بازاریابی شبكه ای، فرصت یا تهدید؟

به گزارش ایرنا، گرچه سابقه فعالیت فروشگاههای اینترنتی و كسب و كار در فضای مجازی در ایران به دو دهه نمی رسد اما این نوع فعالیت با رشد شتابان ادامه یافته بطوری كه طبق اعلام اتحادیه كسب و كارهای اینترنتی هم اكنون 32 هزار كسب و كار شناسایی شده اینترنتی در سطح كشور در حال فعالیت هستند.
بازاریابی شبكه ای بخاطر مزیتهایی همچون فقدان محدودیت مكانی و جغرافیایی، هزینه پایین راه اندازی اینترنتی و سود نسبتا خوب به شدت گسترش یافته اما این فضا در كنار فرصتها و مزایای كسب و كار، چنانچه در بستر قانونی انجام نشود فرصتی برای سودجویان و كلاهبرداریهای میلیاردی از شهروندان خواهد بود.
در همین راستا روز چهارشنبه به منظور آگاهی بخشی مردم و اطلاع رسانی به شهروندان برای حصول اطمینان از قانونی بودن بستر فعالیتهای مجازی كه قصد ورود به آنرا دارند نشستی در مشهد با حضور نمایندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت، دستگاه قضایی و اصحاب رسانه برگزار شد.
فعالیت شركتهای بازاریابی شبكه ای در خراسان رضوی از سال 1391 و با اعطاء مجوز به نخستین شركت فعال در این حوزه آغاز شد و از همان ابتدا اطلاع رسانی و آگاهسازی مردم در مورد نحوه فعالیت در بستر قانون و پیشگیری از گرفتار شدن آنها در دام شركتهای هرمی و فاقد مجوز، مورد تاكید بود.

* شركتهای هرمی در مقابل بازاریابی شبكه ای
معان بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این نشست گفت: چند سالی است شركتهایی تحت عنوان بازاریابی شبكه ای با اخذ مجوز اقدام به فعالیت بازاریابی در سطح كشور می كنند و كارگروه نظارتی در سطح كشور بر فعالیت این شركتها نظارت دارد. وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و اطلاعات، نیروی انتظامی و دادگستری به اجرای این نظارت كمك می كنند.
علی غفوری مقدم افزود: كمیته متناظر با این كارگروه نیز در استانها تشكیل شده حدود سه سال است كه در خراسان رضوی نیز این كمیته تشكیل شده است. شركتهای بازاریابی شبكه ای در بستر قانونی و با مجوز فعالیت می كنند اما در كنار آنها شركتهای هرمی بدون مجوزی نیز هستند كه اقدام به فعالیت و كلاهبرداری می كنند.
وی به تفاوت شركتهای بازاریابی شبكه ای با شركتهای هرمی اشاره و بیان كرد: شركتهای هرمی فعالیت غیرقانونی محسوب می شوند و فاقد مجوز هستند. شركتهای بازاریابی شبكه ای ساز و كار نظارتی دارند ولی شركتهای هرمی چون غیرمجازند ساز و كار نظارتی ندارند.
معان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: ماهیت فعالیت شركتهای بازاریابی شبكه ای عرضه كالا است. نپرداختن مالیات، فقدان تراكنش مالی در شبكه های رسمی و بانكی و فقدان عرضه كالا و صوری بودن نیز از مشخصه های شركتهای هرمی است لذا شهروندان باید آگاه باشند گرفتار این شبكه ها نشوند.
وی گفت: فعالیت شركتهای هرمی 100 درصد غیرقانونی است اما شركتهای بازاریابی شبكه ای با دریافت مجوز قانونی و در بستر قانون فعالیت می كنند كه البته ممكن تخلفاتی داشته باشند كه با نظارتهای موجود چنین تخلفاتی شناسایی و با آنها برخورد می شود.

*بازاریابی شبكه ای چاقوی دولبه
قاضی ویژه جرائم فضای مجازی در دادسرای مشهد نیز در این نشست گفت: شركتهای بازاریابی شبكه ای، چاقوی دو لبه هستند كه هم زمینه فعالیت قانونی را برای افراد ایجاد می كنند و هم می توانند غیرمجاز و جرم زا باشند.
محمد مقنی باشی افزود: در شركتهای بازاریابی خرید كالا منجر به كسب منفعت است اما در شركتهای هرمی كسب منفعت از طریق عضوگیری است كه به خروج ارز از كشور منتهی می شود. همه افرادی كه در این عضوگیری شریك باشند مجرم هستند و قانون مجازات شدیدی برای آنها درنظر گرفته است.
وی ادامه داد: اگر قرار است افراد فعالیت و سرمایه خود را در مسیر بازاریابی شبكه ای هدایت كنند پیش از هر اقدامی با مراجعه به سازمان صنعت، معدن و تجارت از قانونی بودن آن شركت مطلع و مطمئن شوند. در داسرای ویژه جرایم سایبری مشهد در بستر حوادثی هستیم كه جامعه با آن دست و پنجه نرم می كند لذا آگاهی بخشی به جامعه نقش مهمی در كاهش این طیف جرائم دارد.

* 29 شركت بازاریابی شبكه ای
كارشناس كسب و كارهای مجازی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: تاكنون 29 شركت برای بازاریابی شبكه ای از این سازمان پروانه فعالیت دریافت كرده اند كه در قالب 37 شعبه در شهرستانهای این استان و 17 شعبه در مشهد فعالیت دارند.
مهدی طاحونه بان افزود: پروانه یكی از این شركتها به دلیل تخلفات مكرر لغو شد و پروانه یك شركت نیز به دلیل تخلف عمده در خصوص عدم بازپسگیری كالا تعلیق شده است.
وی ادامه داد: تاكنون 36 مورد پرونده تخلف از شركتهای بازاریابی شبكه ای شناسایی شده كه این تخلفات یا در مرحله تكمیل پرونده هستند و یا برای رسیدگی به كمیته نظارتی معرفی شده اند.
كارشناس كسب و كارهای مجازی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: همه شركتهای فعال در بازاریابی شبكه ای باید سامانه رسیدگی به شكایت را داشته باشند، در غیر این صورت فعالیتشان غیرقانونی است.

* برخوردهای قضایی
قاضی ویژه جرائم فضای مجازی در دادسرای مشهد همچنین در خصوص برخوردهای قضایی با تخفات این حوزه گفت: برخورد با شركتهای هرمی در خراسان رضوی از سال 1388 طی برخورد با اعضای فعال در شركت گلد كوئست آغاز شد.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر با نظارتهای صورت گرفته موضوعات بیشتر به سمت پیشگیری از تخلفات شركتهای بازاریابی سوق یافته و تخلفات قضایی كمتر شده اند.
مقنی باشی افزود: امروز دیگر شركتهای هرمی مسیر خود را به صورت شفاف نشان نمی دهند و در قالب شركتهای دارای مجوز فعالیتهای هرمی را انجام می دهند. هم اینك 2دوپرونده بزرگ در خصوص تخلفات از این نوع در خراسان رضوی در دست اقدام است كه یكی از آنها در قسمت پیشگیری پیگیری می شود و پرونده دیگر نیز منتهی به صدور كیفر خواست شده است.
وی ادامه داد: در یكی از این پرونده ها شركتی با اساسنامه خدمات بیمه ای تغییر مسیر داده و افراد را با ترفند رسیدن به سود بالا در دام انداخته بود.
قاضی ویژه جرائم فضای مجازی در دادسرای مشهد گفت: برخی افراد با گول خوردن در دام این شبكه هرمی افتاده و بین 300 تا 450 میلیون ریال از طریق دستگاه كارتخوان سیار كه مربوط به یك فروشگاه پروتئینی است پول به حساب مدیران شركت واریز كرده اند.
وی افزود: شهروندان حتما پیش از ورود به فعالیت در شبكه های كسب و كار مجازی، از قانونی بودن آنها مطمئن شوند.
7505/1858