ایران بازیگر تعامل گرا پس از برجام /برجام دیوار تهدیدها را فروریخت

از نظر آنان ، مطرح شدن ایران به عنوان عامل ثبات، شكست پروژه ایران هراسی، تصویرسازی از ایران به عنوان بازیگر تعامل گرا و مقابله گر با افراط گرایی از دستاوردهای برجام در حوزه دیپلماسی منطقه ای بود.
به گزارش ایرنا، امروز (سه شنبه ) در سومین نشست تخصصی كنفرانس برجام، سیاست خارجی و روابط منطقه ای كه به منظور واكاوی سیاست تاثیرهای برجام بر روابط منطقه ای و بین المللی برگزار شد، « محمدرضا دهشیری»،« محمود محمدی » و «نبی الله رشنو » در سخنانی دیدگاه های خود را بیان كردند .
سومین نشست تخصصی «كنفرانس اقتصاد مقاومتی و برجام » در مركز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شد.
محمدرضا دهشیری مدرس دانشگاه و تحلیلگر مسایل بین الملل درباره كاركردهای منطقه ای دیپلماسی هسته ای ایران در این نشست به بحث پرداخت و گفت : قبلا تلاش می شد ایران را به عنوان تهدیدی برای صلح منطقه به حساب آورند كه در این میان بهانه برای رژیم صهیونیستی نیز فراهم بود و سران این رژیم تلاش می كردند با تهدید معرفی كردن ایران از آمریكا امتیاز بگیرند.
«پس از توافق برجام دیوار تهدیدها به صورت كامل فرو ریخت اما این به معنای آن نیست كه رقابت ایران با كشورهای منطقه همچون عربستان به اتمام رسیده است. حال كه بهانه ایران هراسی از اختیار كشورهای منطقه خارج شده ایران باید رقابت خود را با كشورهای منطقه افزایش دهد.»
این مدرس دانشگاه در ادامه سخنان خود افزود: ایران باید نقش آفرینی خود را در منطقه و غرب آسیا افزایش دهد. البته این نقش و جایگاه در گذشته نیز وجود داشت اما بعد از توافق برجام این نقش به رسمیت شناخته شد و با وجود مخالفت های دشمنان ایران، كشورهای دیگر مجبور به پذیرش نقش ایران در جامعه جهانی شدند. ائتلاف نا نوشته میان عربستان و اسراییل نیز ناشی از پذیرش نقش ایران در منطقه است.
دهشیری سومین كاركرد دیپلماسی هسته ای را گشایش های منطقه ای دانست و افزود: : ایران توانسته است تا حدی فضای امنیتی كه علیه آن وجود داشت را تعدیل كند. قطعنامه 2231 پس از برجام نقش موثری در این زمینه داشت و اینك ایران می تواند در فضای كنونی اهداف خود را پیش ببرد.
به اعتقاد وی ، یكی از كاركردهای دیگر دیپلماسی هسته ای در حوزه نفت و انرژی است كه باعث شده است برخی از این توافق به عنوان برجام نفتی یاد كنند. در قبل از توافق هسته ای میزان تولید و صادرات نفت در وضع نامطلوبی قرار داشت اما این حوزه پس از توافق به رونق دست یافت. در نشست اوپك نیز عربستان پذیرفت میزان تولید نفت خویش را 2 درصد كاهش دهد اما ایران از این موضوع مستثنی شد كه این امر دستاورد اقتصادی برجام محسوب می شود.
وی ادامه داد: برجام افزون بر مزیت های یاد شده در حوزه مناسبات میان منطقه ای نیز گشایش هایی را به وجود آورد به نوعی كه ایران توانست توان خود را با دیگر كشورها پیوند بزند، به عنوان نمونه عضویت ناظر ایران در پیمان «آ. س. آن»نمونه ای از این دستاوردها است.
این استاد دانشگاه افزود: افزایش اعتبار منطقه ای ایران، مطرح شدن ایران به عنوان عامل ثبات، شكست پروژه ایران هراسی، تصویر سازی از ایران به عنوان بازیگر تعامل گرا و مقابله گر با افراط گرایی از دیگر دستاوردهای برجام در حوزه دیپلماسی منطقه ای بود.
همچنین «محمود محمدی» كارشناس مسایل بین الملل و استاد دانشگاه درباره تاثیر برجام بر جایگاه منطقه ای و جهانی ایران اظهار كرد : سه نگرش درباره برجام در كشور وجود دارد؛ نخستین نگرش دیدگاه حاكمیتی است كه در سطوح عالی تصمیم بر آن شد كه برجام به نتیجه برسد. نگرش دوم مربوط به جریان های سیاسی است كه در هر دولتی اگر اقدامات مفیدی صورت بگیرد، جریان های مخالف آن را به بوته نقد و انتقاد می كشانند. این امر به دلیل این است كه منافع ملی در كشور به صورت نهادینه در نیامده است و باعث می شود كه عقاید جریان های سیاسی بر منافع ملی اولویت یابد.
به گفته وی ، آخرین نگرش مربوط به دیدگاه های مردمی است، جامعه در زمان قبل از توافق در تنگناهای معیشتی قرار داشت بنابراین برای رونق كسب و كار همه افراد موافق اجرای برجام بودند.
این كارشناس مسایل بین الملل در ادامه با اشاره به دیدگاه های گوناگون خارجی گفت: پیش از توافق هسته ای نگرش های گوناگونی در خارج نسبت به ایران وجود داشت. شماری به ایران به عنوان كشوری تحت تعقیب نگاه می كردند و در ایجاد ارتباط با ایران دچار شك و تردید بودند؛ این دیدگاه از بند هفتم منشور ملل متحد ناشی می شد.
در سطح منطقه ای نیز كشورها با ایران مخالف و حتی خواستار حمله به ایران از طرف قدرت های جهانی بودند. آنها در نظر داشتند ایران به كشوری همچون عراق تبدیل شود تا نفت آن در برابر غذا و دارو خریده شود. شرایط منطقه ای ایران مناسب بود اما این جایگاه نیازمند استحكام بخشی بود. برجام شرایط و فضایی را ایجاد كرد كه به موجب آن ایران از كشوری تحت تعقیب بین المللی خارج شد و حال نگاه جهان به ایران تعاملی است و كشورمان می تواند به راحتی به اهداف خود دست یابد.
«نبی الله رشنو» استاد دانشگاه و كارشناس مسایل بین الملل به عنوان سخنران پایانی این نشست به بررسی پیامدهای ژئوپولتیك برجام در سیاست و قدرت منطقه ای ایران پرداخت.
وی اظهار داشت: كشور ما از ژئوپولتیك مناسبی در منطقه برخوردار است به گونه ای كه در همسایگی 15 كشور و 9 دولت خود مختار قرار دارد و این به منزله وجود 24 دروازه و فرصت برای كشور محسوب می شود و برجام توانست این دروازه های بگشاید .
«تقابل های منطقه ای طی دهه های گذشته باعث شد تا كشورها مواضع خود را در مقابل تخریب ایران مشخص كنند به همین دلیل برجام به ویژه در عرصه اقتصادی و علمی فرصت های خوبی را در اختیار كشورمان قرار می دهد.»
این كارشناس سیاسی در پایان افزود: در صورت پایداری و تحقق اهداف برجام جمهوری اسلامی می تواند از طریق پیوند نیازهای فراگیر منطقه ای (شامل سیاس- اقتصادی و فنی) به مركز ثقل یك سیستم تكاملی فضایی در آبهای جنوب غربی تبدیل شود.
پژوهشم ** 1969**1601**خبرنگار: حسن شكوهی نسب** انتشاردهنده : شهناز حسنی