نگاهی به سابقه " گل و گلاب " در قمصر کاشان
.............................................
کاشان ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 31/02/86
داخلی. اجتماعی. گل. گلاب.
پیدایش گل سرخ از لحاظ تکامل گیاه شناسی به حدود 50 میلیون سال قبل نسبت
داده می شود.
گسترش این گیاه در مناطق مختلف آب و هوایی، واریته های متفاوت و متعدد از
آن ایجاد کرده است.
تعداد گونه های "رز" از ریشه "ورت" در "اوستا"، هزاران شمارگان و گل سرخ
به صدها گونه متنوع تغییر ژنتیک یافته است.
در این میان، گل سرخ محمدی قمصر از گونه "rosE - DOMASK" به دلیل شرایط
ویژه اکولوژیک منطقه تغییر ساختار ژنتیک یافته و بهترین واریته گل محمدی
را از حیث جنس، نوع و مقدار اسانس ایجاد کرده است.
آثار وجود گل در منطقه از نقوش برجای مانده بر سفالینه های سیلک تا اشعار
و سفرنامه های دانشمندان مختلف دیده می شود که جملگی بر وجود گل در قمصر
تاکید کرده اند.
در این زمینه می توان از عالم شهیر" محمد محسن فیض کاشانی" که عمری را در
قمصر سپری کرده و همچنین"شاردن"سیاح معروف فرانسوی در عصر شاه عباس و پس
از آن " پولاک آلمانی " که در سفرنامه های خود به وجود گل در قمصر اشاره
کرده اند، نام برد.
یکی از محققان کاشان درباره تاریخ صنعت تقطیر و گلابگیری در منطقه گفت:
گلاب به عنوان ماده ای مقطر ، معطر و مقدس با کاربردهای گوناگون از دیرباز
مورد توجه ساکنان منطقه بوده و طبق مستندات مختلف موجود نشان از سابقه ای
کهن بویژه در قمصر دارد.
"هادی اکبری" در گفت وگو با ایرنا افزود:تاریخ تقطیر و گلابگیری به عنوان
تکنیکی که هنوز کارآمدترین روش عصاره گیری است،به آیین باستانی "عید گلابی"
بازمی گردد که امروزه در کاشان به "لتان" معروف است.
به گفته وی، "ابوالقاسم عبدالله قاسانی" در سده هفتم هجری در کتابی که به
معرفی انواع عطرها پرداخته، مطالب مبسوطی درباره گلابگیری با استفاده از
دستگاهای تلفیقی "قرع، انبیق و قابله" بیان کرده است.
خطه گل خیز قمصر کاشان وسیعترین و خوش رایحه ترین گلستان این سرزمین است.
قمصر علاوه بر سابقه پرورش گل، اصیل ترین ، ظریف ترین و تکنیکی ترین روش
تولید گلاب را به خود اختصاص داده است.
یکی از منحصرترین شیوه گلابگیری اولیه در این بخش اسانس گیری به روش
موسوم به "ترمذی" (تولید گلاب با غلظت بالا) است.
بخشدار قمصر اظهار داشت:از دیدگاه باستان شناختی و با زنده سازی و معاصرـ
سازی می توان بیش از 200 نوع تکنیک در این روش را که در گذشته مرسوم بوده
است، بار دیگر احیاء کرد.
"هادی اکبری"افزود: اگرچه گلابگیری رایج امروزی،صنعتی ساده به حساب می آید
و در اغلب نقاط سرزمین پهناور ایران نیز به همین سبک انجام می شود،اما تهیه
گلاب ناب مستلزم رعایت نکات زیادی است که در واقع نیاز به دانستن هنر
گلابگیری دارد.
وی از برگزاری جشن گل محمدی و آیین گلابگیری در این خطه نام برد و معرفی
قابلیتها و جاذبه های منطقه و رونق گردشگری را از دلایل برگزاری این آیین
ذکر کرد.
شهر قمصر کاشان با قرارگرفتن در کنار شبکه ارتباطی اصلی کشور آزاد راه
خلیج فارس و محور کاشان ـ قمصرـ اصفهان می تواند یکی از محورهای گردشگری
کشور باشد.
اکبری سطح زیرکشت گل محمدی در قمصر و دیگر مناطق این بخش را یکهزار و
100 هکتار ذکر کرد و گفت: هم اکنون سالانه بیش از 10 هزار تن گلاب و عرقیات
گیاهی در این مناطق به دست می آید.
وی مجموع دستگاههای گلابگیری سنتی در بخش قمصر را حدود یکهزار دستگاه
در 700 کارگاه گلابگیری ذکر کرد.
وی با اشاره به برنامه ها و تمهیدات پیش بینی شده در ایام گل چینی و گلاب ـ
گیری گفت: برنامه های امسال بیشتر جنبه کیفی و آموزشی دارد.
آیین های گل چینی و گلابگیری در قمصر و سایر نقاط گلخیز کاشان هرسال از
اوایل اردیبهشت ماه آغاز می شود و تا اواخر خرداد ماه ادامه دارد.
در این ایام،اکثر مناطق گل محمدی و گلابگیری سنتی کاشان پذیرای گردشگران
بی شمار است.
سال گذشته حدود یک میلیون نفر گردشگر با سفر به شهرستان کاشان از این
مناطق دیدن کردند.
شهر قمصر در فاصله 30 کیلومتری کاشان واقع شده است.
این شهر علاوه بر گل و گلاب دارای آثار دیدنی از جمله محراب گچبری امام
حسن (ع) در محله"میانده" با قدمت هزارساله مربوط به دوره ایلخانی، اماکن
مذهبی امامزادگان"پیر داوود"و"پیرسلیمان" هر دو متعلق به دوره صفوی است.
خانه های تاریخی"احسانی ها،ذاکری ها و رفویی ها و حاج مانده علی"،کاروانسرای
شاه عباسی و درختان قطور از دیگر جاذبه های تاریخی و طبیعی این شهر است. ک/3
554/543
شماره 162 ساعت 32:15 تمام
انتهای پیام E31.34-32-15
