كلاهبرداري با چشم و خون انسان!

در ادامه اين گزارش مي خوانيم: شايد در نگاه اول چنين آگهي‌هايي چشم ببينندگان را به خود خيره كنند، اما با بررسي دقيق‌تر مي‌توان دريافت اين كسب‌وكار شكل ديگري به خود گرفته، چرا كه سودجويان قصد دارند به‌هرطريقي، ولو با بازي‌گرفتن احساسات شهروندان، درآمدي را به‌دست‌آورند و حال اين مساله به‌شكل فروش اعضاي بدن انسان به بيماران رقم خورده؛ معضلي كه تنها با اطلاع‌رساني و نظارت مي‌توان مانع از پررنگ‌شدن آن در جامعه شد.

بازار فروش اعضاي بدن داغ شده، به‌حدي كه در ميان تبليغات، نه‌تنها فروش كليه و كبد، بلكه چشم‌فروشي و خون‌فروشي هم جلوه‌گري مي‌كنند، آن هم نه روي ديوارهاي سطح شهر، بلكه در سايت‌هاي تبليغاتي كه محلي براي كسب درآمد شده‌اند و چنين آگهي‌هايي با بازديد زياد در آنجا درج مي‌شوند؛ آگهي‌هايي كه بدون پشتوانه علم پزشكي صرفا با هدف كلاهبرداري منتشر مي‌شوند و تنها با داشتن آدرس تلگرام مي‌توان با فروشندگان وارد مذاكره شد. گرچه در اين زمينه اطلاع‌رساني شده، اما آيا تمامي دردمندان با توجه به شرايط بحراني مطلع هستند و مي‌توانند با تصميم به‌موقع خود را از دام شيادان نجات دهند؟ آنچه در اين ميان برجسته است، علاوه بر اطلاع‌رساني، ضرورت نظارت بر اقدامات مداخله‌گران در امور پزشكي است كه بايد با رديابي مانع از فعاليتشان شد. براي نمونه بارها شاهد درج آگهي‌هايي با اين مضامين بوده ايم: «مغز استخوان و پلاكت، جوان سالم با گروه خونBمثبت. گروه خوني Oمثبت، قيمت توافقي. گروه خوني Aمثبت براي بيمار پيوند مغز استخوان، وزرشكار و بدون دود و دم و...» حال اين تبليغات به فضاي مجازي نيز رخنه كرده و كساني كه به پيوند مغز استخوان و پلاكت خون احتياج دارند، به فروشندگان در تلگرام پيام مي‌دهند و با قيمت‌هاي توافقي بالاخره معامله جوش مي‌خورد؛ معامله‌اي پوچ و بيهوده كه تنها يك طرف ماجرا را به سود مي‌رساند.

از سوي ديگر، آگهي چشم‌فروشي هم جاي تامل دارد؛ چرا كه از نظر علمي پيوند چشم تنها در صورت ملاحظات پزشكي امكانپذير است. بنابراين وقت آن رسيده هشيارانه با چنين آگهي‌هايي برخورد كنيم و از صحت‌وسقم آن خبردار شويم. مرداد سال93 شوراي عالي پيوند اعضا تصويب كرد كه از اين پس جراحي پيوند اعضاي بدن به اتباع غيرايراني در هر شرايطي در ايران ممنوع است. همچنين جراحي پيوند در بيمارستان‌هاي خصوصي ممنوع اعلام شد. در آن زمان حسن قاضي‌زاده هاشمي، وزير بهداشت با بيان اينكه دو مصوبه شوراي عالي پيوند به‌نفع سلامت بيماران ايراني است، عنوان كرد: با ممنوع‌شدن جراحي پيوند اعضا به اتباع غيرايراني و همچنين مجازشدن جراحي پيوند فقط در بيمارستان‌هاي دولتي و دانشگاهي اميدواريم برخي تخلفات و سودجويي‌ها در اين روش‌‌هاي درماني در كشور از بين برود. از اين رو ضوابط يك پيوند مشروع در ايران برقرار است.

** واكنش به آگهي خون‌فروشي و چشم‌فروشي
چندي پيش معاون سابق درمان وزيربهداشت گفت: آگهي‌هايي كه در برخي كوچه‌ها مبني بر خون‌فروشي يا چشم‌فروشي وجود دارد، قطعا دروغ و كلاهبرداري است، چنين پديده‌هايي به‌هيچ‌وجه در كشور وجود ندارند و بيان آن شبيه جوك و فكاهي است. محمد آقاجاني افزود: پديده خون‌فروشي سال‌هاست در كشور منتفي شده و كنار گذاشته شده؛ اهداي خون در ايران در پايگاه‌هاي سازمان انتقال خون به‌طور كاملا رايگان و داوطلبانه انجام مي‌شود و سال‌هاست هيچ‌گزارشي مبني بر خريدوفروش خون در هيچ‌جاي كشور نداشته‌ايم. او ادامه داد: البته هميشه احتمال كلاهبرداري و سوء‌استفاده افراد سودجو از عواطف مردم وجود دارد؛ ممكن است افراد شيادي باشند كه با سوء‌استفاده از احساسات مردم به‌دنبال سودجويي باشند، اما در هيچ‌يك از بيمارستان‌ها و مراكز بهداشتي يا درماني دولتي و خصوصي در كشور چنين پديده‌اي وجود ندارد.

معاون سابق درمان وزيربهداشت بيان كرد: متولي اهدا و تامين خون بيمارستان‌ها، سازمان انتقال خون است و اين سازمان به‌طور رايگان خون موردنياز همه بيمارستان‌هاي دولتي و خصوصي را تامين مي‌كند و هميشه ذخيره خوني كافي در كشور وجود دارد و هيچ‌نيازي به خريدوفروش خون يا تامين آن از مسيري ديگر وجود ندارد. او اظهار كرد: درمورد فراورده‌هاي خوني به‌علت اينكه فرايندي براي توليد اين محصولات در سازمان انتقال خون انجام مي‌شود، اين فراورده‌ها بر اساس تعرفه‌هاي مصوب دولتي در اختيار بيمارستان‌ها قرار مي‌گيرد و البته هزينه اين فراورده‌ها را بيمه‌ها پرداخت مي‌كنند و هزينه‌اي از بيماران نيازمند به فراورده‌هاي خوني در بيمارستان‌ها گرفته نمي‌شود. آقاجاني افزود: در موارد بسيار اندك و شايد انگشت‌شمار و استثنايي ممكن است در يك بيمارستان به‌علت نياز به خون تازه براي بيمار از بستگان بيمار خواسته شود كه خون اهدا كنند و اين خون پس از انجام آزمايش‌هاي لازم براي فرد بيمار در آن بيمارستان استفاده شود كه در اين مورد نيز خدمات كاملا رايگان است و همان‌طوركه بيان شد، چنين مواردي بسيار استثنايي و انگشت‌شمار است.

معاون سابق درمان وزيربهداشت درباره انتشار آگهي چشم‌فروشي در يكي از معابر گفت: فروش چشم اصلا امكانپذير نيست و اساسا پيوند چشم، آن هم از فرد زنده، امكانپذير نيست و هر كس چنين ادعايي كرده، حتما فردي شياد است كه هيچ‌آشنايي با نظام سلامت ندارد و قصد شوخي داشته است. او توضيح داد: در ايران و دنيا درمورد چشم فقط پيوند قرنيه وجود دارد كه آن هم فقط از افراد مرگ مغزي انجام مي‌شود؛ در ايران براي اين كار بانك قرنيه وجود دارد و خارج از چارچوب بانك قرنيه و پيوند قرنيه از فرد دچار مرگ مغزي امكان انجام پيوند وجود ندارد. آقاجاني اضافه كرد: نظارت‌ها در حوزه پيوند در ايران بسيار جدي و سختگيرانه است، پيوند عضو فقط در بيمارستان‌هاي دولتي آن هم تعداد معدود و كاملا مشخص از بين بيمارستان‌هاي دولتي انجام مي‌شود و به‌هيچ‌وجه امكان پيوند عضو در مراكز و بيمارستان‌هاي غيردولتي و به‌صورت زيرزميني وجود ندارد.

به‌گزارش ايرنا، او افزود: با توجه به اهميت موضوع پيوند، چون بيم سوء‌استفاده در اين حوزه وجود داشت، دوسال پيش شوراي عالي پيوند به رياست وزيربهداشت دو تصميم مهم گرفت، اول اينكه پيوند عضو براي افراد خارجي را در ايران ممنوع كرد و دوم اينكه انجام پيوند عضو در بيمارستان‌ها و مراكز خصوصي ممنوع شد؛ اين دو تصميم شجاعانه‌اي بود كه در دولت يازدهم اتخاذ شد تا جلو هرگونه دلالي و سوء‌استفاده از پيوند عضو در ايران گرفته شود و نتيجه‌بخش بود.

** آگهي خون‌فروشي و چشم‌فروشي بي‌معناست
براي بررسي همه‌جانبه اين موضوع سراغ محمدنعيم اميني‌فرد، عضو كميسيون بهداشت مجلس رفتيم كه داراي مدرك فوق‌تخصص پيوند قرنيه چشم است. او درباره آگهي چشم‌فروشي در گفت‌وگو با «آرمان» مي‌گويد: در كشور بانك چشم داريم كه مجهز به آخرين روش‌هاي تهيه اجزاي مختلف پيوند قرينه است. اميني‌فرد مي‌افزايد: درواقع يكي از نقاط‌قوت ما در پزشكي منطقه پيوندهايي است كه در ارتباط با چشم، قرنيه و سلبيه انجام مي‌شود و از اين جهت هيچ‌تقاضاي برآورده‌نشده نداريم كه از طريق اين آگهي‌ها برطرف شود. او با بيان اينكه آگهي چشم‌فروشي كاملا بي‌معناست، ادامه مي‌دهد: عضو پيوندي چشم از جسدي كه تازه فوت شده، تهيه مي‌شود. همچنين در مورد پيوند سلول‌هاي بنيادي چشم هم سعي مي‌شود عضو از چشم مقابل يا خويشاوندان نزديك بيمار تهيه شود. اميني‌فرد بيان مي‌كند: اقلام مرتبط با پيوند چشم به سه‌دسته قرينه كامل، سلول‌‌هاي بنيادي و قرنيه سلبيه تقسيم مي‌شوند كه هرسه به‌طرق رسمي و با قيمت مناسب و كارشناسي در اختيار مردم قرار مي‌گيرند. اين عضو كميسيون بهداشت مجلس در مورد خون‌فروشي هم مي‌گويد: تمام اقلام خون به‌طور كامل توسط سازمان انتقال خون تهيه مي‌شود. او خاطرنشان مي‌كند: 95‌درصد اقلام خون را سازمان انتقال خون مي‌تواند با مراكز مجهزي كه دارد، ارائه كند. همچنين ‌درصد پايين از اقلام خون به‌علت عدم صرفه اقتصادي معمولا به‌شكل فاكتورهاي انعقادي از خارج كشور وارد مي‌شوند و توزيع آن از طريق چرخه سالم با زنجيره فرد از طريق سازمان انتقال خون ميسر است؛ پس عملا آگهي خون‌فروشي توجيه‌پذير نيست.

اميني‌فرد عنوان مي‌كند: براي مثال آگهي‌ فروش كليه صحت دارد و بازار آن موجود است، اما اين دو مورد خاص را به‌عنوان يك پزشك نمي‌‌پذيريم. اين عضو كميسيون بهداشت مجلس بيان مي‌كند: عملا با توجه به اين نكات بايد بگويم آگهي‌هاي چشم‌فروشي و خون‌فروشي كلاهبرداري است. از او درمورد نظارت و پيگيري اين مساله مي‌پرسيم كه مي‌گويد: اين قبيل آگهي‌ها دخالت غيرمجاز در امور پزشكي است. از اين رو وزارت‌بهداشت و سازمان نظام‌پزشكي موظفند با خاطيان برخورد كنند؛ حتي مدعي‌العموم هم مي‌‌تواند در اين زمينه اقامه دعوا كند.

*منبع: روزنامه آرمان؛ 1396،6،15
**گروه اطلاع رساني**1699**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصي