فیلم "مارمولک"، مخالفان و موافقان نظر می دهند

فیلم "مارمولک"، مخالفان و موافقان نظر می دهند # تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی 26/02/83 داخلی.فرهنگی.سینما.فیلم.مارمولک. نمایش فیلم سینمایی "مارمولک"ساخته کمال تبریزی در روزهای اخیر به محور گفت و گوی های محافل خصوصی، عمومی و مذهبی تبدیل شده است. فیلم "مارمولک" بااندکی تاخیر و حرف و حدیث فراوان از دوم اردیبهشت ماه روی پرده رفت و واکنش های موافق و مخالف در جامعه موجی از استقبال اقشار مختلف مردم را درپی داشت بطوری که این فیلم به فروش قابل ملاحظه ای دست یافت.
فروش فیلم مارمولک فقط در سینماهای تهران بیش از هشت میلیارد ریال بوده است. بسیاری از مقامات و شخصیت هایی اجرایی و مذهبی که این فیلم را دیدند به گفته منابع رسمی هیچ نکته منفی که بیان کننده بی احترامی به اعتقادات و عرف جامعه داشته باشد، مشاهده نکردند ازسوی دیگر برخی نمایش این فیلم را توهین به مقام و تضعیف جایگاه روحانیت در جامعه می دانند. این فیلم که نظر حدود 94 درصداز بینندگان بیست و دومین جشنواره فجر را به خود اختصاص داد، قرار بود در جدول اکران نوروزی سینماها جای گیرد که به دلیل رایزنی تهیه کننده فیلم باجریان های موثراجتماعی و محافل دینی با حدود یک ماه تاخیر به نمایش درآمد. این فیلم با مضمونی اجتماعی و رویکردی کمدی به داستان یک سارق سابقه دار می پردازد. "رضا" در آخرین ماجرای سرقت دستگیر می شود و بااستفاده از لباس یک روحانی، از بیمارستان می گریزد. توقف نمایش فیلم مارمولک پس از اکران یکروزه در مشهد، مخالفت با نمایش این اثر سینمایی در کرمان و بدنبال آن واکنش عده ای در گیلان و تعویض زود هنگام فیلم در اصفهان و پایین آمدن پرده این فیلم در شماری از سینماهای، تهران مشکلات نمایش این فیلم را تشدید کرده است. اظهارنظرهای کاملا متفاوت در زمینه این فیلم به اعتقاد کارشناسان سینمایی در جدول زمانی نمایش آن تاثیر گذار بوده است. فیلمی که با مجوز رسمی وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی و صلاحدید مقامات ارشد و ذیصلاح در مراحل ساخت و نمایش قرار گرفته است. برخی از روحانیون وعلمای دینی برخورد بااین فیلم را غیراصولی دانستند و برخی نیز خواستار توقیف آن شدند. نماینده ولی فقیه درمنطقه کردستان می گوید که داستان و مضمون فیلم مارمولک منافاتی و مخالفتی با روحانیت ندارد. حجت الاسلام و المسلمین "موسی موسوی" در گفت و گو با خبرنگار گروه فرهنگی اعلام کرده بود که نباید مسایل حاشیه ای مربوط به نمایش یک فیلم که از وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی مجوز گرفته، را چندان جدی بگیریم. وی بااشاره به اینکه فضای اطراف این فیلم و شایعات موجود ممکن است بار منفی ایجاد کند، گفت: برخی از دوستان باتوجه به مضمون فیلم مارمولک توصیه کردند که باارسال نامه ای به مقام معظم رهبری مانع نمایش آن در شهر سنندج شوم، ولی من با این اقدام صریحا مخالفت کردم. وی اظهار داشت : فیلم مارمولک با مجوز رسمی از وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی در تهران به نمایش در آمده و جلوگیری از نمایش آن در شهرستانها درست نیست. روزنامه جمهوری اسلامی نیز در مطلبی به نقل از حجت الاسلام والمسلمین "حسن روحانی" دبیر شورای عالی امنیت ملی نوشت : در رژیم شاه هم کسی جرات ساختن فیلم موهنی مثل مارمولک را نداشت. دفتر شورای امنیت ملی نیز در نمابری اعلام کرد که آقای روحانی در رابطه با فیلم مارمولک مصاحبه ای نداشته است. آیت الله "زین العابدین قربانی" نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه رشت نیز گفت: فیلم سینمایی "مارمولک" موقعیت حساس روحانیون در جامعه را به تصویر کشیده است. وی افزود:"برخی از علمای مذهبی در شهر رشت از فیلم مارمولک شکایت کردند که من چهار نفر از علما را برای دیدن این فیلم فرستادم که پس از ارزیابی مشخص شد این فیلم قصد سوء استفاده از روحانیت را ندارد." نماینده ولی فقیه در استان گیلان تصریح کرد: فیلم مارمولک مشکلات سوء استفاده از لباس علمای دین را نشان می دهد. "آیت الله جنتی" دبیر شورای نگهبان نیز پیشتر نسبت به اکران فیلم مارمولک اعتراض کرد و گفت : این، فیلم بسیار زشتی است، هرچند من آن را ندیده ام اما براساس تعریفی که برای من کرده اند، خیلی بد آموزی دارد و باید جلوی پخش آنرا گرفت کمااینکه قاضی مشهدی فورا جلوی آنرا گرفت. وی ادامه داد: دراین فیلم روحانی را مضحکه ساخته اند و باآن که یا باسوء نیت یا بدون سوء نیت، باید برخورد شود چرا که اینگونه فیلم ها مفاسد اجتماعی را در جامعه گسترش می دهد. آیت الله "ناصرمکارم شیرازی" از مراجع تقلید،نیز ازپخش عمومی فیلم مارمولک درسینماهای کشورانتقاد کرد و خواستارتوقف پخش آن شد. وی افزود: اخیرا فیلمی در سینماها نمایش داده اند که تلقی عمومی آن است که به لباس روحانیت توهین شده است. آیت الله مکارم شیرازی یادآورشد: ما قبلا این مطلب را (پخش فیلم مارمولک ) شنیده بودیم و تذکر دادیم، گفتند به طور قطع نمایش داده نخواهد شد. وی گفت: ولی متاسفانه برخلاف قول قبلی عمل کردند،آنها مدعی بودند که این فیلم نقاط مثبتی دارد ولی بعداز نمایش قضاوت عمومی متدینین طبق تلفن هایی که هر روز می شود این است که آثار منفی و مخربی جای گذارده و سبب هتک لباس روحانیت بلکه هتک بعضی ازمسلمات عقاید دینی شده است و آثار مخرب آن در سطح جامعه نمایان است. امام جمعه "خوی"دراستان آذربایجان غربی همچنین دراین باره گفت: جلوگیری از نمایش فیلم "مارمولک" در شرایط حاضر اقدامی منطقی نیست. آیت الله "سیدرضی موسوی شکوری" افزود:اگر فیلم مارمولک مساله دارد، باید از روز نخست به نمایش در نمی آمد. وی، جلوگیری ازنمایش فیلم را در شرایط فعلی به مصلحت ندانست و گفت که این امر تنها به شایعات دامن می زند. موسوی شکوری، ادامه داد:نباید فراموش کنیم این فیلم مجوز رسمی از وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی را دارد و باید از تشدید مسائل حاشیه ای در قبال نمایش این فیلم جلوگیری شود. رییس سازمان فرهنک و ارتباطات اسلامی نیز درباره فیلم مارمولک اظهار داشت : نمی توان برای مقام روحانیت در حوزه های هنری همچون سینما منطقه ممنوعه ایجاد کرد، اما فعالیت در این عرصه باید با ظرافت انجام شود. حجت الاسلام والمسلمین "محمود محمدی عراقی" افزود : هنوز فیلم مارمولک را ندیدم اما با شناختی که از عوامل تولید آن و فیلم پیشین "کمال تبریزی" (لیلی با من است ) دارم، خیلی حساس به نظر نمی رسد. حجت الاسلام والمسلمین محمدی عراقی در عین حال، رایزنی و استفاده از نظرات کارشناسان حوزه دینی را برای تولید فیلمهای سینمایی با موضوعهای مذهبی و روحانیون مهم دانست. وی به تولید فیلم و مجموعه های تلویزیونی با موضوعهای مذهبی و پیشوایان دینی اشاره کرد و گفت : هنرمندان با دقت و احتیاط در این حوزه آثار خود را تولید می کنند، اما مضمون کمدی و طنز در این گونه آثار ممکن است کار را پیچیده تر کند. حجت الاسلام محمدی عراقی تاکید کرد : نویسندگان، هنرمندان و فیلمسازان به برکت نظام جمهوری اسلامی به مرحله ای از توانایی و بلوغ رسیدند که وارد عرصه های حساس و مهم شده و با موفقیت آثار خود را به نمایش می گذارند. امام جمعه موقت کرمان هم گفت:مضمون فیلم مارمولک فقط توهین به روحانیت نیست بلکه به انسانهای متدین و جامعه دینی نیز اهانت کرده است . حجت الاسلام "مهدی عرب پور" در خصوص ساخت و نمایش فیلم سینمایی مارمولک افزود: مردم باید ازماجراهایی که در حین نمایش این فیلم می گذرد آگاه شوند. وی به پرسش های مردم از روحانیون درباره فیلم مارمولک پرداخت و گفت: این فیلم با شعار نقد روحانیت ،این قشر و مقدسات دینی را به استهزا و تمسخر گرفته است. خطیب نماز جمعه کرمان افزود : البته قشر روحانیت مانند سایراقشار جامعه اشتباه می کند و شکی نیست که برخی اشخاص ناباب این لباس را بپوشند، همچنان که فلسفه وجودی ایجاد دادگاه ویژه روحانیت نیز به همین دلیل است. امام جمعه موقت کرمان لباس روحانیت را عامل مصونیت مطلق ندانست و گفت: فیلم مارمولک از روی عمد لباس یک فرد روحانی را به تن یک سارق باسابقه می پوشاند و همان کارهایی را که یک دزد بدون این لباس انجام می دهد هم اینک با لباس روحانی مرتکب می شود. خطیب موقت همدان همچنین گفت : نمایش فیلم "مارمولک" به دلیل توهین به روحانیت و افراد متدین در این استان ممنوع است. آیت الله سید"مصطفی موسوی اصفهانی" افزود: دراین فیلم با عوض کردن جای یک شیاد با یک روحانی مطالبی عنوان شده که به صراحت روحانیت را مورد اهانت قرار داده است. وی ادامه داد: دراین فیلم آن فرد شیاد درقالب لباس روحانیت با یک سلسله بحثهای انحرافی و کلماتی که در خور یک روحانی نیست هر چند طنز باشد به این قشر توهین کرده است. موسوی اصفهانی اظهار داشت : سازندگان این فیلم در واقع قصد دارند تا ضعفهای اجتماعی را در یک کپسول شیرین ریخته و به خورد جامعه بدهند. وی تصریح کرد: فیلم مارمولک طبق نظر مراجع تقلید از جمله آیت الله مکارم شیرازی توهین به مومنان و افراد متدین است. یک عضو مجلس خبرگان رهبری نیز معتقد است که نمی توان قبل از دیدن یک اثر ، فیلم و یا کتاب درباره آن قضاوت کرد . آیت الله "ابوالقاسم خزعلی" گفت : یک فیلم سینمایی چه خوب و چه بد باید دیده شود تا بتوان تاثیرات مثبت و یا منفی آن را ارزیابی کرد. وی افزود: من هنوز فیلم مارمولک را ندیده ام اما قصد دارم بزودی این فیلم را ببینم و بعد نظر خود را ارائه دهم. نماینده ولی فقیه دراستان مرکزی هم تصریح کرد: مردم متدین از اعطای مجوز به فیلم هایی همچون "مارمولک" گله مند هستند. آیت الله"احمد محسنی گرکانی" افزود: برخی از مراجع عظام تقلید نیز با این فیلم مخالفت کرده اند. وی گفت: اکنون که حکومت اسلامی است، نباید به چنین فیلم هایی مجوز داده شود. اظهار نظر درباره این فیلم اگرچه نشانه میزان حساسیت و هوشیاری اقشار مختلف جامعه درباره مسائل دینی است اما برخورد با آن می تواند تاثیر منفی در ابعاد داخلی و خارجی داشته باشد. فراهنک (1) 1010/80