پر پرواز دانش آموزان پژوهشگر باشیم

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، همزمان با آغاز هفته پژوهش، از 28 پژوهشگر برتر دانش‌‌آموزی تجلیل شد. نوجوانان پژوهشگری كه شانه به شانه والدین خود، دیروز -شنبه- در مراسم جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر دانش آموزی شركت كردند و جایزه و تندیس پژوهشگران و فناوران برتر را به خود اختصاص دادند.
دانش آموزانی از پایه های مختلف تحصیلی و رده های سنی متفاوت كه با انگیزه و هدف، سقف شیشه ای درس محوری مدرسه را شكسته اند و با ارایه طرح های پژوهشی، علاوه بر برداشتن گام های بلند برای شركت در مسابقات پژوهشی، توانسته اند الگویی برای سایر دانش آموزان شوند و ضرورت پژوهش محور شدن مدارس را گوشزد كنند.
موضوعی كه «سید محمد بطحایی» وزیر آموزش و پرورش نیز به آن اشاره كرد و گفت: مدارس ما باید به یك سازمان پژوهنده تبدیل شوند در غیر این صورت اگر ده ها واحد پژوهشی داشته باشیم و میلیون ها تومان خرج پژوهش كنیم، اتفاقی در نظام آموزشی نمی افتد.
خبرنگار علمی ایرنا در حاشیه مراسم جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر دانش آموزی، به سراغ چندتن از دانش آموزان پژوهشگر رفت و در كنار جویا شدن احوال پژوهشی آنان، از انتظارات و چالش های پیش روی یك پژوهشگر پرسید.

**تضمین حال و آینده پژوهشگران، مشوق ادامه راه آنان
«مهیار سلامتی» سازنده لرزه نگار الكترونیك هوشمند است كه نامش به عنوان یكی از برترین ها اعلام شد.
دانش آموز سال دوم رشته ریاضی در منطقه 8 آموزش و پرورش تهران كه درباره كار پژوهشی خود به خبرنگار ایرنا توضیح داد: این دستگاه روی زمین نصب می شود و به نوع خاصی از امواج حساس است به همین دلیل می تواند زلزله را پیش بینی كرده و یك دقیقه پیش از وقوع، از آن خبر دهد.
به گفته سلامتی، با تقویت گیرنده های این دستگاه، می توان مدت زمان هشدار را افزایش داد، دستگاهی كه نمونه مشابه ایرانی و جهانی ندارد.
وی افزود: این سازه به گونه ای ساخته شده كه بعد از پیش بینی زلزله، روی تلفن همراه كاربرانی كه اطراف لرزه نگار قرار دارند، به صورت یك زنگ خطر فوری، تماس تلفنی برقرار می كند تا خطر زلزله را اطلاع بدهد. همچنین بسته به دسترسی هایی كه به دستگاه داده می شود همانند دسترسی به صداو سیما یا شبكه رادیویی، توانایی این را دارد كه به صورت پیام فوری روی تصاویر تلویزیون یا رادیو اطلاع رسانی كند.
به گفته این دانش آموز سال دوم رشته ریاضی، تمام هزینه ها و طرح اولیه این دستگاه كه ماحصل تلاش نزدیك به یك سال و نیم این پژوهشگر نوجوان است، به طور كاملا شخصی پرداخت شده است، حال آن كه اگر حمایت مالی صورت می گرفت كار بهتر و با كیفیت تری ارایه می شد.
سلامتی در ادامه سخنان خود، علاوه بر نبود حمایت مالی، از نبود راهنمایی ها و حمایت های علمی نیز گلایه كرد و گفت: نقطه عطف ارایه پژوهش های برتر در گرو حمایت های علمی و معرفی كتاب های مرجع است كه متاسفانه در این زمینه هر چه تلاش كردم به در بسته خوردم.
وی درباره مشكلات پژوهشگران نوجوان یادآور شد: سیستم آموزشی كشور ما، بیشتر برآموزش و تست زنی پایه ریزی شده و دانش آموزان با همین نظام وارد دانشگاه می شوند و كمتر در كارهای پژوهشی موفق عمل می كنند حال آن كه اگر در دوران تحصیل در مدرسه، پژوهشگری ملكه ذهن آنان شود و به دنبال طرح مساله و پاسخ آن باشند در آینده دچار مشكل نمی شوند.
به گفته سلامتی، این درس محوری، پژوهشگر را مجبور می كند بیشتر وقت خود را صرف درس خواندن كند و به عنوان مثال برای موفق شدن در آزمون كنكور، به مدت طولانی طرح های خود را كنار گذارد. در حالی كه اگر نظام آموزشی برای پژوهشگران امتیازهایی قایل شود همانند كسانی كه در المپیادها برتر شده اند و در كنكور امتیازهایی دارند، مشوقی برای تلاش بیشتر دانش آموزان در كارهای پژوهشی مفید می شود تا با فراغ بال به پژوهش خود بپردازد و دغدغه عقب ماندن در كنكور را نداشته باشد.

**جلب اعتماد اسپانسر به پژوهش نوجوانان، درخواست پژوهشگران
«تارا غنی زاده» دانش آموز پایه دهم متوسطه تجربی از كرمانشاه و سازنده چسب زخم آنتی باكتریال ضدآب با چسبندگی قابل توجه، دیگر پژوهشگری است كه خبرنگار ایرنا به گفت و گو با او نشست.
غنی زاده درباره كار پژوهشی خود گفت: این چسب زخم با بافت منحصر به فرد و نانوی خود برای زخم های سطحی ساخته شده و چسبندگی قابل توجهی به سطح پوست دارد.
وی آنتی باكتریال بودن این چسب را از ویژگی های برجسته دیگر آن عنوان كرد كه باكتری را به خود جذب نمی كند.
این دانش آموز برتر در ادامه افزود: سازگاری با طبیعت از ویژگی های دیگر این چسب زخم است كه براحتی در طبیعت جذب می شود و آلایندگی برای محیط زیست ندارد.
همكاری سیستم آموزشی مدرسه و آزمایشگاه پژوهش سرای دانش آموزی در پیشبرد این پژوهش به غنی زاده كمك شایانی كرده و بخشی از هزینه این كار را علاوه بر خانواده، پژوهش سرای دانش آموزی متقبل شده است.
غنی زاده درباره میزان تلاش و زمانی كه برای این كار پژوهشی گذاشته است گفت: مادرم مشوق اصلی من در ساخت این كار بود و در مدت چهار سالی كه در حیطه نانو فعالیت دارم همواره كنارم ایستاده است. بر روی ساخت و پژوهش چسب زخم هم حدود دوسال كار كردیم كه یكسال آن به نوشتن مقاله و یكسال بعدی هم به برطرف كردن ایرادات و كار گذشت.
وی، مشكلات دانش آموزان پژوهشگر را دیده نشدن در مدارس، عدم تشویق از سوی مسوولان مربوطه و كم اهمیت جلوه دادن پژوهش عنوان كرد و یاداور شد: همچنین صنعتی شدن طرح ما، مشكل دیگر است. هیچ كسی برای صنعتی شدن طرح به ما مشورت و مراجعه نمی كند و اسپانسری برای این كار نیست. در حالی كه با اندك حمایت و توجه، محصول می تواند به تولید انبوه برسد، اما در شرایط فعلی تنها به عنوان یكی از افتخارات مدرسه در كتابخانه خاك می خورد.
سخنان این پژوهشگران نوجوان بیان همه مشكلات آنان نیست اما نشان می دهد حتی در صورت بذل توجه و حمایت اندك، می تواند علاوه بر الگوسازی برای سایر دانش آموزان، نظام آموزشی را به سمت آینده نگری و توسعه نگری پیش ببرد. چرا كه پایه رشد هر جامعه، به نظام آموزشی پویای آن بستگی دارد و هر اندازه پژوهش محورتر، توسعه یافته تر خواهد بود.
علمی*9294*2017