ساری – ایرنا – وعده ورود کشتی‌های کروز به آب‌های ساحلی مازندران بیش از یک دهه است که مطرح می‌شود و هنوز خبری از رونق سفرهای تفریحی دریایی مازندران نیست. اما سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران می‌گوید مسئولان استان برای به صدا درآمدن سوت کشتی‌های کروز در مازندران همصدا شده‌اند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، گردشگری دریایی در مازندران حکایتی پیچیده و پروعده دارد. اگر بخواهیم به پیشینه خبرهای مرتبط با رونق گردشگری دریایی در مازندران بپردازیم، دورترین خبرها، قول‌ها و پیش‌بینی‌های مثبت، تقریباً مربوط به زمانی است که اینترنت اینقدر فراگیر نشده بود. مثلاً سال ۱۳۹۳ مدیرکل اسبق میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران از ورود یک فروند کشتی کروز با ۱۴۰ سوئیت مجهز توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی خبر داده بود و گفته بود: «این هتل شناور طی دو سه ماه آینده به استان منتقل می‌شود.» بهار ۱۳۹۴ نیز مدیرکل وقت همین دستگاه اعلام کرد «سه شناور خریداری شده که یکی از آن‌ها تیر به ایران می‌آید.» اسفند ۱۳۹۶ هم استاندار وقت مازندران اعلام کرد «برای نوروز ۱۳۹۷ کشتی کروز وارد مازندران می‌شود.» محمد اسلامی گفته بود «تلاش بر این است که دو فروند کشتی تفریحی به آب‌های استان بیاید و بین بنادر انزلی، نوشهر و امیرآباد مسافران را جابه‌جا کند.»

 از این دست خبرها طی یک دهه اخیر بارها اعلام شده است. سال‌ها از اعلام این خبرها و تدابیر مدیران و مسوولان وقت مازندران و کشور برای غلبه بر نادیده گرفتن مزایای گردشگری دریایی می‌گذرد و هنوز مازندران فاقد اسکله و مارینای مناسب برای لنگر انداختن کشتی‌های تفریحی بزرگ و کروز است. در حالی که از حدود ۶ هزار کیلومتر طول نوار ساحلی دریای خزر، ۹۰۰ کیلومتر آن (بر اساس مطالعاتICZM) متعلق به ایران است و طبق همین مطالعات، ۴۸۷ کیلومتر آن در استان مازندران قرار دارد.

اکنون بیشتر از هر زمانی مازندران به عنوان یکی از معدود استان‌های ساحلی کشور نیازمند تدابیر و برنامه‌هایی است تا شاهد حضور مؤثر گردشگر و مسافر در استان باشد و از آسیب دیدن بیش از اندازه جنگل، کوهستان و ساحل توسط گردشگران و شهروندان جلوگیری کند.

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خرداد امسال در آخرین سفرش به مازندران از مذاکره برای حضور شناورهای بزرگ و کروز در ایران خبر داد و گفت: «طی صحبتی که با مدیران بنیاد جانبازان شده، اعلام کردند در آینده نزدیک یک فروند کشتی تفریحی از نوع کروز خریداری می‌کنند که برای فعالیت در جنوب کشور به طور جدی‌تری در حال پیگیری است. ولی به نظر من ساحل خزر از ظرفیت‌های بهتری برخوردار است.»

به گفته ضرغامی، با مصوبه دولت مقرر شد سوخت و تجهیزات دریایی یارانه‌ای به افرادی که در گردشگری دریایی فعال هستند تعلق بگیرد. با این تفاسیر و اعلام نشانه‌های مثبت برای اتفاقات خوش در دریای خزر، برای کسب اطلاعات بیشتر با مهدی ایزدی، سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران گفت‌وگو داشتیم:

برای اینکه شاهد حضور کشتی‌های کروز و شناورهای تفریحی مدرن در دریای خزر باشیم ابتدا نیاز داریم که مارینا (بندر کوچک) برای پهلوگیری این نوع کشتی‌ها داشته باشیم. سازمان چه اقداماتی در این باره انجام داده است؟

اگرچه مازندران یکی از سه استان ساحل جنوبی دریای خزر و دارای بیشترین مرز ساحلی و امکانات بندری و گمرکی در بخش‌های شرقی و غربی شامل بنادر امیرآباد، نوشهر و فریدونکنار است، اما این بنادر کاربری تفریحی ندارند. لذا با مکان‌یابی اسکله‌هایی به عنوان مارینا می‌توانیم به اقتصاد دریامحور در طول نوار ساحلی برای چرخش اقتصاد مازندران کمک کنیم. همه تلاش‌مان بر این است با برنامه‌ریزی و پیگیری‌های در حال انجام، سال ۱۴۰۲ حداقل سه مارینای تفریحی و گردشگری در مازندران به بهره‌برداری برسد.

با اینکه دریا یکی از محورهای توسعه مازندران محسوب می‌شود، اما متاسفانه در بسیاری از موارد نتوانسته‌ایم بهره کافی از این پتانسیل ارزشمند را ببریم.

همینطور است؛ طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاران متعدد بخش خصوصی از ایجاد مارینا گردشگری و تفریحی در قالب شمع و عرشه و رستوران دریایی در مازندران استقبال کرده‌ و در مواردی بر این امر پافشاری داشتند. اما علی‌رغم مصوبه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و مکاتبات متعدد، موانع و مشکلات مختلف که مهم‌ترین آن‌ها نبستن قرارداد از سوی ادارات استان، بویژه منابع طبیعی با طرح‌های ارائه شده توسط متقاضیان است، سرمایه‌گذاران نتوانستند در اجرای طرح‌ها به نتیجه برسند.

پس با وجود این مشکلات چگونه از بهره‌برداری مارینا در سال آینده خبر می‌دهید؟

درست است که با وجود استقبال سرمایه‌گذاران بخش خصوصی(دست‌کم پنج سرمایه‌گذار در حال حاضر) از ساخت مارینای تفریحی، به دلایل گفته شده تاکنون فرصت طلایی موجود در استان به درستی مورد استفاده قرار نگرفت و نتوانستیم رونق گردشگری دریایی و حتی گردشگری ساحلی و پیرو آن اقتصاد مازندران را رقم بزنیم، اما اداره‌کل جلسات و نشست‌هایی با استانداری مازندران و مجموعه‌های منابع طبیعی و سازمان بنادر و کشتیرانی استان دارد. پیگیری برای ساخت مارینا تفریحی در سواحل رامسر، نوشهر، چالوس، ساری و بابلسر در دست اقدام است.

سال‌های متمادی است که بسیاری از این پروژه‌ها در مرحله صدور مجوز از منابع طبیعی و عقد قرارداد نهایی واگذاری بستر دریا، بلاتکلیف مانده‌اند. اما خوشبختانه هم‌اکنون با یک‌صدا شدن مازندران در این امر، شاهد بارقه‌های امید در به سرانجام رسیدن پروژه اسکله‌های تفریحی هستیم.

به نظر می‌رسد وزارتخانه هم برای برداشتن موانع ادرای مصمم است.

بله. اما عمده‌ترین دلیل تأخیر در اجرای این طرح‌ها، موانع اداری است. وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به استان مازندران ماموریت داده‌ تا درخواست متقاضیان را با برداشتن موانع موجود سرعت بخشیده و در صورت قرار گرفتن طرح در مرحله اجرایی با کمک وزارتخانه و شخص آقای ضرغامی پیگیری‌ها برای بهره‌برداری از اسکله‌های گردشگری انجام شود. در نشست‌هایی که با مجموعه‌های مرتبط، به ویژه استانداری و منابع‌طبیعی داریم پیگیر تسهیل امور و رفع موانع موجود هستیم.

البته منابع ‌طبیعی هم برای ممانعت‌هایش دلایلی متقنی دارد.

درست است. ما هم معتقدیم که اداره کل منابع‌ طبیعی حافظ اموال عمومی است و حق دارد شرایط را برای ساخت مارینا گردشگری در سواحل استان بسنجد و طبق قوانین رفتار کند. ما امیدواریم با رسیدن به یک راهکار مناسب و مشترک در آینده نزدیک شاهد تردد کشتی‌های تفریحی به ویژه کشتی کروز در مازندران باشیم. در مجموع خوشبختانه روند ارائه طرح‌ها و استقبال سرمایه‌گذاران در این بخش از جمله شرکت‌ها برای ساخت مارینا و خرید کشتی کروز امیدوارکننده است.

تسهیلاتی هم به سرمایه‌گذاران و متقاضیان این بخش تعلق می‌گیرد؟

اتفاقا دولت با ارائه تسهیلات برای راه‌اندازی اسکله تفریحی حامی سرمایه‌گذاران است. مبلغ این تسهیلات هم بستگی به نوع و نحوه عرضه طرح‌ها دارد و می‌تواند تا ۷۰ درصد هزینه پروژه را پوشش دهد.

مدیرکل بنادر و دریانوردی مازندران در روزهای اخیر با اشاره به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تردد ایمن شناورهای استاندارد مسافری و تفریحی در بنادر مازندران، از آمادگی کامل بندر نوشهر در پذیرش شناورهای مسافربری و تفریحی خبر داد. منظور همان شناورهای سبک و کمتر از ۱۲ نفر است؟

بله. خوشبختانه همانطور که اشاره کردم به نظر می‌رسد دستگاه‌های مرتبط در مازندران برای بهره‌برداری درست از دریا و شکوفایی گردشگری دریایی هم‌صدا شده‌اند. بندر نوشهراز زیرساخت‌های مناسب دریایی و بندری مانند اسکله، ترمینال مسافری و اسکله رو-رو مسافری برخوردار است

 در حال حاضر با وجود تاسیسات و زیرساخت‌های استاندارد موجود در بنادر استان، چنانچه شناورهای دارای وضعیت فنی مطلوب، ایمنی مناسب و مطابق با الزامات مندرج در دستورالعمل‌های ایمنی شناورهای مسافربری یا تفریحی، توسط بخش خصوصی واجد شرایط تامین شود، امکان آغاز فعالیت شناورهای یاد شده در بنادر فراهم است. با بهره‌برداری از ماریناهای در دست ساخت، کشتی‌های کروز می‌توانند در دریای مازندران تردد کنند.