به گزارش ایرنا، حاشیه نشینی، مقوله ای چند وجهی و محرومیتی متاثر از فقر و بیکاری در جامعه است که می تواند زمینه ساز آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی باشد. حاشیه نشینی در واقع نوعی محرومیت ناشی از مشکلات اجتماعی و ساختاری است، این پدیده تحت تاثیر متغیرها و مؤلفههای متعدد ظاهر می شود که یکی از اشکال بروز آن جریان سریع مهاجرت از شهرها و روستاها است.
در شرایط امروزی رابطه تنگاتنگ آسیبها و مشکلات اجتماعی با حاشیه نشینی و مهاجرت گره خورده است، مناطق حاشیه نشین با وجود داشتن ویژگی های منحصر به فرد، در برخی خصوصیات از جمله فقر، رفتارهای پرخطر و آسیب های اجتماعی گسترده، وضعیت مشابهی دارند.
رشد نامتعادل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، موجب نابرابری و عدم توازن جغرافیایی شهر و روستا می شود و درپی آن گروه های متعدد روستاییان به شهرها مهاجرت و نه تنها جذب فعالیت های اقتصادی مولد و جامعه و فرهنگ شهری نمی شوند بلکه به جدایی گزینی مکانی و ایجاد سکونتگاه های غیر رسمی روی می آورند.
در محلات حاشیه نشین نرخ جرایم و بزهکاری به علت تراکم بالای جمعیت، فقر فزاینده، شکستگی ساختارها، ایجاد گسست ها اجتماعی، تضعیف پیوند های اجتماعی و همچنین رهایی افراد از فشار افکار عمومی و کنترل رسمی، بالا ارزیابی می شود.
در این پیوند نگارنده در بخشی از این گزارش به اندر احوالات آسیب های اجتماعی و جرایمی که در مناطق رخ می دهد به خاطره چند سال قبل خود و عبور از یکی از این محلات در قائمشهر اشاره می کند.
"شبی با خودرو از وسط محله "سمنادشت " در حال عبور بودم. جاده ای پرپیچ و خم، مسیری بدون حتی یک تیر چراغ برق و یا یک تابلو که ترا در مسیری که می روی هدایت کند، جاده ای تاریک که آنقدر محو تاریکیش شدم که به نظرم آمد شاید این راه را پایانی نباشد. خانه های بلوکی که برخی با پارچه به اصطلاح درب منزل حریم یک خانواده با خیابان مشخص می شد.
آنچنان هم از شب نگذشته بود ساعت حوالی هشت شب بود ولی به حدی خیابان این محله خالی از تردد هر نوع انسان و یا خودرویی بود که اگر کسی غیر از من که شهروند قائمشهر بودم از آن مسیر عبور می کرد با دیدن این صحنه "شهر ارواح"در ذهنش خطور می کرد و اینکه ساعت زندگی در این محله از شهر خوابید.
با رسیدن به تقاطعی که نزدیک ساروکلا و انتهای سمنادشت بود به یکباره فردی با چادر مشکی به سر در کنار جاده دست خود را به نشانه ایست برای سوار شدن به خودرو تکان می داد. احساس کردم شاید این زن نیاز به کمک داشته باشد و با قصد ترمز کردن داشتم اما برقی وسیله ای زیر چادرش من را وا داشت که این کار را نکنم و مسیر را ادامه دهم.
که البته بعداز اتفاقی که افتاد تصمیم درستی بود چون به محض سرعت گرفتن به یکباره فردی که فکر می کردم زن هست چادر از سر انداخت و مردی درشت هیکل به وسط خیابان آمد با چاقویی که به دست داشت به دنبال ایجاد رعب و وحشت بود. اما به هر حال قدرت سرعت ماشین جلوی کارش را گرفت و توانستم از آن معرکه خارج شوم. "
متنی که در بالا بیان شد گوشه ای از رواح ناامنی و ناهنجاری های اجتماعی موجود در محلات آسیب پذیر کشور و مازندران است که در قالب خاطره ای باقی مانده از سالهای قبل بیان شد. حال آنکه وجود چنین وضعیتی به همراه کمبود و نبود امکانات در این محلات به معضلی فراتر از آسیب های موجود در آن مبدل شده است.
استاندار مازندران به عنوان مسول ارشد این استان همواره بر ارتقا و توانمندسازی محلات آسیب پذیر تاکید کرد و گفت: ۵۶ محله آسیب پذیر مازندران در ابعاد مختلف فرهنگی، ورزشی، اشتغال و زیرساختی ارتقاء و توانمندسازی می شود.
سید محمود حسینی پور، ۱۸ مرداد امسال در افتتاح نمایشگاه محلات کم برخوردار مازندران در ساری بیان کرد: مناطق آسیب پذیر در مازندران، مناطق فقیر نشین نیستند بلکه در برخی از موارد مناطق برخوردار استان هم جزو این محلات آسیب پذیر به شمار می روند.
وی اظهار داشت: آنچیزی که در این حوزه یک ضرورت بوده آن است که یک بانک اطلاعاتی جامع با همکاری تمامی دستگاههای مرتبط اعم از کمیته امداد امام خمینی(ره)، بهزیستی و هلال احمر تشکیل شود تا بتوان با مدیریت متمرکز، مناطق آسیب پذیر را شناسایی و نسبت به توانمند سازی آن اقدام کرد.
استاندار مازندران با اشاره به اینکه این مناطق جز آسیب چالش فرهنگی و امنیتی در شهرها به شمار می روند، افزود: در مناطق آسیب و حاشیه نشین حقوق قانونی ساکنان رعایت نمی شود و تلاش هماهنگ و جدی دستگاههای اجرایی و فرهنگی در این ارتباط ضرورت دارد.
وی با اشاره به برنامه ریزی مدون برای ساماندهی ۵۶ منطقه آسیب در مازندران اظهار کرد: برنامه عملیاتی ساماندهی این مناطق با همکاری فرمانداران و دستگاههای مسئول تدوین شده است و تامین نیازهای فرهنگی و بهداشتی در مناطق آسیب از وظایف کلیدی دستگاههای مسئول است.
فراهم کردن زیرساخت های لازم برای این منظور از سوی نهادهای متولی به عنوان چارچوب و برنامه ریزی مدون که از سال ها قبل آغاز شد و در دولت سیزدهم سرعت گرفته است و در برنامه ریزی برای توانمندسازی محلات آسیب پذیر مازندران این بار محله سمنادشت نیز بهره مند از این نگاه ویژه شده است و با اجرای سایت ورزشی، فرهنگی و تفریحی بخشی از این محله نونوار شده است.
"مصطفی - ب" از شهروندان ساکن سمنادشت به خبرنگار ایرنا گفت: از دیرباز سمنادشت به عنوان محله ای محروم و حاشیه شهر قائمشهر به شمار می رفت و مردم این محله به محرومیت های زیرساختی عادت کرده بودند.
وی ادامه داد: در سال های مختلف مسوولان از این محله بازدید می کردند و وعده ایجاد مکان تفریحی و فرهنگی می دادند اما ساکنان سمنادشت همیشه چشم انتظار عملی شدن این وعده بودند.
این شهروند قائمشهری اظهار داشت: نوجوانان و جونان سمنادشت به دلیل نبود زمین و امکانات ورزشی ساعت ها وقت خود را در پرسه زدن کوچه و خیابان سپری می کردند و همین مساله خود گاها باعث بروز تخلفات و سوق پیدا کردن آنها به کارهای خلاف شد.
"سکینه - ر" از بانوان ساکن محله سمنادشت است که به خبرنگار ایرنا گفت: نوجوانان و جوانان این محله به دلیل نبود امکانات فرهنگی و ورزشی برای سرگرمی به سمت کارهای خلاف قانون رفتند و متاسفانه دود محرومیت های موجود به چشم این افراد و خانواده هایشان رفته است.
وی اظهار داشت: سمنادشت برای خروج از این وضعیت به تغییر و تحول نیاز داشت که فراهم کردن زیرساخت ها و امکانات می توانست تا حدودی این مسائل را برطرف کند.
این بانوی خانه دار گفت :اخیرا با ایجاد زمین ورزشی و اقدامات فرهگی وضعیت این محله سر و سامانی گرفته است و دیگر همین نقطه ای که در حال زمین ورزشی محله است پاتوق خلافکارها و افراد ناباب نیست.
وی ادامه داد: با استقرار زیرساخت و امکانات در محله ای علاوه بر اینکه اهالی از خدمات آن بهره مند می شوند تردد افراد در این محله بیشتر شده و دیگر محله برای انجام کارهای خلاف و بزه افراد امن نیست.
شهردار قائمشهر در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در راستای افزایش سرانه ورزشی و تفریحی، شهرداری قائمشهر زمینی به مساحت یک هکتار را در محله سمنادشت به احداث سایت تفریحی، ورزشی و چمن مصنوعی اختصاص داد.
کاظم علیپور افزود: احداث زمین فوتبال به همراه سکوی تماشاگران و کانکس رختکن و جاده سلامت در این طرح پیش بینی شده است.
وی توضیح داد: این طرح در هفته دولت کلنگ زنی شد و قرار است در دهه مبارک فجر افتتاح شود.
به گفته شهردار قائمشهر طرح سایت تفریحی ورزشی و چمن مصنوعی سمنادشت شامل احداث زمین فوتبال با ابعاد ۶۴ در ۱۰۰ متر، جاده سلامت در زمین فوتبال به عرض چهار متربه همراه سکوی تماشگران و کانکس رختکن است.
وی اظهار داشت: مساحت کل طرح یک هکتار و مدت اجرای آن نیز ۶ ماه است. علیپور هزینه اجرای این طرح را بالغ بر ۱۲۰ میلیارد ریال اعلام کرد.