اروپا به دنبال حفظ برجام

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، رهبران اتحادیه اروپا آخرین تلاش های دیپلماتیك خود را برای حفظ برجام آغاز كرده اند. آن ها سعی دارند پیش از پایان ضرب الاچل 22 اردیبهشت «دونالد ترامپ»، مانع خروج رئیس جمهوری ایالات متحده از توافق هسته ای با ایران شوند.
به همین منظور «امانوئل مكرون» رئیس‌ جمهوری فرانسه برای دیدار با ترامپ به واشنگتن سفر كرده است. به نظر می رسد علاوه بر موضوعات مورد توجه دو طرف در حیطه روابط دوكشور و مبادلات اقتصادی و سیاسی در دو سوی آتلانتیك، ایران و توافق هسته ای برجام یكی از موضوعات مهم در مذاكرات آن ها باشد.
رئیس جمهوری فرانسه پیش از سفر به ایالات متحده در گفت وگو با شبكه تلویزیونی فاكس نیوز آمریكا بر ضرورت حفظ برجام تاكید و استدلال كرد كه هیچ جایگزینی برای برجام وجود ندارد.
مكرون اعتقاد دارد ممكن است از دید مقام های آمریكایی این توافق ناكامل باشد اما آن ها هیچ برنامه و گزینه بهتری را برای آن ندارند. وی حتی در واشنگتن در دیدار با رئیس جمهوری آمریكا كه بار دیگر توافق هسته ای را فاجعه بار نامید، همین نكات را متذكر شد و خاطر نشان ساخت: باید به مسائل در چارچوب منطقه خاورمیانه و مشكلات آن پرداخته شود.
مكرون هدف همه كشورها را جلوگیری از افزایش سلاح هسته ای در منطقه عنوان كرد اما موضوع اصلی را در این امر دانست كه تاكنون بهترین راه حل برای این مساله، توافق هسته ای برجام بوده است.

**مكرون در برابر پافشاری های ترامپ
جالب اینجاست كه چند روز پس از رئیس جمهوری فرانسه، «آنگلا مركل» صدراعظم آلمان نیز به دیدار ترامپ می رود. با این حال اگرچه در چند ماه گذشته گفت وگوهای دیپلماتیك فراوانی میان اروپا و آمریكا در این زمینه انجام شده است اما كارشناسان تاكید دارند هیچ فردی نمی داند كه آیا اروپا توانسته است رئیس جمهوری آمریكا را متقاعد سازد.
تارنمای شبكه یورو نیوز در مورد توانایی های مكرون و مركل در متقاعد ساختن ترامپ برای خارج نشدن از برجام عنوان داشت: كشورهای اروپایی و پارلمان این اتحادیه خواستار ادامه حضور آمریكا در برجام هستند.
اما با وجود همه حمایت های بین المللی از برجام، تندروهای آمریكایی همچون «مایك پومپئو» و «جان بولتون» كه به تازگی به گروه نزدیكان ترامپ اضافه شده اند به دنبال خروج از توافق هستند. آن ها با وجود تایید پایبندی ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی مدعی هستند كه ایران به جامعه جهانی و بازرسان اطلاعات كامل نمی دهد.
بر اساس تحلیل یورونیوز، اروپا در تلاش است تا برای راضی كردن رئیس جمهوری ایالات متحده بر تحریم ها علیه ایران اضافه كند؛ حتی اگر این موضوع اتفاق بیافتد خواسته هایی كه ترامپ به دنبال آن است اجرایی نمی شوند.
روزنامه واشنگتن پست نیز نوشت: اختلاف نظر میان ترامپ و مكرون در زمینه توافق هسته ای ایران آشكار است اما با این حال اروپا به دنبال حفظ برجام است. اروپا از خروج آمریكا از توافق هسته ای تعجب نخواهد كرد زیرا رئیس جمهوری آمریكا بارها مخالفت خود را با برجام اعلام كرده است. دلیل اروپا این است كه این توافق كه از سوی آمریكا نامناسب و ناكافی خوانده می شود بهتر از هیچ است.
تحلیلگران غربی بر این اعتقاد هستند كه اروپایی ها می توانند بدون حضور آمریكا هم توافق هسته ای را حفظ كنند اما هزینه سیاسی بالایی را باید پرداخت كنند. اگر آمریكا بر خواست خود برای خروج از برجام پافشاری كند، كشورهای اروپایی نیز موضعی مشابه چین و روسیه برای حفظ توافق خواهند داشت. در این صورت اروپا در كنار این دو كشور به همراه ایران در مقابل خواست آمریكا قرار می گیرند.

**بازندگان واقعی
دیدگاه غالب در میان مقامات و تحلیلگران غربی این است كه در شرایط كنونی ایران همه تعهدات خود را اجرایی كرده است و در صورت فروپاشی برجام، كشورهای غربی به ویژه آمریكا ضرر می كنند.
روزنامه یو.اس.ای تودی در توصیه ای به رئیس جمهوری آمریكا نوشت: «حرف مكرون را گوش كن و توافق هسته ای ایران را نگه دار» زیرا اگر این توافق هسته ای بی اعتبار شود چه دلیلی وجود خواهد داشت كه «كیم جونگ اون» برای امضای توافق اقدام كند؟
ترامپ با خروج از توافق اقلیمی پاریس و نپذیرفتن مشاركت تجاری ترانس پاسیفیك ( پیمان سرمایه‌گذاری و مقررات‌ گذاری بین ۱۲ كشور حاشیه اقیانوس آرام به جز چین) است دچار اشتباهاتی در سیاست خارجی خود شد.
اما به نوشته این روزنامه آمریكایی، تصمیم غلط در مورد ایران می تواند ساختار رژیمی را كه با امضای توافق تقویت شد به مخاطره بیاندازد. به همین دلیل مكرون در سفر سه روزه خود به واشنگتن ماموریت دارد تا توافق هسته ای سال 2015 را نجات دهد. این تحلیل دلایلی را كه باعث می شوند ترامپ به برجام متعهد بماند این گونه بر شمرد: ایران به توافق پایبند است؛ رهبر كره شمالی به مذاكره با ترامپ بی اعتماد می شود؛ برجام از تشدید درگیری ها جلوگیری كرد و با حفظ توافق هسته ای منطقه و جهان مكانی امن تر خواهد بود.
اینكه خروج از توافق هسته ای به نفع چه طرفی خواهد بود موضوع مورد توجه همه كارشناسان است. بسیاری از آن ها آمریكا را بزرگترین ضرركننده ارزیابی می كنند.
گزارش شبكه تلویزیونی سی.ان.ان آمریكا در مورد سفر مكرون به آمریكا، به پاسخ این پرسش پرداخت كه با خروج ترامپ از توافق هسته ای چه كسی آسیب می بیند؟ در چارچوب این تحلیل نخستین تاثیر تحریم ها علیه ایران ایجاد تنش شدید در بازار جهانی عرضه نفت و در نتیجه گرانی سوخت خواهد بود. این امر موجب نارضایتی های زیادی در آمریكا به علت گران شدن بنزین می شود.
علاوه بر این دو شركت بوئینگ و ایرباس هم به شدت از وضع تحریم های جدید ناراضی خواهند بود زیرا آن ها بزرگترین قراردادهای فروش هواپیمای مسافربری را با ایران امضا كرده اند.
بوئینگ قرار داد 8 میلیارد دلاری را برای ساخت 80 فروند با ایران امضا كرد كه نخستین هواپیما قرار است تا چند ماه دیگر تحویل تهران شود. این شركت اعلام كرده است با این قرارداد 100 هزار شغل برای شهروندان آمریكایی تضمین می شود. البته این شركت قراردادهای دیگری را هم با شركت های خصوصی ایران به امضا رسانده است.
از طرف دیگر ایرباس نیز قرارداد فروش 100 فروند هواپیما به ایران را به ارزش حدود 10 میلیارد دلار امضا كرده است. انجام این توافق ها و فروش این هواپیماهای مسافربری در صورت تحریم دوباره ایران با دردسرهای جدی روبرو خواهند شد.
همچنین قراردادهای گوناگون تجاری به ارزش میلیاردها دلار از سوی شركت های بزرگ بین المللی همچون توتال و فولكس واگن و دیگر بنگاه ها در اروپا و آسیا برای سرمایه گذاری در ایران امضا شده اند. به علاوه با اقدام احتمالی ترامپ علیه برجام بسیاری از گردشگران كه برای سفر به ایران برنامه ریزی كرده اند در كنار هتل ها و خطوط هوایی دچار مشكل می شوند.
به اعتقاد تحلیلگران اقتصادی به طور عمده طرف متضرر از خروج آمریكا از توافق، كشورهای غربی هستند گرچه این موضوع بر شرایط داخلی ایران هم تاثیرگذار خواهد بود. یكی از مهمترین پیامدها بر اقتصاد ایران وارد می شود كه در حال رشد بود در آن شرایط دچار چالش می شود. با اقدام احتمالی ترامپ، ارزش ریال نسبت به ارزهای خارجی كاهش بیشتری پیدا می كند و از رشد اقتصاد ایران كاسته می شود.

پژوهشم**9130**1601**
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و پژوهش های خبری ایران و جهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.