تاثير سامانه نيما بر نرخ ارز

به گزارش گروه نشريات خبري؛ بررسي امروز سه شنبه(30 بهمن) روزنامه ها، خبرگزاري ها و تارنماهاي داخلي نشان مي دهد كه با افزايش قيمت دلار، ميان بانك مركزي و برخي صادر كنندگان، بر سر فعاليت سامانه نيما اختلافاتي به وجود آمده است.
به گزارش اين رسانه ها، اسدالله عسگراولادي، رئيس اتاق مشترك ايران و چين به تازگي مدعي است كه سه ماه است صادراتي نداشته و با ندانم‌كاري بانك مركزي، صادرات كشور قفل شده است.... در واكنش به اظهارات عسگراولادي بانك مركزي اعلام كرد كه اين فعال اقتصادي 16.6 ميليون يورو صادرات داشته اما هيچ اطلاعاتي ارائه نكرده است.
رسانه هاي اصلاح طلب به موضوعاتي همچون تناقض شدت يافتن عرضه انواع ارز در سامانه نيما با توقف صدور حواله‌هاي ارزي و نيز گراني ارز به دليل عرضه افزايشي در نيما و كاهشي در صرافي‌ها اشاره كرده اند.
اين رسانه ها همچنين افزايش نقدينگي و ازدياد تقاضاي پايان سال را از علل افزايش قيمت دلار دانسته و به موضوعاتي همچون كاهش عرضه ارز با وجود كاهش قيمت دلار و افزايش ارزش جهاني دلار پرداخته اند.
رسانه هاي اصولگرا نيز علاوه بر انعكاس اظهارات عسگر اولادي و جوابيه بانك مركزي به محورهاي ديگري همچون بازداشت 20 دلال ارزي در تهران؛ علت افزايش قيمت ارز، لزوم ورود بانك مركزي به بازار ارز و مجاز بودن ورود ارز به كشور توسط همه اشخاص؛ پرداخته اند.

رسانه هاي اصلاح طلب
................................
** عملكرد بانك مركزي و سامانه نيما
روزنامه شرق زير عنوان 'اصرار بانك مركزي براي كاهش حواله‌هاي ارزي' آورده است: ميثم رادپور، فعال بازار ارز، در گفت‌وگو با «شرق» با بررسي عملكرد بانك مركزي در حوزه ارز بيان كرد: بانك مركزي دستش در كنترل ارزي بسيار محدود است. سامانه نيما يا بازار متشكل ارزي، تلاش بانك مركزي براي كنترل چيزي بوده كه در واقع در كنترلش نيست. اين نهاد اصرار دارد تقاضا براي حواله كاهش يابد تا دايره كنترلي خود را تقويت كند؛ حواله صرافي‌ها را محدود كنند تا صرافي‌ها ارزهاي خارج از كشور را به‌راحتي مصرف نكنند. از راه‌هاي جايگزين استفاده مي‌كند كه يكي از آنها همين تلاش براي محدوديت مستقيم و غيرمستقيم كار صرافي‌هاست.....بانك مركزي به‌گونه‌اي عمل كرده كه محدوديت‌ها بر سر راه صرافي بسيار بي‌شمار شده است. بانك مركزي سعي كرده حساب‌هاي داخلي را تحت كنترل دربياورد، اما نمي‌تواند حساب‌هاي خارجي را كنترل كند. مشخص نيست بانك مركزي با اين رويه چه هدفي را دنبال مي‌كند. ماهيت سامانه نيما به اين دليل است كه بانك مركزي بتواند قيمت‌ها را تحت نظارت داشته باشد و فشار وارد كند تا صادركنندگان ارزهاي خود را در داخل عرضه كنند.

روزنامه آرمان نيز در گزارشي با عنوان 'عرضه 1 ميليارد يورو ارز بخش‌خصوصي در نيما' نوشت: بانك مركزي اعلام كرد: علاوه بر عرضه نزديك به10 ميليارد دلار از سوي بانك مركزي، پتروشيمي‌ها، فولادي‌ها و شركت ملي گاز در سامانه نيما، صادركنندگان غيرنفتي بخش‌خصوصي فروش ارز ناشي از صادرات خود را در نيما افزايش داده اند. بنا بر اعلام بانك مركزي اين مبلغ از 16 مرداد تا به امروز از يك ميليارد يورو فراتر رفته است كه در حقيقت علاوه بر عرضه صادركنندگان در صرافي‌ها و اختصاص ارز به واردات خودشان است. در چند ماه گذشته بانك مركزي در جهت حفظ و افزايش ذخاير ارزي و تامين نياز كشور، كوشيده تمامي ابزارهاي در دسترس خود را به كارگيرد تا كمبودهاي ناشي از شوك‌هاي اقتصادي برطرف شوند. يكي از اين ابزارها، ارز حاصل از صادرات بخش خصوصي‌ است كه اين بانك در راستاي تضمين بازگشت ارز از اين محل، اقدام به صدور بخشنامه‌هايي مبني بر عرضه ارز در سامانه نيما كرد كه اگرچه مورد اعتراض بخش خصوصي واقع شد اما در نهايت با پافشاري بانك مركزي بر اين مصوبات و اعمال برخي اصلاحات، اكنون حجم فروش ارز صادراتي در نيما از 3/8 ميليارد يورو گذشته است.

** اختلاف بر سر سامانه نيما
همچنين روزنامه شرق در مطلب ديگري با عنوان 'دعوا بر سر سامانه نيما' نوشت: بازرگانان مدت‌ها است كه از سياست‌هاي ارزي دولت گله دارند. آنها بر اين باورند كه پيمان‌سپاري ارزي و دستور دولت براي برگرداندن ارز به سامانه نيما، راه كسب‌و‌كار آنها را مسدود مي‌كند و سبب مي‌شود در فضايي كه تحريم‌ها اقتصاد ايران را تحت فشار قرار داده است، فشارها بر صادركنندگان بيشتر شود. يكي از اين منتقدان اسدالله عسگراولادي است كه تعريف سامانه نيما و بازگرداندن ارز به اين سامانه را ندانم‌كاري دولت توصيف مي‌كند و معتقد است از آنجا كه خارجي‌ها نيما را نمي‌‎شناسند، صادركننده نمي‌تواند ارز خود را وارد سامانه نيما كند. اما بانك مركزي در واكنش به اظهارات اين فعال اقتصادي اعلام كرد: ساز‌وكارهاي بازگرداندن ارز به سامانه نيما بسيار شفاف است و صحبت‌هايي از قبيل ناشناخته‌بودن نيما براي خارجي‌ها، اساسا حرف بي‌ربطي است.

روزنامه اعتماد نيز به اين موضوع پرداخته است. به گزارش اين روزنامه رييس اتاق مشترك ايران و چين با انتقاد از ناكارآمدي سامانه نيما براي صادركنندگان گفت: آقايان بانك مركزي مي‌گويند صادركننده بايد ارز خود را بياورد در سامانه «نيما»؛ خب كسي كه در آنسوي مرزهاي كشورمان خريدار كالاي صادراتي ما است، «نيما» نمي‌شناسد؛ «نيما» براي او وجود خارجي ندارد؛ «نيما» دفتر‌دستكي است كه آقايان راه انداخته‌اند و چند صراف را دور هم جمع كرده‌اند و اسمش را گذاشته‌اند «نيما».

** تناقض شدت يافتن عرضه انواع ارز در سامانه نيما با توقف صدور حواله‌هاي ارزي
به گزارش روزنامه شرق، واردكننده‌ها مي‌گويند براي تأمين ارز خود با مشكل مواجه‌اند و صرافي‌ها ارز كافي براي صدور حواله در اختيار آنها نمي‌گذارند. برخي صرافي‌ها در روزهاي اخير صدور حواله ارزي را متوقف كرده و واردكننده‌ها براي تأمين ارز واردات كالا از صرافي‌ها جواب منفي مي‌شنوند و با كمبود ارز روبه‌رو هستند. در حالي در بازار صرافي‌ها از كمبود ارز صحبت مي‌شود كه بانك مركزي ديروز اعلام كرد عرضه انواع ارز در سامانه نيما شدت گرفته است. كارشناسان و فعالان بازار ارز در گفت‌وگو با «شرق» دليل اين تناقض را در سياست بانك مركزي جست‌وجو مي‌كنند. به گفته آنها، بانك مركزي با پرريسك‌كردن فعاليت صرافي‌ها و ايجاد محدوديت‌هايي در صدور حواله ارزي تجاري و غيرتجاري، ‌دنبال اين است بازاري را كه شفافيت ثبت الكترونيك سامانه نيما را ندارد، تحت كنترل دربياورد.

** گراني ارز به دليل عرضه افزايشي در نيما و كاهشي در صرافي‌ها
به گزارش روزنامه شرق، در‌حالي ‌كه بانك مركزي امروز اعلام كرده عرضه انواع ارز در سامانه نيما شدت گرفته، اما واردكننده‌ها در تأمين ارز همچنان از صرافي‌ها جواب منفي مي ‌شنوند. بر همين اساس، در هفته جاري روند قيمتي ارز صعودي شده است. يك منبع آگاه با اشاره به افزايش قيمت ارز در سامانه سنا، به خبرنگار پايگاه خبري بازرگانان ايران گفته است: بانك مركزي موجودي كافي ندارد كه بتواند پاسخ‌گوي درخواست‌هاي تاجران باشد؛ بنابراين احتمال افزايش قيمت بيشتر انواع ارز وجود دارد. وي يكي از دلايل افزايش قيمت ارز را اظهارات يكي از مقامات وزارت خارجه ايران مبني بر افزايش احتمالي تنش در منطقه دانست.

** افزايش نقدينگي و افزايش تقاضاي پايان سال از علل افزايش قيمت دلار
روزنامه دنياي اقتصاد در مطلبي نوشت: موضوعي كه اين روزها آرامش بازار را برهم زده، افزايش نقدينگي ناشي از حقوق و دستمزد است. بر اين اساس بسياري از كارگران و كارمندان در ماه‌هاي پاياني سال، عيدي و سنوات خود را مي‌گيرند و اين احتمال وجود دارد كه اين نقدينگي به سمت بازار ارز و طلا برود....در همين حال نكته‌ديگري كه هرساله آرامش بازار ارز را برهم مي‌زند، موضوع افزايش شديد تقاضا براي ارز در پايان سال است. بر اين اساس بسياري از افرادي كه در تعطيلات نوروز قصد انجام سفرهاي خارجي دارند، براي خريد ارز خود وارد بازار مي‌شوند. علاوه بر اين شركت‌ها نيز براي تسويه‌حساب‌هاي خود و پرداخت بدهي‌هاي ارزي در پايان سال، دست به خريد ارز مي‌زنند كه هر دو موضوع توانسته تا حدودي آرامش بازار ارز را برهم بزند.

**كاهش عرضه ارز با وجود كاهش قيمت دلار
'اثر پروانه‌اي در بازار ارز؟' عنوان مطلبي است كه در روزنامه دنياي اقتصاد منتشر شده است. به گزارش اين روزنامه، وضعيت بازار ارز با يك تغيير كوچك در سمت تقاضا، دچار دگرگوني شده است، امري كه مي‌توان آن را به اثر پروانه‌اي تشبيه كرد. بازار ارز داراي لايه‌هاي مختلفي از عرضه و تقاضاست و در ماه‌هاي اخير با وجود كاهش قيمت دلار، زير پوست بازار، سمت عرضه در حال تضعيف بود. به گفته كارشناسان يكي از مهم‌ترين عوامل تضعيف سمت عرضه، عرضه دلار با نرخ ترجيحي 4200 توماني است و در ماه‌هاي اخير بخشنامه‌هاي صادراتي مختلف نيز موجب كاهش صادرات شده است. به اين دو اثر، تحريم‌ها بر درآمدهاي ارزي را نيز بايد اضافه كرد.
(تارنماي فرارو نيز اين گزارش را بازنشر داده است)

** افزايش ارزش جهاني دلاري
ايسنا در مطلبي با عنوان 'دلار در مسير صعود قرار گرفت' به گزارش بلومبرگ پرداخت و نوشت: با عقب نشيني بانك مركزي اروپا از افزايش نرخ بهره، ارزش يورو در برابر دلار تضعيف شد. ...دلار در معاملات امروز تحت تاثير اظهارات مقامات بانك‌هاي مركزي اروپا و ژاپن در مسير صعودي قرار گرفت. پس از آن كه رئيس بانك مركزي ژاپن در اظهاراتي گفت در صورت لزوم اين بانك آماده اتخاذ اقدامات انبساطي بيشتر است، ارزش دلار در برابر ين به 110.65 ين رسيد.

رسانه هاي اصولگرا
..........................
** سخنان عسگر اولادي و جوابيه بانك مركزي
روزنامه وطن امروز در مطلبي با عنوان 'صادرات كشور قفل شد' به گفت و گوي عسگر اولادي با خبرگزاري تسنيم پرداخت و نوشت: رئيس اتاق بازرگاني مشترك ايران و چين مدعي است 3 ماه است با ندانم‌كاري بانك مركزي، صادرات كشور قفل شده و در صورت اصلاح نشدن اين شرايط، بهار سختي را پيش رو خواهيم داشت. اسدالله عسگراولادي در گفت‌وگو با تسنيم، با انتقاد از تخصيص ارز دولتي و فسادآور بودن ارز 4200 توماني گفت: ارز 4200 توماني در شرايط امروز يك حماقت است و در نهايت دولت ناچار است ارز 4200 توماني را حذف كند و ارز دولتي محكوم به حذف است. شما نگاه كنيد الان چند نرخ در بازار ارز وجود دارد؟
به‌دنبال اظهارات اسدالله عسگراولادي، روابط عمومي بانك مركزي در پاسخ به وي اظهار داشت: ايشان تاكنون هيچ اطلاعاتي از نحوه مصرف ارز صادراتي خود در چرخه اقتصادي كشور ارائه نكرده است، به طوري كه 2 شركت صادراتي ايشان تا پايان آبان 1397 بالغ بر 6/16 ميليون يورو صادرات داشته و ارز حاصل از صادرات را وارد چرخه اقتصادي نكرده است؛ در حالي ‌كه بخش عمده‌اي از صادركنندگان متعهد به كشور تاكنون بيش از 10 ميليارد يورو ارز در بازار ثانويه عرضه كرده‌اند و بخشي از واردات كشور از اين محل تامين شده است.

** بازداشت 20 دلال ارزي در تهران
به گزارش خبرگزاري تسنيم، ناجا از بازداشت 20 دلال ارزي در تهران خبر داد و آورده است: هم اكنون بالغ بر 190 دلال ارزي در زندان به سر مي‌برند. به گزارش اين خبرگزاري، سردار حسين رحيمي صبح امروز در حاشيه بيست و دومين مرحله از طرح رعد پليس پيشگيري پايتخت از ادامه برخورد پليس با دلالان ارزي خبر داد و گفت: صبح امروز 20 دلار ارزي در تهران بازداشت شدند....وي متذكر شد: با افرادي كه در فضاي مجازي نيز با اعلام قيمت‌هاي كاذب به دنبال بالا بردن قيمت ارز هستند، برخورد مي‌شود.

** علت افزايش قيمت ارز
روزنامه جوان در مطلبي با طرح سوالي مبني بر 'چرا قيمت دلار جهش كرد؟' نوشت: در اين بين سؤال اصلي آن است كه به‌رغم آنكه هيچ تغييري در سياست‌هاي كلي بانك مركزي در خصوص ارز ايجاد نشده و حتي تلاش اين بانك براي بازگرداندن ارز ناشي از صادرات، روندي جدي‌تر به خود گرفته، چرا بار ديگر قيمت ارز ميل به افزايش پيدا كرده‌است. پاسخ به اين سؤال را بايد در دو حوزه اصلي جست‌وجو كرد. نكته اول احتمال افزايش شديد نقدينگي در سطح بازار و موضوع دوم نياز‌هاي عمومي پايان سال است.

** لزوم ورود بانك مركزي به بازار ارز
روزنامه جوان در مطلبي آورده است: بانك مركزي مي‌تواند از طريق تعيين سرنوشت سپرده‌ها و همچنين اعمال قوانين دقيق‌تر در خصوص بازگشت ارز صادراتي، بار ديگر آرامش را به بازار ارز كشور تزريق كند.

** مجاز بودن ورود ارز به كشور توسط همه اشخاص
مشرق نيوز به موضوع ابلاغ 'بخشنامه تأكيدي گمرك ايران مبني بر بلامانع‌ بودن ورود اسكناس ارز به كشور به هر ميزان براي اشخاص حقيقي و حقوقي' پرداخت و نوشت: مديركل دفتر واردات گمرك ايران در بخشنامه ‌اي مجدداً بر بلامانع بودن ورود اسكناس ارز به كشور به هر ميزان براي اشخاص حقيقي و حقوقي تأكيد كرد.
گروه نشريات خبري
پژوهشم**3211**1181