تعزیه خوانی و پرده خوانی تجلی هنرنمایش اسلامی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا ، اردشیر صالح پور یكشنبه شب به عنوان سخنران آیین رونمایی از كتاب 'تابلوی عزیمت مسلم ابن عقیل از مدینه به كوفه' و نیز مولف این كتاب گفت: همانگونه كه یك نقال می خواند یا نقاش به تصویر می كشد ، محمد مدبر، در مجالس تعزیه همواره آنچه را می شنید و خود می خواند با قلم بر پرده متجلی می كرد.
محمد مدبر (درگذشته به سال 1346 خورشیدی) نقاش بنام مكتب خیالی نگاری و قهوه خانه و ملقب به نقاش عاشورا است كه بیشترین تابلوهای خلق شده توسط این هنرمند مربوط به واقعه كربلا می باشد.
وی صدایی خوش داشت و از كودكی در تعزیه های عاشورایی ایفای نقش كرده بود.
صالح پور ، مصنف كتاب كه عنوان كامل آن 'تحلیل زیبایی شناختی و روایت نقاشی - نمایشی تابلوی عزیمت مسلم ابن عقیل از مدینه به كوفه' است افزود: بیش از 30 اثر حاصل تعزیه خوانی ، شبیه خوانی ، پرده خوانی و شمایل نگاری كه در مكتب خیالی نگاری توسط استاد مدبر خلق شده برای ما باقی مانده است.
تابلوی عزیمت مسلم ابن عقیل از مدینه به كوفه با ابعاد ۲۰۴*۲۵۳ سانتیمتر در موزه دوران اسلامی موزه ملی ایران نگهداری می شود و كتابی كه امروز رونمایی شد پژوهشی درباب همین تابلو است.
صالح پور كه درجه دكتری خود را در رشته پژوهش هنراخذ كرده است ادامه داد:‌ البته مدبر هنگام به تصویر كشیدن این صحنه ها با صدایی زیبا نیز می خوانده ، و نقل است در حالی كه در یك دستش قلم بوده در دست دیگرش دستمالی كه اشكهایش را پاك می كرده ، این تابلوها را می كشیده است.
صالح پور اضافه كرد: این تابلوها حاوی ارزش های دینی و اعتقادی ما است و ما باید سپاسگذار قلم مدبر باشیم كه بخشی از فرهنگ و اعتقاد ما را به تصویر كشیده است.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه با اشاره به مكاتب مختلف نقاشی گفت: مكتب خیالی نگاری و قهوه خانه یكی از سبك های نقاشی است اما متاسفانه جدی قلمداد نشده ، در حالی كه در این مكتب آثار برخاسته از فرهنگ و هنر اسلامی به خوبی دیده می شود كه به عنوان نمونه می توان از آثار مدبر و فتح الله قول لر آقاسی یاد كرد.
صالح پور افزود: این مكتب تا دهه 40 زنده و به عنوان سبك و سیاق شرقی مطرح بوده است.
وی افزود: هنراروپایی در نقاشی ارزش های خود را دنبال می كند ، ولی ما نباید سنت های خود را فراموش كنیم.
این نمایش نامه نویس گفت: در آن دوره از این هنرمندان مردمی حمایت نمی شد ، خواستگاه آنها قهوه خانه بود كه در قزوین از 400 سال پیش وجود داشته و سپس در برخی از شهرهای دیگر به وجود آمد.
صالح پوركه خالق كتاب های 'بنفشه‌های سوگوار'،' پیكرك‌ها' و 'عروسك‌ها و صورتك‌های ایران باستان' نیز هست در ادامه سخنان خود به شرح گونه هایی از مكتب خیالی نگاری و قهوه خانه پرداخت.
وی گفت: گونه های حماسی این مكتب در قالب شاهنامه ارائه می شود و یك گونه دیگر آن بزمی است و گونه مذهبی این مكتب نیز وجود دارد كه البته بیشتر مورد توجه هنرمندان بوده است و مدبر نیز از پیشگامان همین دسته است.
وی توضیحاتی در باره رنگ پردازی ، لطایف و اشارات 30 تصویر عزیمت مسلم ابن عقیل از مدینه به كوفه نكاتی را بیان كرد و گفت: طراحی حلزونی در این نقاشی رعایت شده است و تحلیل هر یك از این تابلوها در كتاب آمده است.
مراسم رونمایی از كتاب تابلوی عزیمت مسلم ابن عقیل به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری موزه ملی ایران و كمیته ملی موزه های ایران با حضور هنرمندان و علاقه مندان در شب وفات پیامبر(ص) و شهادت امام حسن (ع) در محل موزه ملی برگزار شد.
در این مراسم مرشد میرزا علی به پرده خوانی طفلان مسلم پرداخت كه قسمت هایی از وقایع پیش از عاشورا را بیان كرد و گروه شبیه خوانی عزیزی نیز تعزیه خوانی و شبیه خوانی كردند.
فراهنگ**1003**1540** خبرنگار: محمدرضا جعفرملك ** انتشار دهنده: طاهره نبی اللهی