فيلترينگ تلگرام ما را به كجا مي برد

ما در پنج سال گذشته آنچنان وابسته تلگرام شديم و آنقدر به آن اعتماد داشتيم كه حتي به فكر جايگزيني براي آن نبوديم و البته اين بدان معنا نيست كه تلگرام بايد هميشه فيلتر بماند، اما بر اساس الزامات پدافند غيرعامل بايد فكر همه چيز را كرد.
اگر همه اتفاقات اخير را كنار هم بگذاريم به لحاظ وسعت، اهميت و دربرگيري بايد فيلتر شدن تلگرام را در صدر اين اتفاقات قرار داد.
اينكه تلگرام و فيلتر شدنش در آرام شدن اوضاع چه تأثيري داشته موضوع بحث نيست بلكه بحث روي تأثيراتي است كه روي زندگي ايرانيان گذاشته است.
تلگرام سبك جديدي از زندگي است و اصلاً بايد زندگي ايرانيان را به پيش از تلگرام و پس از تلگرام تقسيم كرد.
اينكه چرا تا اين حد اين شبكه اجتماعي در زندگي مردم نفوذ كرد به سابقه دولت ها در مواجهه با شبكه هاي اجتماعي برمي گردد.
ايرانيان كه از زمان شكل گيري شبكه هاي اجتماعي همواره فيس بوك، توئيتر و شبكه هاي اجتماعي فيلتر شده زيادي را پشت سر گذاشته بودند با ورود تلگرام بالاخره لذت استفاده از شبكه هاي اجتماعي به صورت رسمي را چشيدند.
پنج سال گذشته و حتي روزهاي سخت انتخابات خرداد سال 1396 به رغم همه گمانه زني ها نه تلگرام فيلتر شد و نه سرعت اينترنت ذره اي كمتر شد.
اين شبكه رسمي جاي همه چيز را گرفت، كسب و كارها را تغيير داد، مناسبات خانوادگي را عوض كرد و دنياي جديدي پيش روي مخاطبانش گذاشت و هيچ كس حتي نمي توانست به روزي فكر كند كه اين شبكه نباشد تا اينكه تلگرام فيلتر شد.
فيلتر شدن در كنار همه ناراحتي هايي كه ايجاد كرد و كسب و كارهايي كه تعطيل كرد درس هايي براي همه داشت، مثل آن درس هايي كه پس از هر زلزله براي خودمان تكرار مي كنيم.
در سال هاي گذشته دولت بارها از شبكه ملي اطلاعات و پيام رسان هاي داخلي و هزاران برنامه خبر داده بود كه مي توانند جايگزين تلگرام و واتس آپ باشند.
اما تعطيلي تلگرام نشان داد كه هيچ كدام از آن برنامه ها و شبكه هاي ملي جوابگوي نياز مخاطبان نيستند و اگر هم كيفيت لازم را داشته باشند نتوانسته اند به مخاطبان اين ضمانت را بدهند كه از اطلاعاتشان عليه آنها استفاده نخواهد شد و اين مهمترين دليلي است كه مخاطبان اقبالي نسبت به شبكه هاي داخلي نشان نداده اند.
كساني از شبكه هاي اجتماعي داخلي حمايت كردند كه همواره طرفدار فيلترينگ هم هستند و اين خود موضوعي است كه بي اعتمادي مي آورد.
چطور مي توان هست و نيست خود را در شبكه اي گذاشت كه همواره صاحبانشان آماده خاموش كردن آن هستند.
شبكه هاي اجتماعي كه اغلب ردپايي از صدا و سيمايي دارد كه عملكردش مهمترين عامل سوق دادن مردم به سمت شبكه هاي اجتماعي خارجي است.
موضوع شبكه هاي اجتماعي داخلي دقيقاً مثل توليد گوشي تلفن همراه داخلي شده است، پروژه اي كه سال ها پول و وقت دولت ها را تلف كرد و آخر سر يك نتيجه بيشتر نداشت.
بازار تلفن همراه قابل رقابت نيست و ما خيلي تلاش هم كنيم فراتر از گوشي هاي بي كيفيت glx پيش نمي رويم و در نهايت مسئولان به اين نتيجه رسيدند حالا كه قرار است در بازار تلفن همراه فقط فروشنده باشيم بايد الزامات قانوني براي ساماندهي و نظام مند كردن بازار آن را فراهم كنيم.
همين دست دست كردن ها آخر سر دولت را به جايي رساند كه با حداقل 10 سال تأخير به همان نقطه اول برگردد تا با اجراي طرح رجيستري گوشي هاي تلفن همراه روي پيشگيري از قاچاق اين كالا متمركز شود.
تلگرام و اينستاگرام هم همين است، عده اي معتقدند بايد فيلتر شوند تا هم از آسيب هايش مصون بمانيم و هم شبكه هاي داخلي در فضايي انحصاري رشد كنند و بدون حضور رقيب باكيفيت بازاري براي خود كسب كنند، 2 راهكاري كه در شبكه هاي اجتماعي يا ما را به گوشي glx مي رساند و يا پرايد.
اما كارشناسان و متخصصان حوزه رسانه و فناوري اطلاعات بر اين باورند كه بايد دولت ها به جاي رفتارهاي سلبي تمركزشان را روي ساماندهي، قانونگذاري و سياست گذاري روي اين شبكه ها بگذارند.
گرچه فيلترينگ هميشه آخرين راه حل براي هر دولتي مي تواند باشد اما حالا كه دست مسئولان روي دكمه فيلترينگ رفته بهتر است قبل از بازگشايي مجدد يكبار براي هميشه تكليف مردم را با تلگرام و همه شبكه هاي فيلتر شده و تكنولوژي هايي كه در آينده قرار است ايجاد شود روشن كنند.
از آنجا كه در تكنولوژي هاي اينچنيني توليد كننده عمده به حساب نمي آييم بايد سماجت را كنار بگذاريم و مفروضات ذهني را دور بريزيم و پيش از آنكه هزينه هاي بيشتري بپردازيم با نگاهي به تجربيات گذشته تصميمي درست بگيريم كه نظر همه بخش هاي جامعه در آن ديده شود.
دريافت كننده: منصور زرگر**انتشار دهنده: مسعود عليزاده
7535/1662