اميد مردم شرق گلستان به تدبير دولت براي تكميل سد چهل چاي

اگرچه تصور خشكسالي و كم آبي براي استاني مانند گلستان كه در ناحيه سبز و پرباران شمالي كشور واقع شده در اذهان عمومي ديگر نقاط كشور سخت است اما واقعيت تلخ آن است كه بخش زيادي از اين استان بويژه نواحي شرق و شمال آن كه اقليم خشك و بياباني دارند، سال هاست با مشكل كمبود منابع آبي و خشكسالي مواجه است.
كشاورزان اين ديار كمتر توسعه يافته كه از يك دهه پيش تاكنون هر ساله با چشم خود كاهش بارش ها، سخت شدن استحصال منابع آب زيرزميني به دليل افزايش عمق دسترسي به آن و متعاقب آن خشكسالي را نظاره گر بودند، اكنون شهروندان اين منطقه را نيز همراه خود دارند كه سايه سنگين كم آبي و خشكسالي، تامين آب شرب آنان را هم با مشكل مواجه كرده است.
با اين تفاسير، مردم و كشاورزان منطقه شرق گلستان كه ذهنيت پر آبي و سرسبزي اين استان، كمتر تصور كم آبي و خشكسالي هاي مكرر را براي ساكنان اين ديار تداعي مي كرد، اكنون نگاهشان به سد در حال احداث نرماب چهل چاي مينودشت دوخته شده تا با بهره برداري از آن، مشكل كمبود آب شرب و كشاورزي منطقه رفع شود.
بدون ترديد نگاه و اميد مردم اين ديار، امروز به دست دولت تدبير و اميد و نيز بخش مشاركت كننده در احداث سد نرماب چهل چاي است كه با تامين اعتبار مورد نياز و تسريع در عمليات اجرايي آن، سايه سنگين كم آبي را از اين ديار و مردمان آن بردارند.
اگرچه گفته مي شود، ايده اوليه احداث سد نرماب چهل چاي مينودشت به قبل از انقلاب و سال 1350 هجري شمسي بر مي گردد اما كار مطالعات اوليه آن بر اساس پيگيري مسئولان منطقه اي و استاني بين سال هاي 1375 تا 1381 انجام و مطالعات تكميلي و انجام طراحي آن در سال هاي 82 تا 85 به پايان رسيد.
پس از انجام مطالعات و طراحي سد نرماب چهل چاي، دستور اجراي آن با مشاركت 15 درصدي دولت و 85 درصد فاينانس در جريان سفر هيات دولت وقت به استان گلستان درسال 1386 تصويب و متعاقب آن توسط معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهوري ابلاغ و سال بعد نيز داراي رديف بودجه مستقل شد.
با اين حال عمليات اجرايي اين طرح بزرگ ملي با اعتبار پيش بيني شده اوليه چهار هزار ميليارد ريال در سال 1391 بر روي سه رودخانه نرماب، چهل چاي و خرمالو در شهرستان مينودشت آغاز شد.
اين سد مخزني كه از نوع خاكي همگن به ارتفاع 60 متر و حجم مخزن 115 ميليون متر مكعب آب است با هدف كنترل و ذخيره سيلاب، توسعه و بهبود كشاورزي در زمين هاي زيرپوشش، استفاده صحيح از منابع آب زير زميني و تلفيق آن با آب سطحي، تامين آب شرب و كشاورزي منطقه، توسعه صنعت گردشگري و توليد برق توسط وزارت نيرو و قرارگاه خاتم الانبيا (ص) در حال احداث است.
مدير عامل شركت آب منطقه اي گلستان درحاشيه بازديد يازدهم مرداد امسال وزير نيرو از سد نرماب چهل چاي به خبرنگار ايرنا گفت: براي عمليات اجرايي اين سد كه 76 درصد پيشرفت فيزيكي دارد تا الان 6 هزار ميليارد ريال هزينه شده و تكميل آن به پنج هزار ميليارد ريال اعتبار ديگر نياز دارد.
علي نظري افزود: اين سد از محل ماده 56 و تنها طرح بزرگ در كشور است كه با پيش بيني هزينه 11 هزار ميليارد ريالي كه 15 درصد سهم دولت و 85 درصد سهم سرمايه گذار است، در حال اجرا مي باشد.
وي اضافه كرد: حجم ذخيره آب مخزن سد نرماب چهل چاي 115 ميليون متر مكعب و حجم تنظيم آب آن نيز 175 ميليون متر مكعب است كه با بهره برداري از آن علاوه بر تامين آب شرب چهار شهر و 130 روستاي شرق استان گلستان، آب مورد نياز 18 هزار هكتار اراضي زراعي پايين دست اين سد نيز تامين مي شود.
نظري افزود: همچنين از ظرفيت اين سد مقدار 65 ميليون متر مكعب براي تقويت آب سد وشمگير گلستان پيش بيني شده كه آب مورد نياز بخش قابل توجهي از اراضي پايين دست اين سد نيز تامين مي شود.
وي تصريح كرد: علاوه بر اين، احداث دو نيروگاه برق آبي هر كدام با ظرفيت توليد 2 مگاوات برق از محل اين سد پيش بيني شده است.
مديرعامل شركت آب منطقه اي گلستان مي گويد كه در صورت تخصيص اعتبارات لازم، عمليات اجرايي اين طرح ملي در سال 98 پايان يافته و ابگيري مي شود و عمر مفيد آن حداقل 50 سال پيش بيني شده است.
نماينده مردم چهار شهرستان مينودشت، گاليكش، كلاله و مراوه تپه درشرق گلستان نيز در خصوص اهميت سد نرماب چهل چاي و ضرورت تسريع در تكميل آن به ايرنا گفت: با بهره برداري از اين سد مشكل آب شرب حداقل يك سوم جمعيت اين استان كه در مناطق شرقي آن سكونت دارند، رفع مي شود.
شهرام كوسه غراوي افزود: يكي از علل كندي اجراي طرح، عدم انجام تعهدات مالي توسط دولت و وزارت نيرو بوده كه تاكنون سهم يكهزارو 240 ميليارد ريالي خود را پرداخت نكرده اند.
وي با اشاره به آبرساني سيار به 50 روستاي شهرستان مرزي مراوه تپه اضافه كرد: با بهره برداري از سد نرماب چهل چاي مشكل آب شرب اين روستاها و ديگر روستاهاي واقع در نوار مرزي شرق گلستان كه مجموعا 130 روستا مي شوند، رفع مي شود.
كوسه غراوي تصريح كرد: درجريان سفر اخير وزير نيرو و بازديد از اين سد، وي قول مساعد براي تخصيص اعتبارات لازم براي تكميل و آبگيري آن تا سال 98 را داد كه اميدواريم با تحقق اين وعده ها، نگراني و مشكلات مردم و كشاورزان منطقه در حوزه آب رفع شود.
مدير طرح سد نرماب چهل چاي نيز در اين خصوص به ايرنا گفت: با بهره برداري از سد نرماب چهل چاي و بارش هاي سالانه درمنطقه، آب شرب چهار شهر گاليكش، مينودشت، گنبدكاووس، اينچه برون و نيز 130 روستاي منطقه كه بيشتر در نوار مرزي دو شهرستان گنبد و مراوه تپه واقع اند، تامين مي شود.
مهدي ضيايي افزود: علاوه بر آب شرب، آب مورد نياز 18 هزار هكتار اراضي پايين دست سد و بخشي از آب مورد نياز سد وشمگير آق قلا از آب سد نرماب چهل چاي تامين مي شود.
مدير امور منابع آب سه شهرستان گنبدكاووس، مينودشت و گاليكش در شرق گلستان نيز در اين خصوص به ايرنا گفت: در راستاي فراهم كردن مقدمات استفاده از منابع آب سد نرماب چهل چاي، عمليات احداث منبع بتني ذخيره آب با حجم 50 هزار متر مكعب و تصفيه خانه جانبي آن با اعتبار 120 ميليارد ريال در مينودشت آغاز شده است.
حسين قنبري با بيان اينكه هم اكنون بخش قابل توجهي از آب شرب شهرهاي منطقه از منابع زير زميني تامين مي شود، افزود: با تكميل سد نرماب چهل چاي و تامين آب شرب منطقه، مي توان از استحصال بي رويه منابع آب زيرزميني جلوگيري كرد.
به گزارش ايرنا، رضا اردكانيان وزير نيرو هم 11 مرداد امسال در حاشيه بازديد از سد نرماب چهل چاي مينودشت، با قدرداني از تلاش قرارگاه خاتم الانبيا براي فعال نگهداشتن اين پروژه ملي كه نقش مهمي در تامين آب شرب، صنعت و كشاورزي گلستان دارد، گفت: امسال دولت براي اين پروژه 200 ميليارد ريال تخصيص كامل داد و تا دو برابر اين اعتبار نيز تا پايان سال تخصيص مي دهد.
وي افزود: دولت براي سال آينده نيز مبلغ 250 ميليارد ريال اعتبار پيش بيني مي كند تا اين سد آماده آبگيري و بهره برداري شود.
با اين همه و به اعتقاد كارشناسان، استان گلستان بويژه در نواحي شمالي و شرقي از اقليم خشك و نيمه خشك با بارش سالانه 250 ميليمتر برخوردار است كه با توجه به كاهش بارش ها و خشكسالي هاي اخير، تكميل سد نرماب چهل چاي براي تامين بخش قابل توجهي از آب شرب و كشاورزي منطقه از نيازهاي اساسي آن محسوب مي شود.
نيمي از جمعيت حدود يك ميليون و 900 هزار نفري استان گلستان در هفت شهرستان واقع در شرق اين استان سكونت دارند.
/3039/1860