شناسایی استقلال قره باغ در دستور كار پارلمان ارمنستان

به گزارش ایرنا، خبرگزاری اسپوتنیكامروز (شنبه) در این باره گزارش داده است: آرتاك زاكاریان رییس كمیسیون روابط خارجی پارلمان ارمنستان اعلام كرد كه نمایندگان به رسمیت شناختن جمهوری قره باع كوهستانیرا بررسی خواهند كرد.
پیش از این گزارش شده بود كه دولت ارمنستان لایحه به رسمیت شناختن جمهوری قره باغ را بررسی كرده و به پارلمان این كشور ارائه داده است.
شاوارش كوچاریان معاون وزیر خارجه ارمنستان گفت این لایحه قانونی «در صورت حمله نظامی جدید آذربایجان علیه قره باغ، در دستور كار قرار خواهد گرفت».
پیشتر ولادیمیر هاكوپیان سخنگوی رئیس جمهوری ارمنستان گفته بود: در صورت تصویب استقلال قره باغ در مجلس، رییس جمهوری ارمنستان آن را اعلام خواهد كرد.
قره باغ كوهستانی ناحیه خودمختار واقع در جنوب غربی جمهوری آذربایجان با اكثریت ارمنی از سال 1987 موضوع مناقشه و چند جنگ درگیری بین دو كشور است.
این اقدام ارمنستان در حالی برنامه ریزی شده است كه این كشور و جمهوری آذربایجان ماه گذشته چند روز درگیری خونین را بر سر منطقه قره باغ پشت سر گذاشتند و با فشار روسیه مجبور به پذیرش آتش بس شدند.
ناگورنو قره باغ درون جمهوری آذربایجان كه سال 1994 پس از پایان جنگی چند ساله به تصرف نیروهای ارمنی در آمد، همچنان عرصه درگیری های نظامی و تنش های سیاسی بین باكو و ایروان است كه با مساحت 4378 كیلومتر مربع و جمعیتی حدود 250 هزار نفر منطقه داغ بر جای مانده از تقسیمات شوروی است.
از نظر تاریخی این منطقه یكی از تقسیمات سیاسی ایران از دوره صفویه بوده كه پس از عهدنامه گلستان توسط روسیه تزاری اشغال شد. زمان اتحاد جماهیر شوروی بخش‌هایی از آن به جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی و بخش زنگه‌زور به جمهوری سوسیالیستی ارمنستان واگذار شد و قسمت كوهستانی‌ كه بیشتر ساكنان آن را ارامنه تشكیل می‌دادند با عنوان منطقه خودمختار قره‌باغ كوهستانی زیر نظر جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی درآمد.
نگاهی به نقشه جغرافیایی و ارضی دو كشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان، پیچیدگی معادله های نهفته در بخش بندی آنها و موقعیت قره باغ كوهستانی نشان می دهد كه اگر دو كشور و جامعه بین المللی بویژه روسیه به عنوان میراث دار شوروی از بین رفته برای این مشكل راه چاره ای نیاندیشند، منطقه باز هم شاهد تكرار جنگ ها و درگیری های خونین خواهد بود.
مناقشه قره باغ كه سال 1988 در رابطه با ادعای ارضی ارمنستان علیه جمهوری آذربایجان آغاز شد، بگونه ای حساس و دارای پیامدهای منفی منطقه ای است كه شورای امنیت سازمان ملل از آوریل 1993 زمان درگیری ها چهار قطعنامه 822 لزوم ترك مخاصمه، 853 تاكید بر حاكمیت و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و سایر كشورهای منطقه، 879 تقویت دو قطعنامه 822 و 853 و استفاده از واژه اشغال اراضی جمهوری آذربایجان و 884 در نوامبر 1993 با ابراز نگرانی از تشدید مخاصمات مسلحانه بین دو كشور تصویب كرده است.
پارلمان اروپا هم پس از اقدام های شورای امنیت سازمان ملل، بر مشاركت فعال اتحادیه اروپا در حل مسالمت آمیز این مناقشه تاكید كرده و موضع خود را در قبال اشغال خاك یك كشور از سوی كشوری دیگر یادآور كرد.
در متن این قطعنامه به ویژه تاكید شده، كه حل مناقشه قره باغ باید بر اساس چهار قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل صورت گیرد.
از سوی دیگر كشته شدن حدود 35 هزار نفر و آوارگی نزدیك به 800 هزار نفر بر سر قره باغ در جنگی كه سال 1994 با آشغال این منطقه توسط جمهوری ارمنستان و پذیرش آتش بس از سوی جمهوری آذربایجان پایان یافت، نشان می دهد، كه این منطقه همچنان آتش زیر خاكستر خواهد بود.
آخرین درگیری نظامی باكو و ایروان 14 فروردین 95 آغاز شد كه نیروهای دو كشور با متهم كردن طرف مقابل به نقض آتش بس، جنگی سه روزه و تقریبا تمام عیار را انجام دادند كه وقایع آن در صدر اخبار جهان قرار گرفت و براساس گزارش های انتشار یافته، افزون بر از بین رفتن تسلیحات و بالگردها، ده ها كشته نظامی و غیرنظامی از دو طرف برجای گذاشت.
هر چند روسیه و اتحادیه اروپا همراه كشورهای دیگر از جمله ایران برای حل این معادله پیچیده بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان می كوشند، اما گره نهفته شوروی سابق در بخش بندی اراضی جمهوری های وقت خود، حتی با گذشت 25 سال از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی التهاب مواضع باكو و ایروان بر سر قره باغ بیشتر شده است و كوچك ترین تحریكی می تواند دوباره جنگ آفرین باشد.
اروپام* *1516