یك تهیه كننده:سینمای ایران حقوق مخاطب را رعایت نمی‌كند

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، آخرین نشست تخصصی جایزه «پژوهش سال سینمای ایران» با موضوع «حقوق مخاطبان سینمای ایران» با حضور محمدعلی حسین نژاد تهیه كننده سینما و اكبر نبوی منتقد در دانشكده سینما- تئاتر دانشگاه هنر برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمدعلی حسین نژاد تهیه‌كننده فیلم «طهران-تهران» با بیان اینكه مفهوم مخاطب با تماشاگر در سینما و دیگر صحنه‌های هنری متفاوت است، گفت: آنچه تا به امروز بیشتر در صنعت سینما مورد توجه قرار داشته پژوهش و مطالعه روی راه‌های جذب تماشاگر بوده است.
وی افزود: تماشاگران به افرادی گفته می شود كه در سالن یا مجمعی حاضر می شوند تا برنامه یا رویدادی كه از قبل برایشان تدارك دیده شده را تماشا كنند، در این تعریف بین تماشاگران سینما با تماشاگران برنامه‌ها و رویدادهای دیگر مثل مسابقات ورزشی و یا كنسرت یا جشن، تفاوت چندانی نیست.
این تهیه كننده سینما ادامه داد: در گذشته تبلیغات و بازاریابی‌های رایج در صنعت سینما بر این محور بوده تا تماشاگر را برای دیدن فیلم‌ها ترغیب كنند و او را به سالن سینما بكشانند. اما مفهوم مخاطب چیز دیگری است و در دوره اخیر تكامل و تحول زیادی را تجربه كرده است.
حسین نژاد گفت: مخاطب تنها بیننده و تماشاگر منفعل یك رویداد شگرف و شگفت انگیز نیست بلكه به گروه و جمعی اطلاق می شود كه در كنار سرگرم شدن با محتوا و متنی كه می‌بینند، یا می شنوند و یا می‌خوانند ارتباط و تاثیر پذیری و حتی تاثیرگذاری حسی، عاطفی، عقلی و معنایی برقرار كنند.
تهیه كننده «طعم شیرین خیال» خاطرنشان كرد: در سینمای تجاری و صنعتی دنیا بیشتر در تلاش هستند تا با مطالعه بر روی روش‌های مختلف و موثرتر تماشاگران بیشتری جذب كنند و بازده اقتصادی هرچه بیشتری برای سرمایه‌گذاری خود پیدا كنند.
حسین نژاد ادامه داد: مطالعات رایج مربوط به جذب و جلب تماشاگران در مواردی قبل از شروع به ساخت فیلم انجام می شود تا گرایش‌ها و علایق و سلایق آنها را در طراحی و ساخت فیلم درنظر بگیرند.
وی گفت: در جریان نمایش فیلم‌ها نیز مطالعات و بررسی هایی انجام می شود تا عوامل جذب و خوش‌آمد بینندگان فیلم‌ها و یا عوامل عدم جذب را دریابند و در تولیدات بعدی لحاظ كنند.
این تهیه كننده سینما گفت: در مواقعی هم قبل از اكران عمومی فیلمی، آن را برای منتخبی از تماشاگران به نمایش گذاشته و با توجه به واكنش های منفی یا مثبتی تماشاگران، برخی سكانس‌ها را تغییر داده و اصلاح می‌كنند زیرا می خواهند به هر ترتیبی تماشاگران بیشتری را وارد سینما كنند.
وی با بیان اینكه بخشی دیگری از پژوهش‌ها از جنبه های آكادمیك بیشتری برخوردار است، افزود: در این نوع پژوهش ها هدف، جذب تماشاگر و كشاندن آنها به سالن سینما نیست؛ بلكه بیشتر به نوع و میزان اثرات تماشای فیلم در ابعاد مختلف، بر تماشاگر توجه می كنند.
تهیه كننده «طهران- تهران» در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شمار مخاطبان بالقوه فیلم و سینما در ایران كم نیست و نسبت به خیلی از كشورهای دیگر بالاتر است اما سینمای ایران در پاسخگویی به حقوق و انتظارات اولیه امروز مخاطبان بالقوه خود متناسب با شرایط جدید و تحولات اخیر دنیا غفلت كرده‌است.

**سینمای ایران فاقد ژانر كمدی است
در ادامه این نشست اكبر نبوی با بیان اینكه هنوز به تعریف مشتركی از سینما نرسیده‌ایم، گفت: زمانی كه واژه سینما را می‌شنویم گروهی ابتدا وجه آرتیستیك یا هنرمندانه آن به ذهنشان می‌رسد، گروهی بخش تجاری و برخی هم از زاویه رسانه به آن می‌نگرند.
وی ادامه داد: افرادی كه سینما را یك نهاد اجتماعی می‌دانند معتقدند كه این نهاد جزء اركان پیشرفت هر جامعه‌ای قلمداد می شود و هیچ جامعه‌ای را بدون سینما نمی‌توان تصور كرد.
این كارشناس فرهنگی همچنین خاطرنشان كرد: ضلع دیگری كه در حقوق مخاطبان با آن روبرو هستیم «حق» است كه جزو موارد به شدت مجادله‌آمیز در هر جامعه‌ای است و بر اساس نوع مواجهه با معارف دینی آن، در سه حوزه حق انسان نسبت به خود، جامعه و خالق متجلی می‌شود.
نبوی افزود: حق مخاطبان سینما كه محل مجادله و گرانیگاه (مركز ثقل) سینمای ایران است در همین جا خود را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم كه اگر سینما را درست تعریف نكنیم و حقوق مخاطب رعایت نشود، بسیاری از ابعاد سینما را رعایت نكرده‌ایم، اگر درباره حقوق مخاطب صحبت می‌كنیم و نسبت آن را با سینما می‌سنجیم باید متوجه باشیم كه سینما را در ساحت رسانه تعریف می‌كنیم.
نبوی یادآور شد: در سال 75 با جمعیت 60 میلیونی نزدیك به 53 میلیون بلیت سینما فروخته شد، در سال 81 تعداد بلیت‌های فروش رفته به 17 میلیون و در سال 83 این عدد به 13 میلیون رسید.
این كارشناس فرهنگی گفت: امروز كه جمعیت ایران از مرز 80 میلیون عبور كرده، فروش بلیت سینما با سال 75 فاصله زیادی دارد، یعنی مخاطب به شكل شگفت‌انگیزی نسبت به سینما رفتن روی گردان شده‌است.
نبوی در ادامه گفت: امروز ژانر كمدی نداریم و با این كار در واقع به حقوق مخاطب تعدی می‌كنیم، فیلم باید بخشی از بهداشت روان را متكفل شود و مدیریت بخش دولتی و خصوصی باید در این مورد دغدغه داشته باشد، متاسفانه یكی از عادات فرهنگی همه ما در حوزه دولتی و خصوصی و اصناف این است كه پیرو می‌خواهیم.
در این نشست احمد ضابطی جهرمی دبیر دومین جایزه پژوهش سال سینمای ایران، ابراهیم غلامپور مدیر اجرایی این جایزه، خسرو دهقان عضو شورای سیاستگذاری جایزه، دانشجویان و اساتید دانشكده سینما، تئاتر نیز حضور داشتند.
دومین دوره جایزه پژوهش سینمایی سال نیمه دوم آذرماه برگزار می شود.
فراهنگ**9246**3009**