مادوان، روستایی كه تنها نام شهر را یدك می كشد

به گزارش ایرنا، رشد شتابان جمعیت و ساخت و سازهای غیرمجاز، مهاجرت های بی رویه، كمبود محسوس امكانات رفاهی، خدماتی، تعیین نشدن حریم شهری، نامناسب بودن كالبد و ساختار شهر و وجود اختلافات عمیق بین بخشی از جمله مشكلات و چالش هایی است كه امروز ساكنان و مسئولان شهری مادوان با آن روبه رو هستند.
مادوان كه تا سال 86 به عنوان یكی از روستاهای اقماری و پیرامونی شهر یاسوج محسوب می شد به عقیده كارشناسان و حتی مسئولان فعلی یاسوج هیچ گونه زیرساخت و شاخص های شهر شدن را نداشته اما در یك تصمیم شتاب زده و برخی فشارهای سیاسی تبدیل به شهر شد.
اگرچه مسئولان و تصمیم گیرندگان وقت بر این باور بودند كه با شهر شدن مادوان، زیرساختها و امكانات رفاهی و خدماتی نیز به سوی شهر سرازیر می شود اما پس از این سالها نه تنها زیرساختی در این منطقه ایجاد نشد بلكه رشد شتابان جمعیت و مهاجرت بی رویه به مادوان شهری با مشكلات و چالش های فراوان اجتماعی ،فرهنگی و حتی امنیتی ایجاد كرده است.
روستانشینان مادوانی كه خیال می كردند با شهر شدن منطقه ، چالش های ساختاری موجود در آن حل خواهد شد این روزها بیش از همه به این باور رسیده اند كه روستایی زیبای آنان تنها نام شهر بر خود دارد و حتی زیبایی ها و طراوت پیشین روستا نیز از بین رفته است.
پس از سالها ساكنان شهر مادوان در هفت كیلومتری یاسوج با انتقاد شدید از ایجاد این شهر بدون هیچ گونه مطالعه، طراحی و آینده نگری خواستار بهبود وضعیت خدمات رسانی و كاهش چالش های ایجاد شده در مادوان شده اند.

** رشد بی رویه جمعیت
رشد بی رویه و قارچ گونه جمعیت و مهاجرت های بی رویه را شاید بتوان تلخ ترین نتیجه شهر شدن مادوان دانست.
شهردار مادوان می گوید: جمعیت این شهر با افزایش بیش ازچهار برابری از حدود چهار تا پنج هزار نفر در سال 86 اكنون به حدود 20 هزار نفر رسیده است.
داریوش جهانبخش افزود: هیچ گونه آینده نگری و برنامه ریزی اصولی از سوی متولیان امر در زمان تبدیل شدن مادوان به شهر انجام نگرفته و نوعی نگرش و منفعت خاص حتی سیاسی عامل اساسی و دخیل در این كار غیرفنی وغیر اصولی بوده است.
وی برخی معضلات و مشكلات اجتماعی موجود در شهر مادوان را یادآور شد و افزود: هیچ گونه آثار شهری و اصول شهر نشینی بر این منطقه حاكم نیست.
جهانبخش تصریح كرد: برخی ها بدون هیچ گونه كار كارشناسی و با اهدافی خاص یك سری الزامات را بر یك منطقه جغرافیایی كه شرایط پذیرش ضروریات شهری را نداشته حاكم كرده اند و انبوهی از مشكلات و معضلات اجتماعی را برای این شهر به وجود آورده اند.
جهانبخش تاكید كرد: با توجه به بازدیدهای میدانی كه از این شهر صورت گرفته و مطالعات انجام شده هیچ آثار و شرایط استانداردی در زمینه شهر شدن آن مشاهده نشده و كمترین پیش بینی و آینده نگری نیز برای توسعه شهرنشینی صورت نگرفته است.
شهردار مادوان تصریح كرد: كمبود فضای آموزشی به یكی از معضلات و چالش‌های جدی در این شهر تبدیل شده به‌گونه‌ای كه حدود نیمی از جمعیت دانش آموزی، خارج از شهر و در روستاهای اطراف و یا شهر یاسوج تحصیل می‌كنند.

** كمبود فضای سبز
شهردار مادوان كمبود محسوس فضای سبز و نبود پارك و فضاهای مناسب گردشگری را از دیگر مشكلات و چالش های فراروی این شهر دانست و گفت: طراحان و مشاوران بنیاد مسكن انقلاب اسلامی در طراحی و پیش بینی های خود در اجرای طرح هادی برای این نیاز ضروری شهروندان اینده نگری لازم را نكرده اند.

** سنگ اندازی ها مانع از توسعه شهری مادوان
وی همچنین وجود اختلاف افكنی های بین بخشی و سنگ اندازی برخی دستگاه های اجرایی و مسئولان امر را ظرف سال های گذشته در توسعه نیافتگی و بروز بحران های شهر مادوان دخیل می داند.
جهانبخش معتقد است: هنوز اراده و عزمی برای بازنگری مجدد اجرای طرح هادی آن زمان مادوان از سوی مسئولان و متولیان امر به ویژه بنیاد مسكن انجام نگرفته است.
وی گفت: انتظار می رود حوزه معاونت عمرانی و دفتر فنی استانداری كهگیلویه وبویراحمد نسبت به تعیین تكلیف این موضوع و طرح بازنگری اجرای طرح هادی این شهر اقدام كنند.
شهردار مادوان همچنین نامشخص بودن حریم جاده یاسوج به اصفهان، نبود شبكه جمع آوری آبهای سطحی، نبود ادارات در این شهر، اختلال در شبكه تلفن همراه را از دیگر مشكلات مادوان ذكر كرد.
جهانبخش كمبود فضاهای فرهنگی از جمله مسجد و توزیع نامناسب برخی امكانات رفاهی و خدماتی را نیز از دیگر مشكلات موجود این شهر عنوان كرد.
شهردار مادوان گفت: هم اینك و بر اساس ارزیابی های صورت گرفته افزون بر 50 درصد خیل جمعیت دانش آموزی و ساكنان روزانه شهر یاسوج مردمی هستند كه از منطقه مادوان و روستاهای اقماری و پیرامونی به دلیل نبود امكانات به سمت این شهر سرازیر می شوند.
به گزارش ایرنا، بر اساس مطالعات انجام شده افزون بر 77 هزار نفر از جمعیت 713 هزار نفری كهگیلویه و بویراحمد در حاشیه‌های یاسوج و دوگنبدان زندگی می‌كنند كه آسیب های اجتماعی متعددی برای این شهرها ایجاد كرده اند.
افزون بر 45 هزار نفر از این جمعیت در مناطق حاشیه ای و پیرامونی یاسوج سكونت دارند.

** الحاق به شهر یاسوج بهترین راهكار
مدیركل دفتر فنی استاندار كهگیلویه وبویراحمد نیز گفت: ساماندهی مناطق و روستاهای پیرامونی شهر یاسوج از سر رود شمالی و جنوبی و الحاق آنها به شهر یاسوج از راهكارها و مطالعات فنی انجام شده در این راستاست.
حسین كاظمی افزود: الحاق روستاهای اقماری اطراف شهر یاسوج درقالب نواحی و یا مناطق جدید به این شهر از نظر مسایل فنی و شهرسازی مورد تایید قرار گرفته است.
وی فزود: مسایل سیاسی،اجتماعی، فرهنگی و امنیتی آن نیز در كارگروه ویژه ای با مدیریت حوزه معاونت سیاسی و امنیتی استانداری بررسی خواهد شد.
مدیركل دفتر فنی استاندار كهگیلویه وبویراحمد گفت: قرار است روستاهای مهریان، بلهزار، مادوان های علیا و سفلی در منطقه سررود شمالی در قالب یك ناحیه جدید به شهر یاسوج الحاق شوند.
كاظمی تصریح كرد: پیشنهاد دیگر شورای فنی استان نیز این است كه مادوان علیا همچنان به عنوان یك شهر مستقل باقی بماند و مناطق مهریان، بلهزار و مادوان سفلی نیز به آن الحاق شوند.
به گفته كاظمی البته بر اساس بررسی های انجام شده این پیشنهاد قابل پذیرش و تایید مردم و اهالی مناطق مهریان و بلهزار نیست.
وی بیان كرد: الحاق روستاهای 2 منطقه سر رود شمالی و جنوبی اطراف یاسوج از ماه ها پیش در دستور كار معاونت عمرانی استانداری قرار گرفته بود.
كاظمی ادامه داد: این موضوع اكنون پس از بررسی دقیق، جامع و نظرات فنی كارشناسان تهیه و تدوین شده كه نتیجه و برآیند كلی آن حاكی از الحاق این روستاها در قالب نواحی جدید به شهر یاسوج است.
وی گفت: بروز مشكلات و معضلات روزافزون در این روستاها دربخش های مختلف فنی، شهرسازی، فرهنگی، اجتماعی ، بهداشت محیط چالش های زیادی را فراروی متولیان امور قرار داده است.
مدیركل دفتر فنی استاندار كهگیلویه وبویراحمد گفت: در برخی از این مناطق معابر بالای هشت متر وجود ندارد در حالی كه استاندارد باید حدود 40 متر باشد.
وی تصریح كرد: هم اكنون شهر یاسوج علاوه بر ارائه خدمات شهری با جمعیتی افزون بر 115 تا 120 هزار نفر در محدوده خود مشغول خدمات دهی به جمعیت روزافزون مناطق و روستاهای حاشیه این شهر است.
كاظمی اظهار كرد: این مناطق به دلیل رعایت نكردن اصول و ضوابط فنی و اجرایی لازم در ساخت و سازها خدمات دهی سایر دستگاه های خدمات رسان را نیز با معضلات فراوانی مواجه كرده است.

** تبدیل مادوان به شهر كاری غیراصولی
معاون سیاسی و امنیتی استاندار كهگیلویه وبویراحمد نیز ساماندهی مناطق حاشیه شهر یاسوج به ویژه شهر مادوان را نیازمند مدیریت یكپارچه و منسجم دانست و گفت: تبدیل مادوان به شهر از همان آغاز كاری غیراصولی ، بدون برنامه ریزی ، ضوابط فنی و شهرنشینی بوده است.
سید محمد كاظم نظری افزود: هیچ گونه آینده نگری و برنامه ریزی اصولی از سوی متولیان امر در زمان تبدیل شدن مادوان به شهر انجام نگرفته و نوعی نگرش و منفعت خاص حتی سیاسی عامل اساسی و دخیل در این كار غیرفنی وغیر اصولی بوده است.
وی برخی معضلات و مشكلات اجتماعی موجود در شهر مادوان را یادآور شد و افزود: هیچ گونه آثار شهری و اصول شهر نشینی بر این منطقه حاكم نیست.
نظری شهر مادوان را یكی از مهاجرپذیرترین مناطق شهری در استان كهگیلویه وبویراحمد دانست و یادآور شد: بروز برخی مشكلات اجتماعی ، فرهنگی و حتی امنیتی در این منطقه اكنون به عنوان یكی از دغدغه های اساسی مسوولان اجرایی و حتی انتظامی و قضایی این استان تبدیل شده است.
وی تصریح كرد: برخی ها بدون هیچ گونه كار كارشناسی و با اهدافی خاص یك سری الزامات را بریك منطقه جغرافیایی كه هیچ گونه شرایط پذیرش ضروریات شهری را نداشته حاكم كرده اند و انبوهی از مشكلات و معضلات اجتماعی را برای این شهر به وجود آورده اند.
معاون استاندار كهگیلویه وبویراحمد گفت: باید یك طرح جامع و اصولی با رعایت مطالعات دقیق و بررسی میدانی از تمامی مناطق حاشیه شهر یاسوج تهیه و ارایه خدمات و هرگونه تغییر كاربری و توسعه آن مناطق نیز بر اساس این طرح انجام شود.

** مخالفت شورای فنی با ایجاد شهر جدید
مدیركل دفتر فنی اشتانداری كهگیلویه و بویراحمد گفت: از دیگر نتیجه بررسی طرح جامع از سوی معاونت عمرانی استانداری كهگیلویه وبویراحمد در زمینه روستاهای اطراف شهر یاسوج در منطقه سررود جنوبی نیز این است كه روستای سروك به شهر یاسوج ملحق شود.
روستاهای تل خسرو و سرآبتاوه نیز در قالب نواحی و مناطق جدید به شهر یاسوج الحاق شوند.
این در حالی است كه كارشناسان و مدیران اجرایی عضو شواری فنی استان نیز از انتخاب عناوین و ایجاد شهرهای جدید در اطراف یاسوج به شدت مخالف هستند و معتقدند كه این روستاها در قالب نواحی و به عنوان یك مدیریت واحد به شهر یاسوج ملحق شوند.
اعضای شورا و شهرداری یاسوج نیز كه پیش از این موافقت كلی خود را با الحاق این مناطق به شهر یاسوج اعلام كرده بود خواستار تشكیل كارگروه های ویژه برای بررسی دقیق تر این موضوع شده اند.
هدایت اكبری رئیس شورای شهر یاسوج گفت: در صورت موافقت و تایید نهایی آن نیز استانداری باید اعتبارات ویژه ای را برای ساماندهی و كاهش معضلات و مشكلات متعدد این روستاها اختصاص دهد.
فرماندار شهرستان بویراحمد نیز با تایید و موافقت كلی الحاق روستاهای اطراف یاسوج به این شهر، گفت: باید موضوعات و مسایل اجتماعی این مهم نیز با دقت مورد بررسی قرار گیرد.
شاهرخ كناری افزود: بیش از 17 سال است كه موضوع ساماندهی روستاهای اطراف شهر یاسوج در دستور كار متولیان امر در دولت های مختلف قرار گرفته ولی تاكنون به نتیجه مطلوبی نرسیده است.
وی یكی از راهبردهای اساسی برای ساماندهی و برون رفت این مناطق از معضلات و مشكلات موجود را الحاق آنها به شهر یاسوج دانست.
به گفته برخی مسوولان و كارشناسان حوزه اجتماعی بهزیستی بیش از 80 تا 90 درصد آسیب های فرهنگی و اجتماعی از جمله طلاق و گرایش به مواد مخدر و كودكان كار مربوط به مناطق بلهزار و مادوان است و این منطقه علاوه بر مشكلات اقتصادی وفرهنگی به عنوان یك نقطه آسیب زا در زمینه مسایل اجتماعی بشمار می رود.
بررسی های میدانی كارشناس حوزه فنی استانداری نیز حكایت از وجود یك فاجعه بزرگ در حوزه های فنی واجرایی روستاهای مجاور شهر یاسوج است.
بوی تعفن ولجن، دفع غیربهداشتی فاضلاب، كنده كاری ها و چاله و چوله های كوچه ها همراه با انباشت نخاله های ساختمانی رها شده در كنار مناطق مسكونی زندگی را سال هاست كه بر ساكنان این مناطق تلخ كرده است.
دركنار این ساختار نامتناسب و ناموزون ساخت و سازهای غیراصولی نیز انبوهی از آسیب های فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی را باید دراین مناطق جست و جو كرد.
به گفته یك كارشناس دفتر فنی استانداری بیش از 70درصد كوچه ها بویژه در منطقه مهریان و بلهزار بن بست است.
آمارها نشان می دهد كه بیشترین مهاجرت های بی رویه روستایی از سایر نقاط استان به همین مناطق بوده است تا جایی كه میزان رشد جمعیت در مدت پنج سال از 85 تا سال 92 در منطقه سرآبتاوه حدود 30 درصد بوده است.
جمعیت فعلی روستای سرآبتاوه بر اساس آمار خانه های بهداشت اكنون بیش از 16هزار نفر است.
نرخ رشد جمعیت در روستای سروك اكنون 8/6 با جمعیت حدود چهار هزار و 415 نفر است كه ظرف دو سال آینده نرخ رشد در این منطقه به 10 درصد نیز می رسد.
جمعیت فعلی مناطق مهریان، بلهزار و مادوان نیز افزون بر38 هزار نفر اعلام شده است.
بیش از 30درصد جمعیت حدود 243 هزار نفری شهرستان بویراحمد در حریم شهر یاسوج واقع شده است.
كل مساحت و محدوده شهر یاسوج نیز هفت هزار و 782 هكتار است.
3016/1662