تبليغات نادرست خط قرمز بر گردشگري سيستان و بلوچستان

به گزارش ايرنا، سرزمين اساطيري سيستان و بلوچستان مهد شاهنامه، رستم و سهراب و اسفنديار، ديار دلاورمردان و شيرزنان بلوچ و سيستاني از هيرمند در شمال تا چابهار در جنوب اين استان مامن زيبايي هاي طبيعي و جذابيت هاي گردشگري است كه در كمتر جايي نظير آن ديده مي شود.

با وجود اطلاع رساني اندك و ناكافي، طبيعت زيبا، بكر و ديدني، آثار متعدد باستاني، تاريخي، فرهنگي و اماكن تفريحي و از همه مهمتر مردمي مهربان، خونگرم و ميهمان نواز همه ساله به ويژه در ايام نوروز و تابستان هزاران نفر از هموطنان را جذب سيستان و بلوچستان مي كند.

تهيه و پخش فيلم ها، سريالها، اخبار و گزارشهاي منتشره در رسانه هاي ارتباط جمعي بويژه صدا و سيما تاكنون نه تنها زمينه جذب گردشگر به اين استان را فراهم نكرده بلكه به سبب ربط دادن هر نوع شرارت و قاچاق و آدم كشي به اين استان خود موجب ايجاد ذهنيت هاي منفي براي هموطنان و گردشگران خارجي شده اند.

سفر به مناطق مختلف سيستان و بلوچستان از شمال گرفته تا مركز و جنوب استان مساوي با سفر به دنيايي از جذابيت ها و شگفتي هاي طبيعي و گردشگري بكر و دست نخورده است كه متاسفانه تاكنون هزينه چنداني براي معرفي آنها در سطح ملي و بين المللي نشده است.

به گفته يكي از گردشگران، خداوند هر آنچه در زمين خلق كرده گوشه كوچكي از آن را در سيستان و بلوچستان آفريده است.

استفاده از اعتبارات محدود دولتي براي تبليغات با روشهاي مختلف از جمله تهيه بروشور و كتابچه و برگزاري نمايشگاههايي از آثار و صنايع دستي سيستان و بلوچستان در خود استان بدون توجه به اين مساله كه در مرحله نخست بايد برنامه هاي تبليغاتي براي اين استان به صورت محوري در استان هايي كه بيشترين حجم گردشگر و توريست را دارند انجام شود از شاخص ترين فعاليت هاي نادرست در معرفي استان بحساب مي آيد.

بسياري از آثار طبيعي و تاريخي كم نظير موجود در سيستان و بلوچستان به دليل نبود امكانات كافي براي تردد و استقرار و رفاه گردشگران مورد اغفال و بي مهري قرار گرفته است و جز اهالي بومي منطقه و در مواد نادر حضور گردشگراني كه بنا به وضعيت خاص از آن نقطه شناخت داشته باشند، اين آثار بازديد كننده ديگري ندارند.

جذب اسپانسرهاي بخش خصوصي براي توسعه فعاليت هاي تبليغاتي از جمله معرفي مناطق زيباي گردشگري، باستاني و تاريخي سيستان و بلوچستان از طريق برگزاري نمايشگاههاي صنايع دستي استان در استان هاي توريست خيز از جمله اصفهان، شيراز و مشهد، تهيه كاتالوك هاي تبليغاتي براي هتل ها و اماكن توريستي با الگوگيري از جاذبه هاي گردشگري استان و اجراي تورهاي آشناسازي گردشگران با مناطق مختلف استان مي تواند در اين زمينه راه گشا باشد.

سيستان و بلوچستان در جنوب شرق ايران با گستره 187 هزارو 502 كيلومترمربع معادل 11،5درصد مساحت ايران با بيش از دو ميليون و 600 هزار نفر جمعيت از دو منطقه سيستان در شمال استان شامل جلگه هاي حاصل از آبرفت هاي رود هيرمند و پست ترين نقطه آن هامون صابري به عنوان بزرگترين درياچه آب شيرين ايران كه اكنون خشك است و بلوچستان در جنوب استان با گستره اي وسيع و نسبتا كوهستاني با رودخانه هاي فصلي و دائمي تشكيل شده است، اگر چه بلوچستان خود نيز به دو منطقه ˈسرحدˈ شامل دو شهرستان معتدل زاهدان و خاش در دامنه تفتان و ˈمكرانˈ شامل ساير شهرستانهاي گرمسيري جنوب استان تقسيم شده است.

*جاذبه هاي طبيعي سيستان و بلوچستان

دهستان ييلاقي ˈتمينˈ واقع در 65 كيلومتري جنوب غربي شهرستان ميرجاوه و قسمت شمالي قله تفتان، غار زيبا و پرآب ˈلاديزˈ در فاصله 100 كيلومتري زاهدان، كوه خواجه با 609 متر ارتفاع واقع در 30 كيلومتري غرب زابل و كوه تفتان به عنوان تنها آتشفشان نيمه فعال جنوب شرق ايران در فاصله 50 كيلومتري شمال شرقي شهر خاش از شاخص ترين جاذبه هاي طبيعي سيستان و بلوچستان است.

كوههاي مينياتوري (مريخي) به عنوان يكي از پديده هاي ژئومورفولوژي منطقه چابهار كه در هيچ جاي ايران به چشم نمي خورد و چشم اندازي سحر انگيز و بديع آفريده است، سواحل زيباي درياي عمان، تالاب زيباي ليپار در ميان دو كوه با انواع بوته ها و درختچه هاي گز وحشي در فاصله 15 كيلومتري شهر چابهار، درخت انجير معابد از تيره درختان كائوچوئي با قدمت ديرين و ميوه هاي نارنجي خوراكي به درشتي فندق در نوار ساحلي چابهار از ديگر جاذبه هاي طبيعي سيستان و بلوچستان است.

چشمه آبگرم بزمان در فاصله 100 كيلومتري شمال غربي ايرانشهر، رودخانه زيباي دامن با تركيب نخلستان هاي سرافراز و شاليزارها خرم در حاشيه آن در مجاورت روستايي به همين نام به عنوان يكي از مواهب طبيعي بكر منطقه بلوچستان، منطقه تفريحي چاهان با تنوع پوشش گياهي و باغات زياد در نزديكي نيكشهر، گل فشان ˈناپگˈ با خواص درماني در 20 كيلومتري روستاي كهير از توابع شهرستان بندري كنارك و بندر ماهيگيري پزم تياب با ساحلي به شكل پلاژ و ماسه اي واقع در جنوب استان از ديگر مناطق بكر طبيعي جنوب شرق كشور است.

گودال هاي طبيعي موجود در شرق شهرستان زهك كه با توجه به خشكسالي هاي متوالي به عنوان چاله هاي بزرگ ذخيره آب براي مصارف مورد نياز مردم استفاده مي شد و بعدها با تغييراتي به چاه نيمه تغيير نام داد با بيش از 500 هكتار مساحت در منطقه سيستان جاذبه اي طبيعي ايجاد كرده است كه در كنار آن مجتمع تفريحي و باغ وحش ايجاد شده نيز براي گردشگران جاذبه دارد.

*جاذبه هاي تاريخي شاخص سيستان و بلوچستان

شهر سوخته به عنوان يكي شاخص ترين آثار باستاني تاريخي ايران و سيستان و بلوچستان با بيش از پنج هزار سال قدمت و 151 هكتار وسعت واقع در 56 كيلومتري شهرستان زابل شناسنامه پر افتخار سيستانيان قلمداد مي شود كه نخستين چشم مصنوعي، تصويرسازي متحرك و جمجمه جراحي شده، ظروف پلي كروم و تخته نرد دنيا در اين منطقه كشف شده است.

كوه خواجه مجموعه اي از آثار دوره هاي مختلف تاريخي شامل آتشكده، قلعه هاي خشتي، راه ها و دالان هاي قديمي، چند زيارتگاه، قبور سنگي، كاخ و شهري كوچك، دالان گالري و آثار به نام هاي كك كهزاد، ارگ چهل دختر، قلعه كافران، اتاق بي باد، ارگ سرسنگ، زيارت خواجه غلطان، آرامگاه آسيابان و پيرگندم بريان در منطقه سيستان واقع شده است.

قلعه مسكوني و تدافعي بمپور با ساختي خشتي و گلي متشكل از قسمت هاي ارگ نشين، حاكم نشين و عامه نشين، قلعه ناصري با ساختي نظامي واقع در شهر ايرانشهر، قلعه زيباي سب واقع در شهر سوران (نزديكي سراوان) با ساختي خشتي و گلي به عنوان يكي از سالم ترين قلعه هاي تاريخي بجامانده از دوره اسلامي، قلعه كنت متعلق به دوران افشاريه واقع در شهرستان سوران، آرامگاه سيد غلام رسول در بافت قديمي شهر بندري چابهار و روستاي تيس با جاذبه هاي گردشگري فراوان در هشت كيلومتري شمال غرب اين شهر از مهمترين آثار تاريخي استان محسوب مي شوند.

دهانه غلامان به عنوان بقاياي شهر عظيم از روزگار هخامنشيان واقع در دو كيلومتري روستاي قلعه نو از توابع شهرستان زهك، قلعه خشت و گلي حيدر آباد در حومه شرقي انتهاي خيابان سرباز شهرستان خاش، قبرستان هفتاد ملا با حدود 500 متر مربع وسعت در بخش شرقي روستاي روپس از توابع ميرجاوه، قلعه مهم و باستاني نيكشهر، گورستان اسپيدژ واقع در شهرستان ايرانشهر و زاهدان كهنه بقاياي شهر سيستان دومين دارالحكومه و پايتخت سيستان بزرگ در دوران اسلامي در شهرستان زهك از ديگر آثار تاريخي سيستان و بلوچستان است.

سرپرست ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان گفت: تاكنون هزار و 657 اثر از مجموع آثار موجود در استان ثبت ملي شده است.

'عليرضا شه بخش' افزود: هفت مورد از اين آثار با نام هاي 'قلعه رستم و ارگ ورمال هامون، سراي بزي يك و دو و منار دولت آباد در شهرستان نيمروز'، 'خانه ملك زاهدان' و 'عمارت بخشداري قديم نيكشهر' اخيرا به ليست آثار ملي اضافه شده است.

وي با بيان اينكه سيستان و بلوچستان به لحاظ ثبت آثار تاريخي در جايگاه چهارم بين استان ‌هاي كشور قرار دارد گفت: آثار تاريخي دهانه غلامان و شهرسوخته و جاذبه‌ هاي طبيعي كوه تفتان، گل فشان و كوه‌هاي مينياتوري بيشترين جذب گردشگر را در استان به خود اختصاص داده‌ اند.

وي با تاييد كم كاري در زمينه معرفي جاذبه هاي تاريخي و طبيعي سيستان و بلوچستان به دليل كمبود اعتبارات افزود: بايد در روش هاي معرفي آثار زيبا و منحصر به فرد موجود در استان تغييراتي ايجاد كرد.

سرپرست ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان اظهار داشت: با توجه به محدوديت هاي اعتباري دولت بايد اولويت فعاليت هاي تبليغاتي ميراث فرهنگ به سمت جذب اسپانسرهاي بخش خصوصي باشد.

وي گفت: بايد با كمك بخش خصوصي تبليغات را به سمت برپايي نمايشگاه هاي آثار تاريخي و صنايع دستي سيستان و بلوچستان در استان هاي مقصد گردشگري و توريست خيز و استفاده از ظرفيت هاي محلي اين استان ها از جمله بيلبوردها و تلويزيون هاي محلي در معرفي اين استان هدايت كرد.

شه بخش تاكيد كرد: بيشتر كار كردن در زمينه معرفي جاذبه هاي سيستان و بلوچستان به اين معنا نيست كه همان روش هاي قبلي را ادامه دهيم بايد نگاه را عوض كنيم زيرا در تبليغات با اعتبارات دولتي به طور قطع با محدوديت مواجه خواهيم بود بر اين اساس نيازمند بهره گيري از اسپانسر بخش خصوصي هستيم.

وي اضافه كرد: بعضي از صنعتگران و فعالان اقتصادي براي حمايت از برنامه هاي تبليغاتي به منظور معرفي جاذبه هاي گردشگري استان اعلام آمادگي كردند.

وي گفت: تلاش داريم با همكاري بعضي از هتل ها و مجتمع هاي گردشگري طرح هايي از جاذبه هاي تاريخي و باستاني استان را به صورت كاتالوك و پوستر تهيه و علاوه بر توزيع بين گردشگران در اين محل ها نصب شود.

شه بخش افزود: همچنين در صدديم با مشاركت دفاتر خدمات جهانگردي تورهاي آشناسازي گردشگران ملي و بين المللي با جاذبه هاي تاريخي و گردشگري سيستان و بلوچستان راه اندازي شود كه در اين زمينه از بعضي مديران فني دفاتر خارجي و تور اپراتورهاي ملي گردشگري دعوت شده است.

وي با اشاره به اينكه تمام آثار تاريخي و گردشگري سيستان و بلوچستان داراي امكانات براي تردد و اسكان مسافران نيستند گفت: انجام اقدامات لازم براي مناسب سازي فضاي تمام آثار استان از برنامه هاي اين اداره است، اما اولويت فعلي سازمان معرفي فضاهاي گردشگري با امكانات مناسب است.

وي افزود: برپايي نمايشگاههاي صنايع دستي سيستان و بلوچستان در استان هاي توريست خيز از جمله اصفهان، شيراز، مشهد و تهران به عنوان مبدا سفر و ايجاد غرفه هاي دائمي از سوغات و خوراكي هاي سنتي استان در اين شهرها از ديگر اقدامات مورد نظر براي جذب توريست و گردشگر داخلي و خارجي به استان است.

وي خاطر نشانه كرد: در گذشته نمايشگاه هاي صنايع دستي سيستان و بلوچستان در خود استان برپا مي شد به همين دليل باعث افزايش سفر به استان نمي شد در صورتي كه اين نمايشگاهها بايد در محل شروع سفرها برگزار شود.

سرپرست ميراث فرهنگي سيستان و بلوچستان با بيان اينكه با ثبت اثر باستاني شهر سوخته در فهرست آثار جهاني يونسكو، رفته رفته آثار استان در سطح ملي و بين المللي در حال مطرح شدن است گفت: هم اينك با ورود به سايت يونسكو مي توان آخرين اطلاعات از شهر سوخته سيستان و موقعيت اين استان را مشاهده كرد.

وي تاكيد كرد: تلاش داريم كارهاي ثبت جهاني دهانه غلامان و كوه خواجه به عنوان پيوست هاي شهرسوخته انجام شود.

وي گفت: با وجود فعاليت هاي تبليغاتي ميراث فرهنگي براي معرفي جاذبه هاي گردشگري بايد زيرساخت هاي لازم در بخش راه از جمله ساخت جاده هاي دسترسي، ايجاد خطوط هواپيمايي و ريلي به شهرهاي محل گردشگري، ساخت هتل هاي با كيفيت مطلوب و ايجاد بيمارستان براي حضور راحت مسافران و گردشگران داخلي و خارجي در استان فراهم شود.

يك كارشناس ميراث فرهنگي گفت: دستگاههاي دست اندركار معمولا به دنبال اسپانسر و حضور بخش خصوصي در حوزه گردشگري سيستان و بلوچستان هستند كه آن هم بنا به اظهار مسوولان تاكنون در اين زمينه تقاضايي وجود نداشته است، سووال اينجاست: حال كه بخش خصوصي وارد عرصه نشده دستگاههاي دولتي دست اندركار و ساير تشكيلات استان چه اقدام و حركت تاثير گذاري در زمينه توسعه صنعت گردشگري انجام داده اند؟

از دستگاههاي تبليغي و اطلاع رساني بويژه رسانه ملي و رسانه هاي نوشتاري انتظار است زيباييها و جذابيت هاي سرشار و كم نظير اين استان را به تصوير كشند، البته شايد به سبب موقعيت خاص جغرافيايي و قرار گرفتن سيستان و بلوچستان در همسايگي دو كشور مساله دار از نظر امنيتي بعضا حوادث ناامني بوجود آيد اما به لطف تلاش شبانه روزي نيروهاي امنيتي، انتظامي و نظامي و همت و توجه دولت تدبير و اميد اكنون اين استان از امنيت مطلوبي برخوردار است.

رفت و آمد بي دغدغه مردم و مسافران در نقاط مختلف اين استان حتي روستاهاي دورافتاده نشان از برقراري امنيت در منطقه است بطوريكه حتي دختران معلم به تنهايي در بسياري از روستاها سفر مي كنند و اين نشان از هموار شدن مسير براي رشد و توسعه استان دارد.

به اميد روزي كه بايد ها از سوي مسوولان دستگاههاي دست اندركار به سرانجام رسد و استاني با آن همه آثار باستاني، تاريخي، فرهنگي و گردشگري و مهمتر از همه وجود مردماني مهربان، زحمت كش، خونگرم و مهمان نواز همواره از ميزباني هموطنان و گردشگران داخلي و خارجي خرسند و با نشاط شود. ك/4

7307 / 653