نقش گلخانه ها در كاهش مصرف آب كشاورزي

به گزارش ايرنا، براساس آمارهاي اعلام شده از سوي وزارت نيرو حدود 88 درصد آب مصرفي در كشور مربوط به حوزه كشاورزي مي باشد كه اين آمار 20 درصد بيشتر از متوسط جهاني است.
اين در شرايطي مي باشد كه بازده اين ميزان مصرف آب در بخش كشاورزي براي كشورمان فقط بين 30 تا 40 درصد برآورد شده، در حالي كه اين بازدهي در كشورهاي توسعه يافته 65 درصد و براي كشورهاي در حال توسعه 45 درصد است.
به گفته معاون اول رييس جمهوري امروز ديگر موضوع آب يك مساله بحراني و ملي در كشور ايران است و بايد مورد توجه ويژه همه مردم و دولت ها قرار گيرد.
اسحاق جهانگيري آذرماه امسال در بخشي از صحبت هاي خود در مراسم بهره برداري از مرحله اول آب شيرين كن 100 هزار مترمكعبي بندرعباس اظهار داشت: مصرف آب شرب ما حدود 6 درصد است، يعني اگر 100 ميليارد متر مكعب آب مصرف كنيم، چيزي حدود 6 ميليارد متر مكعب شرب بوده و مابقي آن به بخش كشاورزي و صنعت اختصاص دارد.
معاون اول رييس جمهوري اظهار كرد: اگر روش هاي صحيح و مناسب در بهره برداري از آب كشاورزي و صنعت صورت گيرد و از جايگزيني آب صنايع و كشاورزي در جاهاي مناسبي استفاده شود، دغدغه ما كمتر مي شود.

** كشت گلخانه اي تسهيل گر عبور از كم آبي
با توجه به وضعيت موجود و بحراني بودن شرايط منابع آبي كشور و بالا بودن مصرف آب در كشاورزي سنتي ، اصلاح شيوه هاي آبياري در اين بخش و توسعه كشت محصولات نيازمند به آب كمتر بسيار مورد تاكيد است.
يكي بهترين كشت هايي كه در اين شرايط از سوي كارشناسان كشاورزي براي صرفه جويي در مصرف آب مورد توصيه است و دولت نيز از آن حمايت مي كند، كشت گلخانه اي است.
كشت گلخانه اي به دليل تاثير فراوان در كاهش مصرف آب و نيز افزايش بهره وري محصول و كاهش خسارت هاي ناشي از بارندگي و حوادث غيرمترقبه به عنوان بهترين گزينه براي كشاورزان محسوب مي شود.
براساس آمارهاي اعلام شده از سوي وزارت جهاد كشاورزي كشت گلخانه اي نقش بسزايي در افزايش بهره وري آب دارد؛ به عنون مثال براي توليد هر كيلوگرم گوجه فرنگي و خيار در عرصه 300-400 ليتر آب مصرف مي‌شود در حالي كه با انتقال كشت اين محصول به فضاي گلخانه مي‌ توان مصرف آب را به 25 تا 30 ليتر كاهش داد.
افزايش توليد در سطح نيز از ديگر مزاياي كشت گلخانه اي عنوان مي شود كه به طور مثال اگر در عرصه در يك سطح مشخص 30 تا 35 تن محصول توليد شود با انتقال به فضاي گلخانه در همان سطح در دو دوره كشت بيش از 500 تن محصول توليد خواهد شد.
علاوه بر صرفه جويي در مصرف آب و توليد محصول بيشتر، سلامت محصول توليدي گلخانه ها و اشتغالزايي نيز از ديگر مزاياي توسعه كشت گلخانه اي عنوان مي شود و اين مزايا هر كدام به خودي خود نقش بسزايي در شكوفايي بخش كشاورزي در شرايط بحراني امروز منابع آبي دارد.

**سطح گلخانه هاي كشور به 58 هزار هكتار افزايش مي يابد
براساس اعلام مسوولان وزارت جهاد كشاورزي هم اكنون سطح زيركشت محصولات گلخانه اي كشور 14 هزار هكتار است كه تا پايان امسال سه هزار هكتار به اين اراضي افزوده مي شود.
براساس اين آمارها ، پيش بيني مي شود تا پايان سال جاري ميزان برداشت محصول از گلخانه هاي كشور به سه ميليون تن برسد.
طبق برنامه ريزي كه از سوي وزارت جهاد كشاورزي صورت گرفته ، ظرف 10 سال آينده سطح اراضي گلخانه اي كشور به 58 هزار هكتار افزايش مي يابد.
اين افزايش نشان از آن دارد كه كشاورزي در ايران به سمت كشت گلخانه اي هدايت مي شود و اين مهم از برنامه هاي اولويت دار وزارت جهاد كشاورزي است.

**توسعه گلخانه ها سياست راهبردي در هرمزگان
در ميان مناطق درگير با بحران خشكسالي و كم آبي، هرمزگان پيشرو بوده و حتي بندرعباس مركز اين استان در زمره بحراني ترين شهرهاي كشور در مواجه با كم آبي است.
در اين شرايط مسوولان هرمزگان نيز بر صرفه جويي هر چه بيشتر آب در بخش هاي مختلف از جمله صنعت و كشاورزي تاكيد مي كنند و براي هر بخش نسخه جداگانه اي مي پيچند.
از جمله نسخه هاي خوب و شفابخش براي بخش كشاورزي هرمزگان، توسعه كشت گلخانه اي است كه امروز به عنوان يك سياست راهبردي در اين استان مطرح مي شود.
هم اكنون وسعت گلخانه هاي استان هرمزگان 205 هكتار با توليد سالانه 50 هزار تن محصول خارج از فصل است كه اين ميزان طبق اعلام سازمان جهاد كشاورزي هرمزگان بايد در راستاي سياست هاي وزارت جهاد كشاورزي در برنامه هاي 10ساله به 5 هزارهكتار افزايش يابد.
در اطلاعات منتشره سازمان جهاد كشاورزي هرمزگان زمان كشت گياهان در گلخانه هاي اين استان شهريور و آغاز برداشت محصولات نيز آذر تا اواخر ارديبهشت ماه سال بعد اعلام شده است.
مديريت امور باغباني سازمان جهاد كشاورزي هرمزگان از فلفل رنگي، خيارسبز ، گوجه فرنگي، بادمجان و كدو به عنوان كشت هاي عمده درگلخانه هاي اين استان نام برده كه همه ساله افزون بر 40 درصد محصولات برداشتي به خارج از كشور صادر مي شود.
در اين اطلاعات ميزان توليد محصول در گلخانه ها در مقايسه با كشت هاي سنتي بين 10 تا 15 برابر اعلام شده به طوري كه در توليد خيار يا گوجه فرنگي به عنوان 2 كشت عمده متراكم به روش غرقابي در هر هكتار حداكثر 25 تن برداشت مي شود درحاليكه اين رقم در هر هكتار گلخانه به 250 تا 300 تن نيز مي رسد.

** حمايت از سرمايه گذاران كشت گلخانه اي هرمزگان
استاندار هرمزگان دراين زمينه گفت: توسعه گلخانه هاي توليد محصول هاي كشاورزي از سياست هاي محوري در استان است و متقاضيان فعاليت در اين عرصه را مورد حمايت قرار مي دهيم.
فريدون همتي در سفر اخير خود به شهرستان ميناب با تاكيد بر اينكه توسعه كشت گلخانه اي را با جديت پيگيري مي كنيم، افزود: اين اقدام با توجه به بحران كم آبي حاكم بر هرمزگان يك اقدام ضروري است.
وي با تاكيد بر تغيير الگوي كشت كشاورزي در استان با توجه به شرايط آبي حاكم ، گفت: بايد به سمت توسعه كشت گلخانه اي در راستاي كاهش مصرف آب حركت كنيم .
وي بيان داشت: بايد برنامه هايي به منظور سازگاري با كم آبي و در راستاي ارتقاي بهره برداري از عوامل توليد با محوريت توسعه گلخانه اي براي مقابله با كمبود آب در بخش كشاورزي استان تدوين و انجام شود.
استاندار هرمزگان فعال سازي گلخانه‌ هاي متروكه را يكي از اولويت هاي ستاد راهبردي گلخانه‌هاي هرمزگان دانست و بيان داشت: اقدام لازم براي راه اندازي مجدد اين گلخانه ها انجام شود.
همتي با تاكيد بر جذب سرمايه گذار توسط دستگاه هاي زيرمجموعه ستاد راهبردي گلخانه هاي استان، تصريح كرد: بانك كشاورزي متولي پرداخت تسهيلات به متقاصيان احداث گلخانه در هرمزگان است.

** بهره برداري از 53 هكتار گلخانه توليد محصولات كشاورزي در هرمزگان
رييس سازمان جهاد كشاورزي هرمزگان گفت: در سفر اخير وزير جهاد كشاورزي به استان در آذرماه امسال 53 هكتار گلخانه توليد محصولات كشاورزي در هرمزگان به بهره برداري رسيد.
علي باقرزاده افزود: با بهره برداري از اين طرحها، سطح كل گلخانه هاي هرمزگان به 282 هكتار با توليد سالانه 70 هزارتن محصولات سبزي و صيفي به ويژه گوجه فرنگي، خيارسبز و فلفل افزايش مي يابد.
وي با اشاره به تاكيد وزير جهاد كشاورزي بر توسعه كشت هاي گلخانه اي در هرمزگان افزود: براساس اعلام اين وزارتخانه هرمزگان رشد مناسبي در اين بخش داشته است.
وي ادامه داد: با تلاش هاي صورت گرفته هم اكنون وسعت گلخانه هاي كشاورزي هرمزگان به بيش از 220 هكتار افزايش يافته درحاليكه مجوز احداث يك هزار و 700 هكتار ديگر نيز صادر و متقاضيان براي دريافت تسهيلات به بانك هاي عامل معرفي شده اند.
وي ادامه داد: هرمزگان با وجود شرايط سخت آب و هوايي در حوزه كشاورزي حركت هاي خوبي آغازكرده كه منتج به مصرف كم آب و بالا رفتن واحد توليد در سطح مي شود.

**اعمال سياست هاي تشويقي براي توسعه كشت گلخانه اي
امروز كشور به دليل اعمال تحريم هاي ظالمانه از سوي دشمنان، با شرايط سخت اقتصادي مواجه مي باشد كه در اين شرايط بخش كشاورزي و تلاش براي شكوفايي هر چه بيشتر آن مي تواند تا حدودي تاثير اين تحريم ها بر اقتصاد را كمرنگ كند.
بخش كشاورزي و صنايع وابسته به آن امتياز مهم كشور ما در اين شرايط است چون كشوري چهار فصل و داراي نيروي انساني توانمند، خاك مرغوب و پشتكار و همت هستيم.
اما در اين ميان و با توجه به وضعيت منابع آبي كشور، براي شكوفايي بخش كشاورزي بايد نسخه هاي خوب و شفابخش همچون نسخه كشت گلخانه اي را مورد توجه قرار دهيم تا هم صرفه جويي در مصرف آب داشته باشيم و هم به اقتصاد كشور كمك كنيم.
با رفتن به سمت كشت هاي گلخانه اي و صنعتي علاوه بر تامين نياز و مصرف داخل با توليد محصولات با كيفيت ، مي توان وارد بازارهاي رقابتي خارجي نيز شد.
در اين شرايط و با توجه به محدوديت منابع آبي سياست دولت دوازدهم در بخش كشاورزي نيز حمايت از توليدات گلخانه اي و صرفه جويي در مصرف آب است.
توسعه كشت گلخانه اي به دلايل بهره وري مصرف آب، افزايش ميزان توليد نسبت به فضاي باز، امكان مديريت توليد محصولات صادراتي، ارز آوري براي كشور و ايجاد فرصت هاي شغلي بايد به عنوان محور اصلي توسعه كشاورزي جايگاه واقعي خود را پيدا كند.
از همين رو مسوولان دستگاه هاي متولي بايد همسو با سياست هاي دولت و با اعمال سياست هاي تشويقي و برگزاري دوره هاي آموزشي و اعطاي تسهيلات كم بهره ، كشاورزان و فعالان اين عرصه را به سمت كشت گلخانه اي ترغيب كنند.
گزارش از فاطمه حسيني
7198/6048 /7500