استیصال غرب و نشست محرمانه برای اوکراین

این جنگ ظاهرا کشورهای آغازگر آن از میان کشورهای گروه ۷ کشور صنعتی جهان یا بلوک غرب را به قدری مستاصل کرد و به تکاپو وا داشت تا ابتدا با به رسمیت شناختن کشورهای جنوب جهانی و سپس دعوت از آنها چاره ای برای پایان دادن به آن بیاندیشند.

روزنامه "یونگ ولت" آلمان امروز در گزارشی در این خصوص نوشت که کشورهای جی ۷ نیاز به مذاکره برای پایان دادن به جنگ اوکراین را به رسمیت می شناسند و در حال وارد شدن به مذاکرات مشخص اولیه در این زمینه با کشورهای جنوب هستند.

در واقع استیصال کشورهای غربی از ادامه این جنگ به حدی رسید که اگرچه تاکنون سعی کردند دعوت های جهانی برای پایان دادن با این بحران تحریک شده توسط آمریکا در شرق اروپا که ابعاد جهانی نیز یافته است را بی پاسخ بگذارند و یا معطل کنند، اما این بار با ابتکار دولت اوکراین روز شنبه در یک نشست محرمانه با حضور اعضای بلوک مقابل یعنی قدرت های نوظهور اقتصادی (بریکس) منهای روسیه شرکت کنند.

شبکه تلویزیونی ARD آلمان نیز روز دوشنبه هفته جاری در گزارشی به نقل از منابع خود نوشت که نشست بین‌المللی درباره اوکراین شنبه ۲۴ ژوئن (۲۴ خرداد) در کپنهاگ تحت شرایط کاملا محرمانه با حضور دیپلمات‌های کشورهای غربی و همچنین نمایندگانی از بریکس یعنی برزیل، هند، چین و آفریقای جنوبی برگزار شد.

این شبکه تلویزیونی مدعی شد که هدف اصلی غرب از برگزاری این نشست محرمانه جلب حمایت کشورهای عضو گروه بریکس است که تاکنون در اوضاع پیرامون اوکراین بی‌طرف مانده‌اند.

پیش از این، تارنمای اقتصادی "بلومبرگ" آمریکا نیز اعلام کرده بود که انتظار می‌رود "جیک سالیوان" مشاور امنیت ملی امریکا همراه دیگر نمایندگان کمیسیون اروپا و نمایندگانی از کشورهای آفریقای جنوبی، برزیل و هند و یک مقام ارشد اوکراین در این مذاکرات شرکت کنند.

رسانه های بین المللی دیگر همچنین از حضور نمایندگان دو کشور ترکیه که میانجی توافقنامه غلات بین روسیه و اوکراین و در واقع جهان بود و نیز عربستان سعودی که توانست تبادل زندانیان میان روسیه و اوکراین را سازماندهی کند، در این نشست خبر دادند.

در کل نمایندگان برزیل، انگلیس، دانمارک، اتحادیه اروپا، ایتالیا، هند، کانادا، آلمان، آفریقای جنوبی، عربستان سعودی، آمریکا، ترکیه، فرانسه و ژاپن در این نشست کپنهاگ که روز شنبه به ابتکار و درخواست کی‌یف برگزار شد، شرکت کردند.

روزنامه یونگ ولت، ضمن پرداختن به موضوع نشست محرمانه کپنهاگ هدف اصلی برگزاری آنرا بررسی «اصول اساسی صلح» بین روسیه و اوکراین عنوان کرد و با برجسته کردن نقش و تاثیر کشورهای جنوب در این نشست نوشت: در واقع جنوب جهانی پنج کشوری هستند که قبلاً نیز به عنوان میانجی این جنگ در سطوح مختلف فعالیت کرده و یا قبلاً دستی در این کار داشتند.

شواهد حاکی است که اوکراین و کشورهای جی۷ در ابتدا سعی کردند از این نشست برای فاصله انداختن بین روسیه و جنوب جهانی استفاده کنند، اما ظاهرا به این هدف دست نیافتند، چون اظهارات "سلسو آموریم" که به عنوان مشاور ارشد "لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا" رئیس جمهوری برزیل در این نشست حضور داشت به خوبی بیانگر شکست غربی ها در نیل به این هدف بود.

از قضا "آندری یرماک" رئیس دفتر "ولودمیر زلنسکی" رییس ‌جمهوری اوکراین، پیشتر با هماهنگی غربی ها پیش‌نویسی را برای بیانیه نهایی این نشست ارائه داده بود که بر اساس بخش‌هایی از «فرمول صلح» قبلی ماه نوامبر زلنسکی تنظیم شده بود.

در این پیش نویس همچنین خواسته های معروف اوکراین از جمله، خروج کامل نیروهای روسیه از این کشور نیز در آن نیز گنجانده شده بود، اما طبق گزارش دی یونگ، پنج کشور جنوب جهانی به وضوح ابتکار یرماک را رد کردند که اتفاقاً می‌توانست دلیلی بر عدم شرکت چین – برخلاف آنچه در ابتدا اعلام شده بود – در این نشست باشد.

به هر حال، همانطور که "ینس پلوتنر" مشاور صدراعظم آلمان خبر داد، در این نشست ضمانت‌های امنیتی برای اوکراین نیز به مذاکره گذاشته شده بود و حتی در مورد تضمین‌هایی برای روسیه نیز گفت وگوهایی صورت گرفت، به عنوان نمونه به ممنوعیت استقرار موشک های کروز در اوکراین نیز اشاره شد.

برخی گزارش ها از کارسازی های قبلی برخی شرکت کنندگان در این نشست خبر می دهند، مثلا در رسانه آمده است که "نارندرا مودی" نخست وزیر هند هفته گذشته در واشنگتن با "جو بایدن" رئیس جمهوری آمریکا در مورد پایان دادن به جنگ در اوکراین صحبت کرده بود و یا "لولا داسیلوا" رئیس جمهوری برزیل نیز در رم با واتیکان دیدار کرد که به نوبه خود این دیدارها همچنان در حال توسعه تلاش های گسترده برزیل برای صلح است.

در مقابل، "آنالنا بائربوک" وزیر امور خارجه آلمان نیز روز دوشنبه قبل از سفرش به آفریقای جنوبی اعلام کرده بود که می خواهد در مورد جنگ اوکراین در پرتوریا گفت وگو کند. البته او از یک راه حل صلح‌آمیز صحبتی به میان نیاورد، بلکه با یکدندگی فقط از «پایان دادن به تجاوز روسیه» صحبت کرد.

بر اساس گزارش ها، خانم بائربوک سفر خود به آفریقای جنوبی را دیرتر از زمان برنامه ریزی شده آغاز کرده بود تا بتواند روز دوشنبه در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل شرکت کند. چون آنها در بروکسل در کنار دیگر مسائل تصمیم گرفتند، به اصطلاح حجم و مقدار ارسال تسلیحات از سوی اتحادیه اروپا را تا به مبلغ ۱۲ میلیارد یورو افزایش دهند.

اما آنها قبل از هر موضوع دیگری بیشتر بر تلاش برای «کودتا» در روسیه تمرکز کردند، تا جایی که این تاکید موجب اعتراض برخی شرکت کنندگان در نشست بروکسل نیز شده بود، مثلا "ژان اسلبورن" وزیر امور خارجه لوکزامبورگ هشدار داد که بی ثبات کردن کشوری مانند روسیه با ۶۰۰۰ بمب اتمی می تواند عواقب خطرناکی داشته باشد.

اطلاعات به دست آمده از مفاد مذاکرات داخل نشست محرمانه کپنهاگ نشان می دهد که اختلاف شرکت کنندگان به قدری اساسی بود که موجب شد تا به راحتی نتوانند به نتیجه قابل قبولی برای حل بحران اوکراین برسند و ادامه مباحث را به زمانی دیگر در آینده نزدیک واگذار کنند.

البته با وجود اینکه بیش از یکسال از آغاز جنگ اوکراین می گذرد، جهان طی یک ماه اخیر شاهد برگزاری دو نشست مهم از دو ائتلاف بین المللی از جمله نشست قدرت های نوظهور اقتصادی (بریکس) در آفریقای جنوبی و گروه -۷ کشور صنعتی در هیروشیمای ژاپن نیز بوده است و از قضا از موضوعات مهم مطرح در آنها، بررسی جنگ اوکراین بود.

برخی شواهد نیز نشان می دهد که عدم حضور نماینده اصلی کشور چین و حتی روسیه در نشست کپنهاگ از ضعف های عمده آن بود، چون آموریم نماینده برزیل تاکید کرد که ادامه مذاکره بدون چین و به ویژه بدون روسیه فایده چندانی ندارد.

روند و نتیجه این نشست بین دو طیف سیاسی برای حل بحران اوکراین هرچه بود، چون شرکت کنندگان نتوانستند به هدف اولیه خود از آن دست یابند، خبرگزاری ایتارتاس روسیه دیروز گزارش داد این مذاکرات رسمی برای [دستیابی به راه حلی برای پایان دادن به] درگیری در اوکراین ممکن است در ماه ژوئیه (تیر-مرداد) انجام شود.