دیوان لاهه رسیدگی به دعوای ایران علیه آمریکا را آغاز کرد ( 2 )
#
تهران - ایرنا 26 شهریور 1375 برابر با 16 سپتامبر 1996
دکتر افتخار جهرمی جهرمی افزود : آمریکا مدعی است حمله به سکوهای
سلمان و نصر به تلافی اقدام ایران در مین گذاری منطقه بوده که منتهی به
رویداد 14 آوریل 1988 شد که یک کشتی آمریکایی به نام "یو . اس . اس .
ساموئل" به مین برخورد کرد و خدمه آن مجروح شدند . اما این ادعای آمریکا
نیز واهی و نادرست است . زیرا کشتی مذکور در منطقه شرق بحرین به مین بر
خورد کرده بود که مستقیما تحت نظارت آمریکا و نیروهای بحرینی و قطری و
سعودی بوده است و هواپیماها و هلیکوپترهای عراقی اجازه تردد در آنجا را
داشته و فقط عراق بوده که مین هایی داشته که از هوا نیز قابل کار گذاری
بوده است .
سرپرست دفتر خدمات حقوقی بین الملل گفت : حملات آمریکا به سکوهای نفتی
ایران هنگامی صورت گرفت که ایران مشغول دفاع از تمامیت ارضی و استقلال خود
در مقابل تهاجم نظامی عراق بود ، و آمریکا موظف بوده که طبق مقررات و
اصول بین الملل ناظر به مخاصمات ، بی طرف بماند . اما ، همانطور که آشکار
شد آمریکا در طول جنک تحمیلی همواره در کنار رژیم عراق بوده و اصول بی
طرفی را نقض کرده و حمله به تاسیسات نفتی ایران در جهت ضربه به توانایی
اقتصادی و تضعیف بنیه دفاعی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است .
دکتر افتخار جهرمی در مورد دعوی مطروحه ایران علیه آمریکا توضیح داد
که جمهوری اسلامی ایران دعوای خود را بر اساس مقررات و مفاد عهدنامه مودت
ایران ، آمریکا ( 1955 ) قرار داده که بند 2 ماده 21 آن دیوان بین المللی
دادگستری لاهه را برای رسیدگی به اختلافات و ادعاهای طرفین علیه یکدیگر
صالح می داند .
وی گفت : به نظر ایران اقدامات آمریکا در انهدام سکوهای نفتی ، مغایر
نص و روح عهد نامه مذکور ، به ویژه ماده 1 و 4 و 10 آن است که ناظر به
آزادی کشتیرانی و احترام به حاکمیت دو کشور است .
دکتر افتخار در مورد عکس العمل آمریکا در برابر دعوای ایران توضیح
داد آمریکا پس از طرح دعوی ایران ، ایراد عدم صلاحیت به دیوان گرفت . اما
ادعاهای آمریکا از نظر حرفه ای و نظامی نمی تواند درست باشد . مضافا که از
نظر حقوقی در دفاع مشروع چند شرط وجود دارد که مهم ترین آن ها متناسب
بودن دفاع و نیز به وقت بودن آن است که عمل آمریکا با هیچ کدام از این
شرایط تطبیق نمی کند . به علاوه حضور غیر مشروع آمریکا در منطقه هر گونه
دفاعی برای توجیه عمل او را منتفی می سازد .
وی افزود : به نظر ما حضور آمریکا در منطقه خلیج فارس که به بهانه
تامین رفت و آمد آزاد کشتی های تجاری و نفتی صورت گرفت همواره موجب نا
امنی منطقه شد . کما این که هنوز هم به علت همین حضور غیر موجه آمریکا در
خلیج فارس منطقه با ناامنی مواجه است .
دکتر افتخار جهرمی در پاسخ این سوال که "خواسته ایران در این دعوی
چیست" ، گفت : به طور کلی خواسته ایران مسئول دانستن آمریکا به خاطر نقض
عهد نامه مودت و نیز نقض موازین و اصول حقوق بین الملل از حیث حمله و
انهدام سکوهای نفتی ایران و سپس جبران خسارات وارده به ایران در اثر
انهدام سکوهای نفتی است .
وی افزود : هنوز وارد مرحله ماهوی نشده ایم که مساله مسئولیت حقوقی
آمریکا مورد رای قرار گیرد . لذا برآورد خسارات ، موکول به مراحل بعدی
پرونده است . ما هنوز لوایح خود در مورد خسارت را در دیوان ثبت نکرده ایم
و متخصصین و کارشناسان مشغول بررسی و تکمیل آن هستند که بلافاصله پس از
مرحله صلاحیت به دیوان ارائه خواهیم کرد .
دکتر افتخار جهرمی افزود که تیم دفاعی حقوقی ایران در این پرونده ،
علاوه بر حقوقدانان ایرانی ، عبارتند از پرفسور "کرافورد" استاد حقوق بین
الملل در دانشگاه کمبریج ، پرفسور "باوت" استاد حقوق بین الملل ، و نیز
پرفسور "کندرولی" استاد حقوق بین الملل دانشگاه فلورانس و ژنو .
به گفته افتخار جهرمی ، قاضی اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در این
پرونده نیز پرفسور "فرانسوا ریگو" ( بلژیکی ) است که از اساتید حقوق بین
الملل و عضو موسسه حقوق بین الملل و اکادمی حقوق بین الملل تطبیقی است .