نابینایان ترحم نمی خواهند

سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد(یونسكو) و شورای جهانی نابینایان در 1950 میلادی در جلسه ای مشترك، قانون «عصای سفید» را تصویب كردند و 15 اكتبر را روز جهانی «عصای سفید» نام نهادند.
در این قانون همه حقوق اجتماعی فرد نابینا به عنوان عضوی از یك جامعه متمدن انعكاس یافته و با هدف ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ حل ﻣﺸﮑل این قشر و اﯾﺠﺎد ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻋﺼﺎی ﺳﻔﯿﺪ، برگزار می شود.
عصای سفید از زمان جنگ جهانی اول به عنوان یك نماد خاص برای نابینایان در جامعه بین المللی شناخته شد. هر چند استفاده از آن به شكل امروزی به 1921 میلادی باز می گردد.
زمانی كه «جیمز بیگز» عكاس اهل بریستول انگلیس بر اثر یك سانحه بینایی خود را از دست داد برای در امان بودن از خطر وسایل نقلیه از عصایی به رنگ سفید كه براحتی برای همگان قابل مشاهده بود، استفاده كرد.
براساس مستندات تاریخی در زمینه آموزش نابینایان در ایران برای نخستین بار سال 1299 خورشیدی به تعلیم و تربیت دانش آموزان نابینا با جذب پنج دانش آموز در مدرسه ای در تبریز پرداخته شد كه به وسیله «پاستور ارنست كریستوفل» آلمانی توسعه یافت و تا 1319 مشغول ارائه خدمات آموزش و تربیت حرفه ای به نابینایان بود.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران نیز در این زمینه پیشقدم بوده و برای نخستین بار در ۲۸ آبان ۱۳۷۵ روزنامه ویژه نابینایان در ایران با عنوان «ایران سپید» با خط بریل منتشر كرد.
ایران سپید یك روزنامه ویژه نابینایان به زبان فارسی و به خط بریل است كه در تهران چاپ می‌شود.
با این حال نابینایان روشندلانی هستند كه همواره مشكلات فراوانی دارند و اگرچه هنوز انتظارات و خواسته های این قشر برآورده نشده است اما آنان همچنان از اهداف خود بازنمانده اند و به تحصیلات عالی و دیگر فعالیت های روزانه ادامه می دهند.
خبرنگار ایرنا به مناسبت روز بیست و سوم مهر، روز عصای سفید همراه این روشن ضمیران فریاد می زند و دردهای آنان را از زبان خودشان بیان می كند.

** فریاد خواسته های روشندلان
امین داوری یكی از روشندلان كه دارای دكترای تاریخ است گفت: نابینایان همیشه برای كشور افتخارآفرینی می كنند اما مسئولان هیچ توجهی به استعدادها و نیازهای این گروه ندارند.
وی یادآور شد: هر بار كه نابینایان در مسابقات مختلف بین المللی قرآنی و ورزشی برای كشور مدال افتخار كسب می كنند هنگام بازگشت فقط خانواده هایشان به استقبال آنان می آید و هیچ مسئولی در این زمان مشاهده نمی شود.
داوری عنوان كرد: دردهای نابینایان بی شمار است و نیاز به گوش شنوایی دارد كه به آنان توجه كنند و اقدامی موثر برای این قشر انجام دهند.
وی تصریح كرد: حقوق بهزیستی چاره كار و دوای درد نابینایان نیست بلكه این گروه نیاز به استقلال و اشتغال دارند.
داوری ادامه داد: افراد نابینا هم می توانند در كنار سایرین كار و فعالیت اجتماعی داشته باشند و در جامعه حضور یابند، اما متاسفانه هر بار به دلیلی نامعلوم این قشر از فعالیت های اجتماعی محروم می شود.
سمیه رضوی نیا یكی دیگر از افراد نابینا كه دانشجوی ارشد روانشناسی است نیز اظهارداشت: معلولیت محدودیت نیست؛ فقط یك شعار كلیشه ای و تكراری است چراكه اگر اینگونه بود باید همه افراد نابینا در جامعه مانند سایر افراد از مزایا و امكانات و شغل برخوردار بودند.
وی افزود: به دلیل بی توجهی و بی مهری مسئولان موانع و مشكلات بی شماری بر سر راه افراد نابینا قرار گرفته كه آنان را از رسیدن به خواسته هایشان محروم می كند.
رضوی نیا ادامه داد: هر بار برای كار به بخش های مختلف مراجعه می كنم به هر بهانه ای از استخدام بنده و امثال من سرباز می زنند.
این فرد نابینای تحصیلكرده یادآور شد: بی عدالتی های موجود در زمینه استخدام و اشتغال معلولان و نابینایان موجب دلخوری و گلایه مندی این قشر از مسئولان شده است.
رضوی نیا گفت: متاسفانه نگاه جامعه به معلولان اینگونه است كه نابینا شخصی مفلوك و درمانده است كه نیاز به ترحم دارد، در حالیكه هرگز چنین چیزی صحت ندارد.
وی در زمینه بیمه افراد معلول در حوزه بهزیستی اظهارداشت: افراد معلول می توانند خود را بر حسب نوع كارشان بیمه كنند كه بخشی از هزینه بیمه را بهزیستی و بخشی را خود فرد تقبل می كند، اما برای بیمه اقدام كردم كه با عدم همكاری مسئول مربوطه مواجه شدم.
رضوی نیا تصریح كرد: مسئولان فقط در زمینه معلولان دچار شعارزدگی شده اند و در عمل نسبت به این قشر توجه و برنامه ای به ویژه در حوزه اشتغال ندارند.
وی افزود: اعتماد به نابینایان میزان توانمندی و استعدادهای آنان را در جامعه اثبات خواهد كرد و نشان می دهد كه این قشر هم می تواند مانند دیگران در جامعه فعال باشد.
این فرد نابینای تحصیلكرده یادآور شد: افراد معلول و نابینا هرگز دوست ندارند سربار و مزاحمی برای خانواده و جامعه باشند و دلشان می خواهد روی پای خود بایستند و از توانمندی هایشان استفاده شود.

** اشتغال؛ آرزوی روشندلان
رییس انجمن علمی مددكاران اجتماعی ایران نیز در ادامه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: نابینایان در كشورهای توسعه یافته از شغل مناسب برخوردارند و برای هر فرد نابینا، كار وجود دارد اما متاسفانه در كشور ما هیچگونه تدابیری برای این افراد دیده نشده است.
مصطفی اقلیما ادامه داد: در كشور ما هم با برنامه ریزی بر اساس توانمندی افراد معلول می توان زمینه اشتغال آنها را فراهم كرد.
وی با بیان اینكه كار و تلاش موجب افزایش امید به زندگی و نشاط در افراد معلول و نابینایان می شود، گفت: روز عصای سفید بهترین فرصت برای رسیدگی به معضلات و مشكلات این گروه از افراد در جامعه است.
اقلیما افزود: پیام اصلی روز جهانی عصای سفید، شنیدن صدای نابینایان و درك مطالبات برحق آنان است تا بتوان خواسته ها و نیازهای آنان را برآورده كرد.
وی اضافه كرد: در زمینه نوع نگاه جامعه به معلولان باید در كشور فرهنگ سازی شود تا نگاه ها به سوی اینگونه افراد حالت ترحم آمیز نباشد.

** تردد سخت روشندلان
رییس اداره بهزیستی شهرستان ری نیز در ادامه به خبرنگار ایرنا گفت: امروزه مهمترین مطالبات افراد نابینا و كم بینا بحث دسترسی به امكانات بهداشتی و تردد ایمن در فضای شهر است.
مینا رجایی یادآور شد: مشاركت فعالانه معلولان در زمینه های سیاسی و اجتماعی، اشتغال و تهیه مسكن از اساسی ترین خواسته های این قشر به شمار می رود.
وی با بیان اینكه دو هزار و 400 روشندل و كم بینا در شهرری زیرپوشش بهزیستی این شهرستان قرار دارند گفت: امكانات و تسهیلاتی در سطح شهر برای تردد معلولان وجود ندارد كه تحقق این امر نیاز همراهی و همكاری شهرداری است.
این مسئول با اشاره به اینكه افراد نابینا اغلب از سواد و هوش بالایی برخوردارند تصریح كرد: با توجه به اینكه افراد معلول از سهمیه سه درصدی استخدامی برخوردار هستند اما پس از پذیرفته شدن در آزمون هنگام مصاحبه به بهانه های مختلف كنار گذاشته می شوند.
رییس اداره بهزیستی شهرستان ری گفت: مناسب سازی شهری از مهمترین مقوله ها و مطالبات افراد معلول در سطح شهر است.
وی تاكید كرد: تمامی مطالبات معلولان به ویژه نابینایان در زمینه های مختلف از جمله اشتغال بر حق است و دستگاه های اجرایی باید به این نكته توجه فراوانی داشته باشند.

** مسئولان، روشندلان را دریابند
دبیر انجمن آسیب شناسی ایران نیز در این زمینه اظهار داشت: عصای سفید تكیه گاهی برای روشندلان برای حركت بر سنگفرش طبیعت به شمار می رود و موجب استقلال آنها می شود.
مهین عباسی یادآور شد: اصلی ترین دغدغه روشندلان دیده نشدن آنان در جامعه از سوی مسئولان است، چرا كه آنها از هوش سرشار، توانایی و استعدادهای بسیاری برخوردار هستند.
وی با بیان اینكه نگاه مسئولان در زمینه ایجاد اشتغال و بسترسازی در این زمینه برای افراد معلول یك نیاز و ضرورت است گفت: یكی از گلایه های افراد نابینا نگاه ترحم آمیز جامعه نسبت به این گونه افراد است و آنها از این نوع نگاه بسیار دلگیر هستند.
عباسی تصریح كرد: نشناختن توانایی ها و استعدادهای نابینایان و فقدان فرهنگ سازی مناسب برای این افراد در جامعه موجب شده تا نگاه ها به این گروه نسبت به افراد سالم متفاوت باشد.
این استاد دانشگاه افزود: فرهنگ سازی در راستای تغییر نگاه و باور جامعه نسبت به افراد نابینا و شناخت توانمندی های آنها سبب می شود تا جامعه دیگر نگاه ترحم آمیز نسبت به این قشر نداشته باشد.
وی تاكید كرد: در كشورهای پیشرفته و توسعه یافته جهان به اندیشه، توانمندی، تخصص و استعداد افراد توجه می شود و ظاهر، قیافه و معلولیت ها هیچ اهمیتی ندارد.
1970/6003