آغاز فصل جديد همكاري ميان تهران و مسكو* رحمت الله خدادادي

بر كسي پوشيده نيست كه تهران و مسكو از چند سال پيش تاكنون براساس منافع متقابل روابط خود را بيش از هر زماني مستحكم كرده اند با اين وجود حضور دكتر ولايتي در مسكو و ديدار وي با رهبر بزرگترين كشور جهان را مي توان سفري تاريخي خواند چرا كه همزمان با آن، بروكسل ميزبان سران عضو پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) بود و از سوي ديگر هلسينكي پايتخت فنلاند خود را آماده ديدار ترامپ و پوتين مي كند.
در طرف ديگر ماجرا، بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم صهيونيستي قرار دارد، او همزمان با سفر دكتر ولايتي راهي مسكو مي شود تا در راستاي مثلث آمريكا، رژيم صهيونيستي و عربستان، به تلاش هاي پنهان و پيدا براي دشمني با ايران ادامه دهد و در صورت امكان بتواند روابط ايران و روسيه را بر هم بزند.
اما اظهارات دكتر ولايتي كه گفته بود او (نتانياهو) دوره گردي است كه به مسكو سفر كرده و كسي براي حرف هايش اهميتي قائل نيست، نشان مي دهد كه نتانياهو بي نتيجه به كشورش بازگشته است و تنها دستاوردش از سفر به مسكو، امكان ديدن مسابقات جام جهاني از درون ورزشگاه بوده است.

**اهميت اين سفر از نگاه تهران
پر واضح است كه وضعيت جهان كنوني و شرايطي كه براساس سياست هاي يك جانبه و خاص دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريكا در سطح منطقه و جهان ايجاد شده است، ايران را تشويق مي كند رايزني ها و مشورت هاي خود را با كشورهاي مستقل مانند روسيه و چين افزايش دهد.
بنابراين سفر اخير دكتر ولايتي را مي توان در اين راهبرد ديد، وي نيز در بدو ورود به فرودگاه ونوكووا مسكو در توضيح اهميت اين سفر گفت كه همكاري هايي كه در منطقه بين مجموعه جبهه مقاومت به رهبري ايران و روسيه در تقابل با تروريسم و بانيانش در سوريه و ساير كشورهاي منطقه صورت گرفت، يك الگوي مثال زدني از همكاري ايران و روسيه است كه فقط رابطه استراتژيك و بلند مدت مي تواند چنين همكاري هايي را توجيه كند.
بر كسي پوشيده نيست كه نفوذ منطقه اي ايران در كنار حق وتوي روسيه در شوراي امنيت سازمان ملل متحد و ائتلاف نظامي و دفاعي اين دو كشور سبب پيروزهاي محور مقاومت و حفظ تماميت ارضي سوريه شده است و اين همكاري راهبردي، توطئه هاي آمريكا و متحدان اين كشور در منطقه را در قبال ايران، سوريه، عراق و يمن ناكام گذاشته است.
لوان جاگاريان سفير روسيه در ايران نيز در خصوص روابط دو كشور گفته است كه روسيه بر گسترش همكاري هاي دوجانبه با ايران در خصوص سوريه يا ساير مسائل دو جانبه و منطقه اي تاكيد دارد و هيچ كس نبايد ترديدي به خود در اين خصوص راه دهد چرا كه روسيه برتعهدات خود پايبند است.

** گسترش روابط براساس همكاري هاي اقتصادي
سفر دكتر ولايتي به مسكو پيام مهم ديگري نيز داشت، آن هم اينكه دو كشور به دنبال آن هستند تا روابط تجاري خود را بهبود بخشند و سطح آن را به اندازه روابط سياسي و امنيتي خود بالا ببرند، چرا كه با وجود تجربه موفق تهران و مسكو در حوزه هاي سياسي، امنيتي، دفاعي، هسته اي و برجام اما مناسبات تجاري ايران و روسيه كمتر از دو ميليارد دلار است كه رقمي ناچيز محسوب مي شود.
مهدي سنايي سفير فوق العاده و تام الاختيار ايران در اين خصوص گفته است كه اسناد و پايه هاي مورد نياز براي توسعه روابط ايران و روسيه فراهم شده است و در سطوح عالي دولتي، ارتباطات خوب و رايزني ها بين دو كشور برقرار است و در حوزه هاي اقتصادي نشانه هاي بسيار خوبي از رشد و گسترش حجم مبادلات بازرگاني ديده مي شود هرچند كه روابط دو كشور در اين عرصه به نقطه ايده آل نرسيده است.
مشاور مقام معظم رهبري در امور بين الملل و فرستاده ويژه رئيس جمهوري نيز پس از ديدار با پوتين با اشاره به افزايش حجم مبادلات تجاري دو كشور در چهار ماه نخست سال 2018، اظهار داشت كه دو طرف به دنبال افزايش حجم روابط تجاري و اقتصادي خود هستند و قرار شده است كه گزارش هاي مستمري در خصوص پيشرفت ها در حوزه هاي مختلف به مقامات عالي دو كشور داده شود.
كليدي ترين بخش صحبت هاي دكتر ولايتي پس از ديدار با پوتين را مي توان هدف گذاري براي سرمايه گذاري 50 ميليارد دلاري در حوزه نفت عنوان كرد.
مشاور مقام معظم رهبري در امور بين الملل به نقل از پوتين گفت كه روسيه آماده است تا اين رقم را در بخش نفتي ايران سرمايه گذاري كند.
اين ميزان سرمايه گذاري در واقع خروج برخي شركت هاي نفتي دنيا از ايران را كه از ترس تحريم هاي احتمالي دولت آمريكا چمدان هاي خود را بسته اند، جبران خواهد كرد و نشانگر اين اصل است كه تهران و مسكو ديگر قصد ندارند تنها به گسترش روابط خود در بخش امنيتي، سياسي و دفاعي تمركز كنند و عزم جدي درگسترش روابط اقتصادي ايجاد شده است با اين تفاوت كه اين بار سران دو كشور پشت آن قرار گرفته اند.
امروز ايران و روسيه اميدوارند در بخش هاي دولتي و بويژه با مشاركت بخش خصوصي و شركت هاي فعال در اين بخش بتوانند به نقطه ايده ال برسند مخصوصا در شرايط حاضر كه دو كشور هر آنچه براي گسترش روابط اقتصادي نياز است را در اختيار دارند.
گذري به اظهارات غلامسحين شافعي رئيس اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران در اين رابطه خالي از لطف نيست آنجا كه گفته بود، زيرساخت هاي حمل و نقل هوايي و ريلي ميان دو كشور در وضعيت خوبي قرار دارد و علاوه بر اين بخش خصوصي ايران مي تواند با توجه به موقعيت جغرافيايي دو كشور با همكاري هاي سه جانبه و دو جانبه در منطقه مناسبات خود را ارتقا بخشد.
در مجموع مي توان گفت كه برآيند اظهارات دكتر ولايتي گواه اين ادعاست كه دو طرف در شرايط جديد در نظر دارند، عمق بيشتري به همكاري هاي خود بدهند چرا كه تداوم همكاري هاي تهران و مسكو و پيوستن ديگر كشورهاي مستقل به آن از جمله چين كه در جنگ تجاري با آمريكاست، مي تواند سياست هاي يكجانبه گرايانه آمريكا در جهان را به شكست بكشاند و الگوي موفقي براي ساير كشورهاي جهان باشد.
**1346**
------
خبرنگار ايرنا در مسكو