به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، افغانستان دارای شرایط مستعدی برای تغییر جغرافیای داعش است. با تغییر معادلات بحران در سوریه و عراق به ضرر تروریست های تكفیری، بخشی از نیروهای داعش افغانستان در مناطقی از این كشور رخنه كرده و امنیت این مناطق را تحت تأثیر قرار داده اند.
سرتیپ «امیرحاتمی» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروی های مسلح جمهوری اسلامی در گفت وگوی تلفنی با سپهبد «طارق شاه بهرامی» وزیر دفاع افغانستان گفت: آمریكا تلاش دارد داعش را از مهلكه سوریه و عراق خارج كند و به افغانستان انتقال دهد.
سرتیپ حاتمی با بیان اینكه آمریكایی ها داعش را ایجاد كردند تا آنها را در سوریه و عراق مدیریت كنند، تصریح كرد: آمریكا بعد از شكست سنگینی كه در این دو كشور متحمل شد تلاش كرد داعش را از مهلكه خارج و به افغانستان انتقال دهند تا با جنایت بی شرمانه آنها، حضور خود را در افغانستان توجیه كند.
رسانه های جهان عرب نیز از موضوع حضور داعش در افغانستان دور نمانده اند و این روزها تحلیل هایی در این زمینه منتشر می كنند.
این گزارش در بردارنده مهمترین محور تحلیل هایی است كه در رسانه های عربی درباره وضعیت كنونی حضور داعش در افغانستان و عوامل این موضوع منتشر شده است.
** اهمیت افغانستان برای گروه داعش
تارنماهای «امان» اردن و «وطنی پرس» سوریه اهمیت افغانستان برای گروه تروریستی داعش را مورد توجه قرار دادند و یكی از علل حضور داعش در این كشور را تلاشی برای یارگیری و جبران شكست ها در سوریه و عراق عنوان كردند.
به نوشته تارنمای امان، داعش از اهمیت بالای افغانستان آگاهی دارد. این گروه در بسیاری از نوارهای صوتی خود به اهمیت پاكسازی افغانستان از دولت این كشور و جنبش طالبان تاكید كرده است.
داعش معتقد است كه حضور در افغانستان یكی از مراحلی برای جمع كردن نیروها با هدف بازگشت به سوریه پس از شكست در الرقه و موصل است.
به نوشته این تارنما، در سپتامبر سال 2015 میلادی 8 ماه پس از اعلام ولایت خراسان (خوراسان )از سوی داعش كمیته مربوط به «القاعده و طالبان» در سازمان ملل در گزارش خود آورد نسخه افغانستانی داعش در 25 ایالت از 34 ایالت افغانستان منتشر شده است.
برپایه این گزارش، بیشتر افرادی كه به این گروه در افغانستان ملحق شده اند پیش از این در گروه های مسلح فعالیت كرده اند.
داعش در ولایت خراسان (خوراسان ) موفق شده صدها جوان را از مناطق شرق افغانستان به ویژه از مدارس دینی وابسته به جریان های سلفی به سوی خود جذب كند. این افراد در مناطق كوهستانی شرق افغانستان آموزش هایی می بینند. تعداد زیادی از این افراد هم از عراق و سوریه راهی افغانستان شده اند.
در این زمینه «محمود صقیل» نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل نسبت با افزایش شمار نیروهای مسلح خارجی در افغانستان هشدار داده بود.
در پایان نوامبر سال گذشته میلادی «واسیلی نبنزیا» نماینده دایم روسیه در سازمان ملل هم گفت: تعداد نیروهای مسلح گروه داعش در افغانستان به 10هزار نفر رسیده است. این گروه موفق شده است از میان زنان و مردان اقشار مختلف افغانستان یارگیری كند. همچنین با انتقال نیروهای خارجی كه در میدان های نبرد سوریه و عراق تجربه به دست آورده اند برای افزایش توان خود تلاش می كند.
به نوشته تارنمای وطنی پرس سوریه به نقل از روزنامه «لاوانگواردیا» اسپانیا، با وجود اینكه داعش در سراسر جهان در حال نبرد است و هیچ منطقه ای از جهان از حمله های این گروه تروریستی به دور نیست، اما داعش در مرحله كنونی بر سه منطقه اساسی تمركز كرده است.
داعش برای بازسازی خلافت مورد ادعایی خود و جبران شكست هایش در سوریه و عراق تلاش می كند و افغانستان را برای این رسیدن به این هدف خود مناسب می داند. گروه داعش به طور اساسی بر روی آفریقا، مصر و همچنین افغانستان تمركز كرده است. این گروه از شكنندگی دولت افغانستان سوء استفاده می كند تا مناطقی را از این كشور زیر كنترل خود در آورد و دولت مورد نظر خود را تشكیل دهد. رویدادهای خونبار در افغانسان و ناامنی و ناآرامی این كشور سبب فعالیت داعش در آن شده است.
** علل و پیامدهای حضور داعش در افغانستان
صفحه عربی خبرگزاری رسمی چین «شینهوا»، تارنماهای «العین» امارات، شبكه اطلاعاتی «النباء» عراق، دلایل و خطرات حضور داعش در افغانستان را بررسی كردند.
به نوشته خبرگزاری شینهوا «مختار پدرام» گفت: از زمان شكست جنگجویان گروه تروریستی داعش درعراق و سوریه آشكار است كه این گروه تكفیری تندرو از فضای جنگ زده افغانستان سوء استفاده و با دامن زدن به اقدام های خصمانه برای حضور در این كشور تلاش می كند.
این تحلیلگر معتقد است افغانستان كه شاهد سركشی گروه مسلح طالبان است مكان مناسبی برای برپایی پایگاهی برای هواداران داعش است تا در این كشور یارگیری و تجدید قوا كنند. هزاران نفر از عناصر داعش پس از شكست در عراق و سوریه به افغانستان فرار كرده اند. این عناصر از شرایط جنگ زده افغانستان استفاده می كنند و این كشور را برای مكان مناسبی برای ادامه فعالیت های خود می دانند.
مختار پدرام پیش بینی كرد كه ادامه بی ثباتی در افغانستان زمینه تحرك عناصره تكفیری و هواداران داعش را فراهم كند و آنان از این كشور به كشورهای آسیا میانه منتقل و ثبات سراسر منطقه را بر هم زنند.
او هشدار داد ضعف نیروهای امنیتی در مرزهای افغانستان با كشورهای آسیای میانه زمینه را برای عناصر مسلح وابسته به داعش فراهم می كنند تا به آسانی دامنه فعالیت های خود را در این كشورها در مرزهای افغانستان گسترش دهند.
به نوشته تارنمای العین به نقل از روزنامه «سان» (انگلیس) ، تروریست های انگلیسی كه پس از شكست از عراق و سوریه بیرون رانده شده راهی افغانستان شده اند. جنگجویانی از فرانسه و الجزایر اكنون به داعش در شمال افغانستان ملحق شده و در این منطقه پایگاه های جدیدی تاسیس كرده اند.
به نوشته تارنمای شبكه اطلاعاتی النبا، گروه تروریستی داعش پس از شكست های گسترده در عراق و سوریه تلاش می كند دامنه نفوذ خود را در افغانستان و پاكستان گسترش دهد. به طوری كه پیش از این برخی منابع از تاسیس ولایت خوراسان در این منطقه كه با نا امنی روبرو است سخن به میان آمده است.
تردیدی نیست كه گسترش داعش در آسیا زنگ خطر را به صدا در آورده است و این موضوع پیامدهای خطرناكی به ویژه برای افغانستان و پاكستان به دنبال خواهد داشت.
بر پایه اطلاعات موجود بیشتر كسانی كه گروه داعش آنان را به خود جذب كرده است افرادی بودند كه با رهبران جنبش طالبان اختلاف داشتند و شماری دیگر نیز از سوریه و عراق به افغانستان آمده اند كه آنها هسته اصلی گروه داعش در افغانستان را شكل می دهد.
سخن درباره وجود داعش در افغانستان و پاكستان در منطقه وزیرستان هنگامی آغاز شد كه «شاهد الله شاهد» سخنگوی اسبق گروه طالبان پاكستان و «عبدالرحیم مسلم دوست» رهبر سابق طالبان در افغانستان با داعش بیعت كرد.
بیعت مسلم دوست در تارنمای رسمی این گروه تندرو منتشر شد. شاهد الله شاهد اندكی پیش از پیوستن به داعش به اتهام ارتباط با دستگاه اطلاعاتی پاكستان از طالبان جدا شد.
جنبش اسلامی ازبكستان هم یكی از بزرگترین گروه های تندروی بود كه از طالبان جدا و به داعش ملحق شد. این گروه دارای اعضایی از كشورهای آسیای میانه، قفقاز، اقلیم ایغور است.
** آمریكا پشت پرده حضور داعش در افغانستان
تارنمای مركز پژوهش های فلسطینی و راهبردی لبنان در گزارشی به قلم «محمد عادل عثمان» نوشت: حضور داعش در افغانستان نه تنها خطری برای این كشور است، بلكه این موضوع خطری برای دیگر كشور از جمله روسیه، چین، پاكستان و ...است.
از این رو، برخی تحلیلگران می گویند انتقال داعش به افغانستان طرحی آمریكایی است كه هدف از آن به خطر انداختن امنیت این كشورها و وارد كردن فشار به آنها و درگیر كردن این كشورها در باتلاق درگیر با داعش است تا قدرت نظامی این كشورها را فرسوده سازد. پیش از این رهبران افغانستان و پاكستان نسبت این طرح هشدار داده است.
در این زمینه «اسلم بیك» رئیس سابق ستاد ارتش پاكستان هشدار داده بود كه طرح تروریستی خطرناكی توسط دستگاه اطلاعاتی آمریكا در افغانستان آماده می شود كه در آن عناصر داعش كه از عراق و سوریه فرار كرده اند برای دامن زدن به آشوب بیشتر كه آمریكا به دنبال تحقق آن است در افغانستان گردهم می آیند.
از سوی دیگر آمریكا با فراهم كردن پایگاه هایی برای داعش از عناصر این گروه به عنوان جاسوس استفاده می كند تا امنیت چین، روسیه و پاكستان را به خطر اندازد.
پژوهشم **9278 **1601** خبرنگار : اصغر یوسفی ** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و پژوهش های ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- شكست گروه تروریستی داعش درعراق و سوریه، وجود برخی زمینه ها برای حضور در افغانستان و طرح آمریكا برای دامن زدن به آشوب و درگیر كردن كشورهای همسایه سبب شده است این گروه افغانستان را محل مناسبی برای فعالیت و خودنمایی خود برگزیند.