جنگ با داعش در مرحله نهايي

حدود دو ماه پيش (19 دسامبر 2017) دونالد ترامپ، رئيس جمهوري امريكا به صورت زودهنگام و شتابزده شكست كامل گروه تروريستي داعش را رسماً اعلام كرد. اما اكنون با آغاز مأموريت نظامي نيروهاي سوريه دمكراتيك، ارتش فرانسه و ارتش سوريه از سه جهت عليه شبكه‌هاي كوچك اما پرتعداد و پراكنده داعش در خاك سوريه كه به گفته جوزف ووتل، فرمانده نيروهاي امريكايي در سوريه شمارشان ممكن است به هزاران نفر هم برسد، شكست كامل داعش هرچند ممكن اما همچنان در فاصله‌اي دور از آنچه ترامپ مدعي شده بود، ديده مي‌شود؛ حتي اگر برخي رسانه‌ها از جمله گاردين از وقوع كودتاي نافرجام درون تشكيلات داعش براي كشتن ابوبكر بغدادي، رهبر اين گروه تروريستي خبر بدهند.

در حالي كه سران سه كشور روسيه، ايران و تركيه براي برپايي نشست روز پنجشنبه در سوچي آماده مي‌شوند تا درباره سه پرونده سياسي مهم پر كردن خلأ بعد از عقب نشيني امريكا از سوريه، سرنوشت «مثلث شمال» سوريه و كميته قانون اساسي به مذاكره بنشينند، در داخل سوريه نيز نبردهاي نظامي عليه داعش ادامه دارد. به گزارش فرانس 24، نيروهاي سوريه دموكراتيك شنبه شب گذشته عمليات نظامي گسترده‌اي را عليه شبكه‌هاي پراكنده داعش در شرق سوريه آغاز كردند و روز يكشنبه مصطفي بالي، سخنگوي اين نيروها از فروپاشي 41 مقر داعش در اين عمليات خبر داد و گفت، در چند هفته گذشته 20 هزار غيرنظامي كه در روستاي باغوز در استان شرقي ديرالزور در محاصره داعش بودند از روستا خارج شدند و زمينه براي عمليات نظامي عليه تروريست‌هاي داعش فراهم شد. اين مقام نيروهاي سوريه دمكراتيك با بيان اين مطلب كه روز يكشنبه عمليات نظامي سنگين در روستاي باغوز عليه داعش جريان داشت، درباره زمان پايان اين عمليات سكوت كرد. علاوه بر نيروهاي سوريه دمكراتيك كه عمليات پاكسازي بازمانده‌هاي داعش در شرق سوريه را آغاز كرده‌اند، ارتش فرانسه نيز از انتقال تجهيزات جنگي خود به خاك عراق در نزديكي مرز سوريه براي حمايت تسليحاتي از نيروهاي سوريه دمكراتيك در مبارزه با داعش خبر داد و اعلام كرد «تنها 10 كيلومتر با خط مقدم جنگ با داعش در خاك سوريه فاصله داريم». فلورنس پارلي، يك مقام وزارت دفاع فرانسه كه از عمليات ارتش فرانسه در خاك عراق براي جنگ با داعشي‌هاي مستقر در خاك سوريه بازديد كرده است، با بيان اين مطلب كه «پايان كار نزديك است» گفت: تروريست‌هاي داعش فاقد رهبري، كانال‌هاي ارتباطي و به صورت پراكنده هستند و در آستانه نابودي هستند. پس بياييد اين جنگ را تمام كنيم. اما جدا از عملياتي كه كردهاي سوريه و ارتش فرانسه از شمال سوريه و مرزهاي عراق با سوريه آغاز كرده‌اند، ارتش سوريه نيز عمليات نظامي عليه بقاياي تروريست‌هاي داعش را در جنوب غرب دمشق با جديت دنبال مي‌كنند و بنا بر آخرين خبر‌ها، نيرو‌هاي گروه زرهي اول ارتش سوريه در محور منطقه «تلول الصفاء» عمليات جست و جوي منطقه به منطقه براي نابودي تروريست‌هاي داعش را در دستور كار دارند. نيرو‌هاي ارتش سوريه امسال در جريان عمليات 5 ماهه در منطقه تلول الصفاء در جنوب غرب استان دمشق موفق شدند 850 تن از عناصر تروريستي داعش را به هلاكت برسانند.

** قيام داعشي‌هاي خارجي عليه ابوبكر بغدادي
اما روزهاي بد داعش در سوريه به عمليات سه گانه كردها، فرانسه و سوريه ختم نمي‌شود، در روزهاي گذشته برخي رسانه‌ها از جمله سايت روزنامه انگليسي گاردين از اختلاف‌هاي جدي بين داعشي‌ها خبر دادند و نشانه‌هاي فشارهاي داخلي فزاينده در داخل اين گروه تروريستي را وقوع كودتايي عليه ابوبكر البغدادي، سركرده داعش برآورد كردند. به گزارش روزنامه انگليسي گاردين اين كودتاي نافرجام از سوي داعشي‌هاي خارجي بويژه داعشي‌هاي تونسي الاصل به وقوع پيوست. اين روزنامه به نقل از حمدان، يك شاهد عيني اين واقعه نوشت، اعضاي خارجي داعش پس از آن‌كه در مبارزه دو روزه خود با محافظان بغدادي شكست خوردند و نتوانستند از سد محافظان بگذرند و رهبر داعش را بكشند، همگي اعدام شدند. اين شاهد عيني 53 ساله به گاردين گفت، درگيري‌هاي داخلي نيروهاي داعشي در ماه سپتامبر در روستاي كشما در مجاورت روستاي باغوز رخ داد و بغدادي در ماه سپتامبر در اين روستا بود. من با چشمان خودم او را ديدم. درگيري‌ها خيلي شديد بود. خيلي‌ها [داعشي ها] كشته شدند. سپس بغدادي به روستاي باغوز منتقل و در اوايل ژانويه از آنجا به جاي ديگري برده شد.

به گفته يك مقام نظامي ارشد نيروهاي دموكراتيك سوريه، اواسط سپتامبر بود كه درگيري‌هاي داخلي داعش شدت گرفت و تلاش‌هاي بسياري براي كشتن يا دستگيري بغدادي انجام شد كه ناكام بود. وي تأكيد كرد: ما فكر نمي‌كنيم كه بغدادي اكنون در روستاي باغوز باشد. جمله آخر اين مقام نظامي كرد در واقع پاسخ به رسانه‌ها بود كه به نقل از يك منبع مطلع نيروهاي كرد «سوريه دمكراتيك» نوشته بودند: ابوبكر بغدادي هم‌اكنون تحت محاصره شديد نيروهاي ويژه امريكا در شرق فرات است.

** هشدار آنگلا مركل
مجموع اين تحولات ميداني نشان مي‌دهد هنوز تا شكست كامل داعش فاصله زياد است. برخلاف ترامپ كه مي‌خواهد با اعلام زودهنگام شكست داعش بهره برداري‌هاي انتخاباتي خود را بكند، آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان خوب مي‌داند، داعش هنوز يك خطر جدي است. از اين رو، او در مراسم افتتاحيه مقر آژانس اطلاعات خارجي اين كشور در برلين گفت، داعش شكست نخورده و پس از آن‌كه سرزمين‌هاي تحت كنترل خود در سوريه را از دست داده، در حال تبديل شدن به يك نيروي نامتراكم است كه بي‌ترديد يك تهديد محسوب مي‌شود. آنگلا مركل در حالي از تهديد داعش سخن گفته كه ژنرال جوزف ووتل، فرمانده فرماندهي مركزي امريكا اعلام كرد، احتمالاً عقب‌نشيني نيروهاي امريكايي از سوريه طبق دستور ترامپ ظرف هفته‌هاي آينده آغاز مي‌شود. او پيشتر خبر داده بود شمار نيروهاي داعش در سوريه و عراق ممكن است به نزديك به دو هزار نفر هم برسد.

** نشست مهم پنجشنبه
ترامپ در حالي به دنبال بهره‌برداري انتخاباتي از شكست داعش است كه به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامه الشرق الاوسط، از زمان اعلام عقب نشيني نيروهاي امريكايي از سوريه از سوي دونالد ترامپ، رئيس جمهور امريكا، تماس‌ها ميان طرف‌هاي بحران سوريه براي اتخاذ اقداماتي جهت پر كردن خلأ بعد از عقب نشيني امريكا افزايش يافته است و در همين ارتباط قرار است روز پنجشنبه سه كشور روسيه، ايران و تركيه در سوچي نشستي با سه پرونده مهم پر كردن خلأ بعد از عقب نشيني امريكا از سوريه، سرنوشت «مثلث شمال» سوريه و كميته قانون اساسي برگزار كنند. مسكو، آنكارا و تهران درباره اوضاع ادلب، حلب، لاذقيه و حماة كه به «مثلث شمال» معروف است ديدگاه‌هاي متفاوتي دارند اما اين سه كشور ناظر روند آستانه درباره الحاق اين مناطق به توافقنامه مناطق كاهش تنش اتفاق نظر دارند. در مورد كميته قانون اساسي سوريه نيز كشورهاي ضامن آستانه همچنان گزينه اصلاح قانون اساسي را به عنوان آغازي براي حل سياسي بحران در اين كشور در نظر دارند. رويكردهاي مختلف روسيه، تركيه و ايران در قبال هر كدام از اين سه پرونده احتمالاً منجر به انجام معامله‌هايي ميان اين سه طرف خواهد شد. يكي از سناريوها اين است كه مسكو به عمليات محدودي در ادلب و دادن وقت بيشتر به آنكارا در ازاي انعطاف پذيري تركيه درباره كميته قانون اساسي اكتفا كند اما مسأله مهم‌تر اين است كه آنكارا گزينه توافق آدانا را به جاي منطقه امن بپذيرد.

منبع: روزنامه ايران؛ 1397،11،23
گروه اطلاع رساني **1699**2002