصمیم گیریها
در زمینه مدیریت منابع آبی از قبل مشخص و نتیجه آن به همه وزارتخانه ها و
سازمانهای زیرمجموعه شان ارسال شود.
وی گفت: در عین حال در این ارتباط بایستی اولویت به تشخیص نیاز بخش
کشاورزی به عنوان بیشترین مصرف کننده منابع آبی اختصاص یابد.
دبیر انجمن آب استانهای سه گانه خراسان هم گفت: از منابع آب زیرزمینی
این مناطق حدود 7/9 میلیارد مترمکعب استحصال می شود که حدود 7/1 میلیارد
مترمکعب بیشتر از توان آبی در منطقه است.
دکتر امین علیزاده افزود: با وجود 13 درصد دشتهای ایران در خراسان، 14
درصد منابع آب زیرزمینی کشور از آبخوان و حوضه های آبریز این مناطق استحصال
می شود ولی با این وجود 35 درصد از نقصان و کسری مخازن آب زیرزمینی کشور
در دشتهای این مناطق بوجود آمده است.
وی گفت: استانهای سه گانه خراسان به دلیل واقع شدن در کمربند خشک دنیا و
دوری از مراکز رطوبتی با کمبود بارش و کم آبی مواجه است.
او افزود: رشد فزاینده جمعیت و نیاز به محصولات کشاورزی و دامی و
محدودیت منابع آب به عنوان بستر تولیدات کشاورزی و صنعتی و زیست محیطی
مساله کم آبی را بطور بسیار جدی فراروی این استانها قرار داده است.
وی گفت: این معضل بگونه ای است که طی 40 سال اخیر سرانه آب در این
استانها از هفت هزار متر مکعب به حدود دو هزار مترمکعب رسیده است.
دکتر علیزاده افزود: همچنین مجموع منابع آب تجدیدشونده در این استانها
9/11 میلیارد مترمکعب است که از این مقدار هشت میلیارد مترمکعب منابع آب
زیرزمینی و 9/3 میلیارد مترمکعب منابع آب سطحی هستند.
رییس هیات مدیره خانه کشاورز استان خراسان رضوی هم گفت: برای رفع معضل
بحران آب در کشور و نهایت امر این منطقه یک عزم ملی نیاز است و بخش
کشاورزی به عنوان بیشترین مصرف کننده منابع آبی به لحاظ استفاده غیر اصولی
از آبهای زیرزمینی در معرض بحران آب قرار گرفته است.
غلامرضا صادقی بدون توضیح بیشتر افزود: به دلیل حفر دهها حلقه چاه عمیق،
قناتهای بسیاری در استانهای خراسان خشک شدند و مسوولان و دست اندرکاران
باید با صبر و حوصله برای رفع بحران آب از جمله در بخش کشاورزی اقدام
کنند.
کارشناس تلفیق و بیلان شرکت سهامی آب منطقه ای استانهای سه گانه خراسان هم
گفت: 92 درصد منابع آبی کنونی کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود و باید با
راهکارهای لازم از اتلاف این سرمایه ملی جلوگیری کرد.
محمدرضا صادقی تاکید کرد: با اتخاذ تدابیر لازم و اصولی، صرفه جویی در
مصرف آب باید با بهره وری آبهای موجود همراه باشد.
وی افزود: در این ارتباط باید با همکاری رسانه های ارتباط جمعی فرهنک
صرفه جویی در مصرف آب در بخشهای مختلف و از جمله بخش کشاورزی به عنوان یک
اصل مورد توجه قرار گیرد.
مدیرکل امور آبهای زیرزمینی شرکت بهره برداری منابع آب ایران هم گفت:
سالانه 500 میلیارد ریال برای اجرای طرح تعادل بخشی منابع و مصارف آبهای
زیرزمینی در کشور هزینه می شود.
جواد میبدی افزود: در راستای اجرای این طرح که از اهداف مهم آن کسب
رضایت مصرف کنندگان است طی پنج سال آینده دو هزار و 500 میلیارد ریال
هزینه می شود.
وی گفت: برای ایجاد تعادل بین تغذیه و برداشت سفره های آب زیرزمینی در
دشتهای با تراز منفی، طبق برنامه چهارم توسعه دولت مکلف شده با تجهیز
منابع مالی قانون توزیع عادلانه آب را اصلاح کند.
او افزود: در این چارچوب تا پایان این برنامه تراز منفی سفره های آب
زیرزمینی باید 25 درصد اصلاح شود و طی 20 سال آینده سهم بهره برداری از
منابع آب سطحی کشور از 46 درصد فعلی به 55 درصد برسد.
وی چالشهای مهم فراروی حفاظت و بهره برداری از منابع آب زیرزمینی کشور
را بیلان منفی برخی سفره های آب، الگوی نامناسب مصرف، تغییرات کیفی مرتبط
با افت سطح آبهای زیرزمینی و مشکلات اجرا و محدودیتهای قانون توزیع عادلانه
آب برشمرد.
او گفت: شش حوزه آبریز اصلی به مساحت یک میلیارد و 648 هزار کیلومتر
مربع در کشور وجود دارد.
وی مهمترین اقدامات در دست انجام اداره کل امور آبهای زیرزمینی در شرکت
بهره برداری منابع آب ایران را سازماندهی شرکتهای حفاری و افزایش سطح علمی
آنان، تهیه شناسنامه برای چاههای آب و استفاده از توان بخش خصوصی در
نظارت بر عملیات حفاری برشمرد.
2722/663/660