پرونده خاشقچي وتجارت تسليحاتي واشنگتن و رياض – رضا خوش لهجه*

البته نگراني ترامپ دراين خصوص نه از حيث كشته شدن يك روزنامه نگار بلكه از اين جنبه است كه ترور اين مخالف سعودي كه با واكنش گسترده رسانه ها و محافل جهاني روبرو شده؛ آينده فروش ميلياردها دلار سلاح آمريكا به عربستان را با ابهام مواجه ساخته است .
در همان روزهاي نخست ناپديد شدن خاشقچي بود كه ترامپ در اظهار نظري بدون اشاره به ضرورت پيگيري ماجراي مفقود شدن اين روزنامه نگار به عنوان يك نويسنده منتقد كه مقالاتش در واشنگتن پست به چاپ مي رسيد؛ در پاسخ به سوالات مكرر خبرنگاران درباره تاثير اين جنايت بر موضوع مناسبات تسليحاتي رياض - واشنگتن گفت : «توقف فروش تجهيزات نظامي به عربستان يك اقدام احمقانه است .»
ترامپ همچنين به اين نكته اشاره كرد كه اگر آمريكا فروش هاي نظامي خود به عربستان را متوقف كند، در واقع ايالات متحده خودش را «مجازات» كرده است و با اين كار، عربستان تجهيزات نظامي خود را از ديگر كشورها نظير چين و روسيه تامين خواهد كرد.
اين اظهار نظر صريح ترامپ، آشكارا نشان داد رييس جمهوري آمريكا در قضيه قتل خاشقچي بيش از آنكه نگران سرنوشت اين روزنامه نگار منتقد باشد؛ نگران آينده ميلياردها دلار قرارداد تسليحاتي دولت متبوعش با شاهزادگان سعودي است .
ترامپ در جمع خبرنگاران گفته بود كه دولت وي قراردادي به ارزش 110 ميليارد دلار با شاهزادگان سعودي منعقد كرده است كه براساس آن سلاح و تجهيزات نظامي عربستان را تامين خواهد كرد.
اين قرارداد در كنار ميلياردها دلار سرمايه گذاري عربستان در آمريكا كه به اعتراف ترامپ مي تواند دست كم صدها هزار شغل در آمريكا ايجاد كند ؛ براي دو طرف ( رياض - واشنگتن ) حائز اهميت است . اين قرارداد تسليحاتي از يك سو ؛ ترامپ را يك گام ديگر به اهداف اقتصادي خود نزديك مي كند و از سوي ديگر عطش عربستان به تجهيزات نوين نظامي براي استفاده در جنگ يمن را كه در باتلاق آن گرفتار شده است ، فرو مي نشاند.
منابع خبري نيز در روزهاي اخير به نقل از يك مقام بلندپايه آمريكايي گزارش داد كه شركت هاي عمده تسليحاتي آمريكا ( لاكهيد مارتين و ريتون دو شركت بزرگ ساخت تسليحات در آمريكا ) نگراني خود را از احتمال توقف فروش تسليحات به عربستان با دولت ترامپ در ميان گذاشته اند.
از سوي ديگر؛ نگراني ترامپ درخصوص تاثير گذاري قتل خاشقچي بر موضوع فروش سلاح آمريكا به عربستان درحالي مطرح مي شود كه نمايندگان دو جناح اصلي آمريكا يعني دمكرات ها و جمهوريخواهان در كنگره اين كشور پيشتر اعلام كرده بودند درصورت اثبات نقش عربستان در مرگ خاشقچي ؛ واشنگتن بايد فروش تسليحات به رياض را متوقف كند.
حتي قبل از مطرح شدن موضوع خاشقچي ؛ نمايندگان دمكرات كنگره آمريكا طرحي براي ممنوعيت فروش تسليحات به عربستان به دليل جنايت هاي اين كشور در يمن پيشنهاد كرده بودند كه همچنان پابرجاست.
اكنون عربستان سعودي پس از فشار افكارعمومي ، مجامع جهاني و گسترده شدن ابعاد جناياتش در قتل روزنامه نگار منتقد در اقدامي ديرهنگام و در بيانيه اي ابهام آميز ؛ رسما قتل جمال خاشقچي در كنسولگري اين كشور در استانبول را پذيرفته و مدعي شده است كه هياتي را كه همگي از وابستگان به خاندان آل سعود هستند، سرگرم بررسي و تحقيق دراين باره است .
حالا پس از 19 روز از جنايت عربستان اين پرسش مطرح مي شود كه آيا كنگره آمريكا كه براساس قوانين اين كشور مي تواند جلوي فروش تسليحات آمريكا به كشورهاي خارجي را بگيرد ؛ مانع از اين قرارداد هنگفت تسليحاتي خواهد شد ؟ آيا دستگاه قانونگذاري آمريكا ( كنگره ) حاضر است ؛ صدها ميليارد دلار منافع اقتصادي ايالات متحده را قرباني گاوشيردهي كند كه همچنان مي توانند آن را به بهانه هاي مختلف بدوشند ؟
..............................
*خبرنگار ايرنا