بازار كتب روان‌شناسي ما، در تسخير مولفان غربي است

به گزارش گروه فرهنگي ايرنا از مجمع ناشران انقلاب اسلامي، حجت‌الاسلام نويد جانباز در نشست تخصصي «وضعيت‌شناسي كتب روان‌شناسي» اظهار داشت: كتب روان‌شناسي داخلي از نظر كميت و كيفيت براي بازار نشر دلگرم‌كننده نيست. متاسفانه در حوزه نشر با شعارهاي فريبنده‌اي مثل آزادي بيان مواجهيم؛ در حالي كه بايد مرجعي باشد كه سلامت كتب را بسنجد كه آيا اين آثار براي مخاطب ايراني سودمند است يا خير؟.
وي در اين نشست در سي و دومين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران افزود: در بين رشته‌هاي علوم انساني، شايد نتوان شاخه‌اي مثل روان‌شناسي يافت كه مورد توجه عموم هم باشد؛ حتي اقبال مردم به اين كتب از كتب دانشگاهي و ديگر علوم عمومي بيشتر است. اين كتب نه‌تنها مورد اقبال متخصصان، بلكه محل خوانش عامه مخاطبان نيز قرار دارد.
وي اضافه كرد: استقبال به كتب روان‌شناسي، از يك طرف نشان از ظرفيت و توان برقراري ارتباط اين رشته با عام را دارد؛ اما از جنبه محتوايي مي‌تواند بيانگر مخاطراتي باشد.
معاون تهذيب حوزه علميه امام خميني (ره) اشاره كرد: كتب بازاري روان‌شناسي هميشه از پرتيراژترين كتب بازار نشر هستند. اين خود بر تقاضاي مخاطب به اين نوع از كتب تاكيد مي‌كند. مولفان و ناشران دنبال ذائقه مردم هستند و نه پاسخ به نيازهاي اساسي و بنيادي‌تر آنها.
وي تأكيد كرد: در اقبال ناشران به كتب روان‌شناسي، بايد متوجه بود اين استفاده از ترجمه كتب غربي، تقليدي از مفاهيم فرهنگ غربي است كه با روند فعلي بازار نشر روان‌شناسي، بخشي از جامعه ما به آن توجه مي كنند.
جانباز بيان كرد: 80 درصد از كتب روان‌شناسي ما يا به طور مستقيم ترجمه نعل به نعل از آثار غربي هستند يا عمده متن خود را از كتب غربي دريافت مي‌كنند. بنابراين بازار روان‌شناسي ما در تسخير مولفان غربي است؛ حتي بخش زيادي از اينها فقط سخنوران معروفي در حوزه روان‌شناسي موفقيت هستند و نه نظريه‌پردازان مطرح روان‌شناسي.
وي با اشاره به آمار انتشار اين نوع آثار اعلام كرد: در نيمه دوم سال 97 نزديك به 1400 عنوان كتاب روان‌شناسي زير چاپ رفت كه از اين ميان كمتر از 400 عنوان كتاب چاپ اولي بودند و بقيه تجديد چاپي. در اين بين كتاب‌هاي موفقيت نزديك به 350 عنوان را به خود اختصاص دادند.
اين روان‌شناس ادامه داد: محور خانواده‌درماني و روابط زناشويي رتبه دوم نشر را معطوف به خود كردند، همچنين مباحث هوش يا برنامه‌ريزي تحصيلي ديگر كتب مورد اقبال ناشران بوده‌اند.
به گفته مسئول سامانه كتب روان‌شناسي مجمع ناشران انقلاب، در يك ماه نخست سال 98 حدود 340 عنوان كتاب منتشر شده كه آثاري پرتيراژ در خارج سريع در داخل ترجمه و چاپ شده‌اند.
وي در ارتباط با چاپ آثاري با خط مشي ديني نيز گفت: در بازار نشر سال گذشته تنها پنج عنوان كتاب روان‌شناسي دين و كمتر از هفت كتاب در مورد روان‌شناسي تحليل مناسك ديني داشته‌ايم. در مقابل كتب بسيار ترجمه چاپ شده اند كه روي مهارت‌هاي ارتباطي و نوع مواجهه با وابستگي عاطفي و غيره بحث مي‌كنند.
اين روان‌شناس اعتقاد داشت هرچند اين مفاهيم مورد نياز هستند، فقدان نيازسنجي دقيق بر اساس مولفه‌هاي بومي و مهندسي كتب روان‌شناسي در بازار نشر، ضربه جدي خواهد بود؛ همچنان‌كه عمدتاً مسائلي را تحليل مي‌كنند كه با زندگي مذهبي ما همخواني ندارد؛ مثل روابط دو جنس، مشروب‌خواري و ...
وي گفت: متاسفانه در حوزه نشر با شعارهاي فريبنده‌اي مثل آزادي بيان مواجهيم؛ در حالي كه بايد مرجعي براي سنجش سلامت كتب باشد كه آيا اين براي زندگي مخاطب ايراني سودمند است يا خير؟
سي و دومين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران با شعار «خواندن، توانستن است» و حضور سه هزار و 200 ناشر با حدود 437 هزار كتاب شامل دو هزار و 400 ناشر داخلي با 300 هزار عنوان كتاب و حدود 800 ناشر خارجي از 30 كشور جهان با 137 هزار عنوان چهارم تا چهاردهم ارديبهشت ساعت 10 تا 20 در مصلاي امام خميني (ره) برپاست.
چين به عنوان ميهمان ويژه اين دوره نمايشگاه كتاب، 94 ناشر را با چهارهزار عنوان و 15هزار جلد كتاب به نمايشگاه آورده است. همچنين قرار است 20 نويسنده، پژوهشگر، تصويرگر و 50 مدير فروش حق تاليف كتاب، امسال در غرفه ميهمان ويژه (چين) حضوري فعال داشته باشند.
در بخش ناشران عمومي ححدود 14 هزار متر مربع فضا براي حضور 988 ناشر تدارك ديده شده است كه 141هزار و 861 عنوان كتاب را عرضه خواهند كرد.
در بخش كودك و نوجوان نيز 251 ناشر در فضايي به وسعت حدود 6 هزار متر مربع، 24هزار و 13 عنوان كتاب را عرضه مي كنند. در بخش دانشگاهي نيز 428 ناشر در فضايي بيش از شش هزار و 235 متر مربع، 60 هزار و13عنوان كتاب را در سالن هاي كاملا مسقف زير چادر به نمايش و فروش گذاشته اند.
در سالن‌هاي آموزشي نيز 97 ناشر در فضاي حدود سه هزار و 231 متر مربع به ارائه 17 هزار و 445 عنوان كتاب مي پردازند.
فراهنگ**3009**9157